Bóng đè là hiện tượng gì? Nguyên nhân, dấu hiệu & điều trị

Tại sao bị bóng đè liên tục?

Trong một số thí nghiệm, các nhà khoa học đã chứng minh hiện tượng này có liên quan đến bệnh mất ngủ, thiếu ngủ, căng thẳng và rối loạn lịch trình giấc ngủ. Chúng cũng có thể liên quan đến rối loạn lo âu, chứng hay mơ khi ngủ, mộng du…

Hiện tượng này thường phổ biến ở độ tuổi 20 – 30, nhưng có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, ảnh hưởng đến cả nam và nữ. Các nhóm dễ bị đè bao gồm:

• Người rối loạn lo âu.
• Bệnh nhân trầm cảm.
• Bệnh nhân rối loạn lưỡng cực.
• Người bị rối loạn căng thẳng sau chấn thương.
• Có các vấn đề khác về giấc ngủ như chứng ngủ rũ hoặc chuột rút chân vào ban đêm.
• Thường xuyên sử dụng thuốc điều trị rối loạn tăng động giảm sự chú ý, bốc đồng và hiếu động thái quá.
• Sử dụng hoặc lạm dụng chất kích thích, ma túy, rượu bia…
• Tư thế ngủ gây khó thở và chèn ép các dây thần kinh.
• Rối loạn giấc ngủ, thường xuyên ở người làm việc theo ca.
• Tiền sử gia đình bị mất ngủ hoặc rối loạn giấc ngủ.

Đôi khi nguyên nhân có thể liên quan đến chứng trầm cảm, đau nửa đầu, ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn phổi, huyết áp tăng cao đột ngột, một số bệnh lý thần kinh khác…

Tham khảo thêm: Ngủ chập chờn hay bị tỉnh giấc – Nguyên nhân và cách xử lý

Triệu chứng và dấu hiệu bị bóng đè

Đặc điểm chung của hiện tượng này là không có khả năng di chuyển hoặc nói. Bạn có thể bị bất động trong một vài giây hoặc một vài phút. Hiện tượng này sẽ kết thúc khi có ai đó chạm vào hoặc di chuyển bạn.

Trong lúc bị bóng đè, bạn có thể nhận thấy những gì đang xảy ra nhưng vẫn không thể di chuyển hoặc nói. Một số người có thể bị tê liệt hoặc gặp ảo giác như một giấc mơ. Mặc dù điều này hiếm khi xảy ra nhưng sẽ gây nhiều sợ hãi, lo lắng và ám ảnh kéo dài.

Một số dấu hiệu khác bao gồm:

• Đầu óc và tinh thần hoàn toàn tỉnh táo.
• Có cảm giác áp lực lên ngực.
• Khó thở.
• Nóng và đổ nhiều mồ hôi.
• Đau đầu, đau nhức cơ bắp.
• Có cảm giác như cái chết hoặc thần chết đang đến.

Tham khảo thêm: Tác hại của thức khuya đối với nam giới “quá nguy hiểm”

Chẩn đoán và cách trị bóng đè

Hiện tượng này thường không được coi là bệnh lý, không được chẩn đoán và điều trị y khoa. Tuy nhiên, nếu chúng xảy ra thường xuyên và khiến bạn lo lắng, hãy đến bệnh viện để chẩn đoán và điều trị phù hợp.

1. Chẩn đoán

Để tìm hiểu thêm về tình trạng bệnh lý của bệnh nhân, bác sĩ có thể:

• Yêu cầu người bệnh mô tả các triệu chứng và ghi lại lịch trình giấc ngủ trong vài tuần.
• Trao đổi về lịch sử giấc ngủ, bao gồm rối loạn giấc ngủ trong gia đình.
• Tiến hành nghiên cứu hành vi giấc ngủ thông qua các giấc ngủ ngắn để loại trừ các bệnh lý giấc ngủ khác.

Tham khảo thêm: Làm thế nào để dễ ngủ? Chuyên gia mách “cách ngủ nhanh”

2. Cách chữa bóng đè

Trong hầu hết các trường hợp, hiện tượng này không cần điều trị. Tuy nhiên, những người thường xuyên gặp tình trạng này hoặc có dấu hiệu rối loạn giấc ngủ nên tham khảo với bác sĩ chuyên môn. Mốt số sản phẩm có thể được chỉ định là:

• Thuốc chống trầm cảm loại 3 hoặc thuốc ức chế tái hấp thu Serotonin có chọn lọc (SSRIs). Các loại thuốc này có thể hỗ trợ cải thiện giấc ngủ trong một thời gian nhất định.
• Axit – Hydroxybutyric (GHB), còn được gọi là axit 4 – hydroxybutanoic, là một chất dẫn truyền thần kinh tự nhiên. Thuốc thường được sử dụng để điều trị các bệnh lý ở vùng não và điều trị tê liệt giấc ngủ.
• Tiến hành nghiên cứu giấc bằng điện cực. Bác sĩ có thể đặt một số điện cực lên cằm, da đầu và rìa bên ngoài của mí mắt. Các điện cực này có thể đo hoạt động của sóng não và cơ bắp.

Trong một số trường hợp nghiêm trọng, bác sĩ có thể đặt một máy quay trong phòng ngủ của người bệnh để ghi hình hoạt động khi ngủ và giúp cải thiện tình trạng.

Cách ngủ không bị bóng đè

Mặc dù không có cách điều trị cụ thể cho chứng bóng đè, nhưng bạn có thể giảm nguy cơ gặp phải nó bằng cách kiểm soát căng thẳng, duy trì lịch trình ngủ đều đặn và thực hiện các thói quen ngủ tốt.

Một số cách ngủ để không bị hiện tượng này bao gồm:

• Duy trì lịch trình ngủ và thức dậy đều đặn, kể cả vào cuối tuần và ngày lễ.
• Tạo một môi trường ngủ thoải mái, với đồ ngủ phù hợp và không gian sạch sẽ, tối, mát mẻ và yên tĩnh.
• Hạn chế tiếp xúc với ánh sáng vào buổi tối và tránh sử dụng các thiết bị điện tử trước khi đi ngủ.
• Không làm việc, học tập hoặc giải trí trong phòng ngủ.
• Giảm căng thẳng và dành thời gian để nghỉ ngơi và thư giãn.
• Thực hiện tập thể dục thường xuyên, nhưng tránh tập gần giờ đi ngủ.
• Ăn tối trước khi đi ngủ khoảng 2 giờ, tránh sử dụng caffeine hoặc chất kích thích gần giờ đi ngủ.
• Theo dõi và kiểm soát các loại thuốc sử dụng để điều trị bệnh, nắm rõ tác dụng phụ và tương tác của chúng.
• Nếu cần, thảo luận với bác sĩ để có biện pháp điều trị phù hợp đối với tâm thần hoặc trầm cảm.

Hiện tượng bóng đè gây căng thẳng liên tục và gián đoạn chu kỳ giấc ngủ, điều này có thể có tác động nghiêm trọng đến sức khỏe của bạn. Do đó, hãy tạo thói quen ngủ lành mạnh để kiểm soát tình trạng này và bảo vệ sức khỏe tổng thể.

Có thể bạn quan tâm:

• 10 bài thuốc dân gian trị mất ngủ hiệu quả (cả kinh niên)
• Khó ngủ vì suy nghĩ nhiều – Cách giảm căng thẳng, dễ ngủ