Cách trị táo bón cho trẻ 3 tuổi qua ăn uống, sinh hoạt, thuốc

Điều trị táo bón cho trẻ 3 tuổi không chỉ dựa vào thuốc mà còn cần kết hợp toàn diện, từ chế độ ăn uống đến cách thức sinh hoạt hàng ngày. Điều này sẽ đem lại hiệu quả lâu dài và đảm bảo an toàn cho sức khỏe của bé.

Nguyên nhân gây táo bón ở trẻ 3 tuổi

Để có cách trị táo bón phù hợp trước tiên cha mẹ cần hiểu được nguyên nhân gây táo bón ở trẻ. Một số tác nhân chính có thể kể đến như sau:

• Trẻ ăn ít chất xơ, nhiều đường hoặc thực phẩm khô và thiếu nước gây khó khăn trong tiêu hóa, từ đó dẫn đến táo bón.
• Bé ít vận động làm giảm nhu động ruột và gây khó khăn cho việc đi ngoài
• Sự sợ hãi, căng thẳng hoặc thay đổi môi trường sống tác động đến tâm lý, làm trẻ 3 tuổi hay bị táo bón.
• Thói quen nhịn đi vệ sinh làm phân cứng và khó đào thải.
• Gặp tác dụng phụ do dùng thuốc kháng acid, thuốc gây mê, kháng cholinergic và thuốc trị trầm cảm.
• Trẻ 3 tuổi bị rối loạn tiêu hóa do thay đổi chế độ dinh dưỡng hoặc thói quen sinh hoạt gây chậm đào thải phân.
• Tổn thương đường tiêu hóa như dị tật bẩm sinh có thể gây táo bón cho trẻ trong giai đoạn 3 tuổi.

Dấu hiệu nhận biết trẻ 3 tuổi bị táo bón

Để kịp thời phát hiện và có biện pháp xử lý phù hợp, cha mẹ nên dựa vào các dấu hiệu để sớm nhận biết bé có bị táo bón hay không. Một số dấu hiệu dễ thấy ở trẻ 3 tuổi bị táo bón:

• Giảm tần suất đi ngoài: Thông thường, trẻ 3 tuổi bị táo bón sẽ có tần suất đi ngoài ít hơn 3 lần/trên tuần. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp số lần đi ngoài giảm nhưng phân vẫn mềm đẹp thì mẹ không cần lo lắng.
• Tăng thời gian đi ngoài: Trẻ bị táo bón có thời gian đi ngoài lâu hơn bình thường do phân của trẻ khô, cứng và rất khó rặn.
• Bé không thoải mái khi đi vệ sinh: Các bé bị táo bón thường có nhiều biểu hiện như bé rặn đỏ mặt, toát mồ hôi, bé căng thẳng, sợ phải đi ngoài…
• Phân thay đổi: Cha mẹ có thể nhận biết bé có bị táo bón hay không qua tình trạng phân. Nếu phân khô, cứng, lổn nhổn như phân dê hoặc vón cục hay có dạng xúc xích có vết rạn thì chắc chắn là bé đang bị táo bón. Ngoài ra, cũng có rất nhiều trường hợp phân của trẻ có dính máu do hậu môn bị nứt kẽ hoặc bị rách.

Những dấu hiệu này thường rất dễ phát hiện khi chăm sóc cho trẻ. Đặc biệt khi bị táo bón, trẻ sẽ rất dễ mệt mỏi, quấy khóc, chán ăn, lười ăn. Cha mẹ hãy để ý và sớm đưa con đi khám, tránh chủ quan ảnh hưởng kết quả điều trị của con.

Bạn cần biết:Táo bón kéo dài là bệnh gì? Làm sao khỏi?

Cách trị táo bón cho trẻ 3 tuổi

Sau khi đã xác định được chắc chắn con bạn bị táo bón và nguyên nhân gây ra tình trạng này thì cha mẹ nên có biện pháp khắc phục ngay lập tức. Có thể kết hợp các phương pháp dưới đây để giúp cải thiện và điều trị táo bón cho trẻ 3 tuổi.

1. Điều trị táo bón cho trẻ 3 tuổi qua chế độ ăn uống

Chế độ ăn uống đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc hình thành khuôn phân, kích thước phân cũng như đào thải chất. Để cải thiện và hỗ trợ điều trị táo bón cho trẻ, trước hết mẹ nên thay đổi chế độ ăn uống cho trẻ bằng cách:

• Bổ sung các thực phẩm có lợi: Mẹ có thể sử dụng các loại thực phẩm có tính nhuận tràng tốt như mồng tơi, khoai lang, chuối, lô hội, rau dền,… để nấu cháo, nấu canh cho bé ăn.
• Tăng lượng chất xơ trong khẩu phần ăn của trẻ: Để trị táo bón cho trẻ 3 tuổi, việc bổ sung chất xơ vào khẩu phần ăn là cần thiết. Các loại rau cải xoăn, cải bó xôi, bắp cải, bí ngòi, rau đay, củ cải trắng, đu đủ xanh hay trái cây tươi ( chuối, kiwi, dâu tây, bơ…) chính là nguồn bổ sung chất xơ dồi dào, giúp bé dễ đi cầu hơn.
• Tăng cường các thực phẩm giàu magie, kẽm: Để giúp ống tiêu hóa của trẻ hoạt động tốt, nên có thể bổ sung những thực phẩm như hạt bí ngô, hạt lanh, hạt chia, lúa mì, yến mạch… Và các thực phẩm khác như tôm, hàu, cua, thịt bò, ngũ cốc…
• Hạn chế thực phẩm màu trắng: Theo TS. Wendy Sue Swanson, các thực phẩm màu trắng như cơm, bánh mỳ… thường dễ khiến trẻ mắc chứng táo bón. Do đó, mẹ nên cân đối lại chế độ ăn và liệt kê chi tiết thực đơn để cung cấp đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể trẻ.
• Một số thực phẩm khác nên bổ sung: Cho trẻ ăn sữa chua và các thực phẩm lên men tự nhiên khác cũng sẽ giúp bé cải thiện đáng kể tình trạng táo bón.

Bỏ túi: 15  Thực phẩm vàng trị táo bón hiệu quả- “Ăn là khỏi”

2. Khắc phục bệnh táo bón cho trẻ 3 tuổi bằng thói quen sinh hoạt lành mạnh

Thay đổi thói quen sinh hoạt cho bé cũng là điều mẹ cần thực hiện ngay khi trẻ 3 tuổi có dấu hiệu mắc táo bón.

• Tăng cường vận động: Khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động thể chất như chơi ngoài trời, đi bộ, đạp xe, nhảy dây để kích thích nhu động ruột.
• Uống đủ nước: Khuyến khích trẻ uống nhiều nước, đặc biệt là nước lọc. Chất lỏng giúp phân mềm hơn và dễ dàng đi qua đường ruột.
• Thiết lập lịch đi vệ sinh đều đặn: Tạo thói quen cho trẻ đi vệ sinh vào một thời gian cố định mỗi ngày, đặc biệt sau bữa ăn, để tạo điều kiện thuận lợi cho việc đại tiện.
• Khuyến khích thói quen lành mạnh: Dạy trẻ không nhịn đi vệ sinh khi có nhu cầu, vì việc nhịn có thể làm tăng nguy cơ táo bón.
• Giáo dục về dinh dưỡng: Giáo dục trẻ 3 tuổi hiểu về tầm quan trọng của việc ăn uống đúng cách và lành mạnh từ nhỏ để phòng tránh táo bón và các vấn đề sức khỏe khác.

3. Mẹo trị táo bón cho trẻ 3 tuổi phương pháp dân gian

Với các trường hợp bé 3 tuổi bị táo bón nhẹ, mẹ có thể áp dụng một số phương pháp dân gian đơn giản dưới đây để cải thiện tình trạng này:

+ Ngoáy kết tràng bằng rau mồng tơi

• Chọn ngọn mồng tơi non nhà trồng, rửa sạch.
• Bóc phần vỏ rồi dùng nó ngoáy nhẹ hậu môn trẻ từ 3 – 4 cái sẽ giúp kích thích việc đi ngoài ở trẻ.

+ Chữa táo bón cho trẻ 3 tuổi bằng mật ong

• Lấy một lượng mật ong vừa phải thấm vào đầu tăm bông rồi ngoáy nhẹ hậu môn bé. Thực hiện từ 1 – 2 lần mỗi ngày sẽ thấy hiệu quả.
• Hoặc pha 1 thìa mật ong với nước chanh ấm cho bé uống vào buổi sáng mỗi ngày.

+ Chữa táo bón bằng rau dền gai

• Lấy phần lá non và ngọn của cây đem rửa sạch
• Nấu canh hoặc luộc chín cho bé ăn mỗi ngày.

Tìm hiểu thêm: 10+ cách trị táo bón cho trẻ theo dân gian hiệu quả nhất

4. Dùng thuốc trị táo bón cho trẻ 3 tuổi

Với trường hợp bé bị táo bón từ 2 – 3 ngày, cha mẹ nên bổ sung men vi sinh. Nếu việc bổ sung 10 ngày chưa có kết quả thì có thể tăng liều lượng và tăng cường thêm chất xơ hòa tan. Tuyệt đối không nên lạm dụng việc thụt hậu môn cho bé vì có thể làm tổn thương cơ thắt hậu môn gây ra bệnh ị đùn.

Theo PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, khoa nhi, bệnh viện Bạch Mai, nếu bé bị táo bón thời gian dài có thể sử dụng các sản phẩm như polyethylene glycol (PEG), thuốc nhuận tràng kích thích, Sorbitol, Duphalac… Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc trị táo bón cho trẻ phải tuân theo chỉ định của bác sĩ, .

Sau khi áp dụng tất cả các phương pháp trên mà tình trạng táo bón của trẻ không cải thiện thì mẹ nên nhanh chóng đưa con đi khám khoa tiêu hóa để các bác sĩ có trình độ chuyên môn cao xác định rõ nguyên nhân và có biện pháp khắc phục phù hợp.

Ngoài ra, nếu bé có các dấu hiệu như nôn ói, đi phân có máu, bụng đau dữ dội, hậu môn bất thường… thì mẹ nên đưa bé đi khám ngay để nhận được các tư vấn từ bác sĩ.

Xem thêm: Trẻ bị táo bón đi ngoài ra máu – Cách xử lý, điều trị

6 Lưu ý khi điều trị táo bón cho trẻ 3 tuổi

Khi trẻ 3 tuổi bị táo bón, cha mẹ cần:

• Không tự ý dùng thuốc xổ, thụt hậu môn trẻ khi chưa có tư vấn từ các bác sĩ, dược sĩ.
• Hạn chế cho trẻ dùng thịt đỏ, sữa và thực phẩm chế biến từ sữa, vì dễ gây khó tiêu, khiến tình trạng táo bón thêm nghiêm trọng hơn.
• Mỗi ngày chỉ nên cho trẻ ăn từ 150 – 200g thức ăn chứa chất đạm như trứng, cá, thịt, cua, tôm… vì dễ khiến phân khô cứng.
• Không lạm dụng nước ép hoa quả mà chỉ nên cho trẻ ăn nguyên quả.
• Không nên cho bé sử dụng các thực phẩm có chứa cafein như sôcôla, nước ngọt có ga.
• Không sử dụng các loại ngũ cốc đã tinh chế vì chúng ít chất xơ và quá nhiều tinh bột. Tốt nhất nên cho trẻ ăn ngũ cốc nguyên hạt.

Phòng ngừa táo bón cho trẻ 3 tuổi

Trẻ 3 tuổi là những đối tượng rất dễ gặp phải tình trạng táo bón, do đó cha mẹ nên phòng ngừa cho bé bằng cách lưu ý các vấn đề sau:

• Hạn chế cho bé sử dụng thịt đỏ, đồ ăn cay nóng nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh như gà rán, snack, bánh quy khô…
• Tăng cường cho bé hoạt động thể chất, các trò chơi vận động, hạn chế cho bé nghịch điện thoại, xem tivi vì dễ hư mắt lại gây nguy cơ táo bón cao.
• Sử dụng sữa công thức phù hợp, tránh các loại có lactose cao vì dễ khiến trẻ bị táo bón.
• Cho bé uống nhiều nước, đặc biệt là mỗi buổi sáng ngay sau khi thức dậy.
• Cho bé đi tiêu vào một khung giờ cố định đều đặn mỗi ngày.
• Tăng cường cho bé ăn nhiều rau củ quả nhất là các thực phẩm giàu chất xơ nhưng cũng cần cân đối dinh dưỡng.

Như vậy, có rất nhiều cách trị táo bón cho trẻ 3 tuổi mà các cha mẹ có thể áp dụng trong trường hợp tình trạng táo bón của trẻ ở mức độ nhẹ. Nếu bé bị táo bón nhiều ngày, mẹ nên nhanh chóng đưa trẻ thăm khám để có biện pháp điều trị phù hợp, tránh ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. 

BẠN CÓ THỂ THAM KHẢO THÊM

• Lập kế hoạch chăm sóc trẻ bị táo bón đúng cách
• Những thức ăn trị táo bón dễ làm, ngon miệng cho bé