Bệnh Lạc Nội Mạc Tử Cung
Lạc nội mạc tử cung là một bệnh lý phụ khoa phổ biến, ảnh hưởng đến 10-15% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Tình trạng này cần được chẩn đoán sớm và điều trị hợp lý để kiểm soát các triệu chứng cũng như có cuộc sống khỏe mạnh, chất lượng.
Lạc nội mạc tử cung là gì?
Lạc nội mạc tử cung là tình trạng mô tương tự như niêm mạc bên trong tử cung (niêm mạc tử cung) phát triển bên ngoài tử cung.
Các mô lạc chỗ này thường xuất hiện trên các cơ quan khác trong khung chậu hoặc khoang bụng, chẳng hạn như:
- Buồng trứng
- Vòi trứng
- Các dây chằng nâng đỡ tử cung
- Khớp nối sacroiliac
- Bàng quang
- Ruột
Lạc nội mạc tử cung là một bệnh lý lành tính nhưng có thể ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của phụ nữ. Nếu bạn nghi ngờ mình mắc bệnh, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.
Tham khảo thêm: Rối loạn kinh nguyệt - Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị
Nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân của bệnh lạc nội mạc tử cung vẫn chưa được biết rõ, tuy nhiên, có một số yếu tố nguy cơ đã được xác định bao gồm:
- Di truyền: Nếu có mẹ hoặc chị em gái mắc bệnh lạc nội mạc tử cung, bạn có nguy cơ cao hơn để mắc bệnh này.
- Hệ miễn dịch: Sự yếu kém của hệ miễn dịch có thể làm cho cơ thể khó nhận diện và loại bỏ các mô lạc chỗ.
- Môi trường: Có một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiếp xúc với các chất như dioxin và bisphenol A (BPA) có thể tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Kinh nguyệt trào ngược: Trong quá trình kinh nguyệt, một lượng nhỏ máu kinh có thể chảy ngược vào các ống dẫn trứng và khoang bụng, điều này có thể dẫn đến sự phát triển của các mô lạc chỗ.
Dấu hiệu nhận biết
Mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng có thể khác nhau ở mỗi người. Một số phụ nữ có thể không có triệu chứng gì, trong khi những người khác có thể gặp các triệu chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
Triệu chứng phổ biến nhất bao gồm:
- Đau vùng chậu: Đây là triệu chứng phổ biến nhất, thường xảy ra trong chu kỳ kinh nguyệt và có thể lan ra lưng và đùi.
- Đau khi giao hợp: Cơn đau có thể xảy ra trước, trong hoặc sau khi giao hợp.
- Đau khi đi tiêu hoặc đi tiểu: Cơn đau có thể xảy ra nếu các mô lạc chỗ ảnh hưởng đến bàng quang hoặc ruột.
- Vô sinh: Tình trạng sức khỏe này là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất của vô sinh.
- Mệt mỏi: Mệt mỏi là một triệu chứng phổ biến, có thể do thiếu ngủ, đau đớn hoặc stress.
- Chu kỳ kinh nguyệt không đều: Chu kỳ kinh nguyệt có thể ngắn hơn, dài hơn hoặc ra nhiều máu hơn bình thường.
- Tiết dịch âm đạo bất thường: Có thể xuất hiện các đốm nâu hoặc chảy máu giữa các kỳ kinh nguyệt.
Có thể bạn muốn biết: Khí hư có mùi hôi, ra nhiều bất thường là bệnh gì?
Lạc nội mạc tử cung có nguy hiểm không?
Lạc nội mạc tử cung là một bệnh lý lành tính, không đe dọa tính mạng, nhưng có thể gây ra các vấn đề sức khỏe và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của phụ nữ.
Các biến chứng và ảnh hưởng phổ biến bao gồm:
- Tổn thương buồng trứng: Sự phát triển của mô lạc nội mạc có thể gây tổn thương hoặc vấn đề cho buồng trứng, làm ảnh hưởng đến khả năng sản xuất và giải phóng trứng.
- Tắc ống dẫn trứng: Mô lạc nội mạc có thể gây tắc nghẽn hoặc hỏng ống dẫn trứng, giảm khả năng trứng được vận chuyển từ buồng trứng đến tử cung.
- U nang buồng trứng: Sự phát triển không bình thường của mô lạc nội mạc có thể dẫn đến u nang buồng trứng, gây ra triệu chứng như đau vùng chậu, chu kỳ kinh nguyệt không đều, và gây ra vấn đề trong quá trình mang thai.
- Vỡ u nang buồng trứng: Trong trường hợp u nang buồng trứng vỡ, có thể gây đau đớn và các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như chảy máu nội tiết.
- Nguy cơ ung thư buồng trứng: Mặc dù không phổ biến, nhưng phụ nữ lạc nội mạc có nguy cơ cao hơn một chút so với những người không mắc bệnh.
Chẩn đoán lạc nội mạc tử cung
Chẩn đoán lạc nội mạc tử cung có thể trở nên khó khăn do các triệu chứng của nó có thể trùng khớp hoặc tương tự với các triệu chứng của các bệnh lý khác.
Các phương pháp chẩn đoán thường bao gồm:
- Khám phụ khoa: Bác sĩ sẽ kiểm tra các cơ quan sinh sản để tìm các dấu hiệu của lạc nội mạc.
- Siêu âm: Siêu âm có thể giúp bác sĩ nhìn thấy các mô lạc chỗ.
- Chụp MRI: Chụp MRI có thể cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về các cơ quan sinh sản và giúp bác sĩ xác định vị trí của các mô lạc chỗ.
- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể giúp bác sĩ kiểm tra mức độ hormone và loại trừ các nguyên nhân khác của các triệu chứng.
Có thể bạn muốn biết: Siêu âm có phát hiện được lạc nội mạc tử cung không?
Phương pháp điều trị bệnh lạc nội mạc tử cung phổ biến
Sử dụng thuốc
Có nhiều loại thuốc được sử dụng để điều trị lạc nội mạc tử cung, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của triệu chứng và mong muốn sinh sản của bạn.
Đối với phụ nữ muốn có con:
- Thuốc giảm đau và hạ sốt như paracetamol, aspirin
- Thuốc kháng viêm không steroid như ibuprofen, diclophenac, meloxicam
- Thuốc giảm đau opioid như hydrocodone, fentanyl, tramadol
Đối với phụ nữ không muốn có con:
- Viên ngừa thai phối hợp: Loại thuốc này chứa cả estrogen và progestin hoặc chỉ progestin. Thuốc giúp làm giảm triệu chứng đau và chảy máu không bình thường trong kinh nguyệt.
- Thuốc chủ vận GnRH: Nhóm thuốc này chứa các hoạt chất tương tự hormone phóng thích Gonadotropin, giúp ức chế sản xuất hormone estrogen và sự phát triển của niêm mạc tử cung.
- Thuốc Danazol: Đây là một loại Androgen có tác dụng tương tự như thuốc chủ vận GnRH, nhưng có thể gây ra các tác dụng phụ như đau nhức cơ và mụn.
- Thuốc ức chế enzyme Aromatase: Loại thuốc này giúp ức chế sản xuất hormone estrogen trong cơ thể.
Lưu ý: Hầu hết các loại thuốc điều trị đều cần kê đơn và có thể gây ra nhiều tác dụng phụ nguy hiểm. Do đó, việc sử dụng thuốc phải được chỉ định bởi bác sĩ và tuân thủ liều lượng chính xác.
Tham khảo thêm: Các thuốc chữa lạc nội mạc tử cung hiện nay
Phẫu thuật
Phẫu thuật lạc nội mạc tử cung là phương pháp điều trị nhằm loại bỏ các mô lạc chỗ. Phẫu thuật được chỉ định khi các triệu chứng nặng, thuốc không mang lại hiệu quả hoặc để cải thiện khả năng mang thai của người bệnh.
Có hai loại phẫu thuật chính:
Phẫu thuật nội soi:
- Đây là phương pháp phổ biến nhất, được thực hiện qua các đường mổ nhỏ trên bụng
- Bác sĩ sử dụng dụng cụ nội soi để nhìn vào bên trong ổ bụng và loại bỏ các mô lạc chỗ
- Phẫu thuật nội soi ít xâm lấn hơn, thời gian hồi phục nhanh hơn và ít đau hơn so với phẫu thuật mổ hở
Phẫu thuật mổ hở:
- Phương pháp này được áp dụng cho những trường hợp nặng, khi các mô lạc chỗ xâm lấn sâu hoặc phẫu thuật nội soi không thể thực hiện
- Bác sĩ sẽ thực hiện một đường mổ lớn trên bụng để loại bỏ các mô lạc chỗ
- Phẫu thuật mổ hở có thời gian hồi phục lâu hơn và gây đau nhiều hơn so với phẫu thuật nội soi
Điều trị bằng bài thuốc Đông y
Nguyên tắc chính của phương pháp chữa lạc nội mạc tử cung bằng đông y là hoạt huyết hóa ứ, điều hòa miễn dịch, điều hòa kinh nguyệt, cân bằng âm dương, tăng cường sức khỏe và khả năng thụ thai.
Các bài thuốc Đông y thường được kết hợp từ các loại thảo dược quý giúp loại bỏ nguyên nhân gây ra bệnh, tiêu trừ khối u lạc nội mạc và cân bằng nội tiết.
Các bài thuốc phổ biến:
- Bài thuốc hạ trục ứ thang: 20g đương quy, 15g xích thược, 10g xuyên khung, 15g đào nhân, 15g hồng hoa, 15g chỉ xác, 15g nguyên hồ, 15g linh chi, 10g đan bì, 15g ô dược, 15g hương phụ và 10g chích cam thảo.
- Bài thuốc thiểu phúc trục ứ thang: 15g can khương, 15g một dược, 20g đương quy, 15g tiểu hồi hương, 15g linh chi, 15g nguyên hồ, 15g bồ hoàng, 15g xích thược, 10g xuyên khung và 15g nhục quế.
- Bài thuốc bổ dương hoàn ngũ thang: 20g đương quy, 15g hồng hoa, 10g xuyên khung, 30g hoàng kỳ, 15g xích thược, 15g đào nhân, 20g địa long.
- Bài thuốc huyết phủ trục ứ thang gia vị: 10g sài hồ, 15g đào nhân, 30g sinh địa, 10g xuyên khung, 15g hồng hoa, 10g ngưu tất, 20g xích thược, 10g chỉ xác.
- Bài thuốc quy thận hoàn hợp đào hồng tứ vật thang: 15g sơn thù du, 15g hồng hoa, 15g thỏ ty tử, 20g thục địa, 20g phục linh, 15g đỗ trọng, 20g bạch thuộc, 10g xuyên khung, 20g câu kỷ tử, 20g sơn dược.
Tham khảo thêm: Chữa lạc nội mạc tử cung bằng thuốc nam được không?
Phòng ngừa mắc bệnh lạc nội mạc
Mặc dù không có cách nào để ngăn ngừa lạc nội mạc tử cung hoàn toàn, nhưng bạn có thể thực hiện một số biện pháp để giảm nguy cơ mắc bệnh:
- Ăn nhiều trái cây, rau xanh và ngũ cốc nguyên hạt
- Hạn chế thịt đỏ, thực phẩm chế biến và đồ ngọt
- Uống đủ nước hàng ngày
- Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, chọn hoạt động phù hợp
- Giảm stress bằng yoga, thiền, và hoạt động giải trí
- Quản lý công việc và thời gian hiệu quả
- Hạn chế rượu bia và thuốc lá
- Thực hiện khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt là khám phụ khoa
Lạc nội mạc tử cung là một bệnh lý phụ khoa phổ biến, ảnh hưởng đến 10-15% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Tình trạng này cần được chẩn đoán sớm và điều trị hợp lý để kiểm soát các triệu chứng cũng như có cuộc sống khỏe mạnh, chất lượng.
Có thể bạn quan tâm
- Ung thư cổ tử cung: Nguyên nhân, dấu hiệu, điều cần biết
- Viêm lộ tuyến cổ tử cung: Nguyên nhân, triệu chứng và điều trị
Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!