Đau họng khó thở – Biểu hiện nguy hiểm chớ nên xem thường

Đau họng khó thở thường khởi phát do tổn thương ở các cơ quan hô hấp. Tuy nhiên trong một số ít trường hợp, tình trạng này cũng có thể là dấu hiệu của bệnh lý ở đường tiêu hóa và hệ thần kinh trung ương.

Đau họng khó thở – Dấu hiệu của các bệnh tiềm ẩn!

Đau họng khó thở xảy ra khi có tổn thương ở đường hô hấp, cơ quan tiêu hóa trên hoặc do hệ thần kinh trung ương. Triệu chứng này có thể do nguyên nhân thông thường như vướng dị vật trong họng, viêm họng, cảm lạnh,… nhưng cũng có thể là biểu hiện của một số vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.

Những nguyên nhân gây đau họng khó thở thường gặp gồm:

1. Viêm họng

Viêm họng là bệnh lý phổ biến nhất, xảy ra khi niêm mạc hầu họng bị sưng đỏ và viêm do virus, vi khuẩn hoặc các nguyên nhân không phải nhiễm trùng.

Khi viêm nhiễm xảy ra, người bệnh có thể bị đau họng kèm theo như sốt, ớn lạnh, khô miệng, nổi hạch, vướng nghẹn khi nuốt, ho, sổ mũi,… Đôi khi mệt mỏi và khó thở.

2. Viêm amidan

Viêm amidan là tình trạng amidan ở hai bên hầu họng bị viêm do vi khuẩn và virus. Bệnh có triệu chứng khá giống với bệnh viêm họng và gây sưng đỏ amindan. Nếu amidan sưng quá mức, bạn sẽ bị đau họng kèm khó thở, nuốt nghẹn, khàn giọng…

3. Viêm thanh quản cấp

Thanh quản là cơ quan nằm bên trong cổ họng, có vai trò hô hấp và tạo ra âm thanh. Viêm có thể xảy ra khi niêm mạc thanh quản bị viêm do nói/ la hét quá lớn, nhiễm virus hoặc vi khuẩn.

Viêm thanh quản cấp ở thể phù nề có thể khiến niêm mạc thanh quản sưng đỏ nghiêm trọng, gây khó thở, đau họng và khó khăn khi nuốt. Nếu không can thiệp điều trị, bệnh có thể chuyển sang thể loét – đặc trưng bởi các vết loét nông ở niêm mạc thanh quản.

4. Ung thư vòm họng

Ung thư vòm họng là một trong những loại ung thư thường gặp nhất ở nước ta, có mức độ nghiêm trọng và khả năng gây tử vong cao. Tuy nhiên bệnh không có triệu chứng điển hình nên hầu hết bệnh nhân chỉ phát hiện bệnh khi khối u ác tính đã phát triển lớn.

Ban đầu sự xuất hiện của khối u ác ở vòm họng có thể gây đau rát khi nói chuyện và ăn uống. Tuy nhiên theo thời gian, bạn có thể một số triệu chứng nghiêm trọng khác như khó nuốt, đau ngực, khó thở, sụt cân nhanh chóng, người xanh xao,…

5. Viêm thanh thiệt

Thanh thiệt là cơ quan nhỏ bằng sụn nằm dưới đáy lưỡi. Cơ quan này có vai trò ngăn không thức ăn đi vào bên trong khí quản khi nhai nuốt. Khác với tình trạng viêm ở thanh quản hay amidan, viêm thanh thiệt có thể làm bít khí quản và gây tử vong do ngạt thở.

Do đó khi nhận thấy cổ họng sưng đau đi kèm với triệu chứng sốt nhẹ, nhịp tim nhanh, khó nói chuyện, khàn giọng, khó thở,… bạn nên gọi cấp cứu trong thời gian sớm nhất để tránh các biến chứng khó lường.

6. Vướng dị vật trong cổ họng

Vướng dị vật trong cổ họng có thể gây đau họng và khó nuốt. Tuy nhiên nếu dị vật có kích thước lớn, bạn có thể bị mất tiếng và khó thở.

Vướng dị vật trong cổ họng thường không gây nguy hiểm nếu can thiệp đúng cách. Tốt nhất nên tìm gặp bác sĩ chuyên khoa. Không nên dùng tay vì dị vật có thể đi sâu vào bên trong cổ họng và gây nghẹt thở. 

7. Trào ngược dạ dày thực quản

Trào ngược dạ dày thực quản là bệnh lý về đường tiêu hóa. Hiện tượng trào ngược acid lên thực quản có thể gây viêm ở thực quản và hầu họng với biểu hiện đau họng, khó thở, nuốt nghẹn, khàn tiếng,…

ĐỌC NGAY: Trào ngược dạ dày thực quản gây ho, viêm họng nên làm gì?

8. Cảm lạnh và cảm cúm

Cảm lạnh và cảm cúm là các bệnh nhiễm trùng tai mũi họng thường gặp nhất. Cảm lạnh thường do virus gây ra – chủ yếu là chủng Rhinovirus. Bệnh lý này khá lành tính và có xu hướng tự thuyên giảm sau 7 – 10 ngày.

Tuy nhiên ở một số người có hệ miễn dịch suy yếu, virus gây bệnh có thể bùng phát và làm phát sinh triệu chứng đau rát cổ họng kèm theo hiện tượng nuốt nghẹn, khó thở.

Trong khi đó, cảm cúm có triệu chứng nặng nề hơn cảm lạnh. Bệnh khởi phát do virus cúm gây ra, đặc trưng bởi tình trạng đau nhức cơ thể, đau đầu, đau cơ,… Ngoài ra cảm cúm còn gây đau họng, ho, mệt mỏi, khô miệng, ớn lạnh, đổ mồ hôi, khó thở,…

9. Hen suyễn

Đau họng và khó thở có thể là dấu hiệu của cơn hen suyễn cấp tính. Hen suyễn (hen phế quản) là tình trạng viêm đường thở mãn tính gây tăng tiết dịch, phù nề. Từ đó làm hẹp đường thở và gây ra triệu chứng thở khó, ho, nặng ngực, đau họng,…

Các cơn hen cấp tính thường xảy ra do vận động mạnh, hít phải khói thuốc lá, hóa chất, dị ứng, sử dụng thuốc chẹn beta, mắc bệnh viêm nhiễm tai mũi họng hoặc gặp dư chấn tinh thần lớn.

10. Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính

Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) là tình trạng thông khí phổi bị tắc nghẽn mãn tính. Bệnh khởi phát do hút thuốc lá trong thời gian dài, di truyền, sinh sống trong môi trường ô nhiễm, thường xuyên tiếp xúc với khói bụi, hóa chất,…

Các triệu chứng chính của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính bao gồm khó thở, đờm ứ trong họng, đau họng, ho, mệt mỏi,… Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính thường có mức độ nghiêm trọng và có thể gây ra biến chứng lên cơ quan hô hấp, máu và tim nếu không kịp thời can thiệp.

11. Viêm phế quản cấp tính

Viêm phế quản cấp tính là tình trạng viêm ở các đường dẫn không khí bên trong phổi khiến tổ chức dưới niêm mạc bị phù nề, tăng tiết dịch và co thắt cơ trơn của phế quản. Từ đó dẫn đến các triệu chứng như ho, cổ họng có đờm, thở khò khè, khó thở, đau họng, nghẹn khi nuốt,…

Thông thường viêm phế quản cấp sẽ được điều trị bằng kháng sinh, thuốc hỗ trợ làm giảm triệu chứng và chăm sóc hợp lý. Khi không can thiệp kịp thời, bệnh có thể chuyển sang giai đoạn mãn tính và gây ra biến chứng lên các cơ quan hô hấp khác.

12. Căng thẳng kéo dài

Căng thẳng là hệ quả do cơ thể phải đối mặt với dư chấn tinh thần quá lớn hoặc làm việc quá sức trong thời gian dài. Căng thẳng làm tăng áp lực lên hệ thần kinh trung ương và gây ra các triệu chứng bất lợi đối với tâm lý, thể trạng.

Người bị căng thẳng thường dễ tức giận, khó ngủ, ăn uống không ngon, lo lắng quá mức, rối loạn tiêu hóa, đau/ nghẹn họng, khó thở, khô miệng, hay rùng mình,… Hơn nữa, tình trạng này có thể gây ra các chứng bệnh về tâm thần như rối loạn nhân cách, trầm cảm, rối loạn lo âu,…

Cách khắc phục đau họng khó thở tại nhà

Phần lớn nguyên nhân gây đau họng, khó thở đều là các bệnh lý nhiễm trùng đường hô hấp trên. Vì vậy ngoài việc sử dụng thuốc điều trị, bạn cũng có thể làm giảm triệu chứng bằng một số biện pháp ngay tại nhà:

• Nên nằm nghỉ ngơi ở nơi yên tĩnh để giảm tình trạng khó thở.
• Hạn chế các hoạt động cường độ nặng như chơi thể thao, chạy bộ, mang vác vật nặng, làm việc quá sức,…
• Cố gắng hít thở sâu để điều hòa ống phế quản bên trong phổi, làm giảm tình trạng tắc nghẽn của cơ quan này.
• Sử dụng quạt gió và mở cửa sổ để giảm cảm giác ngột ngạt, khó thở,…
• Uống trà chanh mật ong có thể làm dịu niêm mạc họng và loại bỏ dịch nhầy ứ đọng ở cơ quan này. Ngoài ra trà chanh mật ong còn có tác dụng giảm ho và ngứa họng.
• Bổ sung nước ép trái cây như nước cam, nho, lựu,… nhằm cung cấp chất lỏng, vitamin và khoáng chất cho cơ thể. Thường xuyên sử dụng nước ép trong thời gian điều trị có thể ức chế nhiễm trùng và nâng cao hoạt động miễn dịch của cơ thể.
• Uống nhiều nước có thể giảm các triệu chứng khó chịu ở cổ họng và bù lượng chất lỏng thất thoát do nhiễm trùng.
• Sử dụng máy tạo độ ẩm trong nhà để tránh tình trạng khô mũi và kích thích niêm mạc hầu họng. Có thể thêm một vài giọt tinh dầu tự nhiên (bạc hà, đinh hương, vỏ cam,…) để tăng cảm giác dễ chịu, giảm buồn nôn.
• Nếu viêm họng khởi phát do dị ứng, bạn nên kết hợp việc súc miệng bằng nước muối với thói quen vệ sinh mũi thường xuyên để loại bỏ dị nguyên.
• Thêm gừng, nghệ, tỏi, mè,… vào các món ăn nhằm hỗ trợ quá trình điều trị.

Các biện pháp tại nhà chỉ có tác dụng cải thiện các triệu chứng từ nhẹ đến trung bình. Nếu đau họng khó thở do các bệnh lý mãn tính gây ra, bạn nên thăm khám và sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ.

Đau họng khó thở – Khi nào cần gặp bác sĩ?

Tìm gặp bác sĩ khi nhận thấy các triệu chứng nặng nề, cụ thể:

• Đau họng và khó thở kéo dài hơn 3 ngày
• Tình trạng khó thở nghiêm trọng dần theo thời gian
• Tay chân lạnh
• Thở khó và có dấu hiệu suy hô hấp
• Người xanh tái
• Vã mồ hôi
• Khạc ra đờm có lẫn máu
• Người sụt cân bất thường
• Choáng váng

Việc chủ động thăm khám có thể giúp bạn xác định nguyên nhân gây ra triệu chứng đau họng khó thở và có biện pháp điều trị tương ứng. Ngược lại ở một số trường hợp chủ quan, bệnh có thể tiến triển xấu và gây ra các biến chứng nguy hiểm.

THAM KHẢO THÊM:

• Đau họng khạc ra máu – Biểu hiện nguy hiểm nên đi khám ngay
• Viêm họng nổi hạch ở cổ sưng đau là bệnh gì? Có nguy hiểm không?