Thoái hóa cột sống



Bệnh thoái hóa cột sống ban đầu thường ở người cao tuổi, nhưng ngày nay trẻ hóa. Triệu chứng gây ảnh hưởng đến cuộc sống và sức khỏe. Nếu không điều trị, có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm.
Tổng quan
Thoái hóa cột sống là tình trạng lão hóa tự nhiên của cột sống, dẫn đến sự hao mòn và tổn thương các cấu trúc của cột sống, bao gồm:
- Đĩa đệm: Giúp đệm giữa các đốt sống và hấp thụ va đập.
- Sụn khớp: Giúp bảo vệ các đầu xương của khớp cột sống.
- Dây chằng: Giúp giữ cho cột sống ổn định.
- Xương: Có thể hình thành gai xương hoặc mỏm xương, chèn ép vào dây thần kinh và gây ra các triệu chứng.
Thoái hóa cột sống có thể ảnh hưởng đến bất kỳ phần nào của cột sống, bao gồm:
- Cổ: Gọi là thoái hóa đốt sống cổ.
- Ngực: Gọi là thoái hóa đốt sống ngực.
- Lưng dưới: Gọi là thoái hóa đốt sống thắt lưng.
Thoái hóa cột sống là một bệnh lý phổ biến, tỷ lệ mắc bệnh tăng theo độ tuổi. Dưới đây là một số thống kê về tỷ lệ mắc bệnh:
- Trên 60 tuổi: Hơn 80% người có dấu hiệu thoái hóa cột sống.
- 40-50 tuổi: Khoảng 50% người có dấu hiệu thoái hóa cột sống.
- 30-40 tuổi: Khoảng 25% người có dấu hiệu thoái hóa cột sống.
Tuy nhiên, tỷ lệ mắc bệnh có thể thay đổi tùy thuộc vào nhiều yếu tố như:
- Vị trí: Thoái hóa cột sống thắt lưng phổ biến hơn thoái hóa cột sống cổ và ngực.
- Giới tính: Nam giới có nguy cơ cao bị thoái hóa cột sống thắt lưng hơn nữ giới.
- Nghề nghiệp: Những người làm việc nặng hoặc có tư thế không đúng có nguy cơ cao bị thoái hóa cột sống hơn.

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ
Thoái hóa cột sống là một quá trình lão hóa tự nhiên của cột sống, dẫn đến sự hao mòn và tổn thương các cấu trúc của cột sống. Quá trình này diễn ra theo thời gian, nhưng có thể được đẩy nhanh bởi một số yếu tố nguy cơ.
Yếu tố nguy cơ:
- Tuổi tác: Là yếu tố nguy cơ quan trọng nhất. Càng lớn tuổi, nguy cơ thoái hóa cột sống càng cao.
- Chấn thương: Chấn thương cột sống có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa.
- Mang vác vật nặng: Gây áp lực lên cột sống.
- Thói quen làm việc: Ngồi hoặc đứng trong thời gian dài có thể gây áp lực lên cột sống.
- Béo phì: Gây áp lực thêm lên cột yếu.
- Yếu tố di truyền: Một số người có thể có nguy cơ cao bị thoái hóa cột sống hơn do di truyền.
- Chế độ ăn uống: Chế độ ăn uống thiếu hụt các chất dinh dưỡng quan trọng cho xương khớp có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa.
- Lối sống ít vận động: Ít vận động có thể làm yếu các cơ bắp và dây chằng hỗ trợ cột sống, dẫn đến thoái hóa.
Ngoài ra, một số yếu tố khác có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa cột sống bao gồm:
- Hút thuốc lá
- Lạm dụng rượu bia
- Bệnh lý nền như loãng xương, viêm khớp dạng thấp
- Mang thai
Gợi ý: Thoái hóa cột sống chèn dây thần kinh và những điều cần lưu ý
Dấu hiệu nhận biết
Dấu hiệu nhận biết thoái hóa cột sống có thể khác nhau tùy thuộc vào vị trí và mức độ nghiêm trọng của tình trạng. Dưới đây là một số dấu hiệu chung thường gặp:
- Đau: Đau âm ỉ hoặc sắc nét tại vị trí cột sống bị thoái hóa, cũng có thể lan ra các bộ phận khác. Đau có thể tăng lên khi vận động hoặc cúi người.
- Cứng khớp: Cảm giác cứng vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi lâu, khó khăn khi di chuyển.
- Giảm phạm vi chuyển động: Khó khăn khi cúi người, ngửa cổ hoặc xoay người. Mất khả năng thực hiện một số hoạt động.
- Tê bì hoặc yếu: Tê bì hoặc yếu ở tay, chân hoặc vai gáy.
- Tiếng kêu lục cục: Tiếng kêu lục cục khi cử động cột sống.
Ngoài ra, có thể xuất hiện các triệu chứng như mệt mỏi, mất ngủ, sốt và sút cân. Các triệu chứng cụ thể có thể xuất hiện tùy thuộc vào vị trí thoái hóa cụ thể. Đối với bất kỳ triệu chứng nghi ngờ nào, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Biến chứng và tiên lượng
Thoái hóa cột sống gây ra nhiều triệu chứng ảnh hưởng đến đời sống của người bệnh và có thể kéo theo nhiều biến chứng nguy hiểm:
- Gai cột sống: Gai xương cột sống hình thành khiến đau buốt từ cổ, thắt lưng lan rộng ra các vị trí khác, ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe.
- Đau dây thần kinh tọa: Dây thần kinh bị chèn ép gây đau và tê bì nghiêm trọng, là biến chứng thường gặp nếu thoái hóa cột sống trở nặng.
- Biến dạng cột sống: Cột sống tổn thương kéo dài có thể dẫn đến biến dạng cột sống, làm người bệnh đối mặt với nguy cơ cong vẹo.
- Các biến chứng khác: Bệnh nhân có thể gặp phải thoát vị đĩa đệm, rối loạn dây thần kinh thực vật, rối loạn tiền đình, đau nhức đầu, bại liệt, và các biến chứng khác.
Vì những biến chứng nguy hiểm trên, bệnh nhân cần được khám và điều trị sớm, tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ tương ứng với hiện tượng thoái hóa cột sống mà họ đang gặp phải.
Điều trị
Dùng thuốc
Các nhóm thuốc được sử dụng trong điều trị bệnh thoái hóa cột sống kể đến như:
- Thuốc giảm đau, thuốc chống viêm không steroids
- Thuốc chống thoái hóa cột sống dạng kem bôi giúp giảm đau
- Thuốc tiêm màng cứng, thuốc giãn cơ cột sống
- Thuốc chống trầm cảm cho những trường hợp cần thiết
Phẫu thuật
Phẫu thuật là biện pháp can thiệp chuyên sâu, xâm lấn loại bỏ tổn thương cột sống, cân chỉnh cột sống bị thoái hóa cho người bệnh. Áp dụng phẫu thuật khi các giải pháp can thiệp khác không còn mang lại hiệu quả tích cực.
Phương pháp giúp ngăn chặn biến chứng, điều trị tổn thương tại chỗ. Tuy nhiên, phẫu thuật không phải là biện pháp điều trị bệnh hoàn toàn.
Xem thêm: Thoái hóa cột sống có mổ được không? Chi phí bao nhiêu?
Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu được vận dụng kết hợp thời gian dùng thuốc hoặc sau phẫu thuật hỗ trợ bệnh nhân sớm quay trở lại sinh hoạt bình thường.
Các biện pháp thường được áp dụng như vận động trị liệu, diện chẩn, cấy chỉ trị liệu hoặc sử dụng sóng cao tần, tia hồng ngoại, kéo giãn cột sống và nhiều biện pháp khác.
Thực hiện vật lý trị liệu tại các cơ sở khám chữa bệnh uy tín, các phòng vật lý trị liệu phục hồi chức năng chất lượng. Điều trị theo hướng dẫn của nhân viên y tế. Thông báo với bác sĩ nếu trong thời gian điều trị bệnh nhân gặp phải bất kỳ dấy hiệu bất thường nào để được hỗ trợ.
Phòng ngừa
Để phòng ngừa thoái hóa cột sống, có một số cách đơn giản mà bạn có thể thực hiện:
- Duy trì cân nặng hợp lý: Tránh thừa cân hoặc béo phì để giảm áp lực lên cột sống.
- Tập thể dục thường xuyên: Tăng cường sức mạnh cho các cơ và dây chằng hỗ trợ cột sống.
- Giữ tư thế đúng: Đảm bảo giữ cột sống thẳng khi đứng, ngồi hoặc làm việc để tránh cúi gập hoặc khom người quá lâu.
- Tránh mang vác vật nặng: Sử dụng các cơ ở chân thay vì cơ ở lưng khi mang vác vật nặng.
- Bỏ hút thuốc lá: Hút thuốc lá có thể làm giảm lưu lượng máu đến các đĩa đệm, gây ra thoái hóa.
- Chế độ ăn uống cân bằng: Ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt để cung cấp chất dinh dưỡng cho xương khớp.
Các mẹo bổ sung để giúp phòng ngừa thoái hóa cột sống:
- Ngủ đủ giấc: Ngủ đủ giấc giúp cơ thể phục hồi sau một ngày vận động
- Giảm căng thẳng: Tìm cách giảm căng thẳng như tập yoga hoặc thiền
- Đi khám sức khỏe định kỳ: Đi khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các vấn đề về cột sống để có thể điều trị kịp thời
Những câu hỏi quan trọng khi gặp bác sĩ
1. Thoái hóa cột sống uống thuốc có hết không?
2. Bị thoái hóa cột sống có tập thể dục được không?
3. Nên ăn gì và không ăn gì khi bị thoái hóa cột sống?
4. Tập vật lý trị liệu phục hồi chức năng khi nào thì phù hợp?
5. Bệnh thoái hóa cột sống có chữa dứt điểm được không?
6. Thoái hóa cột sống có cần phẫu thuật không?
7. Bị thoái hóa cột sống có chạy bộ, đạp xe được không?
8. Uống sữa gì tốt cho người bệnh thoái hóa cột sống?
Bệnh thoái hóa cột sống có thể gây ra nhiều biến chứng nếu không được thăm khám và điều trị. Do đó, nếu bạn nhận thấy cơ thể có biểu hiện nghi ngờ nên chủ động đến gặp bác sĩ để được khám, chữa trị sớm, phòng rủi ro biến chứng.
Có thể bạn quan tâm:
- Bài tập thoái hóa cột sống thắt lưng – Giúp giảm đau tốt nhất
- Thoái hóa cột sống tập thể dục như thế nào cho an toàn và cải thiện bệnh?