Nhiễm trùng hạt Tophi – Cách xử lý và điều trị

Nhiễm trùng hạt Tophi là một biến chứng dễ gặp của bệnh Gout mạn tính. Nếu không can thiệp kịp thời, bệnh có thể phát sinh thêm nhiều vấn đề nghiêm trọng, thậm chí đe dọa đến tính mạng.

Nhiễm trùng hạt Tophi là gì?

Nhiễm trùng hạt Tophi là tình trạng xảy ra khi các hạt Tophi bị vỡ và chảy máu với tổn thương ngoài da khó liền. Lúc này, nếu vệ sinh không đúng cách sẽ tạo cơ hội cho các loại vi khuẩn tấn công và gây viêm nhiễm.

Hạt Tophi thường sẽ xuất hiện khi bệnh Gout bước sang giai đoạn cuối. Lúc này, hàm lượng acid uric trong cơ thể ở mức rất cao, tinh thể muối urat lắng đọng ngày càng nhiều tại khớp. Qua thời gian, tình trạng lắng đọng này sẽ tạo ra các khối u cục nổi trên bề mặt da, đây là các hạt Tophi.

Ban đầu, tình trạng nhiễm trùng hạt tophi thường chỉ xảy ra tại chỗ. Tuy nhiên nếu không kịp thời can thiệp thì có thể dẫn đến nhiễm trùng khớp hay nhiễm trùng huyết rất nguy hiểm.

Tìm hiểu thêm: Hạt Tophi là gì? Hình ảnh, đặc điểm của hạt tophi ở gút

Nguyên nhân gây nhiễm trùng hạt Tophi

Tác nhân gây nhiễm trùng hạt Tophi thường là:

• Tụ cầu vàng – staphylococcus aureus chiếm khoảng 75%
• E.coli chiếm khoảng 12,5%
• Klebsiella pneumonia chiếm khoảng 12,5%

Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ bị nhiễm trùng. Bao gồm:

• Tổn thương ngoài da: Các hạt tophi lớn có thể gây áp lực và làm mỏng da bên trên, dẫn đến vết nứt hoặc thủng, cho phép vi khuẩn xâm nhập dễ dàng.
• Giảm miễn dịch: Hệ miễn dịch suy giảm có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, bao gồm cả ở các hạt tophi.
• Thủ thuật y khoa: Các thủ thuật y khoa như tiêm steroid hoặc lấy dịch khớp ở gần hạt tophi có thể là cổng vào cho vi khuẩn.
• Mắc bệnh mãn tính: Các bệnh mạn tính như tiểu đường hoặc bệnh thận mãn tính có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng do suy giảm miễn dịch.
• Vệ sinh kém: Khu vực có hạt tophi không được vệ sinh tốt cũng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
• Dùng thuốc ức chế miễn dịch: Sử dụng các loại thuốc ức chế miễn dịch để điều trị các bệnh lý khác có thể làm giảm khả năng chống lại vi khuẩn của cơ thể, từ đó dẫn đến nhiễm trùng hạt tophi.

Triệu chứng nhiễm trùng hạt tophi

Trường hợp hạt tophi bị nhiễm trùng, bạn sẽ dễ dàng quan sát được một số triệu chứng đặc trưng:

• Có hiện tượng sưng đau, nóng đỏ ở khớp lân cận
• Vỡ hạt tophi gây lở loét da
• Có dịch mủ màu trắng đục hay vàng đục chảy ra
• Dịch mủ có mùi hoặc không
• Triệu chứng toàn thân: Sốt, môi bong tróc, hơi thở có mùi…

Tham khảo thêm: Nổi cục ở mu bàn tay là bị gì? Có nguy hiểm không?

Nhiễm trùng hạt Tophi có nguy hiểm không?

Nhiễm trùng hạt Tophi được đánh giá là một trong những biến chứng rất nghiêm trọng. Bởi nếu không xử lý đúng cách thì các vấn đề nguy hiểm sẽ dễ dàng phát sinh.

Điển hình nhất là tình trạng nhiễm trùng khớp xương hay nhiễm trùng máu. Người bệnh đứng trước nguy cơ bị hoạt tử, phải loại bỏ khớp. Nhiều trường hợp, chức năng vận động còn bị lấy đi vĩnh viễn.

Trường hợp phát sinh biến chứng nhiễm trùng máu sẽ rất nguy hiểm. Nếu không xử lý kịp thời có thể làm tăng nguy cơ tử vong. 

Điều trị nhiễm trùng hạt Tophi như thế nào?

Trước khi đưa ra biện pháp điều trị thích hợp cần phải xác định cụ thể loại vi khuẩn gây nhiễm trùng. Bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm như nhuộm gram, cấy máu hay cấy dịch từ hạt Tophi.

Sau đây là các hướng điều trị với tình trạng nhiễm trùng hạt Tophi:

1. Điều trị tại chỗ

Khi hạt Tophi có dấu hiệu vỡ ra thì người bệnh cần phải xử lý đúng cách. Chú ý vệ sinh sạch sẽ vùng khớp bị nhiễm trùng hạt Tophi theo hướng dẫn sau:

• Sử dụng nước muối sinh lý hay dung dịch Betadin pha loãng nhẹ nhàng làm sạch vùng tổn thương.
• Sau đó dùng băng thấm dung dịch natri clorua 10% nhằm bảo vệ vùng da bị nhiễm trùng.
• Cần thay băng thường xuyên theo hướng dẫn từ bác sĩ để tránh tình trạng nhiễm trùng phát triển.

Ngoài ra, bác sĩ có thể sẽ chỉ định người bệnh thực hiện một số cách điều trị tại chỗ khác. Hãy nghiêm túc thực hiện để nhanh chóng kiểm soát nhiễm trùng.

2. Sử dụng thuốc kháng sinh trị nhiễm trùng hạt tophi

Tùy thuộc vào tác nhân gây bệnh cụ thể và mức độ nhiễm trùng mà bác sĩ sẽ chỉ định các loại thuốc kháng sinh khác nhau để khắc phục.

Trường hợp chưa có kết quả cấy vi khuẩn:

Lúc này, chưa tìm ra được vi khuẩn nào là tác nhân gây nhiễm trùng. Bác sĩ thường sẽ chọn nhóm kháng sinh nhạy cảm với cả liên cầu và tụ cầu vàng.

Các thuốc được chọn có thể là:

• Ceftriaxon
• Cefotaxim
• Gentamycin
• Amikacin

Việc lựa chọn kháng sinh trong trường hợp chưa có kết quả cấy vi khuẩn thường dựa vào lứa tuổi, mức độ kháng thuốc phổ biến ở phần đa người bệnh và kinh nghiệm từ bác sĩ cùng nhiều yếu tố khác.

Cấy máu và dịch vỡ hạt Tophi cho kết quả dương tính:

Bác sĩ sẽ chỉ định điều trị theo kháng sinh đồ. Đôi khi người bệnh có thể được duy trì liều dùng kháng sinh như lúc đầu nếu mang lại kết quả tốt.

Trường hợp nhiễm khuẩn tụ vàng:

• Oxacillin
• Clindamycin
• Vancomycin

Trường hợp nhiễm khuẩn do S. pneumoniae và H. influenzae kháng Penicillin:

• Ceftriaxon
• Cefotaxim

Trường hợp nhiễm trực khuẩn mủ xanh:

• Mezlocillin
• Ceftazidim
• Ciprofloxacin
• Một số thuốc thuộc nhóm Penicillin phổ rộng

Trường hợp nhiễm vi khuẩn gram âm đường ruột:

• Levofloxacin
• Kháng sinh thế hệ 2 hay 3

Tất cả các loại kháng sinh sử dụng trong điều trị nhiễm trùng hạt Tophi cần dùng theo đúng chỉ định của bác sĩ. Người bệnh tuyệt đối không thay đổi kế hoạch, liều lượng cũng như tần suất dùng thuốc.

Mách bạn: Các loại thuốc mới điều trị bệnh gout – Hiệu quả nhanh, ngăn ngừa biến chứng.

3. Can thiệp ngoại khoa

Trường hợp kháng sinh không đáp ứng được do hạt Tophi quá lớn hoặc vùng nhiễm trùng quá rộng thì bác sĩ sẽ chỉ định can thiệp phẫu thuật. Mục đích của việc phẫu thuật là để loại bỏ hạt Tophi hoặc các mô xương sụn bị tổn thương do ảnh hưởng của tình trạng nhiễm khuẩn.

Ngăn ngừa nguy cơ nhiễm trùng hạt Tophi

Để ngăn ngừa nguy cơ gặp tình trạng nhiễm trùng hạt Tophi, người bệnh cần chú ý:

• Kiểm soát tốt bệnh Gout theo phác đồ điều trị mà bác sĩ đưa ra. Kết hợp khoa học với chế độ dinh dưỡng cũng như sinh hoạt. Tránh để bệnh Gout chuyển biến sang giai đoạn mạn tính.
• Khi hạt Tophi xuất hiện cần ngăn ngừa nguy cơ vỡ loét bằng cách hạn chế cọ xát. Trường hợp cần thiết có thể cắt hạt Tophi để dự phòng vỡ loét ở những vị trí dễ cọ xát.
• Nếu có thực hiện các thủ thuật phẫu thuật gần kề vị trí hạt Tophi cần vô trùng tuyệt đối. Bên cạnh đó cần chú ý điều trị nhiễm khuẩn nếu có ở các cơ quan khác, nhất là ở da, phần mềm hay xương.

Nhiễm trùng hạt Tophi là tình trạng rất nguy hiểm. Người bệnh cần đặc biệt nghiêm túc điều trị để ngăn ngừa biến chứng hoại tử, đôi khi còn phải cắt bỏ chi.

THÔNG TIN HỮU ÍCH CHO BẠN

• Cách làm tan cục Tophi (mẹo tự nhiên và thuốc)
• Khi nào cần mổ bệnh gút để loại bỏ hạt tophi?