Viêm họng hạt mãn tính – Triệu chứng và cách chữa tốt nhất

Viêm họng hạt mãn tính (viêm họng mãn tính quá phát) xảy ra khi nhiễm trùng hầu họng tái phát nhiều lần và gây tổn thương các tế bào lympho ở cơ quan này. So với giai đoạn cấp tính, viêm họng hạt mãn tính thường khó điều trị dứt điểm và có nguy cơ tái phát cao.

Viêm họng hạt mãn tính là gì?

Viêm họng hạt mãn tính (viêm họng hạt) là tình trạng quá phát của viêm họng mãn tính. Bệnh lý này đặc trưng bởi sự xuất hiện của các nốt nhỏ có cấu trúc dạng hạt ở thành họng. Các hạt nhỏ ở thành họng là hệ quả do hoạt động bắt giữ virus và vi khuẩn của các tế bào lympho xảy ra trong một thời gian dài.

Thông thường các hạt nhỏ này thường không gây đau hay sưng viêm nhưng có thể làm phát sinh cảm giác khó chịu và nghẹn khi nuốt.

Nguyên nhân dẫn đến viêm họng hạt mãn tính

Viêm họng xảy ra khi niêm mạc hầu họng bị nhiễm trùng do virus sởi, cúm, liên cầu và phế cầu khuẩn gây ra. Tuy nhiên viêm họng trong giai đoạn cấp tính có thể thuyên giảm nhanh chóng sau khi sử dụng thuốc và chăm sóc tại nhà. Trường hợp viêm họng chuyển sang giai đoạn viêm họng hạt mãn tính, nguyên nhân có thể do:

• Không tiến hành điều trị khiến bệnh kéo dài và chuyển sang giai đoạn mãn tính.
• Sử dụng kháng sinh bừa bãi gây ra tình trạng nhờn thuốc và tăng nguy cơ phát sinh các chủng vi khuẩn kháng kháng sinh.
• Không thực hiện các biện pháp phòng ngừa khiến hiện tượng nhiễm trùng hầu họng tái phát nhiều lần.
• Biến chứng của viêm amidan, viêm xoang hoặc viêm mũi.

Triệu chứng của viêm họng hạt mãn tính

So với viêm họng cấp, viêm họng hạt mãn tính thường có triệu chứng âm thầm và diễn tiến dai dẳng.

Các triệu chứng thường gặp của viêm họng hạt mãn tính, bao gồm:

• Ho khan kéo dài, thường ho nhiều vào buổi sáng
• Hơi thở có mùi hôi
• Cổ họng xuất hiện các hạt nhỏ
• Người sốt nhẹ
• Cơ thể mệt mỏi
• Khi nuốt có cảm giác nghẹn như vướng dị vật trong họng
• Người gầy yếu, xanh xao

Viêm họng hạt mãn tính có nguy hiểm không?

Viêm họng hạt mãn tính thường khó điều trị hơn so với với viêm họng cấp, viêm họng mãn xuất tiết và viêm họng mãn tính xơ teo. Vì vậy trong quá trình điều trị, cần kết hợp việc sử dụng thuốc với chế độ chăm sóc hợp lý và khoa học.

Trong trường hợp không tiến hành điều trị, viêm họng hạt có thể gây ra các biến chứng như:

• Viêm amidan
• Viêm tấy xung quanh cổ họng
• Áp xe thành họng
• Viêm xoang
• Viêm mũi
• Viêm phế quản
• Viêm phổi
• Viêm thanh quản
• Viêm tai giữa
• Thấp khớp
• Viêm cầu thận
• Viêm khớp
• Viêm ngoài màng tim

Ngoài ra các triệu chứng của viêm họng hạt không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống.

Viêm họng hạt mãn tính có chữa được không?

Như đã đề cập, viêm họng hạt mãn tính thường rất khó điều trị. Trong giai đoạn bùng phát, bạn có thể sử dụng thuốc để ức chế các triệu chứng của bệnh. Tuy nhiên các triệu chứng này rất dễ tái phát khi có các yếu tố kích thích (thời tiết thay đổi, uống đồ lạnh, căng thẳng, mắc các bệnh nhiễm trùng cấp tính,…)

Vì vậy để kiểm soát hoàn toàn triệu chứng của viêm họng hạt, bạn cần tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ, đồng thời chủ động trong việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa.

Cách chữa viêm họng hạt mãn tính

1. Sử dụng thuốc Tây y

Điều trị viêm họng hạt bằng thuốc Tây y bao gồm việc sử dụng kháng sinh và các loại thuốc hỗ trợ làm giảm triệu chứng. Khi dùng thuốc, bạn nên tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ để tránh tình trạng nhờn thuốc và hạn chế hiện tượng tăng chủng vi khuẩn kháng kháng sinh.

Các loại thuốc được sử dụng trong quá trình điều trị viêm họng hạt mãn tính, bao gồm:

• Thuốc kháng sinh
• Thuốc giảm ho (Codein, Alimemazine)
• Thuốc long đờm (Acetylcysteine)
• Thuốc giảm đau, hạ sốt (Paracetamol)

2. Chữa viêm họng hạt mãn tính bằng thuốc Nam

Bên cạnh việc sử dụng thuốc Tây y, bạn có thể tận dụng các loại thuốc Nam quen thuộc để làm giảm triệu chứng của viêm họng hạt mãn tính. Các cách chữa này dễ thực hiện và có độ an toàn cao nên rất thích hợp với trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và sau khi sinh.

Chữa viêm họng hạt mãn tính bằng các bài thuốc Nam sau:

– Lá bạc hà

Lá bạc hà có tác dụng chống viêm, giảm đau và loại bỏ mùi hôi do nhiễm trùng kéo dài. Ngoài ra các hoạt chất bên trong thảo dược này còn có tác dụng ức chế virus và vi khuẩn gây nhiễm trùng hầu họng.

• Thực hiện: Rửa sạch 2 – 3 lá bạc hà, sau đó nhai trực tiếp và ngậm nuốt nước. Thực hiện 2 – 3 lần/ ngày.

– Củ cải

Nước ép từ củ cải tươi có tác dụng sát trùng và giảm viêm ở cổ họng hiệu quả. Ngoài ra với vị cay nồng, củ cải còn có khả năng tiêu trừ vi khuẩn có hại bên trong răng miệng.

• Thực hiện: Rửa sạch củ cải tươi, sau đó cạo bỏ và ép lấy nước. Pha thêm nước lọc vào theo tỷ lệ 1:1 và dùng nước súc miệng hằng ngày.

– Gừng tươi

Hoạt chất gingerol trong gừng có tác dụng ức chế phế cầu và liên cầu khuẩn. Ngoài ra gừng còn hỗ trợ giảm viêm, loại bỏ mùi hôi miệng và cải thiện tình trạng đau rát ở cổ họng.

• Thực hiện: Thái vài lát gừng tươi và ngậm trực tiếp trong 30 – 60 phút. Thực hiện từ 2 – 3 lần/ ngày có thể làm giảm triệu chứng do viêm họng hạt gây ra.

– Lá húng chanh

Lá húng chanh chứa hợp chất codein và phenolic có tác dụng sát khuẩn và giảm tiết dịch hô hấp. Sử dụng loại thảo dược này có thể cải thiện được triệu chứng ho khan, đờm, đau rát ,… do viêm họng hạt gây ra.

• Thực hiện: Rửa sạch 2 – 3 lá húng chanh, sau đó nhai trực tiếp và nuốt bã. Thực hiện 5 – 6 lần/ ngày có thể giảm nhanh các triệu chứng do viêm họng hạt gây ra.

– Me chua đất

Theo dân gian, me chua đất có vị chua, tính mát, tác dụng kháng khuẩn, tiêu viêm và giảm đau. Dùng thảo dược này có thể giảm sưng đau và nghẹn vướng khi nuốt do các hạt nhỏ xuất hiện ở thành họng.

• Thực hiện: Rửa sạch khoảng 50g lá me chua đất, sau đó nhai trực tiếp lá với 1 ít muối (khoảng 2g).

Các bài thuốc chữa viêm họng hạt mãn tính bằng thuốc Nam có thể đem lại cải thiện rõ rệt nếu bạn kiên trì thực hiện trong thời gian dài. Tuy nhiên tác dụng điều trị của các bài thuốc này thường chậm, vì vậy bạn chỉ nên áp dụng khi triệu chứng của bệnh không quá nghiêm trọng.

3. Bài thuốc chữa viêm họng mãn tính từ Đông Y

Với các trường hợp viêm họng hạt hay tái phát, bạn có thể dùng bài thuốc Đông y để điều trị và dự phòng triệu chứng bùng phát trở lại.

• Bài thuốc 1: Chuẩn bị thiên hoa phấn 6g, cát cánh 4g, cam thảo 4g, tang bạch bì 12g, hoàng cầm 12g và sa sâm 16g. Đem sắc mỗi ngày 1 thang, chia thành 2 lần uống.
• Bài thuốc 2: Dùng huyền sâm 16g, sinh địa 16g, bạch cương tàm 8g, kê huyết đằng, tang bạch bì, mạch môn và thạch hộc mỗi thứ 12g, xạ can 6g và cam thảo nam 2g. Sắc mỗi ngày 1 thang, chia thành 2 lần uống. Có thể gia thêm huyền sâm 12g, xạ can 8g và thạch hộc 16g nếu thành họng có nhiều hạt nhỏ.

Phòng ngừa viêm họng hạt tái phát

Bệnh viêm họng hạt rất dễ tái phát khi có điều kiện thích hợp. Tình trạng tái phát nhiều lần không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn làm tăng nguy cơ phát sinh các biến chứng nguy hiểm.

Vì vậy sau quá trình điều trị, bạn cần thực hiện một số biện pháp dự phòng sau:

• Cần vệ sinh răng miệng 2 lần/ ngày, đồng thời cần súc miệng với nước muối thường xuyên để loại bỏ vi khuẩn có hại.
• Nên giữ ấm vùng cổ họng khi thời tiết thay đổi đột ngột.
• Chủ động phòng ngừa bệnh khi trời lạnh bằng cách uống trà gừng, mật ong, chanh,… để tăng sức đề kháng cho cơ thể và giảm nguy cơ tái phát viêm họng hạt.
• Thường xuyên tập thể dục để nâng cao thể trạng và tăng cường hoạt động miễn dịch của cơ thể.
• Hạn chế thức khuya và căng thẳng. Thay vào đó nên ngủ sớm, dành thời gian nghỉ ngơi và kiểm soát căng thẳng bằng các hoạt động tích cực như tập yoga, đọc sách, nghe nhạc,…
• Từ bỏ thói quen hút thuốc lá và sử dụng rượu bia.
• Hạn chế sử dụng trà đặc và cà phê.
• Nên uống đủ 2 lít nước/ ngày.
• Tránh sử dụng các thực phẩm gây kích ứng cổ họng như thực phẩm cay nóng, nhiều gia vị, thức ăn khô cứng,…

Bệnh viêm họng hạt mãn tính có đặc tính dai dẳng, kéo dài và dễ tái phát. Tuy nhiên bạn có thể kiểm soát được mức độ ảnh hưởng và triệu chứng của bệnh bằng cách tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ, xây dựng chế độ dinh dưỡng và lối sống lành mạnh.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM:

• 7 cách chữa viêm họng hạt tại nhà nhanh nhất từ dân gian
• Bị viêm họng hạt nên kiêng gì và ăn gì mau khỏi bệnh?