Yến Thô Có Làm Giả Được Không? Nhận Biết Làm Sao?
Tổ yến thô là một trong những dòng yến được ưa chuộng vì có giá trị dinh dưỡng cao và giá thành rẻ hơn những loại khác. Tuy nhiên, có một thực tế khiến người tiêu dùng e ngại chính là yến sào thô giả đang tràn lan trên thị trường. Vậy yến thô có làm giả được không? Làm cách nào để phân biệt? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Tổ yến thô là gì? Giá yến thô bao nhiêu?
Tổ yến thô là những tổ yến được khai thác trực tiếp tại các hang yến tự nhiên hoặc nhà nuôi yến. Điểm đặc trưng của loại yến sào này là nguyên thủy 100%, chưa trải qua bất kỳ công đoạn sơ chế, xử lý nào.
Quan sát bên ngoài có thể thấy trong khối yến còn lẫn lông chim, phân và các tạp chất khác, các sợi yến chồng chéo lên nhau gắn liền như xơ mướp, vành tổ mỏng nhưng chân tổ dày để bám chặt vào vách đá. Tổ yến thô thường lớn và có trọng lượng khá nặng, trung bình khoảng 10gr (dao động khoảng 7 – 15gr). Khi ngửi sẽ có mùi tanh tự nhiên của động vật.
Yến sào thô có giá trị dinh dưỡng nhất trong tất cả các loại yến trên thị trường. Trong đó, protein chiếm từ 40 – 60%, hơn 20 loại acid amin và chứa đa dạng các nguyên tố đa vi lượng khác… Tuy nhiên yến thô cũng là loại yến có giá thành thấp nhất, rẻ hơn nhiều so với yến rút lông nguyên tổ và yến tinh chế, thường dao động trong khoảng 2.000.000 – 4.000.000đ/ lạng, giá bán sỉ tại nơi thu hoạch có thể rẻ hơn nữa tầm khoảng 2.000.000 – 2.500.000đ/ lạng hoặc giá bán theo hàng công ty đóng hộp khoảng 3.000.000 – 4.000.000đ/ lạng.
Lý do khiến giá yến thô thường rẻ là vì khi bán cho người tiêu dùng, yến vẫn chưa được làm sạch. Khi mua về bạn sẽ phải mất nhiều thời gian và công sức để xử lý, sơ chế qua nhiều công đoạn gồm ngâm rửa, nhặt lông và loại bỏ tạp chất sạch sẽ mới có thể sử dụng được.
Yến thô có làm giả được không? Quá trình tạo ra yến “dởm”
Nhiều người nghĩ rằng tổ yến thô thường khó được làm giả vì nó nguyên chất 100%. Tuy nhiên thực tế thì lại hoàn toàn trái ngược vì tổ yến thô vẫn có thể bị làm giả, thậm chí quy trình làm giả rất chuyên nghiệp. Có 2 loại yến thô giả gồm yến được làm giả hoàn toàn và yến thật độn các chất làm giả.
Yến giả 100%
Người ta sẽ sử dụng những nguyên liệu nhìn trông giống với tổ yến và dệt thành hình dạng của một chiếc tổ hoàn chỉnh. Trong quá trình đan tổ sẽ xen lẫn thêm vào lông chim, tạp chất, bụi bẩn sao cho tự nhiên để giống với tổ yến thô nhất có thể. Tuy nhiên, lượng yến sào thô giả 100% trên thị trường không quá nhiều vì bản chất của sợi yến tự nhiên rất khó để làm giả giống thật nên dễ bị phát hiện.
Yến độn
Thay vì làm giả nguyên tổ dễ bị phát hiện thì người ta sẽ chọn cách rút bớt sợi yến thật và độn vào những nguyên liệu khác để tạo thành tổ yến hoàn chỉnh cũng như có trọng lượng phù hợp. Quy trình làm ra như sau:
- Đầu tiên, tổ yến ban đầu sẽ được ngâm vào nước trong thời gian ngắn hoặc phun sương cho nở ra, sau đó khéo léo rút bớt các sợi yến thật.
- Sau đó họ sẽ trộn lẫn thêm rau câu, mủ trôm, da heo, nấm tuyết, keo Agenat trộn với tinh bột mì… để tạo thành tổ hoàn chỉnh. Những tổ yến này sẽ có tỷ lệ độn khác nhau như 20%, 50% hoặc 70%, tùy theo đó mà định giá tổ yến.
- Ngoài 2 nguyên liệu trên thì bún tàu cũng là một trong những thứ được dùng để độn vào yến thô thật vì sợi bún tàu nhìn khá giống sợi yến. Bún tàu sẽ được ngâm nước, ngâm qua hàn the và ngâm phèn chua cho dai hơn trước khi dùng để tạo tổ yến.
- Ngoài ra, nếu muốn tổ yến có trọng lượng nặng họ sẽ ngâm và tẩm tổ yến trong nước nước, nước muối hay nước pha bột bắp. Càng pha nước đặc thì trọng lượng yến sẽ càng cao.
- Một số tổ thô còn trộn cả lông chim, tạp chất, xịt thêm hóa chất chống mốc và tạo mùi tanh của yến. Sau cùng, tổ yến sau khi sấy khô sẽ được nhuộm màu vàng nhạt để giống với yến thô nhất.
Riêng với tổ yến huyết thô giả sẽ không được phun màu như nhiều người vẫn nghĩ. Thay vào đó, họ sẽ đổi màu trắng ban đầu thành màu đỏ bằng một cách tinh vi hơn đó là sử dụng phân chim. Theo đó, trong phân chim có chứa amoniac, sự phản ứng của amoniac thì làm sinh ra nitric chuyển thành màu đỏ. Kỹ thuật chuyển màu yến huyết thô như sau:
- Cách thứ nhất là pha loãng phân chim với nước rồi quét lên phần chân của tổ yến lúc chưa thu hoạch.
- Cách thứ hai là đặt tổ yến vừa thu hoạch vào trong thùng xốp ủ cùng phân chim.
Chỉ sau 1 – 2 tháng, màu trắng ban đầu của yến sẽ chuyển sang màu đỏ (giống với huyết yến) hoặc màu cam (giống với hồng yến). Áp dụng kỹ thuật này đôi khi khiến chính những người trong nghề cũng khó có thể phân biệt được. Từ đó làm lũng đoạn thị trường, hỗn loạn về giá yến vì sản lượng tăng cao.
Giá yến sào thô giả trên thị trường
Giá của tổ yến sào thô giả cũng rất đa dạng, chủ yếu dựa vào tỷ lệ sợi yến thật có trong tổ yến. Chẳng hạn như:
- Yến thô giả loại 1 với 70% yến thật có giá khoảng 6.000.000 – 8.000.000đ/ lạng.
- Yến sào giả loại 2 với 50% yến thật có giá khoảng 4.000.000 – 5.000.000đ/ lạng.
- Yến sào giả loại 3 với 20% yến thật có giá khoảng 2.000.000 – 3.000.000đ/ lạng.
Tuy nhiên, dù bán với mức giá nào đi chăng nữa thì người làm ra yến sào giả bán ra thị trường vẫn thu được nguồn lợi nhuận rất cao. Vì bản chất của sản phẩm là giả, không nguyên chất và không tương đương với số tiền mà người tiêu dùng bỏ ra.
Bật mí 5 cách nhận biết yến sào thô giả đơn giản
Có thể thấy công nghệ làm yến sào giả ngày càng phát triển và tinh vi. Điều này khiến người tiêu dùng hoang mang và có tâm lý e ngại vì không biết mình có mua nhầm yến giả hay không. Hiểu được băn khoăn này của đa số người tiêu dùng, dưới đây sẽ là hướng dẫn chi tiết về 5 cách nhận biết yến sao thô giả chính xác và đơn giản nhất.
Cách thứ 1
Ngâm nước là cách đơn giản nhất để kiểm tra nhận biết tổ yến giả. Bạn cho một ít tổ yến vào trong nước, nếu là yến giả thì sau khoảng 2 – 3 phút là yến sẽ nở ngay. Khi sờ bóp vào thấy sợi yến nhão ra, lợn cợn tinh bột. Còn nếu bóp nhão cũng rất có thể là sợi yến được làm giả bằng kỹ thuật tinh vi hơn và bạn cần kiểm tra bằng cách khác.
Cho phần yến vừa ngâm nước vào nồi đun sôi khoảng 5 phút. Nếu chúng tan ra hết hoặc tan một phần thì đó chính là yến giả hoặc yến độn, phần không tan chính là sợi yến thật. Vì bản chất của yến thật chỉ nở ra chứ không tan. Ngoài ra, sau khi đun xong bạn cũng có thể kiểm tra thử bằng các cách sau:
- Ngửi mùi yến sau khi đun, nếu là yến giả sẽ có mùi carbonate natri nồng và rất hắc. Trong lúc đun nổi nhiều bọt và khi để qua đêm thì chuyển sang màu vàng giống như bị ôi thiu. Còn nếu là tổ yến thật thì khi đun sôi sẽ rất ít bọt, tỏa mùi tanh tự nhiên của yến.
- Nhỏ vào nồi yến đun sôi vài giọt thuốc Luigon, đây là thuốc xác định tinh bột. Nếu là yến thô giả có trộn màu thì nước sẽ chuyển sang màu xanh, còn nếu là yến thật nước sẽ không đổi màu.
Cách thứ 2
Cho tổ yến thô vào dung dịch iốt và quan sát:
- Nếu là yến giả hoặc yến có độn tinh bột thì nước iốt sẽ chuyển sang màu xanh.
- Ngược lại, nếu là yến thật thì nước sẽ không đổi màu.
Cách thứ 3
Nhận biết yến thô thật – giả thông qua mùi hương:
- Tổ yến thô thật khi ngửi sẽ có mùi tanh đặc trưng của động vật tự nhiên hoang dã.
- Tổ yến thô giả có mùi tanh của mực, cá, lẫn mùi bột nhân tạo hơi hắc.
Cách thứ 4
- Tổ yến thô giả có phủ bột làm tăng trọng lượng, sau khi ngâm nước sợi yến sẽ nở ra ngay. Cảm giác ban đầu khi sờ vào là giòn vì lớp bột được phủ lên lâu ngày khô lại.
- Tổ yến thô nguyên chất thì tổ hơi giòn và dễ vỡ khi tác động mạnh. Sợi yến sau khi ngâm nở mềm, dai nhưng không giòn, không tan trong nước.
Cách thứ 5
Nhận biết thông qua cách chế biến:
- Nguyên tắc chưng yến thông thường là khi yến chín mới cho đường phèn vào. Vì đường phèn khi cho vào ngay từ đầu sẽ khiến sợi yến không nở hết được. Còn nếu là tổ yến có trộn các thành phần khác thì chúng sẽ nở nhưng ít và không tan.
- Chính vì vậy mà những cơ sở bán yến giả cho bạn sẽ tư vấn khách hàng cho luôn đường phèn vào trước khi chưng nhằm mục đích để sợi yến nở ra và không tan. Điều này khiến khách hàng nhầm tưởng đó là yến thật tuy nhiên thực tế thì lại không phải vậy. Việc sử dụng loại yến này sẽ không đem lại kết quả tốt cho sức khỏe như mong muốn.
Hướng dẫn cách chọn mua tổ yến thô chuẩn, đúng giá
Tổ yến thô có giá trị dinh dưỡng cao, tốt cho sức khỏe nên được nhiều người ưa chuộng. Và để tránh mua nhầm hàng giả, hàng kém chất lượng thì khi mua bạn cần dựa theo các lưu ý sau:
- Biết cách phân biệt thật – giả: Việc am hiểu và có những kiến thức cơ bản về yến sào chính là một lợi thế lớn cho bạn trong việc chọn mua yến thô. Vì vậy, hãy nắm rõ những cách phân biệt yến thật và yến giả thông qua mắt thường.
- Soi tổ yến dưới ánh nắng mặt trời: Một số loại yến giả làm sơ sài sẽ dễ dàng bị phát hiện thông qua việc soi dưới ánh nắng mặt trời. Nếu là yến sào thật thì ánh sáng sẽ dễ dàng xuyên qua từng sợi yến, còn yến giả sẽ có màu hơi đục và phản chiếu lại với ánh nắng mặt trời.
- Trọng lượng của tổ yến: Thông thường, một tổ yến thô thật, nguyên tổ và đẹp sẽ có trọng lượng khoảng 3.5 – 12gr. Vì vậy, nếu tổ yến nào trọng lượng trên 12gr thì đó có thể là yến sào giả.
- Ngửi mùi: Mùi tổ yến thô thật sẽ rất đặc trưng vì tanh tự nhiên. Còn yến sào giả, kém chất lượng sẽ có mùi tanh như trứng, cá, mực lẫn với mùi hóa chất nhân tạo.
- Chọn lựa địa chỉ uy tín: Bên cạnh những mẹo nhận biết thật giả, người tiêu dùng nên chọn mua yến sào ở những địa chỉ uy tín, thương hiệu có tiếng được cơ quan chức năng chứng nhận, cấp giấy phép.
Tổ yến thô có giá trị cao, không chỉ về giá trị dinh dưỡng mà còn là về giá trị kinh tế nên việc bị làm giả là điều khó tránh khỏi. Vì vậy, người tiêu dùng cần nắm rõ những kiến thức phân biệt thật – giả cũng như luôn theo dõi bảng giá yến sào trên thị trường, tránh mang tâm lý ham rẻ, mua hàng ở những nơi không rõ nguồn gốc xuất xứ, vừa không tốt cho sức khỏe vừa gây lãng phí tiền bạc.
Có thể bạn quan tâm
Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!