Đau dạ dày buồn nôn nguyên nhân do đâu? Cách xử lý

Đau dạ dày và buồn nôn là biểu hiện đặc trưng của các vấn đề ở cơ quan tiêu hóa. Tuy nhiên trong một số trường hợp, triệu chứng này có thể là dấu hiệu do căng thẳng thần kinh, stress kéo dài và tác dụng phụ của thuốc giảm đau…

Nguyên nhân gây đau dạ dày và buồn nôn

Đau dạ dày là cơn đau xảy ra ở vùng bụng trên, có thể xảy ra khi bụng đói hoặc sau khi ăn no. Đau dạ dày có thể đi kèm với triệu chứng buồn nôn hoặc nôn mửa.

Trước khi tiến hành các biện pháp khắc phục, bạn cần xác định nguyên nhân gây ra triệu chứng này. Bao gồm: 

1. Viêm loét dạ dày – tá tràng

Viêm loét dạ dày – tá tràng xảy ra khi niêm mạc ở dạ dày hoặc tá tràng bị tổn thương, sưng viêm và loét. Đây là một trong những bệnh lý về đường tiêu hóa phổ biến nhất và đang có xu hướng gia tăng theo thời gian.

Các dấu hiệu nhận biết bệnh, bao gồm: Đầy bụng, buồn nôn và nôn mửa, đau vùng thượng vị (vùng bụng nằm trên rốn), ợ hơi, ợ chua…

Đây là hệ quả của chế độ dinh dưỡng thiếu lành mạnh, thường xuyên sử dụng rượu bia, hút thuốc lá, căng thẳng kéo dài… Với những trường hợp chủ quan và không tiến hành điều trị, bệnh có thể gây ra một số biến chứng nguy hiểm như xuất huyết đường tiêu hóa, hẹp môn vị và thủng dạ dày – tá tràng.

Đọc thêm: Đau Dạ Dày Đắng Miệng Do Đâu? Khắc Phục Làm Sao?

2. Viêm đại tràng co thắt

Viêm đại tràng co thắt còn được gọi là hội chứng ruột kích thích. Bệnh lý này hình thành khi đại tràng bị rối loạn chức năng, gây đau và khó chịu.

Hiện tại các chuyên gia vẫn chưa tìm ra nguyên nhân gây bệnh viêm đại tràng co thắt. Tuy nhiên các nghiên cứu cho thấy bệnh lý này có mối tương quan với chế độ dinh dưỡng không điều độ và rối loạn nội tiết.

Khi đại tràng co thắt, bạn sẽ gặp phải các triệu chứng như đau bụng, buồn nôn, táo bón, đi ngoài, ăn không ngon, chán ăn…

3. Trào ngược dạ dày thực quản

Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là tình trạng acid dạ dày đi ngược lên thực quản. Bệnh đặc trưng bởi triệu chứng ợ hơi, ợ chua, ợ nóng, buồn nôn, đau tức dạ dày, đau rát cổ họng, khản giọng, khó nuốt…

Trào ngược dạ dày có thể xảy ra do thường xuyên hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia, sử dụng thuốc điều trị dài hạn, thừa cân – béo phì, tổn thương hệ thần kinh phó giao cảm thực quản…

Xem thêm: Người đau dạ dày có nên ăn xôi không?

4. Sử dụng thuốc chống viêm không steroid

Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) giúp giảm viêm nhưng có thể gây đau dạ dày, buồn nôn do ức chế enzyme bảo vệ niêm mạc dạ dày. Sử dụng NSAID có thể khiến dạ dày tăng tiết acid, dẫn đến triệu chứng đau, nôn mửa. Đối với người có viêm loét dạ dày, NSAID có thể gây xuất huyết, đe dọa tính mạng.

5. Ung thư dạ dày

Ung thư dạ dày xảy ra khi các tế bào ở cơ quan này phát triển mất kiểm soát, dẫn đến sự hình thành khối u ác tính. Đây là một trong 3 loại ung thư phổ biến nhất thế giới và có khả năng gây tử vong nếu không phát hiện sớm.

Ban đầu, các triệu chứng thường nhẹ như đau dạ dày, nôn mửa, và đầy hơi. Khi khối u lớn dần, triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn bao gồm nôn ra máu, phân đen, và sụt cân không giải thích được.

Ung thư dạ dày có thể khởi phát do thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh, ăn uống không khoa học, nhiễm vi khuẩn Hp, có tiền sử phẫu thuật dạ dày…

6. Nhiễm vi khuẩn Hp

Vi khuẩn Hp (xoắn khuẩn Helicobacter Pylori) có khả năng sống trong niêm mạc dạ dày. Khi nhiễm vi khuẩn này, dạ dày thường có xu hướng tăng tiết acid và tăng nguy cơ mắc các bệnh lý như viêm dạ dày, loét dạ dày, trào ngược dạ dày,…

Nếu kịp thời xét nghiệm vi khuẩn Hp và điều trị, bạn có thể ngăn chặn các bệnh lý do xoắn khuẩn này gây ra. Trên thực tế ở một số trường hợp dương tính với vi khuẩn Hp nhưng hầu hết đều không mắc phải bất cứ bệnh lý nào.

Xem ngay: Đau dạ dày có ăn được sữa chua không – Loại nào phù hợp?

7. Căng thẳng và tress kéo dài

Căng thẳng và stress kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến hệ thần kinh, sức đề kháng và sức khỏe của cơ thể mà còn tác động xấu đến hoạt động của dạ dày.

Nguyên nhân là do stress khiến lượng máu tuần hoàn đến các cơ quan suy giảm, đồng thời giảm chức năng co bóp và tiêu hóa. Vì vậy khi căng thẳng xảy ra, hệ tiêu hóa thường hoạt động kém và làm phát sinh các triệu chứng như đau thượng vị, đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu, buồn nôn…

Với những người đã gặp vấn đề về dạ dày, tình trạng căng thẳng thần kinh có thể khiến triệu chứng bùng phát mạnh và có mức độ nghiêm trọng hơn trước.

8. Dị ứng thực phẩm

Dị ứng thực phẩm xảy ra khi hệ miễn dịch nhầm lẫn một số thành phần dinh dưỡng là “dị nguyên” và phát tín hiệu để các mô giải phóng histamine. Lúc này, histamine sẽ kích thích các phản ứng phức tạp và làm phát sinh những triệu chứng nêu trên.

Trong trường hợp dị ứng thực phẩm nặng (sưng cổ họng, khó thở, nuốt nghẹn…) bạn nên gọi cấp cứu trong thời gian sớm nhất. Ở một số trường hợp, tình trạng có thể chuyển biến thành sốc phản vệ và tử vong.

9. Rối loạn tiêu hóa

Rối loạn tiêu hóa thường xảy ra ở người sử dụng kháng sinh kéo dài, ăn uống không vệ sinh và sử dụng quá nhiều rượu bia. Dấu hiệu điển hình của tình trạng này đau bụng, táo bón, tiêu chảy, ợ hơi, bụng căng tức, khó tiêu, buồn nôn…

10. Dấu hiệu mang thai

Ngoài các nguyên nhân bệnh lý, đau dạ dày buồn nôn cũng có thể là dấu hiệu cho thấy bạn đang có thai. Quá trình thụ thai xảy ra sẽ gây ảnh hưởng đến nồng độ hormone trong cơ thể, điều này có thể khiến bạn dễ có cảm giác buồn nôn hoặc nôn ói khi có mùi lạ. Hơn nữa, sự giãn nở của tử cung khi mang thai có thể chèn ép lên cơ quan tiêu hóa và gây đau dạ dày.

Bên cạnh triệu chứng này, bạn có thể xác định việc mang thai bằng một số dấu hiệu đi kèm như mệt mỏi, thèm ăn hoặc chán ăn bất thường, chậm kinh…

Xem ngay: Lá Cây Vú Sữa Chữa Đau Dạ Dày – Bật Mí Cách Dùng Hay

Cách xử lý tình trạng đau dạ dày buồn nôn

Đau dạ dày đi kèm với triệu chứng buồn nôn là dấu hiệu của nhiều bệnh lý khác nhau. Nếu triệu chứng này kéo dài và có dấu hiệu nghiêm trọng dần, bạn cần xử lý theo các biện pháp sau đây.

1. Chủ động thăm khám

Chủ động thăm khám sẽ giúp bác sĩ xác định chính xác bệnh lý bạn đang gặp phải, từ căng thẳng thần kinh đến các vấn đề nghiêm trọng như ung thư dạ dày. Điều này cho phép áp dụng các biện pháp khắc phục tại nhà hoặc điều trị y khoa cụ thể nếu cần.

Sớm phát hiện các bệnh lý như viêm loét dạ dày hay ung thư dạ dày không chỉ giúp điều trị hiệu quả mà còn hạn chế biến chứng và cải thiện tiên lượng sống.

2. Áp dụng biện pháp khắc phục tại nhà

Ngoài việc sử dụng thuốc và áp dụng các phương pháp được chỉ định, bạn có thể thực hiện một số biện pháp tại nhà để giảm cảm giác buồn nôn và đau dạ dày.

Để giảm đau dạ dày và buồn nôn tại nhà, bạn có thể thử:

• Nước muối ấm: Uống giúp giảm acid dạ dày và cải thiện đau thượng vị nhờ phản ứng của natri carbonat với acid dạ dày.
• Nhai lá bạc hà: Sát trùng và giảm buồn nôn do tinh dầu trong lá bạc hà.
• Uống trà gừng: Giảm buồn nôn mạnh, cải thiện cảm giác khó chịu.
• Tinh dầu tự nhiên: Dùng trong không gian sống để giảm buồn nôn thông qua mùi hương thư giãn.

Lưu ý: Các biện pháp này chỉ giúp cải thiện triệu chứng tạm thời, cần áp dụng kết hợp với điều trị theo chỉ định của bác sĩ.

Phòng ngừa triệu chứng đau dạ dày và buồn nôn

Triệu chứng buồn nôn và đau thượng vị không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn làm chất lượng cuộc sống và hiệu suất làm việc.

Vì vậy bạn có thể giảm tần suất xuất hiện và mức độ của triệu chứng này với một số biện pháp phòng ngừa sau:

• Nên ăn uống đúng giờ giấc và ăn đủ 3 bữa/ ngày. Nếu bạn thường xuyên bị đầy bụng, khó tiêu, có thể chia nhỏ bữa ăn để giảm áp lực lên dạ dày.
• Tránh các thực phẩm khó tiêu hóa như thức ăn nhanh, thực phẩm nướng, chiên, xào, đồ ăn chế biến sẵn,…Bên cạnh đó, cần hạn chế các thực phẩm chứa nhiều acid hoặc gia vị cay nóng.
• Kiêng cử đồ uống chứa cồn và caffeine. Ngoài ra nên bỏ thói quen hút thuốc lá vì khí nicotine trong khói thuốc có thể làm hư hại niêm mạc đường tiêu hóa.
• Dành thời gian nghỉ ngơi, tránh thức khuya, căng thẳng và làm việc quá sức.
• Rèn luyện sức khỏe bằng cách luyện tập thể thao từ 15 – 30 phút mỗi ngày.
• Không nên ăn quá no hoặc để bụng quá đói.
• Uống đủ 2 lít/ ngày để trung hòa acid dịch vị và hạn chế triệu chứng buồn nôn.

Bài viết trên đã đưa ra một số nguyên nhân phổ biến gây ra triệu chứng đau dạ dày, buồn nôn. Bạn đọc cần tránh tình trạng tự ý dùng thuốc khiến triệu chứng chuyển biến tiêu cực và gây ra các rủi ro không đáng có.

Có thể bạn quan tâm

• Các thuốc đau dạ dày của Mỹ đang có bán tại thị trường Việt Nam
• 9 Cách Giảm Cơn Đau Dạ Dày Cấp Tốc Người Bệnh Cần Nắm Rõ