Tiêu chảy cấp: Dấu hiệu nhận biết và cách chữa trị tốt nhất

Nguyên nhân:

• Nhiễm trùng virus, vi khuẩn và ký sinh trùng: Các loại vi rút như Norwalk virus, cytomegalovirus, hepatitis và các loại vi khuẩn như Salmonella, Shigella, hoặc ký sinh trùng như Giardia lamblia có thể gây ra tiêu chảy.
• Tác dụng phụ của thuốc: Sử dụng các loại thuốc như kháng sinh có thể làm thay đổi hệ sinh thái vi khuẩn trong ruột và gây ra tiêu chảy. Ngoài ra, một số loại thuốc khác cũng có thể gây ra tình trạng này.
• Không dung nạp lactose: Người bị không dung nạp lactose có thể gặp vấn đề về tiêu hóa sau khi tiêu thụ sữa và các sản phẩm chứa lactose.
• Fructose: Sự không dung nạp hoặc khó tiêu hóa đường fructose có thể gây ra tiêu chảy sau khi tiêu thụ mật ong, trái cây hoặc các sản phẩm chứa fructose.
• Sử dụng chất ngọt nhân tạo: Một số người có thể phản ứng tiêu cực với các chất ngọt nhân tạo, gây ra tiêu chảy.
• Chế độ ăn: Dị ứng thức ăn, sự lạm dụng rượu bia, cơ thể kém hấp thu, cũng như một số bệnh đường ruột như đại tràng viêm loét có thể gây ra tiêu chảy.

Dấu hiệu nhận biết:

• Tiêu chảy phân lỏng: Phân thường phát ra nhiều và có thể có màu sắc khác nhau, có thể kèm theo mùi hôi nặng.
• Bụng đau và khó chịu: Đau bụng thường xảy ra, có thể là đau nhói hoặc đau tăng lên khi đi đại tiện.
• Buồn nôn và nôn mửa: Có thể đi kèm với buồn nôn và nôn mửa, đặc biệt nếu tình trạng tiêu chảy nghiêm trọng.
• Mệt mỏi và yếu đuối: Do mất nước và chất dinh dưỡng, người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi và yếu đuối.
• Giảm cân nhanh chóng: Do mất nước và chất dinh dưỡng, người bệnh có thể giảm cân nhanh chóng.
• Khô da và cơ thể thiếu nước: Do mất nước, da có thể trở nên khô và cơ thể thiếu nước.

Nếu bạn hoặc ai đó gặp phải các dấu hiệu này, nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế kịp thời để đảm bảo điều trị hiệu quả và tránh các biến chứng nguy hiểm.

Tham khảo thêm: Đau bụng đi ngoài buồn nôn là bệnh gì và cách chữa dứt điểm

Cơ chế sinh bệnh tiêu chảy cấp

Cơ chế bệnh sinh của tiêu chảy cấp bao gồm:

• Thẩm thấu: Niêm mạc ruột hoạt động như một lớp màng bán thấm. Nếu có lượng lớn chất thẩm thấu không thể hấp thu, chúng sẽ di chuyển vào lòng ruột, kích thích tiêu chảy.
• Dịch tiết: Tiêu chảy có thể phát sinh do độc tố từ virus, vi khuẩn gây nhiễm trùng ruột hoặc do sử dụng thuốc kích thích bài tiết nước vào ruột.
• Rối loạn động ruột: Có thể xảy ra do các bệnh lý như đái tháo đường, suy thận, gây ra tiêu chảy cấp hoặc mãn tính.
• Viêm niêm mạc ruột: Virus, vi khuẩn, ký sinh trùng gây tổn thương niêm mạc ruột, dẫn đến viêm và bài tiết chất nhầy, máu, mủ vào ruột, làm rối loạn quá trình hấp thu nước và chất dinh dưỡng.

Tiêu chảy cấp có lây không?

Hầu hết các trường hợp tiêu chảy cấp do virus, vi khuẩn, ký sinh trùng đều dễ lây lan.

Đường lây truyền phổ biến nhất là:

• Đường phân – miệng: Tiếp xúc trực tiếp với phân của người bệnh, hoặc gián tiếp qua thức ăn, nước uống bị nhiễm bẩn.
• Tiếp xúc với người bệnh: Bắt tay, ôm, hôn người bệnh, hoặc dùng chung đồ dùng cá nhân như khăn tắm, khăn mặt.
• Ruồi muỗi: Ruồi muỗi có thể mang mầm bệnh từ phân người bệnh sang thức ăn, nước uống.

Tuy nhiên, cũng có một số trường hợp tiêu chảy cấp không lây, ví dụ như:

• Tiêu chảy do ngộ độc thực phẩm: Chất độc trong thức ăn không lây từ người sang người.
• Tiêu chảy do dị ứng thức ăn: Phản ứng dị ứng không lây lan.
• Tiêu chảy do tác dụng phụ của thuốc: Tác dụng phụ của thuốc không lây từ người sang người.

Tham khảo thêm: Tiêu chảy nhiễm trùng là gì? – Triệu chứng & điều trị [người lớn]

Cách chữa tiêu chảy cấp hiệu quả

Khi nào cần đưa đến bệnh viện?

Nếu bệnh nhân có các biểu hiện sau đây phải nhanh chóng đưa đi khám bác sĩ hoặc nhập viện ngay:

• Biểu hiện mất nước nặng như da khô, mắt lõm, khát nước liên tục… 
• Tiêu chảy kèm theo sốt cao hoặc xuất hiện tình trạng tiêu chảy trầm trọng, đi phân lỏng nước 10 lần/ngày.
• Phân đen như bã cà phê hoặc phân lỏng có lẫn máu. 

Biện pháp phòng bệnh tiêu chảy cấp

Để phòng tránh tiêu chảy và lây lan dịch bệnh, cần thực hiện các biện pháp sau:

• Vệ sinh cá nhân và môi trường: Rửa tay sạch trước và sau khi ăn, đi vệ sinh. Dọn dẹp nhà cửa hàng ngày và tránh sử dụng nước ô nhiễm.
• Đảm bảo nguồn nước sạch: Sát khuẩn nước bằng Cloramin B trong vùng dịch. Sử dụng nước lọc hoặc nước đun sôi để uống.
• An toàn thực phẩm: Ăn chín và uống sôi. Tránh thực phẩm dễ nhiễm khuẩn như hải sản tươi sống.
• Xử lý khi có người thân mắc bệnh: Hãy rắc vôi bột hoặc Cloramin B sau mỗi lần đi tiêu. Tách riêng đồ dùng cá nhân và lau vệ sinh nhà cửa thường xuyên.

Tiêu chảy cấp là một bệnh có mức độ nguy hiểm cao lại lây lan nhanh, có thể xảy ra ở nhiều lứa tuổi nhưng nguy hiểm nhất là đối tượng trẻ nhỏ. Vì vậy, các bậc cha mẹ cần nắm được thông tin về bệnh để có cách xử lý tốt nhất. 

Có thể bạn quan tâm

• Tiêu chảy ở trẻ em: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị
• Bị tiêu chảy có nên ăn trứng không?