Bệnh Tổ Đỉa

Đặt lịch ngay

Bác sĩ phụ trách

Bác Sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan

Giám đốc Chuyên môn

Bệnh tổ đỉa là căn bệnh da liễu phổ biến. Bệnh gây nổi mụn nước ngứa ngáy ở kẽ và lòng bàn tay, bàn chân. Phần lớn bệnh nhân liên quan đến các rối loạn về da hoặc yếu tố cơ địa dị ứng.

Tổng quan

Bệnh tổ đỉa (tên khoa học Dyshidrosis), còn được gọi là chàm tổ đỉa hoặc chàm Eczema. Thuật ngữ này được nhắc đến đầu tiên vào năm 1873 bởi Tylbury Fox. 

Tổ đỉa là bệnh viêm ngoài da mãn tính, đặc trưng bởi các nốt mụn nước lớn nhỏ, kích thước từ 1-2mm, xuất hiện chủ yếu ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, mọc sâu khảm dưới da, rải rác hoặc tụ thành từng cụm lớn.

Bệnh có xu hướng tự khỏi sau 3 tuần. Tuy nhiên triệu chứng dễ tái phát, lặp đi lặp lại gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe thể chất, tính thẩm mỹ của bệnh nhân.

Bệnh tổ đỉa

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Nguyên nhân gây bệnh tổ đỉa vẫn chưa được làm rõ. Bệnh có thể được kích hoạt bởi những yếu tố sau:

  • Cơ địa dị ứng: Xảy ra ở những người có cơ địa dị ứng bẩm sinh ngay từ khi chào đời. 
  • Di truyền: Di truyền gen về dị ứng da từ cha mẹ sang con là nguyên nhân khởi phát bệnh tổ đỉa khi gặp điều kiện thuận lợi. 
  • Tiếp xúc với dị nguyên: Các dị nguyên từ môi trường bên ngoài như thời tiết, hóa chất độc hại, thực phẩm, lông thú cưng... cũng là những yếu tố nguy cơ kích phát bệnh.
  • Yếu tố nguy cơ khác: Những người hay đổ mồ hôi tay, chân do rối loạn thần kinh giao cảm hoặc bị rối loạn chức năng liên cầu, Proteus, tác dụng phụ của thuốc... cũng dễ mắc bệnh.

Bệnh tổ đỉa
Tổ đỉa là bệnh da liễu có liên quan đến yếu tố cơ địa dị ứng bẩm sinh

Phân loại & triệu chứng

Dựa theo lâm sàng, tổ đỉa được chia làm 4 thể chính gồm: Tổ đỉa thể giản đơn, tổ đỉa nhiễm khuẩn, tổ đỉa thể bọng nước, tổ đỉa thể khô.

Mỗi thể bệnh có các triệu chứng nhận biết khác nhau, bác sĩ thường dựa vào đây để chẩn đoán chính xác thể bệnh. Các triệu chứng điển hình của bệnh tổ đỉa như:

  • Xuất hiện mụn nước li ti, màu trắng trong, đường kính 1-2mm, khảm sâu dưới da, sờ vào cứng.
  • Thường mọc ở lòng bàn tay, bàn chân, kẽ bàn tay, bàn chân, nhưng không bao giờ vượt quá cổ tay, cổ chân.
  • Sưng đỏ, chuyển sang màu đục kèm theo sưng hạch bạch huyết, sốt cao là dấu hiệu nhiễm khuẩn mụn nước.
  • Gây ngứa ngáy, nóng rát dữ dội, khiến người bệnh có xu hướng gãi mạnh.
  • Khi mụn nước xẹp xuống, đóng vảy khô, bong da và để lại điểm dày sừng màu vàng, lớp nền da màu hồng, bóng, có viền vằn vèo.
  • Thay đổi hình dạng móng tay, móng chân do mụn nước nhiễm khuẩn lây lan, sưng đau nhức và biến dạng.

Bệnh tổ đỉa
Tổ đỉa đặc trưng với các mụn nước li ti, cứng chắc và mọc thành từng đám

Dựa vào các yếu tố lâm sàng về vị trí và tổn thương cơ bản trên, bác sĩ sẽ chẩn đoán phân biệt tổ đỉa với các bệnh lý khác như Eczema tại các vị trí khác, có nhiễm cộm, liken hóa hoặc nấm da do nhiễm Trychophyton rubrum.

Biến chứng và tiên lượng

Khi được điều trị tích cực, hầu hết các trường hợp bị tổ đỉa đều biến mất hoàn toàn sau vài tuần và không gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Thậm chí, bệnh có thể khỏi mà không để lại bất kỳ dấu vết gì.

Tổ đỉa là bệnh không có khả năng truyền nhiễm và lây lan thông qua việc tiếp xúc thông thường, kể cả khi mụn nước vỡ ra và người đối diện có tiếp xúc với dịch.

Biến chứng nhiễm khuẩn tổ đỉa
Biến chứng nhiễm khuẩn tổ đỉa

XEM NGAY: Tổ đỉa bội nhiễm: Dấu hiệu và cách điều trị hiệu quả

Điều trị

Bản chất của tổ đỉa là do cơ địa dị ứng, nên việc điều trị khỏi dứt điểm tận gốc là gần như không thể. Mục tiêu điều trị chính là phối hợp giữa dùng thuốc chữa bệnh tổ đỉa và chăm sóc da đúng cách.

1. Điều trị tại chỗ 

Mục tiêu kiểm soát tiến triển của bệnh, ngăn không để mọc thêm mụn nước và chống bội nhiễm. Chỉ định của bác sĩ như sau:

Bệnh tổ đỉa
Dùng kem bôi, thuốc mỡ theo chỉ định để kiểm soát tại chỗ các triệu chứng tổ đỉa

  • Bôi đắp gạc bằng dung dịch sát khuẩn bằng bạc bitrat 0.5%.
  • Trường hợp đã có dấu hiệu bội nhiễm, mụn mủ sưng viêm dùng thay thế bằng dung dịch tím methyl 1% milian...
  • Dùng kem bôi, thuốc mỡ tại chỗ chứa thành phần kháng viêm, chống khuẩn như Corticoid kháng sinh (Prednisone), Flucinar, Dermovate, Tempovate...
  • Trường hợp tổ đỉa do nhiễm nấm dùng phác đồ thuốc uống + thuốc bôi chống nấm theo chỉ định của bác sĩ.
  • Kết hợp bôi dầu khoáng, vaseline, kem dưỡng ẩm da như Lubriderm, Eucerine...

2. Điều trị toàn thân

Áp dụng cho các trường hợp tổ đỉa nghiêm trọng.

  • Dùng thuốc chống dị ứng gốc Cetirizine hoặc thuốc kháng histamine (như Zyzocette).
  • Dùng kháng sinh Corticoid liên tục trong 5  - 10 ngày.
  • Trường hợp tổ đỉa do nấm chỉ định dùng Griseofulvin, liều khuyến cáo 0.25mg, tương đương 4 viên/ ngày, liên tục trong vòng 30 ngày.
  • Thuốc bôi ức chế miễn dịch như Pimecrolimus hoặc Tacrolimus.
  • Kết hợp liệu pháp ánh sáng (dùng tia cực tím) và thuốc.
  • Tiêm botulinum toxin dành cho những trường hợp tổ đỉa cực kỳ nghiêm trọng.

3. Kết hợp chăm sóc tại nhà

Bệnh nhân tổ đỉa cần chăm sóc sức khỏe tích cực và điều chỉnh lối sống để góp phần cải thiện triệu chứng, ngăn viêm nhiễm.

Bệnh tổ đỉa
Bôi kem dưỡng ẩm da nhất là vào mùa đông giúp phòng ngừa tái phát bệnh tổ đỉa

  • Tuyệt đối không cào gãi, chà xát mạnh lên mụn nước để tránh làm cho các tổn thương ngày càng nặng hơn.
  • Thay đổi các sản phẩm chăm sóc da hàng ngày bằng các loại lành tính hoặc ngưng sử dụng hoàn toàn trong thời gian điều trị bệnh.
  • Dùng thuốc đúng liều, đúng giờ theo chỉ định. Nếu sau khi bôi thuốc có cảm giác ngứa ngáy khó chịu, hãy dùng bông gạc để giảm cảm giác khó chịu.
  • Chườm ấm hoặc chườm lạnh lên vùng da tổ đỉa để giảm ngứa, sưng đau.
  • Bôi kem dưỡng ẩm hàng ngày để cung cấp độ ẩm cho da, làm mềm và xoa dịu kích ứng trên da.
  • Tăng cường bổ sung các khoáng chất, vitamin cần thiết vào thực đơn ăn uống hàng ngày giúp tăng cường miễn dịch, đẩy lùi bệnh nhanh hơn.

Phòng ngừa

Tổ đỉa rất dễ tái phát, do đó hãy chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa phù hợp ngay từ sớm.

Giữ vệ sinh thân thể sạch sẽ, tắm gội, rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn.

Không nên dùng các sản phẩm chứa chất tẩy rửa quá mạnh. Thay vào đó nên ưu tiên những loại có chiết xuất từ thiên nhiên lành tính.

Bảo vệ hoặc tránh xa khỏi các yếu tố dị nguyên trong môi trường bên ngoài, nhất là thời tiết, bụi bặm, phấn hoa, lông động vật...

Che chắn cẩn thận khi làm việc trong môi trường chứa hóa chất độc hại.

Ăn uống đủ chất, sinh hoạt điều độ, vận động thể chất tăng cường miễn dịch tự nhiên.

Những câu hỏi quan trọng khi gặp bác sĩ

Một số câu hỏi gợi ý dưới đây giúp bạn chủ động nắm bắt bệnh trong quá trình thăm khám:

1. Hỏi cặn kẽ về nguyên nhân gây bệnh tổ đỉa để chủ động phòng tránh khi đã khỏi?

2. Với tình trạng bệnh hiện tại, tôi nên điều trị bằng phương pháp nào phù hợp nhất?

3. Tôi nên dùng thuốc bôi hay thuốc uống?

4. Bị tổ đỉa có nên dùng kháng sinh hay không?

5. Nếu không điều trị hay không có bất kỳ can thiệp nào thì bệnh có tự khỏi không?

6. Cách chăm sóc da và ăn uống sinh hoạt hàng ngày ra sao?

Chàm tổ đỉa là bệnh ngoài da không quá nguy hiểm. Chỉ cần phát hiện sớm các triệu chứng từ đầu và điều trị sớm, bệnh sẽ nhanh chóng biến mất mà không để lại hệ quả gì. Tốt nhất hãy thăm khám tại các cơ sở chuyên khoa, kết hợp chăm sóc sức khỏe tích cực hàng ngày để đẩy lùi bệnh, ngăn ngừa bệnh tái phát dài lâu.

XEM THÊM: 

Bình luận (44)

  1. Đinh Như Quỳnh
    Đinh Như Quỳnh says: Trả lời

    Chào trung tâm
    Em bị bệnh tổ đỉa gần 1 năm nay rồi. tay em bị lên những mụn nước nhỏ nằm chìm ở lòng bàn tay, bàn chân và các rìa ngón. Các mụn nước không tự vỡ mà xẹp đi, sau đó bong vẩy. Mụn này gây giác ngứa ngáy khó chịu vô cùng. Em có dùng nhiều kem bôi, bôi thì đỡ nhưng cứ mấy hôm lại ngứa lại. chữa bằng các mẹo dân gian cũng không được. em thấy trung tâm có bài thuốc thanh bì dưỡng can thang chữa bệnh tổ đỉa, trung tâm cho em hỏi liệu trình điều trị như thế nào ạ và sử dụng bao lâu là khỏi được bệnh. em xin chân thành cảm ơn

    1. Nguyễn Thị Ánh Duyên
      Nguyễn Thị Ánh Duyên says:

      Mình cũng tổ đỉa nhưng nặng hơn bạn nữa, mình Càng gãi nhiều, càng chà sát mạnh vùng bị nấm tổ đỉa thì triệu chứng ngứa càng tăng vài mụn tổ đỉa càng lan rộng.sau đó mụn nước vỡ thành mụn mủ da vừa ngứa vừa đau nhức nữa. mình đang dùng thuốc thanh bì dưỡng can thang của trung tâm nghiên cứu và ứng dụng thuốc dân tộc cũng thấy đỡ được 50-6-% rồi, bạn liên hệ trực tiếp vào số điện thoại của trung tâm mà tư vấn cho nhanh. Thấu báo 24h cũng có bài viết về thuốc chữa tổ đỉa của Trung tâm Thuốc dân tộc nên an tâm sử dụng lắm.

    2. Đinh Như Quỳnh
      Đinh Như Quỳnh says:

      C đang điều trị ở trung tâm này à c, thuốc gồm những thuốc gì đấy c, có phải đến khám hay mua thuốc về bôi là được à c,có phải thuốc này không ạ.

    3. Nguyễn Thị Ánh Duyên
      Nguyễn Thị Ánh Duyên says:

      Đúng rồi bạn, thuốc điều trị gồm uống, thuốc bôi và thuốc ngâm hàng ngày nữa, mấy đầu lấy thuốc về dùng thích nhất là thuốc ngâm ấy, đỡ ngứa lắm, ngâm xong thì dùng luôn thuốc bôi, cảm giác dịu hẳn đi. Mà đừng có gãi, càng gãi càng nặng mà dễ nhiềm trùng đấy

    4. Vi Hương
      Vi Hương says:

      Em bị bệnh này gần 5 năm nay rồi, chữa mãi mà không khỏi hẳn thấy nhiều người nói bệnh thành mãn tính rồi. c có địa chỉ hay số bác sĩ điều trị cho em xin với ạ

    5. Nguyễn Thị Ánh Duyên
      Nguyễn Thị Ánh Duyên says:

      Trung tâm ở 132 ô chợ dừa, đống đa, hà nội b nhé. còn đây là số của bác sĩ này 0983 059 582 bạn gọi điện nhờ cơ tư vấn trước rồi nếu mà qua khám được thì đặt lịch trước cho đỡ phải đợi lâu, chờ đợi mất thời gian lắm

    6. Đinh Như Quỳnh
      Đinh Như Quỳnh says:

      ở hà nội ạ, vậy cách chỗ em hơn 100 cây số rồi, thôi thì có bệnh vái tứ phương vậy, để mình liên hệ tư vấn xem bác sĩ bảo sao bạn nhé. cảm ơn bạn rất nhiều

    7. Giang
      Giang says:

      bài thanh bì dưỡng cna thang này nổi tiếng lắm, đc lên cả kênh VTV2 trong chương trình sống khỏe mỗi ngày

    8. Nguyễn Thị lài
      Nguyễn Thị lài says:

      Mình muốn đặt mua

  2. Xu Lùm
    Xu Lùm says: Trả lời

    Giờ mới có thời gian phản hồi về thuốc thanh bì dưỡng can thang điều trị bệnh tổ đỉa của trung tâm nghiên cứu và ứng dụng thuốc dân tộc
    Khi phát hiện ra mình bị mấy mụn ở kẽ chân e tưởng bị nước ăn chân vì mấy hôm trời mưa hay bị ướt chân, e mua thuốc về bôi. Bôi 2 ngày thì thấy bong da và tưởng khỏi nhưng không. Sau đó phát hiện mụn nước nổi nhiều hơn, dày hơn ria bàn chân và đầu các ngón chân. E đi khám bác sĩ da liễu kết luận bị tổ đỉa cho thuốc về bôi nhưng mà da bong xong lại bị nổi mụn nước và ngứa lại, thậm chí dày hơn nặng hơn. e thấy trên Facebook quảng cáo thuốc đặc trị tổ đỉa xin phép dấu tên ạ.Thấy có nhiều phản hồi… Nên e tin e mua và được tư vấn kết quả e sau khi e dùng 2 lọ là e k khỏi và bị nặng hơn. E inbox hỏi thì họ nói đang có dấu hiệu khỏi đừng bỏ dở. Mua thêm 1 lọ nữa là khỏi. Và e mua thêm 1 lọ nữa nhưng vẫn k khỏi và bệnh của e nặng thêm rất nhiều so với ban đầu Nó khô da bỏng vảy nứt chảy máu vừa đau và ngứa. Vùng mụn thành mảng chị chít lan rộng. Sau lần này e lên mạng tìm hiểu kĩ về bệnh và biết đây là bệnh khó chữa, nó tuỳ thuộc cơ địa, sức đề kháng nữa. Nên tốt nhất là chữa cả trong lẫn ngoài. Và e tìm đến thuốc thanh bì dưỡng can thang của trung tâm nghiên cứu và ứng dụng thuốc dân tộc . với liệu trình điều trị cả thuốc uống, thuốc bôi, thuốc ngâm. Em dùng thì thấy đâ khô dần và bong ra sau đó da mịn luôn. chia sẻ để những bệnh nhân như em còn có hướng để diều trị chứ như e mất quá nhiều tiền. cảm ơn trung tâm đã giúp em chữa khỏi được bệnh này.

    1. Bùi Văn Cần
      Bùi Văn Cần says:

      Bạn #Su mình cũng bị bệnh này nhưng chỉ bị ở lòng bàn chân, da nổi nhiều nốt sần có dịch trắng, ngứa rát nhiều về đêm cũng điều trị mãi không khỏi, mình cũng cứ nghĩ bệnh ngoài da chỉ cần bôi thôi chứ k nghĩ là phải dùng thuốc uống nữa đấy, thảo nào mãi chả khỏi. bạn điều trị bao lâu thì hết được bệnh?

    2. Nguyễn đình vũ
      Nguyễn đình vũ says:

      mình cũng muốn hỏi kinh nghiệm điều trị cho mẹ mình. Mẹ bị gần chục năm nay, chân không đi được giày nữa vì bệnh tổ đỉa nặng, giờ mẹ mình chỉ ngâm chân bằng nước lá khế với muối pha loãng cho đỡ ngứa thôi. nếu thuốc trung tâm chữa khỏi được bệnh này thì tốt quá

  3. Xu Lùm
    Xu Lùm says: Trả lời

    Mình dùng thuốc này hơn 3 tháng bạn ạ, cả uống cả ngâm và thuốc bôi nữa. hiện giờ thì thỉnh thoảng mình vẫn lấy thuốc bôi để dùng cho mềm da vì chỗ da bị tổ đỉa trước kia hơi khô nên mình vẫn bôi. Khỏi rồi nhưng bác sĩ cũng nói mình có tiền sử bị bệnh nên kiêng hóa chất tẩy rửa để tránh bị lại

    1. Bùi Văn Cần
      Bùi Văn Cần says:

      Vậy cũng điều trị lâu lâu đấy, cảm ơn bạn đã giúp đỡ mình. Để mình liên hệ trung tâm nhờ tư vấn xem sao.

  4. lan Rùa
    lan Rùa says: Trả lời

    Trung tâm cho em hỏi với ạ, mẹ em bị bệnh tổ đỉa được hơn 3 năm rồi, chữa thuốc tây thì cứ đỡ sau đó lên lại. giờ bệnh của mẹ em nặng lắm, những nốt mọc chi chít ở cả bàn tay và trong kẽ ngón tay nữa. Em muốn tư vấn về thuốc thanh bì dưỡng can thang của trung tâm, số điện thoại của trung tâm ntn để em điện tư vấn trước,em xin cảm ơn

  5. Đậu Thị Phương
    Đậu Thị Phương says: Trả lời

    Trước đây chân mình cứ lên những nốt bọc nước nhu mụn nước ấy, ngứa và buồn buồn (như có con gì nó đi trong chân), nốt to thì cứ tưởng bị bỏng nhẹ, qua 1-2 ngày sau đó nốt đó tự động xẹp xẹp rùi mình bóc lớp biểu bì ra bình thường. Mình chẳng bít gọi nó là gì, nhưng có vẻ như là tổ đỉa ấy. vì nốt nào mà to thì khi lấy kéo cắt cái bọc nước ra, nó trông kinh dị lắm, bên trong lỗ chỗ như cục than tổ ong hay cái bát sen ấy. Đi khám thì bác sĩ nói bệnh tổ đỉa, của đáng tội là mình đã chữa nhiều nơi, dùng nhiều cách chữa như ngâm lá cây, bôi đủ loại nữa. trộm vía tỉ lần giờ điều trị bằng thuốc thanh bì dưỡng can thang thấy bệnh đỡ đi từng ngày mà mừng rơi nước mắt, cứ nghĩ sắp thoát được bệnh này mà vui lắm, ai chữa khỏi được chưa cho mình xin tí động lực với

    1. Huệ - Hưng yên
      Huệ - Hưng yên says:

      Bạn bị giống mình đó, mà mình bị ở tay mới ghê chứ. Không làm gì được, rửa bát cũng phải đeo găng tay. Mình bị nhiều năm rồi, chữa đủ kiểu không khỏi, mới đầu bị ở 1 ngón tay, giờ bị ở 8 ngón luôn. hồi tháng 8 năm ngoái thì mình có đăng nhờ mọi người giới thiệu thuốc chữa trên 1 nhóm chuyên về các bệnh này thấy nhiều người chữa khỏi bằng thuốc thanh bì dưỡng can thang của trung tâm nghiên cứu và ứng dụng thuốc dân tộc nên cũng mua về điều trị, mấy tuần đầu mình còn bị ngứa nhiều hơn nữa chứ, cứ nghĩ là thuốc k hiệu quả nhưng bác sĩ giải thích đấy là hiện tượng công thuốc sau đó 2w thì giảm dần đến cuối tháng t2 là gần như khỏi hoàn toàn nhưng mình vẫn uống và bôi thêm 1 tháng nữa cho bệnh hết. cứ kiên trì dùng thuốc đi bạn, mà nhớ kiêng các thứ, các thứ theo hướng dẫn cho nhanh khỏi

    2. dương bé
      dương bé says:

      Công nhận là thuốc thanh bì dưỡng can thang bằng Đông y nhưng lợi hại, nếu biết sớm thì đỡ được bao nhiêu tiền thuốc, thời gian điều trị rồi. Đợt trước mình cũng bị bệnh này, khổ mất t.g dài vì mặc cảm, 2 bàn tay, bàn chân cứ chấm chấm đỏ đỏ mà ngứa ngáy ghê cơ giờ nghĩ đến vẫn còn sợ, đêm thì cứ gãi cả đêm, ngủ quên thì k sao chứ tỉnh dậy ngứa như điên lại gãi tiếp. mà bạn bè còn sợ lây không dám chơi nữa cơ,tự ti lắm..dùng thuốc khỏi đến nay cũng hơn nửa năm rồi cầu trời cho không bị lại

    3. Lý Hạ Kiều Duyên
      Lý Hạ Kiều Duyên says:

      Mình cũng khám khắp nơi rồi. Da liễu TW, da liễu HN, các phòng khám da liễu… chả ăn thua gì….thấy bảo bệnh này mãn tính mà sao nhiều người khỏi đưỡ vậy trời. ai có địa chỉ mua thuốc cho em xin được không ạ.

    4. Huệ - Hưng yên
      Huệ - Hưng yên says:

      Chưa khỏi là do mình chưa gặp thầy gặp thuốc thôi mà, nếu may mắn bệnh ung thư còn có thể chữa khỏi được cơ nữa là. Địa chỉ của trung tâm đây nhé
      TRUNG TÂM NGHIÊN CỨU VÀ ỨNG DỤNG THUỐC DÂN TỘC
      HÀ NỘI
      Số Biệt thự B31, ngõ 70 Nguyễn Thị Định Hà Nội
      Điện thoại: 0983 059 582
      HỒ CHÍ MINH
      Số 145 Hoa Lan, phường 2, quận Phú Nhuận, TP. HCM
      Điện thoại: (028)7109 5599

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Chia sẻ
Bỏ qua