Dấu hiệu dị ứng retinol, nguyên nhân gây ra và cách xử lý

Retinol là một trong những xúc tác “vàng” có tác dụng cải thiện làn da sẫm màu, nám, thâm mụn, lão hóa… Tuy nhiên việc sử dụng retinol không đúng cách có thể dẫn đến những phản ứng ngược lại. Có nhiều dấu hiệu nhận biết dị ứng retinol, nắm rõ điều này sẽ giúp bạn có biện pháp phòng ngừa kịp thời vấn đề này.

Retinol là gì?

Retinol, hay còn gọi là Vitamin A, thường được sử dụng trong mỹ phẩm và sản phẩm chăm sóc da không cần kê toa. Để tối ưu hóa sự hấp thụ trong sản phẩm, retinol thường được chuyển hóa thành các dạng khác của Vitamin A.

Trong mỹ phẩm, dạng phổ biến nhất của retinol là retinyl palmitate. Sử dụng retinol dưới dạng tinh chất thường mang lại hiệu quả nhanh hơn so với retinol thô.

Renova và Retin-A là các loại thuốc chứa tretinoin, còn được gọi là retinoic acid, một dạng vitamin A với liều lượng cao. So với retinol, tretinoin có tác dụng mạnh hơn và có nguy cơ kích ứng da cao hơn.

Cả retinol và tretinoin hoạt động bằng cách kích thích sự hoạt động của tế bào da, giúp cải thiện các vấn đề da và phục hồi làn da. Retinol đặc biệt hữu ích cho da bị tổn thương do nắng, vì nó có thể kích hoạt tế bào da để chống lại tác động của ánh nắng.

Khi bác sĩ da liễu đề cập đến “retinol dạng kê toa,” họ đề cập đến việc sử dụng vitamin A dưới dạng thuốc chứa tretinoin. Các loại dẫn xuất và tác dụng của chúng như sau:

• Retin-A: Dạng kem nhẹ, thường được sử dụng để điều trị mụn trứng cá.
• Retin-A Micro: Gel thấm nhanh, thường được sử dụng cho da dầu và da mụn.
• Renova: Kem dùng cho da nhăn và lão hóa, thấm nhanh và mịn màng.
• Tri-Luma: Chứa tretinoin và hydroquinone, dùng để điều trị nám. Tuy nhiên, có thể gây mỏng da khi sử dụng lâu dài.
• Atralia, Avita, Altinac, Refissa và Tretin-X: Các dạng thuốc khác của tretinoin.

Retinol và tretinoin đều có nhiều dạng sản phẩm với chức năng chính là làm sáng da, đều màu da, giảm nếp nhăn và điều trị mụn. Tuy nhiên, với các loại tretinoin dạng thuốc, việc lựa chọn sản phẩm phụ thuộc vào đơn kê toa của bác sĩ da liễu để đảm bảo hiệu quả, tránh tác dụng phụ.

Tham khảo thêm: Bị dị ứng mỹ phẩm nặng đây là điều bạn cần làm ngay

Dấu hiệu dị ứng Retinol

Dấu hiệu phản ứng dị ứng thường gặp khi sử dụng retinol là đỏ da và kích ứng. Một số triệu chứng có thể cải thiện sau một thời gian vì cơ thể cần thời gian thích nghi, nhưng trong một số trường hợp, da có thể bị tổn thương nhẹ và phản ứng không tốt.

Điều này có thể xảy ra khi làn da của bạn quá nhạy cảm hoặc do cách sử dụng không đúng. Cụ thể những vấn đề bạn nên phân biệt rõ giữa dị ứng retinol với bị dị ứng thông thường là:

Khô da, kích ứng và mẩn đỏ

Sau 2 – 3 ngày sử dụng retinol, da thường trở nên khô và bong tróc, có thể xuất hiện mẩn đỏ, gây khó chịu. Điều này là phổ biến với hơn 60% người mới sử dụng retinol lần đầu gặp phải. Nguyên nhân chính là do da chưa thích nghi với tính acid của retinol và phản ứng phát sinh từ đó.

Giải pháp khắc phục: Bạn có thể giảm thiểu kích ứng của Retinol bằng cách sử dụng chúng chậm lại. Không nên sử dụng liều lượng lớn mà thay vào đó, bắt đầu với lượng nhỏ, nồng độ thấp và tần suất thấp.

Điều này giúp làn da dễ dàng thích nghi hơn. Đồng thời, kết hợp dưỡng ẩm vào mỗi tối và cung cấp đủ nước cho da thường xuyên để cải thiện tình trạng khô da và bong tróc.

Da nổi mụn li ti

Còn được gọi là tình trạng đẩy mụn (Purging), đây là triệu chứng dị ứng retinol thường gặp ở các sản phẩm có chứa Retinol, AHA hay BHA.

Đừng quá lo lắng vì đây cơ bản là một phản ứng bình thường khi các tác dụng của retinol thẩm thấu sâu vào niêm mạc. Hãy kiên nhẫn chờ đợi các biểu hiện kế tiếp thay vì ngưng sử dụng sản phẩm ngay.

Về cơ bản, tình trạng da đang Purging xảy ra khi các lỗ chân lông của bạn bị bít tắc. Dưới tác động của Retinol hay BHA/AHA, các bụi bẩn tồn đọng trong lỗ chân lông được đẩy ra ngoài và lỗ chân lông được làm sạch.

Giải pháp khắc phục: Đầu tiên, bạn nên điều chỉnh liều lượng sử dụng, để da quen dần với BHA và AHA trước. Mỹ phẩm hoặc thuốc chứa BHA và AHA thường có nồng độ vừa phải, giúp đẩy mụn lên nhưng không gây kích ứng mạnh như Retinol.

Khi da đã quen dần với các dẫn xuất nhẹ, bạn có thể bắt đầu sử dụng Retinol với nồng độ thấp và tần suất ít để tránh kích ứng.

Tham khảo thêm: Dấu hiệu dị ứng mỹ phẩm nhẹ và cách xử lý tốt nhất

Kích ứng với vùng mắt

Một số kích ứng tại mắt và khu vực xung quanh mắt có thể xảy ra khi bạn dị ứng retinol nồng độ cao. Tính acid của dẫn xuất này sẽ hoạt động mạnh mẽ trên da, do đó bạn cần cẩn thận sử dụng dụng nếu bắt buộc dùng ở vùng xung quanh mắt.

Đặc biệt ở những người có làn da mỏng và nhạy cảm, acid của retinol có thể gây bỏng rát, ửng đỏ và thậm chí sưng tấy. Đa số những trường hợp sử dụng retinol ở vùng mắt để cải thiện nếp nhăn, giảm thâm quầng và ngăn chặn lão hóa vùng da mắt.

Các biện pháp xử lý dị: Nếu bạn muốn sử dụng retinol ở vùng mắt, hãy chọn các sản phẩm có nồng độ retinol thấp. Sản phẩm này thường kết hợp nhiều thành phần để giảm kích ứng và tái tạo làn da.

Khi sử dụng kem dưỡng cho vùng mắt, hãy áp dụng một lượng nhỏ khoảng 1 hạt đậu, chia đều và nhẹ nhàng massage vùng da quanh mắt.

Nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời

Retinol có thể gây phản ứng khi da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, đặc biệt tác động nhiều hơn khi kết hợp với tia UV, gây nên nhiều vấn đề da. Để tránh tác động này, hãy sử dụng kem chống nắng khi ra ngoài dưới ánh nắng mặt trời.

Các phản ứng dị ứng với ánh nắng sau khi sử dụng retinol là tình trạng da tấy đỏ, sẫm màu tại một vùng. Nếu như bạn có làn da mỏng, tính bào mòn của retinol còn có thể gây bỏng da ở mức độ nhẹ và để lại các vết nám kém thẩm mỹ.

Để tránh tác động từ ánh nắng mặt trời, tốt nhất là sử dụng retinol vào ban đêm. Nếu phải ra ngoài hoặc làm việc vào buổi sáng, hãy sử dụng kem chống nắng SPF 25 trở lên, bôi trước ít nhất 30 phút khi tiếp xúc với ánh nắng, ngay cả khi không sử dụng retinol.

Tham khảo thêm: Dấu hiệu dị ứng kem chống nắng và cách xử lý, phòng ngừa

Cách sử dụng retinol an toàn không gây dị ứng

Để tránh dị ứng retinol, bác sĩ da liễu khuyên rằng bạn nên sử dụng sản phẩm một cách có hạn, không nên lạm dụng và chỉ nên sử dụng liên tục trong 8 tuần.

Mỗi chu kỳ tái tạo da kéo dài khoảng 21 ngày, do đó, sau 8 tuần, đã có thể xảy ra 3 chu kỳ tái tạo, giúp làn da loại bỏ lượng lớn bã nhờn và tế bào chết khỏi lỗ chân lông.

Tại thời điểm sau chu trình thay tế mới diễn ra là lúc thích hợp để sử dụng retinol, bạn cũng không nên sử dụng retinol liên tục mỗi đêm sau khoảng thời gian 8 tuần đầu điều trị. Sau thời gian này, bạn có thể điều trị mụn và sử dụng tiếp tục retinol.

Cũng cần lưu ý rằng retinol có thể vô hiệu hóa Benzoyl Peroxide và ngược lại. Vì thế bạn không nên sử dụng retinol nếu đang dùng thuốc có chứa acids chẳng hạn như Salicylic Acid dùng điều trị mụn trứng cá và các vấn đề da liễu nói chung.

Các chuyên gia đã đề cập đến quy trình dưỡng da theo thứ tự sau: Đầu tiên tẩy rửa Salicylic Acid kết hợp kem thoa Benzoyl Peroxide vào ban ngày. Ban đêm sử dụng retinol để tránh các kích ứng với ánh nắng. Nếu bạn thuộc tuýp người có làn da khô, kết hợp sử dụng kem dưỡng ẩm sau đó. Cụ thể:

Bắt đầu sử dụng với tần suất thưa

Nhiều người sử dụng retinol mỗi ngày để xử lý vấn đề trên da, nhưng cuối cùng lại gặp phải các tác động phản ứng. Điều này cho thấy làn da của họ chưa sẵn lòng tiếp nhận retinol.

Các chuyên gia khuyên rằng cách tốt nhất để sử dụng retinol là bắt đầu bằng liều lượng nhỏ trong vài tuần đầu, sau đó tăng dần liều lượng trong các tuần tiếp theo.

Khi da đã thích ứng với retinol, bạn có thể điều chỉnh liều lượng sử dụng sản phẩm. Bắt đầu với 1-2 lần/tuần và sau đó tăng lên 2 đêm 1 lần trong một vài tuần. Nếu không có dấu hiệu dị ứng, bạn có thể sử dụng mỗi đêm.

Tham khảo thêm: Dị ứng kem trộn và những cách xử lý tại chỗ chị em nên biết

Dùng retinol 1 lượng bằng hạt đậu

Ban đầu bạn không nên dùng quá nhiều sản phẩm chứa retinol cùng lúc, cũng không nên bôi lớp dày lên vùng da khuyết điểm. Việc tăng liều lượng cũng không giúp đẩy nhanh tốc độ phát huy hiệu quả mà ngược lại có thể gây thêm nhiều kích ứng hơn.

Sử dụng một lượng nhỏ retinol, khoảng bằng một hạt đậu, chấm lên da và thoa đều. Làm điều này nhanh chóng để dưỡng chất được thẩm thấu đều và tránh tình trạng sản phẩm khô trên da.

20 phút sau khi rửa mặt mới dùng retinol

Đừng vội sử dụng retinol nếu bạn vừa mới rửa mặt trước đó. Làn da của bạn cần khoảng 20 phút để lấy lại cân bằng sau khi rửa mặt để hấp thụ tuyệt đối các tinh chất có trong retinol.

Đồng thời đợi đến khi da khô hẳn và các lỗ chân lông bắt đầu giãn nở để bôi retinol có thể sẽ giúp giảm kích ứng da. Các chuyên gia cũng cho rằng, việc sử dụng ngay Retinoids lên da ẩm ướt sẽ giúp Retinoids hấp thụ vào da nhanh hơn.

Điều này đồng nghĩa với việc tăng cơ hội dị ứng retinol nếu vốn dĩ bạn sở hữu làn da nhạy cảm.

Tham khảo thêm: Cách chăm sóc da sau khi bị dị ứng mỹ phẩm giúp lành nhanh

Dùng kem dưỡng ẩm sau 1h bôi retinol

Một trong những phản ứng dị ứng retinol thường gặp là tình trạng da khô, kích ứng và khiến người dùng khó chịu. Bạn có thể hạn chế các phản ứng này bằng cách bôi 1 lớp dưỡng ẩm kết hợp sau khi dùng retinol khoảng 1h đồng hồ. 

Nếu da đang gặp phải quá nhiều kích thích sau khi bôi retinol thì bạn có thể đệm thêm 1 lớp kem dưỡng ẩm cấp nước có thành phần dịu nhẹ. Nhanh chóng sau đó bạn sẽ nhận thấy biểu hiện tượng da khô, tấy đỏ cải thiện rõ.

Chỉ nên dùng 1 lần vào ban đêm

Tuyệt đối không bôi nhiều hơn 1 lần retinol trong cùng một ngày. Bởi vì chất này sẽ khiến làn da trở nên nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời, việc dùng nhiều lần sẽ khiến da bạn mỏng và dễ bắt nắng hơn.

Bạn chỉ nên sử dụng retinol  vào ban đêm, bởi hoạt chất này sẽ trở nên độc hơn khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Ngay cả khi sử dụng retinol vào ban đêm thì bạn vẫn nên sử dụng kem chống nắng thật tốt vào buổi sáng để bảo vệ làn da tối ưu nhất.

Nếu không dùng kem chống nắng thì làn da của bạn sẽ gặp tổn thương khi tiếp xúc với tia UV và đảo ngược tất cả những hiệu quả mà retinol mang lại.

Tham khảo thêm: Các cách chữa dị ứng mỹ phẩm trên mặt CẤP TỐC

Dùng sản phẩm đệm đúng cách

Thực tế, retinol không phải là bước chăm sóc da duy nhất của nhiều chị em. Có rất nhiều cách sử dụng sản phẩm đệm để giảm thiểu tình trạng da kích ứng và khó chịu như dùng kem dưỡng, sau đó dùng retinol.

Hoặc dùng retinol lên da sạch sau đó dùng kem dưỡng ngay lập tức. Một số người sử dụng retinol cùng với kem dưỡng ẩm hoặc huyết thanh và sử dụng ngay sau khi làm sạch da.

Nếu được sử dụng đúng cách, những phương pháp này sẽ giúp giảm bớt ảnh hưởng của retinol lên da.

Áp dụng các liệu pháp tiếp xúc ngắn

Một số sản phẩm dưỡng da có chứa retinol sẽ giảm kích ứng bằng phương pháp tiếp xúc ngắn. Theo cách này, bạn giảm lượng thời gian tiếp xúc của retinol trên da và chỉ dùng trong thời gian ngắn.

Bằng cách này, vừa đảm bảo những lợi ích đạt được và làn da của bạn cũng sẽ ít gặp phải nguy cơ kích thích thêm.

Tham khảo thêm: Da bị đỏ mẩn ngứa và tróc vẩy sần sùi là bị gì?

Dùng retinol liên tục trong thời gian nhất định

Người dùng cần sử dụng retinol liên tục và nhất quán để có thể đảm bảo được những hiệu quả tốt nhất. Nghĩa là nếu bạn sử dụng retinol để ngừa mụn và chống lão hóa trong thời gian liên tục và tần suất dùng được cụ thể từng ngày.

Sau khi sử dụng retinol và có những dấu hiệu cải thiện rõ rệt, cụ thể như da sạch mụn và nếp nhăn giảm đáng kể. Lúc này bạn mới bước vào quá trình dùng retinol để duy trì đúng nghĩa. Liều dùng duy trì chỉ khoảng 2 ngày 1 lần vẫn có thể đạt được lợi ích tương tự.

Bạn cần kiên nhẫn theo liệu trình

Những sản phẩm có chứa thành phần retinol cần nhiều thời gian để phát huy hiệu quả rõ rệt. Thời gian sử dụng có thể kéo dài đến 10 – 12 tuần hoặc 2 – 3 tháng tùy cơ địa.

Nếu như bạn không nhận thấy bất kỳ kết quả nào trong vài tháng đầu tiên, điều này là hoàn toàn bình thường vì tình trạng da của mỗi người mỗi khác, một số người lại có thể cảm nhận được kết quả nhanh chóng, trong khi những người khác phải kiên nhẫn hơn.

Những dấu hiệu dị ứng retinol có thể chỉ xảy ra tạm thời và không ảnh hưởng nghiêm trọng đến cấu trúc da. Tuy nhiên chính cách chăm sóc sai phương hướng trong thời gian này lại khiến tình trạng da của bạn tồi tệ hơn. Vì thế nếu không nắm bắt được cách xử lý đúng, bạn nên chủ động đến chuyên khoa da liễu để thăm khám khi có dấu hiệu ngứa, mẩn đỏ hay nổi mụn sau khi dùng retinol.

Có thể bạn quan tâm:

• Viêm mắt dị ứng thời tiết – Bệnh lý cần cảnh giác
• Dấu hiệu Dị ứng Paracetamol và Các Biện Pháp Xử Lý