Thoái hóa khớp vai: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Tình trạng thoái hóa khớp vai ngày càng trở nên phổ biến, không chỉ ở người lớn tuổi mà đang ngày càng trẻ hóa. Sự mài mòn của sụn và giảm linh hoạt tại các khớp vai không chỉ gây đau đớn, mà còn ảnh hưởng đến khả năng vận động, cần phải thăm khám và điều trị kịp thời để tránh những biến chứng nguy hiểm.

Thoái hóa khớp vai là gì, có nguy hiểm không?

Thoái hóa khớp ở vai là khi sụn tại 5 khớp nhỏ cùng hệ thống gân cơ quanh vai bị tổn thương do lão hóa và mài mòn. Điều này dẫn đến cọ xát và va chạm giữa các đầu xương, gây viêm đau. 

Khớp vai quan trọng trong hoạt động hàng ngày của con người. Thoái hóa ở khớp vai gây đau, cứng khớp và hạn chế vận động, ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống của người bệnh.

Trường hợp nặng, bệnh gây vôi hóa, viêm cột sống dính khớp, cứng khớp, tê liệt cột sống lưng – cổ do chèn ép dây thần kinh. Nhiều người mất hoàn toàn khả năng vận động cánh tay.

Triệu chứng thoái hóa khớp vai nhức nhối và hạn chế vận động

Khi khớp vai bị thoái hóa, người bệnh thường bị đau nhức ở vùng vai với các mức độ khác nhau. Triệu chứng nặng hơn bao gồm:

• Đau và sưng khớp vai: Đau và sưng nặng hơn khi vận động, đặc biệt là khi mang vác đồ. Cơn đau có thể lan ra ức, cổ, gáy và cánh tay, gây khó ngủ vào ban đêm. Khớp vai có thể sưng, tấy đỏ và nóng khi chạm vào.
• Cứng khớp và tiếng kêu: Khớp vai cứng và khó vận động, đặc biệt là vào buổi sáng. Khi xoay khớp, có thể nghe tiếng kêu lục cục.
• Hạn chế vận động: Thoái hóa vị trí khớp vai làm cho việc vận động trở nên khó khăn, bao gồm việc vòng tay ra sau lưng, nâng tay cao, cúi xuống và xoay khớp vai.

Tham khảo thêm: Thoái hóa khủy tay là gì và cách điều trị hiệu quả từ thảo dược thiên nhiên

Nguyên nhân thoái hóa khớp vai từ quá trình lão hóa sụn khớp

Thoái hóa khớp chủ yếu xuất phát từ sự lão hóa, mài mòn và tổn thương sụn khớp, bao gồm các nguyên nhân sau:

• Tuổi tác: Quá trình lão hóa sụn khớp tăng nguy cơ thoái hóa xương khớp, bao gồm thoái hóa ở khớp vai, gối, đốt sống cổ, thắt lưng…
• Thoái hóa thứ phát sau chấn thương: Chấn thương trật khớp vai, tổn thương sụn khớp, viêm cơ, gân quanh vai làm khớp vai bị thoái hóa.
• Di truyền, bẩm sinh: Yếu tố di truyền và các dị dạng xương khớp bẩm sinh tăng nguy cơ thoái hóa khớp.
• Tính chất công việc: Lao động mang vác nặng, vận động nhiều, hoặc ít vận động, giữ tư thế lâu dài…
• Thói quen sinh hoạt: Nằm ngủ, ngồi và làm việc sai tư thế, chế độ dinh dưỡng không khoa học cũng gây ảnh hưởng đến sụn khớp và gây thoái hóa khớp.

Cách chữa thoái hóa, cứng khớp 

Theo bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Lan, thoái hóa xương khớp khó điều trị triệt để và cần thời gian dài để phục hồi tổn thương sụn khớp. Các phương pháp chữa trị hiện nay chủ yếu tập trung vào kiểm soát đau cứng khớp và cải thiện khả năng vận động.

Chữa trị bằng bài thuốc dân gian

Trong dân gian, có các bài thuốc giúp giảm đau do thoái hóa khớp như lá lốt, ngải cứu và rễ đinh lăng.

Tuy nhiên, chúng chỉ giảm đau nhẹ và không điều trị hoặc ngăn chặn thoái hóa khớp. Mặc dù thuốc dân gian lành tính và dễ áp dụng tại nhà, nhưng cũng có thể gây ngộ độc dược tính nếu sử dụng sai cách.

Điều trị nội khoa bằng thuốc Tây y

Bác sĩ sẽ chỉ định phác đồ thuốc phù hợp dựa vào mức độ thoái hóa sụn khớp. Trong trị liệu thoái hóa ở khớp vai, các loại thuốc thường được sử dụng bao gồm:

• Thuốc giảm đau – kháng viêm: Như Naproxen, Ibuprofen, Acetaminophen, Aspirin… và các loại thuốc nhóm DMARD giúp giảm phá hủy xương khớp và viêm.
• Thuốc giúp giãn cơ: Được sử dụng để giảm co cứng khớp và giảm đau trong trường hợp thoái hóa khớp ở vai cấp tính.
• Thuốc tiêm trực tiếp vào khớp: Được sử dụng trong trường hợp thoái hóa khớp nghiêm trọng và viêm đau dữ dội.

Tuy nhiên, các nhóm thuốc này có thể gây tác dụng phụ đối với gan, thận và chức năng tiêu hóa. Vì vậy, thường chỉ được sử dụng trong thời gian ngắn và theo sự chỉ định của bác sĩ.

Phẫu thuật chữa thoái hóa ở khớp vai

Trong trường hợp thoái hóa khớp dẫn đến vôi hóa và mất khả năng vận động, phẫu thuật khớp vai thường được chỉ định. Các biện pháp như chụp cộng hưởng từ, mổ nội soi hoặc phẫu thuật thay thế khớp vai được áp dụng phổ biến.

Ngoài ra, các phương pháp vật lý trị liệu như sử dụng bước sóng ngắn, trị liệu bằng nhiệt và trị liệu bằng điện có thể được sử dụng để hỗ trợ điều trị, phục hồi chức năng vận động.

Ứng dụng Đông y 

Để khắc phục thoái hóa xương khớp, Đông y tập trung vào nguyên nhân gốc rễ của bệnh bằng cách kích thích sản sinh sụn khớp, dịch khớp, bảo vệ tổ chức sụn và làm chậm quá trình lão hóa.

Điều này giúp giảm triệu chứng và phục hồi chức năng vận động của khớp vai. Đồng thời, Đông y kết hợp các biện pháp trị liệu như châm cứu, xoa bóp, bấm huyệt… để giảm đau và tăng hiệu quả điều trị.

Sự kết hợp này mang lại hiệu quả cao và đã giúp nhiều người bệnh phục hồi sức khỏe xương khớp.

Tham khảo thêm: Bị thoái hóa khớp có nên uống canxi không? Loại nào tốt?

Các bài tập hỗ trợ giảm đau thoái hóa khớp vai

Để giảm đau nhức ở khớp vai, có thể thực hiện các bài tập sau:

• Bài tập với gậy: Ngồi thẳng, cầm gậy ở phía trước và thực hiện các động tác đưa tay từ trong ra ngoài, từ phải sang trái, từ dưới lên trên.
• Bài tập với khăn: Dùng khăn dài, nắm lấy 2 đầu khăn và đưa ra phía sau lưng, sau đó kéo khăn lên cao, lặp lại nhiều lần.
• Bài tập xoay khớp vai: Đứng thẳng, thực hiện động tác nâng khớp vai lên xuống, xoay khớp vai. Hoặc bắt chéo tay bị đau sang bên đối diện và kéo khi thấy đau, sau đó nghỉ.

Thoái hóa khớp vai nên ăn gì và kiêng gì?

Để hỗ trợ giảm triệu chứng và ngăn chặn thoái hóa xương khớp, người bệnh nên tuân thủ chế độ dinh dưỡng phù hợp.

• Nên ăn: Thực phẩm giàu canxi, omega 3, vitamin D, C và khoáng chất như sữa, đậu nành, xương ống và sụn động vật, ngũ cốc nguyên hạt, cá ngừ, cá hồi, rau xanh và trái cây.
• Không nên ăn: Nội tạng động vật, rượu, bia, chất kích thích, nước có ga, chất béo bão hòa, đồ ăn nhanh, đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ ngọt, và hạn chế muối.

Thoái hóa khớp vai là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng ảnh hưởng đến mọi độ tuổi, đặc biệt là người già. Việc nhận biết sớm và áp dụng các biện pháp điều trị kịp thời có thể giúp giảm thiểu đau đớn, ngăn chặn các biến chứng không mong muốn.

Có thể bạn quan tâm:

• Giải phẫu khớp vai: Hình ảnh, cấu tạo, chức năng
• Đau khớp vai khi tập gym và cách xử lý tại chỗ