Viêm Xoang Cấp Tính Là Gì? Triệu Chứng và Cách Điều Trị

Viêm xoang cấp tính xảy ra khi các xoang ở bên trong bị viêm do nhiễm virus, vi khuẩn, nấm,… Ở một số trường hợp, viêm xoang cấp có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm cần lưu ý. 

Viêm xoang cấp là gì?

Viêm xoang cấp là tình trạng viêm cấp tính của các xoang ở bên trong mũi. Hiện tượng này làm gián đoạn quá trình dẫn lưu dịch, khiến dịch nhầy tích tụ và gây ra nghẹt mũi, sổ mũi, khó thở,…

Viêm xoang cấp tính thường khởi phát sau khi bị viêm mũi họng (cảm lạnh). Trong giai đoạn cấp tính, bệnh thường có đáp ứng tốt với việc sử dụng thuốc. Tuy nhiên, bệnh có thể kéo dài hơn 12 tuần và chuyển sang giai đoạn mãn tính.

Xem thêm: Viêm xoang hàm do răng: Nguyên nhân gây ra bệnh và cách điều trị

Nguyên nhân gây bệnh viêm xoang cấp

• Virus: Virus gây viêm xoang cấp chủ yếu là nhóm virus gây bệnh cảm lạnh – rhinovirus. Nhóm virus này làm phát sinh các triệu chứng một cách đột ngột nhưng phần lớn đều khá lành tính và có thể thuyên giảm sau 10 ngày.
• Vi khuẩn: Viêm xoang cấp do vi khuẩn ít gặp hơn so với virus. Tuy nhiên nếu khởi phát do vi khuẩn thường có mức độ nặng nề và buộc phải điều trị y tế. Các loại vi khuẩn gây nhiễm trùng xoang cấp gồm: Moraxella catarrhalis, Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae,…
• Vi nấm: Vi nấm có thể gây nhiễm trùng xoang (viêm xoang do nấm xâm lấn) hoặc gây ra tình trạng viêm xoang do dị ứng (viêm xoang do nấm không xâm lấn).
• Nguyên nhân khác: Sốt cỏ khô, lệch vách ngăn mũi, viêm VA, phì đại VA, polyp mũi, thường xuyên hít phải khói thuốc lá,…

Ngoài ra bệnh viêm xoang cấp còn có thể xảy ra do một số yếu tố rủi ro như:

• Suy giảm miễn dịch (tiểu đường, trẻ nhỏ, người nhiễm HIV/ AIDS).
• Cấu trúc mũi bất thường.
• Sinh sống trong môi trường ô nhiễm.
• Mắc các bệnh viêm nhiễm cơ quan hô hấp trên
• Dị ứng phấn hoa, thời tiết, nấm mốc, mạt bụi,…
• Thực hiện các hoạt động dẫn đến thay đổi áp suất.

Triệu chứng của bệnh viêm xoang cấp

• Vùng mũi, má, mắt và trán có cảm giác nặng nề, đau và sưng. Các triệu chứng này thường nghiêm trọng hơn khi cúi mặt xuống.
• Nghẹt mũi và chảy nước mũi
• Khó khăn khi thở và chủ yếu thở bằng miệng
• Dịch nhầy từ mũi chảy xuống cổ họng sau (dịch thường có màu vàng hoặc hơi xanh)

Theo thời gian, tình trạng viêm cấp ở các xoang có thể tiến triển và gây ra các triệu chứng khác như:

• Mất khứu giác tạm thời
• Hôi miệng
• Sốt (trong trường hợp do nhiễm trùng)
• Mệt mỏi
• Ho
• Đau đầu
• Hơi ù tai
• Giảm khả năng cảm nhận mùi vị ở lưỡi
• Đau nhức răng

Gợi ý: 10 cách chữa viêm xoang hàm tại nhà đơn giản, nhanh chóng

Bệnh viêm xoang cấp có nguy hiểm không?

Viêm xoang cấp thường có đáp ứng tốt sau khi sử dụng thuốc và chăm sóc đúng cách. Hầu hết các trường hợp bị viêm xoang cấp đều không phát sinh biến chứng hay các rủi ro nghiêm trọng.

Tuy nhiên với những người chậm trễ trong việc phát hiện và điều trị, bệnh có thể gây ra một số biến chứng như:

• Viêm xoang mãn tính
• Lây lan nhiễm trùng
• Giảm thị lực
• Viêm màng não

Ngoài các biến chứng nói trên, bệnh viêm xoang cấp còn làm phát sinh các triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng đến mức độ tập trung, hoạt động làm việc và sinh hoạt.

Chẩn đoán bệnh viêm xoang cấp tính

• Nội soi mũi: Nội soi mũi là kỹ thuật chẩn đoán bắt buộc đối với bệnh viêm xoang.
• Lấy dịch tiết từ mũi: Bác sĩ có thể lấy dịch tiết ở mũi nhằm nuôi cấy và xác định vi khuẩn gây nhiễm trùng.
• Chụp CT: Hình ảnh từ CT cho phép bác sĩ quan sát chi tiết các biểu hiện ở vùng mũi và xoang.
• Xét nghiệm dị ứng: Xét nghiệm dị ứng được thực hiện ở trên da nhằm đo nồng độ các chất trung gian trong phản ứng dị ứng (histamine). 

Các phương pháp điều trị viêm xoang cấp

1. Điều trị viêm xoang cấp theo Tây y

Điều trị viêm xoang cấp theo Tây y bao gồm sử dụng thuốc và phẫu thuật.

– Sử dụng thuốc

• Xịt mũi bằng nước muối (NaCl 0.9%)
• Thuốc xịt mũi chứa corticoid
• Thuốc thông mũi (Pseudoephedrine)
• Thuốc giảm đau (Acetaminophen)
• Kháng sinh (Amoxicillin)
• Thuốc kháng histamine H1

– Can thiệp ngoại khoa:

Phẫu thuật thường được chỉ định với những trường hợp viêm xoang không có đáp ứng với kháng sinh hoặc có xu hướng tái phát nhiều lần. 

• Phẫu thuật nhằm sửa vách ngắn bị lệch
• Phẫu thuật cắt bỏ khối u hoặc polyp ở mũi
• Phẫu thuật mở rộng lỗ xoang
• Phẫu thuật nhằm làm sạch dịch tiết ứ đọng trong các xoang

Tham khảo thêm: Polyp xoang hàm: Nguyên nhân và hình ảnh nhận biết

2. Chăm sóc tại nhà

• Nghỉ ngơi: Nghỉ ngơi trong 2 – 3 ngày đầu bệnh khởi phát.
• Chườm khăn ấm lên mũi: Biện pháp này có thể tăng dẫn lưu giữa các xoang, giảm đau và giảm nghẹt mũi.
• Sử dụng máy tạo độ ẩm: Hạn chế tình trạng kích thích lên niêm mạc cơ quan hô hấp trên.
• Uống đủ nước: Cung cấp đủ 2 – 3 lít nước/ ngày giúp bù chất lỏng và cân bằng điện giải. 
• Sử dụng gối cao khi nắm: Cách này có thể giảm áp lực lên tai, mũi và mắt.
• Ăn uống điều độ: Chế độ ăn uống khoa học giúp cung cấp năng lượng dồi dào và hỗ trợ cơ thể ức chế bệnh tật. 

3. Bài thuốc chữa viêm xoang cấp từ dân gian

• Bài thuốc từ kim ngân hoa: Chuẩn bị ké đầu ngựa, ngư tinh thảo, kim ngân hoa mỗi thứ 16g, mạch môn 12g và chi tử 8g. Sắc mỗi ngày 1 thang cho đến khi triệu chứng thuyên giảm.
• Ké đầu ngựa chữa viêm xoang cấp: Dùng bạch chỉ 30g, bạc hà 1.5g, ké đầu ngưa 8g và di tân 15g. Sắc mỗi ngày 1 thang cho đến khi khỏi hoàn toàn.
• Bài thuốc chữa viêm xoang cấp bằng cây giao: Chuẩn bị 15 đốt của cành cây giao, sau đó rửa sạch và đun với 2 lít nước. Sau đó dùng khăn trùm đầu và xông hơi để làm giảm dịch ứ bên trong xoang.

Phòng ngừa bệnh viêm xoang cấp tái phát

• Vệ sinh tay thường xuyên, đặc biệt là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Tránh tiếp xúc với các tác nhân dị ứng như thuốc lá, phấn hoa, lông chó mèo,…
• Nên giữ ấm cơ thể, xây dựng chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt hợp lý.
• Giữ khoảng cách với người mắc bệnh truyền nhiễm.
• Điều trị dứt điểm dị ứng và viêm mũi họng.
• Có thể tiêm vaccine phòng ngừa cảm cúm.
• Sử dụng máy tạo độ ẩm khi thời tiết khô hanh.

Viêm xoang cấp tính thường xảy ra khi thời tiết thay đổi đột ngột. Bệnh diễn ra trong thời gian ngắn và thường có đáp ứng tốt sau khi được điều trị. Tuy nhiên nếu để kéo dài, tổn thương ở mô xoang có thể tiến triển mãn tính và gây ra các biến chứng nghiêm trọng khác.

Có thể bạn quan tâm:

• Viêm xoang mũi có mùi hôi – Nguyên nhân và cách điều trị 
• Hướng dẫn cách chăm sóc sau mổ viêm xoang chi tiết