Dấu hiệu bé bị dị ứng sữa công thức và cách khắc phục

Cha mẹ cần lưu ý nhận biết các dấu hiệu bé bị dị ứng sữa công thức, chẳng hạn như thường xuyên tiêu chảy, khó tiêu hoặc quấy khóc. Nếu nghi ngờ trẻ bị dị ứng, hãy đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức.

Tại sao bé bị dị ứng sữa công thức ?

Dị ứng sữa công thức xảy ra khi hệ miễn dịch của trẻ phản ứng quá mức với protein trong sữa công thức, thường là protein từ sữa bò. Đây là tình trạng phổ biến ở trẻ sơ sinh, ảnh hưởng đến khoảng 2-3% trẻ em dưới 1 tuổi.

Nguyên nhân chính của dị ứng sữa công thức là do hệ miễn dịch của trẻ phản ứng quá mức với protein trong sữa công thức, thường là protein từ sữa bò.

Khi trẻ bú sữa công thức, hệ miễn dịch của trẻ sẽ nhầm lẫn protein sữa bò là yếu tố gây hại và tấn công. Điều này dẫn đến giải phóng các chất hóa học gây viêm, gây ra tình trạng dị ứng.

Có một số yếu tố nguy cơ khiến trẻ dễ bị dị ứng sữa công thức hơn, bao gồm:

• Có tiền sử gia đình dị ứng: Nếu bố mẹ hoặc anh chị em của trẻ bị dị ứng sữa, thức ăn hoặc các dị ứng khác, trẻ có nhiều khả năng bị dị ứng sữa công thức hơn.
• Chàm: Trẻ em bị chàm có nhiều khả năng bị dị ứng sữa công thức hơn.
• Không nuôi con bằng sữa mẹ: Trẻ em không được bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời có nhiều khả năng bị dị ứng sữa công thức hơn.

Tham khảo thêm: Bé bị dị ứng sữa – Nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử lý

Dấu hiệu bé bị dị ứng sữa công thức

Dấu hiệu dị ứng sữa công thức ở trẻ có thể xuất hiện trong vòng vài phút đến vài giờ sau khi bú sữa. Một số dấu hiệu phổ biến bao gồm:

Vấn đề về tiêu hóa:

• Tiêu chảy: Phân lỏng, nhầy, trẻ đi ngoài có máu và đi ngoài nhiều hơn bình thường.
• Đầy bụng: Trẻ cảm thấy đầy bụng, chướng bụng và khó chịu sau khi uống sữa công thức.
• Nôn mửa: Trẻ nôn mửa sau khi uống sữa công thức.
• Táo bón: Trong một số trường hợp, trẻ có thể bị táo bón.

Vấn đề về da:

• Phát ban: Phát ban đỏ, sưng tấy hoặc mề đay ở mặt, cổ, ngực hoặc bất kỳ bộ phận nào khác trên cơ thể.
• Chàm: Da đỏ, ngứa và sưng tấy, thường xuất hiện ở mặt, khuỷu tay và đầu gối.
• Mụn trứng cá: Nốt nhỏ, màu trắng hoặc đỏ trên da, thường xuất hiện trên mặt, ngực và lưng.

Vấn đề về hô hấp:

• Khò khè: Âm thanh khàn khàn do co thắt đường thở, có thể do dị ứng sữa công thức gây ra.
• Ho: Trẻ ho hoặc sổ mũi sau khi uống sữa công thức.
• Khó thở: Trong trường hợp nghiêm trọng, trẻ có thể bị khó thở.

Dấu hiệu khác:

• Quấy khóc: Trẻ quấy khóc nhiều hơn bình thường sau khi uống sữa công thức.
• Mệt mỏi: Trẻ cảm thấy mệt mỏi và uể oải sau khi uống sữa công thức.
• Giảm cân: Trẻ không tăng cân tốt hoặc giảm cân.

Nếu bạn lo lắng rằng con mình có thể bị dị ứng sữa công thức, hãy thảo luận với bác sĩ để được tư vấn và chẩn đoán chính xác. Bác sĩ có thể yêu cầu xét nghiệm dị ứng để đưa ra đánh giá chính xác và kế hoạch điều trị.

Chẩn đoán dị ứng sữa công thức ở trẻ

Hiện tại không có xét nghiệm cụ thể và duy nhất để chẩn đoán tình trạng bé bị dị ứng sữa công thức. Các chẩn đoán thường phụ thuộc vào các triệu chứng và việc loại bỏ các điều kiện y tế liên quan khác.

Các xét nghiệm thường được dùng khi chẩn đoán tình trạng dị ứng sữa ở trẻ thường bao gồm:

• Xét nghiệm da: Xét nghiệm này được thực hiện bằng cách tiêm một lượng nhỏ protein sữa bò vào da của trẻ. Nếu trẻ bị dị ứng, da sẽ xuất hiện phản ứng, chẳng hạn như sưng đỏ hoặc ngứa.
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm này đo lượng kháng thể IgE trong máu của trẻ. Kháng thể IgE là loại kháng thể được sản xuất khi cơ thể tiếp xúc với chất gây dị ứng.
• Xét nghiệm loại trừ/cho ăn lại: Xét nghiệm này bao gồm việc loại bỏ sữa bò khỏi chế độ ăn uống của trẻ trong một khoảng thời gian, sau đó cho trẻ ăn lại để xem các triệu chứng có quay trở lại hay không.

Tham khảo thêm: Dị ứng bỉm – Dấu hiệu và cách khắc phục tận gốc cho bé

Cách khắc phục tình trạng bé bị dị ứng sữa công thức

Để khắc phục tình trạng dị ứng sữa công thức ở trẻ, cần thực hiện những biện pháp sau:

Nuôi con bằng sữa mẹ

Nuôi con bằng sữa mẹ có thể giúp giảm nguy cơ dị ứng sữa công thức ở trẻ. Sữa mẹ chứa nhiều kháng thể, men vi sinh và các yếu tố miễn dịch giúp bảo vệ trẻ khỏi các tác nhân gây dị ứng, bao gồm protein sữa bò trong sữa công thức. 

Nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời. Tiếp tục cho trẻ bú đến 2 tuổi hoặc lâu hơn là cách tốt nhất để giảm nguy cơ dị ứng sữa công thức.

Sữa mẹ cung cấp nhiều lợi ích cho sức khỏe và sự phát triển của trẻ, bao gồm:

• Chứa đầy đủ dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển của trẻ trong 6 tháng đầu đời.
• Tăng cường hệ miễn dịch của trẻ, bảo vệ trẻ khỏi các bệnh truyền nhiễm.
• Giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như béo phì, tiểu đường, hen suyễn và dị ứng.

Tránh sữa bò và các sản phẩm từ sữa bò

Tránh sữa bò và các sản phẩm từ sữa bò là biện pháp quan trọng nhất để điều trị dị ứng sữa công thức. Cha mẹ cần loại bỏ hoàn toàn sữa bò và các sản phẩm từ sữa bò khỏi chế độ ăn uống của trẻ.

Các sản phẩm cần tránh:

• Sữa bò tươi và sữa bột nguyên kem
• Các sản phẩm từ sữa như phô mai, sữa chua, bơ, kem
• Các thực phẩm chế biến sẵn có chứa sữa bò như bánh quy, bánh mì, ngũ cốc
• Thuốc và thực phẩm chức năng có chứa sữa bò

Cần đọc kỹ thành phần dinh dưỡng trên bao bì thực phẩm trước khi mua để đảm bảo không có sữa bò.

Chọn sữa thay thế phù hợp

Có nhiều loại sữa thay thế sữa bò dành cho trẻ bị dị ứng sữa công thức, bao gồm:

• Sữa công thức thủy phân đạm sữa bò: Sữa này được thủy phân thành các protein nhỏ hơn, giúp hệ tiêu hóa của trẻ dễ dàng tiếp nhận và giảm nguy cơ dị ứng.
• Sữa đậu nành: Sữa đậu nành là lựa chọn phổ biến cho trẻ dị ứng sữa bò. Tuy nhiên, cần lưu ý một số trẻ có thể dị ứng với đậu nành.
• Sữa công thức từ gạo: Sữa công thức từ gạo là lựa chọn an toàn cho trẻ dị ứng sữa bò và đậu nành.
• Sữa dê: Sữa dê có cấu trúc protein khác với sữa bò, do đó một số trẻ dị ứng sữa bò có thể dung nạp được sữa dê. Tuy nhiên, cần thử nghiệm cẩn thận trước khi cho trẻ bú sữa dê vì một số trẻ có thể dị ứng với sữa dê.

Nên tham khảo ý kiến bác sĩ để lựa chọn loại sữa thay thế phù hợp nhất với nhu cầu và tình trạng sức khỏe của trẻ.

Bổ sung dinh dưỡng cho trẻ

Trẻ bị dị ứng sữa công thức có nguy cơ thiếu hụt một số dưỡng chất quan trọng như canxi, vitamin D, sắt.

Do đó, cần bổ sung dinh dưỡng cho trẻ bằng cách:

• Cho trẻ bú sữa mẹ nếu có thể. Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và có thể giúp bảo vệ trẻ khỏi dị ứng.
• Bổ sung các thực phẩm giàu canxi, vitamin D và sắt vào chế độ ăn uống của trẻ như rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, thịt nạc, cá, trứng.
• Sử dụng các loại thực phẩm chức năng bổ sung theo chỉ định của bác sĩ.

Thông thường, bé bị dị ứng sữa công thức sẽ khỏi khi trưởng thành. Tuy nhiên, một số trẻ có thể bị dị ứng lactosse trong sữa suốt cả đời. Cha mẹ cần theo dõi chặt chẽ tình trạng sức khỏe của bé và đưa bé đi khám bác sĩ định kỳ để được theo dõi và điều trị.

Có thể bạn quan tâm:

• Dị ứng đậu phộng – Biểu hiện và cách xử lý nhanh nhất
• Trẻ bị dị ứng thức ăn và những điều mẹ cần phải biết