Nguyên nhân gây khô khớp vai, triệu chứng và cách chữa trị

Khô khớp vai là hiện tượng khớp bị cứng, hoạt động kém linh hoạt và có thể phát ra tiếng kêu lục cục kèm theo sưng đau. Tình trạng này thường xảy ra do ảnh hưởng của quá trình lão hóa tự nhiên theo tuổi tác hoặc do ảnh hưởng của chấn thương và các bệnh lý về xương khớp cần được điều trị.

Khô khớp vai là bệnh gì?

Khô khớp vai là tình trạng xảy ra khi một hoặc cả hai bên khớp vai không có đủ chất nhờn cần thiết để bôi trơn, đảm bảo cho các hoạt động diễn ra bình thường. Điều này có thể dẫn đến việc giảm phạm vi và khả năng vận động của khớp, khiến khớp vai bị cứng, thường xuyên phát ra tiếng kêu lục cục, lạo xạo kèm theo đau, nhất là vào buổi sáng khi ngủ dậy.

Bệnh khô khớp vai xảy ra phổ biến ở người già do ảnh hưởng của tình trạng lão hóa tự nhiên. Tuy nhiên, đối tượng mắc bệnh đang ngày càng trẻ hóa do ảnh hưởng của nhiều yếu tố như chấn thương, chế độ dinh dưỡng hay lối sống kém lành mạnh.

Đôi khi, khô khớp vai còn là dấu hiệu cảnh báo quan trọng của các bệnh lý như thoái hóa khớp vai, viêm khớp dạng thấp hay viêm khớp nhiễm khuẩn,… Người mắc bệnh thường có cảm giác đau nhức khi thực hiện các động tác nâng cao tay, xoay vai hoặc nắn bóp vai.

Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng khô khớp vai có thể dẫn đến hạn chế vận động hoặc phát sinh các biến chứng khác ảnh hưởng đến sức khỏe cùng chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Việc chẩn đoán sớm và can thiệp điều trị đúng cách là rất quan trọng để phục hồi chức năng vận động cho khớp bị tổn thương.

Xem thêm: Khô khớp cổ chân có nguy hiểm không? Phương pháp điều trị

Nguyên nhân gây khô khớp vai

Tình trạng khô khớp vai có thể do một hay nhiều nguyên nhân kết hợp gây ra. Bao gồm:

• Lão hóa theo tuổi tác: Khi tuổi tác tăng, lớp sụn bao quanh các đầu xương trong khớp vai có thể bị mòn và giảm độ đàn hồi, dẫn đến sự thiếu hụt chất nhờn trong khớp. Điều này gây cọ xát giữa các bề mặt khớp, làm tăng cảm giác đau và hạn chế vận động.
• Thoái hóa khớp vai: Bệnh phát triển chủ yếu do ảnh hưởng của chấn thương hoặc tình trạng lão hóa tự nhiên. Khi bị thoái hóa khớp vai, lớp sụn khớp bị ăn mòn và khả năng sản xuất chất nhờn của bao hoạt dịch cũng suy giảm, từ đó khiến khớp bị khô.
• Chấn thương: Các chấn thương như trật khớp vai, gãy xương khớp vai hoặc các tổn thương mô mềm xung quanh khớp vai có thể làm hỏng các cấu trúc hỗ trợ và làm giảm khả năng sản xuất dịch nhờn. Nguyên nhân này thường xảy ra sau tai nạn lao động, té ngã mạnh, tai nạn xe cộ hoặc thi đấu thể thao.
• Viêm khớp: Các dạng viêm khớp như viêm khớp dạng thấp, nhiễm trùng khớp, viêm khớp vảy nến hoặc bệnh gout có thể gây tổn thương, giảm tiết dịch ở khớp vai dẫn đến khô khớp.
• Tình trạng bệnh lý khác: Một số bệnh lý như bệnh tiểu đường hoặc các bệnh tự miễn cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc khô khớp vai do tác động lên cấu trúc khớp và khả năng phục hồi.
• Lối sống không lành mạnh: Hút thuốc lá, thiếu vận động, thói quen ngồi lâu hoặc các hoạt động lặp đi lặp lại không đúng cách có thể gây căng thẳng cho khớp vai, dẫn đến tổn thương và khô khớp.
• Lạm dụng rượu, bia: Uống nhiều bia rượu có thể gây mất nước, rối loạn chuyển hóa các chất dinh dưỡng cần thiết cho xương khớp, từ đó làm tăng nguy cơ bị khô khớp vai.
• Chế độ dinh dưỡng không hợp lý: Ăn uống thiếu chất dinh dưỡng, thường xuyên sử dụng thức ăn nhanh, đồ ăn nhiều dầu mỡ,… cũng có thể thúc đẩy các bệnh lý như thoái hóa khớp vai, khô khớp vai.

Hiểu rõ các nguyên nhân tiềm ẩn sẽ giúp người bệnh có thể tìm ra phương pháp phòng ngừa và điều trị khô khớp vai hiệu quả hơn.

Những đối tượng dễ bị khô khớp vai

Chứng khô khớp vai có thể xảy ra ở mọi đối tượng, bao gồm cả trẻ em. Tuy nhiên, bệnh phổ biến hơn trong những trường hợp sau:

• Người già, người cao tuổi
• Bệnh nhân có tiền sử bị chấn thương ở khớp vai, chẳng hạn như trật khớp, nứt gãy xương.
• Người đang mắc các bệnh lý khác liên quan đến khớp vai.
• Dân văn phòng và các đối tượng có lối sống ít vận động
• Người lao động nặng nhọc và các vận động viên thể thao, nghệ sĩ múa phải thực hiện các động tác lặp đi lặp lại ở khớp vai.
• Người có chế độ dinh dưỡng thiếu cân bằng, thường xuyên lạm dụng bia rượu.

Nếu nằm trong nhóm có nguy cơ bị khô khớp vai cao, bạn nên sớm có phương án dự phòng để ngăn ngừa bệnh hiệu quả. Đồng thời, hãy chú ý theo dõi cơ thể và sớm thăm khám, điều trị ngay khi phát hiện ra dấu hiệu nghi ngờ.

Triệu chứng khô khớp vai

Các dấu hiệu có thể gặp khi bị khô khớp vai bao gồm:

• Cảm giác cứng khớp vai: Hiện tượng cứng khớp có thể xuất hiện ngay từ thời gian đầu của bệnh, đặc biệt là vào buổi sáng hoặc sau thời gian dài nghỉ ngơi.
• Đau nhức ở vai: Người bệnh có cảm giác đau âm ỉ hoặc dữ dội, thường xuất hiện khi thực hiện các động tác nâng cao tay hoặc xoay vai. Cơn đau có thể lan ra vùng cổ hoặc lưng trên.
• Hạn chế vận động: Cơn đau kèm theo tình trạng cứng khớp, thiếu chất nhờn bôi trơn gây khó khăn khi di chuyển cánh tay, đặc biệt là trong các động tác như giơ tay lên, xoay vai hoặc đưa cánh tay ra phía sau.
• Khớp vai phát ra tiếng kêu lục cục hoặc lạo xạo khi vận động: Người bệnh có thể nghe thấy tiếng kêu lạo xạo, lục cục rõ ràng phát ra từ khớp vai mỗi khi cử động do sự ma sát giữa các bề mặt khớp.
• Sưng hoặc viêm: Trong một số trường hợp, vùng quanh khớp vai có thể bị sưng tấy hoặc nóng đỏ, đặc biệt nếu có viêm khớp kèm theo.

Những triệu chứng khô khớp vai có thể ảnh hưởng đáng kể đến sinh hoạt hàng ngày và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Việc nhận diện các triệu chứng bất thường và điều trị khô khớp vai kịp thời là rất quan trọng để ngăn ngừa những biến chứng nghiêm trọng và duy trì chức năng vận động của khớp.

Khô khớp vai có nguy hiểm không?

Mức độ nguy hiểm của bệnh khô khớp vai còn tùy thuộc vào tình trạng bệnh và các nguyên nhân tiềm ẩn. Trường hợp chỉ bị khô khớp vai nhẹ, các triệu chứng bệnh chưa quá nghiêm trọng nên chưa có nhiều ảnh hưởng rõ rệt. Tuy nhiên, chính điều này lại khiến bệnh nhân chủ quan, không tiến hành điều trị sớm.

Khi không được chữa trị kịp thời và đúng cách, tình trạng khô khớp vai ngày càng tiến triển nghiêm trọng hơn gây tổn thương nặng nề cho sụn khớp và gây ra các biến chứng như:

• Dễ bị chấn thương khớp khi có va chạm
• Đau mãn tính kéo dài ở khớp vai
• Teo cơ
• Biến dạng khớp vai
• Giảm hoặc mất khả năng vận động khớp gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày và khả năng lao động.
• Gây lo âu, trầm cảm và ảnh hưởng đến chất lượng sống của bệnh nhân.

Phương pháp chẩn đoán khô khớp vai

Quá trình chẩn đoán khô khớp vai thường bao gồm các bước sau:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ thực hiện kiểm tra sức khỏe tổng quát và tiến hành khám vùng vai của bệnh nhân. Trong quá trình thăm khám, bác sĩ cũng sẽ hỏi về triệu chứng, tiền sử bệnh lý cùng các hoạt động liên quan đến cánh tay và vai để hiểu rõ hơn về tình trạng của bệnh nhân.
• Kiểm tra chức năng: Bác sĩ sẽ đánh giá khả năng vận động của khớp vai bằng cách yêu cầu bệnh nhân thực hiện các động tác khác nhau như giơ tay lên, xoay vai hoặc đưa cánh tay ra phía sau. Điều này giúp xác định mức độ hạn chế vận động và cảm giác đau.
• Xét nghiệm hình ảnh: Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như X-quang, siêu âm hoặc MRI có thể được sử dụng để kiểm tra tình trạng của khớp vai. Chụp X-quang giúp phát hiện các dấu hiệu thoái hóa sụn, trong khi siêu âm và MRI có thể giúp đánh giá tình trạng mô mềm xung quanh khớp như gân, dây chằng.
• Xét nghiệm máu: Đôi khi, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện thêm xét nghiệm máu để loại trừ các nguyên nhân khác liên quan đến viêm khớp, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp, viêm khớp nhiễm khuẩn hoặc các bệnh tự miễn khác.

Những phương pháp này kết hợp lại sẽ giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác về nguyên nhân, tình trạng bệnh và mức độ ảnh hưởng của khô khớp vai, từ đó lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp cho bệnh nhân.

Cách điều trị khô khớp vai

Mục tiêu chính của quá trình điều trị khô khớp vai là khắc phục nguyên nhân và các triệu chứng đang gặp phải, đồng thời khôi phục chức năng vận động của khớp. Bệnh nhân có thể được đề nghị phương pháp bảo tồn hoặc phẫu thuật tùy theo mức độ nghiêm trọng.

1. Điều trị nội khoa

Điều trị nội khoa là phương pháp phổ biến và thường được ưu tiên lựa chọn cho những bệnh nhân bị khô khớp vai. Các biện pháp bao gồm:

• Sử dụng thuốc giảm đau và kháng viêm: Các loại thuốc như NSAIDs (thuốc chống viêm không steroid) có thể được kê đơn để giảm đau và cải thiện tình trạng sưng viêm ở khớp vai. Trường hợp có nhiễm trùng cần dùng đến thuốc kháng sinh.
• Tiêm corticosteroid: Trong một số trường hợp nặng, bác sĩ có thể chỉ định tiêm corticosteroid trực tiếp vào khớp để giảm viêm và đau.
• Tiêm chất nhờn: Nếu khớp vai bị khô nghiêm trọng gây đau nhiều, bệnh nhân có thể được tiêm Hyaluronic Acid. Phương pháp này cho hiệu quả nhanh chóng nhưng chỉ duy trì được trong thời gian ngắn. Do vậy, bệnh nhân cần phải tiêm nhiều đợt theo hướng dẫn của bác sĩ.

• Vật lý trị liệu: Các bài tập kéo giãn và tăng cường sức mạnh rất quan trọng trong việc phục hồi chức năng khớp vai. Bệnh nhân cần tập vật lý trị liệu dưới sự hướng dẫn và giám sát của nhân viên y tế.
• Sử dụng thiết bị hỗ trợ: Áo nẹp hoặc băng hỗ trợ có thể được khuyên dùng để giúp ổn định khớp vai và hạn chế các cơn đau khi hoạt động.

Tìm hiểu thêm: Các thuốc trị khô khớp phổ biến và cách sử dụng

2. Phẫu thuật chữa khô khớp vai

Nếu các phương pháp điều trị bảo tồn không mang lại hiệu quả hoặc tình trạng khô khớp vai ngày càng trở nên nghiêm trọng hơn hay phá hủy sụn khớp, bác sĩ có thể xem xét các phương pháp điều trị ngoại khoa như: 

• Nội soi khớp: Đây là phương pháp tối ưu để chẩn đoán và điều trị khô khớp vai. Bác sĩ sẽ sử dụng một ống nhỏ có gắn camera để kiểm tra bên trong khớp và thực hiện các thủ thuật như làm sạch các mô viêm hoặc sửa chữa các tổn thương.
• Thay khớp vai: Trong trường hợp nặng, khi các phương pháp khác không hiệu quả và tình trạng khô khớp gây ra nhiều đau đớn, phẫu thuật thay khớp vai có thể được xem xét. Đây là phương pháp thay thế khớp vai bằng một khớp nhân tạo, giúp cải thiện chức năng và giảm đau.

Việc lựa chọn phương pháp điều trị khô khớp vai phù hợp sẽ tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân. Do đó cần có sự tư vấn và theo dõi chặt chẽ của bác sĩ chuyên khoa. 

Chế độ ăn uống, sinh hoạt giúp hỗ trợ điều trị và phòng ngừa khô khớp vai

Chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh là yếu tố quan trọng, góp phần hỗ trợ điều trị và phòng ngừa tình trạng khô khớp vai hiệu quả. Vì vậy, trong quá trình chăm sóc tại nhà, bệnh nhân cần lưu ý:

• Tăng cường thực phẩm giàu omega-3 giúp kháng viêm, kích thích sản sinh dịch nhờn bôi trơn khớp. Chất này có nhiều trong cá hồi, cá thu, hạt chia, hạt lanh hay quả óc chó…
• Các thực phẩm giàu canxi và vitamin D rất quan trọng cho sức khỏe của xương và khớp. Bạn nên bổ sung sữa, sản phẩm từ sữa, rau xanh đậm, cá hồi, trứng,… để khớp vai chắc khỏe và phục hồi tổn thương nhanh hơn..
• Tăng cường trái cây và rau quả giàu chất chống oxy hóa như bông cải xanh, cà rốt, việt quất và dâu tây. Chúng giúp chống viêm và bảo vệ khớp.
• Uống đủ nước để duy trì độ ẩm cho khớp.
• Tránh thực phẩm chứa nhiều đường, chất béo bão hòa, thực phẩm chế biến sẵn và đồ uống có gas. Chúng có thể làm tăng tình trạng viêm và đau khớp.
• Thực hiện các bài tập thể dục nhẹ nhàng để cải thiện sự linh hoạt và sức mạnh của khớp vai, đồng thời kiểm soát cân nặng, giảm áp lực lên khớp.
• Vận động đúng tư thế, không mang vác vật nặng và tránh các hoạt động giảm căng thẳng cho khớp vai.
• Sử dụng ghế có hỗ trợ lưng và điều chỉnh bàn làm việc ở độ cao hợp lý.
• Tránh làm việc quá sức và dành thời gian nghỉ ngơi hợp lý giữa các hoạt động để cho khớp vai có thời gian phục hồi.
• Định kỳ kiểm tra sức khỏe khớp với bác sĩ chuyên khoa để theo dõi kết quả điều trị, giúp phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn và có biện pháp xử lý kịp thời.

Khô khớp vai là vấn đề xương khớp khá phổ biến. Tuy nhiên, bạn có thể phòng ngừa bệnh hiệu quả bằng cách duy trì lối sống lành mạnh, vận động đúng tư thế và tránh các hoạt gây áp lực, tổn thương cho khớp. Trường hợp có dấu hiệu nghi ngờ bị khô khớp vai, hãy đến ngay bệnh viện kiểm tra và tiến hành điều trị để nhanh chóng khôi phục chức năng vận động của khớp.

THÔNG TIN HỮU ÍCH NÊN XEM:

• Lưu ngay 4 cách chữa khô khớp tại nhà hiệu quả, dễ thực hiện
• Bỏ túi 6 cách chữa khô khớp bằng đậu bắp hay mà ít ai biết