Bệnh viêm họng mãn tính

Bệnh viêm họng mãn tính xảy ra khi nhiễm trùng họng cấp không được điều trị. Tình trạng này khiến các triệu chứng tái đi tái lại nhiều lần và gây biến chứng.

Bệnh viêm họng mãn tính là tình trạng viêm họng dai dẳng, kéo dài và tái phát thường xuyên. Bệnh có những triệu chứng tương như viêm họng bình thường nhưng với tần suất nghiêm trọng hơn. Có thể phát sinh các biến chứng nếu không chữa trị.

Viêm họng mãn tính được phân chia thành các thể bệnh chính gồm:

• Thể sung huyết đơn thuần: Đây là tình trạng viêm nhiễm khiến niêm mạc hầu họng đỏ, có thể quan sát bằng mắt thường. Hầu họng nổi nhiều mạch máu không giống như bình thường.
• Thể xuất huyết bên trong hầu họng: Những người bị viêm họng mãn tính thể xuất huyết bên trong hầu họng sẽ có nhiều chất nhầy, trong, dính vào thành sau họng, kèm theo hiện tượng xung huyết đỏ.
• Thể quá phát: Thể quá phát hay còn gọi là viêm họng hạt. Quan sát bên trong niêm mạc có nhiều điểm đỏ, sưng dày hơn những vùng khác. Hạt đỏ xuất hiện rải rác hoặc tập trung, kích thước to nhỏ khác nhau.
• Thể teo: Bệnh nhân có niêm mạc hầu họng teo dần, mỏng và khô hơn. Màu sắc niêm mạc họng cũng nhạt dần, một số trường hợp xuất hiện cả vảy khô màu vàng.

Bệnh viêm họng mãn tính xảy ra do ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố. Cụ thể như:

• Nhiễm trùng: Vi khuẩn xâm nhập và tấn công vùng hầu họng khiến niêm mạc bị tổn thương. Đặc biệt là trường hợp liên quan đến khuẩn streptococcus.
• Môi trường ô nhiễm: Viêm họng kéo dài dai dẳng do bệnh nhân thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, nhiều khói bụi, hóa chất độc hại, khí đốt, nguồn nước ô nhiễm.
• Viêm amidan mãn tính: Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến bệnh viêm họng kéo dài.
• Viêm xoang mãn tính: Bệnh ảnh hưởng đến khu vực hầu họng, xoang chảy xuống vùng họng gây viêm nhiễm khu vực này. Dịch xoang làm kích ứng cổ họng, dẫn đến sưng viêm kéo dài.
• Ảnh hưởng từ bệnh dạ dày: Trào ngược dạ dày thực quản khiến dịch vị tiêu hóa chứa nhiều axit trào ngược lên dạ dày, tới thực quản và hầu họng. Từ đó khiến khu vực này bị viêm nhiễm, tổn thương, niêm mạc bị bào mòn gây đau rát khó chịu.
• Ung thư hầu họng: Nhiều khả năng các triệu chứng viêm họng mãn tính có liên quan đến bệnh ung thư. Đặc biệt là khi các triệu chứng kéo dài không khỏi. Người bệnh sẽ có biểu hiện chán ăn, sụt cân bất thường và kèm theo nhiều triệu chứng nặng nề khác.
• Yếu tố khác: Viêm họng cấp tính không được điều trị, viêm tắc mũi mãn tính, cơ địa dị ứng,...

Những triệu chứng của viêm họng mãn tính nghiêm trọng và tái phát nhiều lần.

Triệu chứng chung

• Đau họng, ngứa rát cổ họng, nuốt vướng.
• Khô cổ họng, ho.
• Đờm nhớt ở cổ họng.
• Đau mắt, nóng rát vùng ngực nếu liên quan đến trào ngược dạ dày.

Triệu chứng ở từng thể bệnh

• Thể sung huyết đơn thuần: Phần niêm mạc họng màu đỏ, có thể quan sát bên trong nhiều mạch máu hiện lên.
• Thể xuất tiết: Quan sát trên thành họng có nhiều hạt đỏ, vách họng có nhiều chất dịch nhầy màu trắng trong.
• Thể quá phát: Niêm mạc họng đỏ và dày hơn bình thường do hạch bạch huyết phát triển mạnh, các mảng xơ hóa có màu đỏ hồng xuất hiện.
• Thể teo: Xảy ra sau thể quá phát, niêm mạc họng có biểu hiện teo dần, tuyến nhầy xơ hóa khiến họng bị khô. Các trụ giả sau amidan, hạt đỏ cũng tiêu biến. Lúc này quan sát thấy phần màn hầu và lưỡi gà mỏng, niêm mạc trơn láng, có màu trắng và một số mạch máu nhỏ. Đồng thời khu vực eo họng cũng bị giãn rộng ra.

Chẩn đoán viêm họng mãn tính

Bên cạnh quan sát các biểu hiện lâm sàng nêu trên, bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm chẩn đoán khác nhầm xác định nguyên nhân và phân biệt viêm họng mãn tính với bệnh lý khác. Cụ thể:

• Xét nghiệm máu
• Chụp X quang phổi, Blondeau, Hirtz
• Nội soi vùng dạ dày thực quản
• CT Scan vùng cổ
• Nội soi thanh quản

Tùy thuộc vào tình trạng, bác sĩ sẽ định hướng phương án điều trị phù hợp, đảm bảo an toàn và phòng biến chứng cho người bệnh.

Viêm họng mãn tính có triệu chứng dai dẳng và tái phát thường xuyên nhưng thường không gây nguy hiểm. Một số trường hợp không chữa trị có thể gặp các biến chứng sau:

• Vùng hầu họng xuất hiện nhiều hạt, hình thành tổ chức lympho dẫn đến áp xe, sưng viêm.
• Viêm mũi xoang
• Viêm phổi, viêm phế quản cấp, viêm màng tim (hiếm gặp)
• Sưng họng, ho ra máu, khạc nhiều đờm, đau nhức đầu dữ dội.
• Biến chứng ung thư vòm họng (hiếm gặp).

Dựa trên tình trạng, bác sĩ chỉ định điều trị các nguyên nhân gồm viêm nhiễm, trào ngược dạ dày thực quả... Đồng thời điều trị những triệu chứng của bệnh viêm họng mãn tính. Cụ thể:

Điều trị tại chỗ

• Dùng thuốc bôi, nước súc miệng, nước giúp làm se niêm mạc, giảm đau... theo chỉ định của  bác sĩ.
• Sử dụng khí dung họng, các dung dịch giảm viêm.

Điều trị triệu chứng

Dùng các thuốc trị viêm họng theo chỉ định của bác sĩ. Những loại thường dùng:

• Thuốc kháng sinh Penicillin, Amoxicillin, Erythromycin, Azithromycin.
• Thuốc giảm đau hạ sốt Paracetamol, Aspirin, Ibuprofen.
• Thuốc chống viêm, giảm phù nề Steroid, Alphachymotrypsin.
• Thuốc chống dị ứng, thuốc kháng histamin.

Chăm sóc tại nhà

• Thay đổi lối sống, sinh hoạt, sắp xếp công việc ổn định hơn.
• Bổ sung cho cơ thể đẩy đủ chất dinh dưỡng nâng cao đề kháng.
• Tiến hành rửa mũi bằng nước muối sinh lý diệt khuẩn, giảm sưng viêm.
• Súc miệng, ngậm nước muối trị viêm họng mỗi ngày 2 lần.

Viêm họng mãn tính có tính chất dai dẳng, tái phát thường xuyên ảnh hưởng đến sinh hoạt đời sống và sức khỏe của người bệnh. Chủ động chăm sóc cơ thể, phòng bệnh qua một vài lưu ý dưới đây:

• Cung cấp cho cơ thể đầy đủ dinh dưỡng và lành mạnh, đặc biệt nên bổ sung các vitamin C. Tránh uống nhiều đá lạnh, hạn chế ăn nhiều thức ăn dầu mỡ, đồ ăn không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
• Uống nhiều nước.
• Thường xuyên dọn dẹp, giữ vệ sinh không gian sống.
• Hạn chế hút thuốc lá, không nên lạm dụng rượu bia, đồ uống chứa cồn, chứa chất kích thích.
• Điều trị dứt điểm các bệnh lý có thể dẫn đến viêm họng mãn tính.
• Thường xuyên sử dụng nước sức miệng, nước muối sinh lý làm sạch hầu họng, tránh trường hợp vi khuẩn lưu trú, tấn công làm tái phát bệnh.
• Khi đến nơi công cộng nên đeo khẩu trang, tránh những khu vực có nhiều khói bụi, ô nhiễm.
• Vệ sinh mũi bằng dung dịch nước muối, nước nhỏ mũi chuyên dụng.
• Rửa tay sạch trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, tránh đưa tay lên miệng, mũi.
• Khám sức khỏe định kỳ, xây dựng lối sống lành mạnh, tập thể dục thể thao nâng cao đề kháng, sức khỏe.

1. Viêm họng mãn tính tái phát thường xuyên có nguy hiểm không?

2. Viêm họng mãn tính có điều trị dứt điểm được không?

3. Bị viêm họng tái đi tái lại nên uống thuốc gì?

4. Bị viêm họng mãn tính nên kiêng ăn gì và ăn gì?

5. Viêm họng mãn tính có lây không?

6. Viêm họng mãn tính có gây ung thư không?

7. Nếu không dùng thuốc điều trị viêm họng mãn tính có được không?

8. Bệnh viêm họng mãn tính có cần phẫu thuật không?

THAM KHẢO THÊM: 

• Viêm họng khi mang thai 3 tháng đầu - Cách chữa an toàn
• Viêm họng kéo dài có thành mãn tính hay ung thư không?