Viêm họng mủ ở trẻ em – Dấu hiệu, cách nhận biết và điều trị

Viêm họng mủ ở trẻ em là một dạng biến thể nặng của bệnh viêm họng. Nếu không điều trị kịp thời và đúng cách, trẻ sẽ rất dễ gặp phải các biến chứng nguy hiểm.

Một số thông tin về bệnh viêm họng mủ ở trẻ em

Viêm họng mủ ở trẻ em là thuật ngữ đề cập đến tổn thương ở niêm mạc hầu họng do vi khuẩn hoặc virus gây ra, đặc trưng bởi sự tụ mủ khu trú ngay tại cơ quan này. 

Khác với chứng viêm họng bình thường, viêm họng mủ thường sẽ khiến trẻ gặp phải những triệu chứng nặng nề hơn. Ngoài ra, chứng bệnh này còn có nguy cơ lây lan qua đường hô hấp hay tiếp xúc nếu không có biện pháp kiểm soát đúng đắn.

1. Nguyên nhân

Nguyên nhân chính gây bệnh viêm họng mủ ở trẻ em là do sự tấn công của vi khuẩn và virus.

• Vi khuẩn: Liên cầu khuẩn – Streptococcus pyogenes là tác nhân chính. Thông thường vi khuẩn sẽ xâm nhập vào đường hô hấp trên, tấn công và gây ra hiện tượng nhiễm trùng ở niêm mạc họng. Sau đó, vi khuẩn sẽ trú ngụ tại cổ họng, tiếp tục sinh sôi và khiến dịch mủ xuất hiện ở vị trí này.
• Virus: Bệnh viêm họng mủ do virus gây ra thường gặp sau khi trẻ bị cảm cúm, cảm lạnh, thủy đậu, bệnh sởi…

Ngoài 2 tác nhân trực tiếp nêu trên, trẻ còn có thể bị viêm họng mủ do nhiều yếu tố khác tác động. Bạn cần chú ý đến một số yếu tố điển hình như sau:

• Trẻ bị khô họng kéo dài do sống trong môi trường có độ ẩm thấp hay thường xuyên ngủ trong phòng máy lạnh.
• Bạn cho trẻ ăn uống thiếu lành mạnh, liên tục ăn đồ lạnh hay thức ăn cay nóng.
• Trẻ nói nhiều hay la hét quá mức.
• Trẻ tiếp xúc với những đối tượng bị nhiễm trùng ở đường hô hấp trên qua giao tiếp hay dùng chung đồ cá nhân.
• Trẻ tiếp xúc với một số tác nhân gây dị ứng như lông động vật, nấm mốc, phấn hoa, mạt bụi…
• Trẻ chăm sóc răng miệng không tốt.

Những yếu tố trên đây thường sẽ tác động tiêu cực, khiến đường hô hấp suy yếu. Từ đó tạo điều kiện cho các loại virus, vi khuẩn dễ dàng tấn công cũng như sinh sôi ở niêm mạc họng.

2. Triệu chứng

• Cổ họng của trẻ sưng đỏ, trên bề mặt niêm mạc họng có các chấm màu trắng hay màu vàng.
• Trẻ bị ho, có thể kèm theo đờm, ho dữ dội hơn vào ban đêm.
• Cổ họng ngứa ngáy, có cảm giác châm chích, vướng mắc.
• Hơi thở kèm theo mùi khó chịu.
• Đau rát họng, khó chịu ngay cả khi chỉ nuốt nước bọt.
• Khi trẻ khạc nhổ sẽ thấy đờm có xuất hiện các đốm nhỏ trắng đục hay xanh nhạt.

Ngoài những biểu hiện trực tiếp ngay tại vùng cổ họng thì trẻ còn có thể gặp các triệu chứng toàn thân đi kèm, gồm:

• Sốt nhẹ
• Đau đầu
• Mệt mỏi
• Đau cơ toàn thân
• Sưng hạch bạch huyết ở dưới hàm hoặc gần tai…

Viêm họng mủ ở trẻ em có nguy hiểm không?

So với chứng viêm họng thông thường thì bệnh viêm họng mủ ở trẻ em thường nghiêm trọng hơn nhiều. Nếu không được điều trị sớm, trẻ sẽ rất dễ gặp phải biến chứng.

Viêm họng mủ dễ gây ra viêm tấy và áp xe cổ họng hay viêm amidan ở trẻ. Ngoài ra, virus và vi khuẩn cũng có thể sẽ lây lan trên diện rộng, ảnh hưởng cả những cơ quan lân cận. Một số vấn đề như viêm tai giữa, viêm xoang, viêm thanh quản cấp, thậm chí là viêm phổi… đều có nguy cơ phát sinh.

Bên cạnh đó, vi khuẩn và virus bùng phát mạnh thì trẻ còn có nguy cơ gặp phải các biến chứng xa. Nguy hiểm nhất là viêm cầu thận cấp, thấp khớp, thấp tim…

Các cách điều trị viêm họng mủ ở trẻ em

Bệnh viêm họng mủ ở trẻ em chủ yếu được điều trị bằng thuốc. Dựa vào nhiều yếu tố, bác sĩ sẽ chỉ định các loại thuốc phù hợp. Ngoài ra, việc tận dụng các nguyên liệu tự nhiên hay thực hiện các biện pháp chăm sóc tại nhà cũng sẽ hỗ trợ đẩy lùi triệu chứng được tốt hơn.

1. Sử dụng thuốc Tây

Thuốc Tây thường sẽ được chỉ định để ức chế hoạt động và từ từ tiêu diệt các loại virus và vi khuẩn gây bệnh. Đồng thời làm nhiệm vụ cải thiện các triệu chứng khó chịu mà bệnh viêm họng mủ gây ra cho bé.

• Thuốc kháng sinh: Penicillin là loại kháng sinh phổ biến có thể sử dụng cho trẻ trong trường hợp tác nhân gây bệnh viêm họng mủ là liên cầu khuẩn.
• Thuốc giảm đau, hạ sốt: Loại phổ biến nhất có thể dùng khi trẻ sốt trên 38°C là Paracetamol. Tùy theo độ tuổi của trẻ mà bác sĩ sẽ điều chỉnh liều lượng phù hợp. Thuốc Paracetamol có thể được sử dụng theo đường uống hay đặt hậu môn. Trong trường hợp trẻ bị tái sốt thì cần chờ ít nhất 4 – 6 giờ mới được sử dụng liều tiếp theo.
• Oresol: Thường được dùng trong trường hợp trẻ bị ôn mửa nhiều hay có biểu hiện đi tiêu lỏng. Việc uống Oresol sẽ giúp bù nước, đồng thời cân bằng điện giải cho trẻ.
• Các loại thuốc khác: Để tăng cường đề kháng cho trẻ, bác sĩ có thể kết hợp bổ sung một số viên uống bổ sung sắt, kẽm hay vitamin vào đơn thuốc của trẻ.

Trẻ em là nhóm đối tượng rất nhạy cảm nên việc sử dụng bất cứ loại thuốc nào cũng cần hết sức cẩn trọng. Cho trẻ dùng thuốc đúng với chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa. Đồng thời theo dõi sát sao để kịp thời phát hiện khi có những vấn đề bất thường phát sinh.

2. Dùng thảo dược tự nhiên

Ngoài việc sử dụng thuốc Tây thì một số loại thảo dược từ tự nhiên được cho là có thể giúp cải thiện triệu chứng viêm họng mủ ở trẻ em. Phương pháp này thường đơn giản, dễ thực hiện và tương đối lành tĩnh. Bạn có thể tham khảo một số cách đơn giản sau:

• Dùng lá diếp cá: Cần có 5g lá diếp cá đem rửa sạch với nước muối rồi giã lấy nước. Trộn chung nước cốt diếp cá với một ít nước cơm cùng đường đun sôi trong 5 phút. Cho trẻ uống mỗi ngày 3 lần đến khi triệu chứng thuyên giảm.
• Tắc hấp mật ong: Sử dụng 10 quả tắc chín rửa sạch và bổ đôi rồi hấp cách thủy với mật ong trong khoảng 30 phút. Chắt lấy nước và cho trẻ uống từ 2 – 3 lần/ngày để giúp giảm đau rát và hỗ trợ chữa lành tổn thương niêm mạc.
• Lá hẹ chưng đường phèn: Cần có 1 nắm lá hẹ đem rửa sạch cắt ngắn rồi chưng với đường phèn. Chắt lấy nước rồi cho trẻ uống 3 lần/ngày, mỗi lần 2 thìa.

**Lưu ý: Với bệnh viêm họng mủ ở trẻ em, việc sử dụng thảo dược tự nhiên chỉ có tác dụng hỗ trợ, không thể thay thế các phương pháp điều trị chuyên sâu.

3. Chăm sóc trẻ tại nhà

Để nhanh chóng đẩy lùi bệnh thì việc điều trị phải song hành với chăm sóc thật tốt cho trẻ ngay tại nhà. Bạn cần chú ý đến một số khuyến nghị sau từ bác sĩ chuyên khoa:

• Hướng dẫn trẻ súc miệng thường xuyên bằng nước muối loãng. Đặc tính kháng khuẩn tự nhiên của nước muối sẽ giúp bé giảm đau họng, đồng thời ức chế hoạt động của các loại vi khuẩn gây bệnh.
• Cho trẻ uống nhiều nước để giảm hiện tượng khô cổ và đồng thời còn làm loãng dịch đờm bị ứ đọng ở trong cổ họng.
• Những ngày hanh khô nên sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng để hạn chế sự kích ứng lên niêm mạc đường hô hấp của trẻ.
• Để trẻ nghỉ ngơi, đồng thời khuyên bảo trẻ hạn chế nói nhiều hay hét lớn khi đang trong quá trình điều trị viêm họng mủ.

ĐỌC NGAY: Cách súc miệng, ngậm nước muối trị viêm họng mau khỏi

Giúp trẻ ngăn ngừa bệnh viêm họng mủ tái phát

Bệnh viêm họng mủ ở trẻ em sau điều trị thường có nguy cơ tái phát rất cao. Nếu tái phát nhiều lần trẻ sẽ dễ gặp các vấn đề nghiêm trọng hơn. Có thể dẫn tới tình trạng viêm họng mãn tính hay kéo theo nhiều biến chứng về tai mũi họng.

Bạn cần chủ động phòng ngừa bệnh tái phát cho trẻ bằng các biện pháp sau:

• Không để trẻ dùng chung các vật dụng cá nhân với những người khác.
• Hạn chế tiếp xúc với những người đang mắc các bệnh nhiễm trùng hô hấp trên.
• Chú ý đeo khẩu trang cho trẻ cẩn thận khi đưa trẻ đến những nơi đông người.
• Khi trẻ bị sốt, cảm lạnh, cảm cúm… cần chú ý điều trị triệt để.
• Cho trẻ uống đủ nước, hạn chế để trẻ ngủ trong phòng điều hòa khi không cần thiết.
• Giữ gìn vệ sinh răng miệng cho trẻ đúng cách. Đánh răng 2 lần/ngày và thường xuyên nhắc trẻ súc miệng với nước muối loãng.
• Dùng dung dịch rửa mũi và rửa tai chuyên dụng để vệ sinh tai mũi cho trẻ khoảng từ 2 – 3 lần/tuần.
• Giữ ấm cho trẻ khi thời tiết chuyển lạnh, nhất là khi đưa trẻ ra ngoài.
• Tăng cường đề kháng cho trẻ bằng cách điều chỉnh chế độ ăn. Bổ sung thêm các thực phẩm lành mạnh như rau xanh, nước ép trái cây, sữa, thịt, trứng…

Viêm họng mủ ở trẻ em là bệnh lý về đường hô hấp nghiêm trọng. Khi con trẻ có những biểu hiện đầu tiên của bệnh, bạn cần sớm đưa bé thăm khám bác sĩ. Nghiêm túc điều trị và chăm sóc cho trẻ đúng cách để tránh vấn đề xấu phát sinh ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của trẻ.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM:

• Trẻ sơ sinh bị viêm họng có nguy hiểm không? Cách chữa tốt nhất
• 12 cách làm giảm đau họng nhanh chóng, hiệu quả