Viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật – Biểu hiện và Điều trị

Bác sĩ phụ trách

Bác sĩ Nguyễn Thị Nhuần

Phó Giám đốc Chuyên môn

Viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật là một tình trạng phổ biến gây ra sự không thoải mái và đau đớn cho người bệnh, đặc biệt sau khi ăn uống.

Viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật có biểu hiện gì?

Viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật là tình trạng dịch mật từ túi mật và tá tràng trào ngược lên dạ dày, gây kích ứng và viêm niêm mạc dạ dày. Dịch mật có tính kiềm, khi tiếp xúc với axit dạ dày có thể gây tổn thương niêm mạc, dẫn đến các triệu chứng khó chịu và biến chứng nguy hiểm.

Viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật
Viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật là bệnh lý về tiêu hóa tương đối nghiêm trọng

Triệu chứng phổ biến:

  • Đau bụng vùng thượng vị: Đau từng cơn hoặc đau tức, thường xuất hiện sau bữa ăn hoặc khi nằm ngửa.
  • Buồn nôn, nôn: Nôn mửa thức ăn lẫn dịch mật có vị đắng.
  • Ợ nóng, ợ chua: Do dịch mật trào ngược lên thực quản.
  • Đắng miệng: Vị đắng do dịch mật kích thích lưỡi.
  • Khàn giọng, ho khan: Do dịch mật kích thích cổ họng.
  • Rối loạn tiêu hóa: Đầy bụng, khó tiêu, táo bón.

Tham khảo thêm: Viêm hang vị tiền môn vị là gì? Nguy hiểm không?

Nguyên nhân gây viêm hang vị trào ngược dịch mật 

Yếu tố cơ học:

  • Rối loạn chức năng cơ vòng môn vị: Cơ vòng môn vị là cơ ở giữa dạ dày và tá tràng, có chức năng đóng mở để điều hòa lưu thông thức ăn. Khi cơ vòng môn vị yếu hoặc hoạt động không bình thường, dịch mật có thể dễ dàng trào ngược lên dạ dày.
  • Thoát vị khe hoành: Đây là tình trạng một phần dạ dày lồi lên qua khe hở cơ hoành (lỗ cơ ngăn cách giữa ngực và bụng). Điều này có thể làm giảm áp lực cơ vòng môn vị, tạo điều kiện cho dịch mật trào ngược.
  • Sỏi mật: Sỏi mật có thể làm tắc nghẽn đường mật, khiến dịch mật ứ đọng và trào ngược lên dạ dày.
  • Tăng áp lực ổ bụng: Tăng áp lực ổ bụng do béo phì, mang thai, u nang buồng trứng, … có thể đẩy ép dạ dày, làm yếu cơ vòng môn vị và dẫn đến trào ngược dịch mật.
viêm hang vị trào ngược dạ dày
Tăng áp lực lên ổ bụng, chẳng hạn như mang thai, có thể gây viêm hang vị và trào ngược dịch mật

Yếu tố nội tiết:

  • Tăng tiết dịch mật: Một số bệnh lý như xơ gan, hội chứng Reye, … có thể làm tăng tiết dịch mật, dẫn đến trào ngược dịch mật.
  • Rối loạn nhu động ruột: Rối loạn nhu động ruột có thể làm chậm quá trình tiêu hóa thức ăn, khiến thức ăn ứ đọng lâu trong dạ dày, tạo điều kiện cho dịch mật trào ngược.

Yếu tố khác:

  • Viêm loét dạ dày tá tràng: Viêm loét dạ dày tá tràng có thể làm tổn thương niêm mạc dạ dày, tạo điều kiện cho dịch mật trào ngược và gây kích ứng.
  • Sử dụng thuốc giảm đau: Thuốc giảm đau nhóm NSAIDs (như ibuprofen, aspirin) có thể làm tăng nguy cơ trào ngược dịch mật.
  • Stress: Stress có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, làm rối loạn nhu động ruột và tăng tiết dịch mật, dẫn đến trào ngược dịch mật.

Các yếu tố nguy cơ:

  • Tuổi tác: Tình trnagj này thường gặp hơn ở người lớn tuổi.
  • Giới tính: Nữ giới có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nam giới.
  • Tiền sử gia đình: Có người thân mắc viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Chẩn đoán viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật

Để chẩn đoán viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật, bác sĩ sẽ dựa vào các yếu tố sau:

  • Tiền sử bệnh: Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng, thời gian xuất hiện, yếu tố làm nặng thêm hoặc giảm bớt triệu chứng, các bệnh lý nền, thuốc đang sử dụng,…
  • Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ khám tổng quát và khám bụng để tìm kiếm các dấu hiệu bất thường như gan to, mật to,…
  • Xét nghiệm:
    • Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể giúp phát hiện các dấu hiệu viêm nhiễm, rối loạn chức năng gan, mật.
    • Xét nghiệm hơi thở: Xét nghiệm này đo lượng khí hydro và khí carbon dioxide trong hơi thở để đánh giá khả năng hấp thụ chất béo của cơ thể.
    • Nội soi dạ dày – tá tràng: Đây là phương pháp chẩn đoán chính xác nhất cho VHDDTM. Nội soi giúp bác sĩ quan sát trực tiếp niêm mạc dạ dày, tá tràng để tìm kiếm các tổn thương do dịch mật gây ra.
    • Chụp X-quang dạ dày – tá tràng: Chụp X-quang có thể giúp phát hiện các sỏi mật, túi mật to, hoặc các bất thường khác của hệ tiêu hóa.
    • Siêu âm bụng: Siêu âm bụng có thể giúp phát hiện sỏi mật, túi mật to, hoặc các bất thường khác của gan, mật.

Phương pháp điều trị viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật

Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng, các phương pháp điều trị có thể bao gồm:

1. Sử dụng thuốc Tây

Trào ngược dịch mật là tình trạng nguy hiểm hơn rất nhiều so với trào ngược acid dạ dày. Đối với bệnh viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật thì nhóm thuốc ức chế hay loại bỏ mật là được sử dụng phổ biến nhất.

điều trị viêm dạ dày trào ngược dịch mật
Thuốc Questran có tác dụng khắc phục triệu chứng viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật

Các thuốc thường dùng bao gồm:

  • Questran
  • Cisaprid
  • Colestid

Những thuốc này đều có tác dụng khắc phục triệu chứng của bệnh. Điển hình như làm giảm tình trạng ợ nóng, buồn nôn hay ức chế nhanh triệu chứng đau.

Ngoài ra thì trong một số trường hợp, các thuốc ức chế bơm proton cũng có thể được dùng. Tuy nhiên bạn cần lưu ý rằng, mọi loại thuốc cần phải tuân thủ chỉ định từ bác sĩ khi sử dụng. Tuyệt đối tránh việc tự ý mua thuốc về điều trị hoặc thay đổi kế hoạch dùng thuốc.

Tham khảo thêm: 7 Bài Thuốc Dân Gian Điều Trị Viêm Hang Vị Dạ Dày [Kinh Nghiệm Hay]

2. Can thiệp ngoại khoa

Trong trường hợp thuốc không thể đáp ứng được diễn tiến của bệnh thì bác sĩ sẽ cân nhắc việc điều trị ngoại khoa cho người bệnh. Hiện nay, có 2 phương pháp phẫu thuật đang được áp dụng với bệnh lý này:

  • Phương pháp Rou-en-Y: Với phương pháp này, bác sĩ sẽ thực hiện các thao tác và kỹ thuật nhằm tiến hành dẫn ống mật nối chung với hỗng tràng. Khi đó lượng dịch mật thay vì sẽ đổ trực tiếp vào tá tràng thì lại được chuyển đến hỗng tràng. Tuy nhiên, tỷ lệ thành công của phương án này là không cao, chỉ ở vào khoảng 50 – 90%.
  • Phương pháp antireflux: Mục đích của phương pháp này chính là cải thiện khả năng co thắt của cơ vòng thực quản nhằm ngăn acid dạ dày cũng như dịch mật trào ngược lên phía trên. Cơ thắt thực quản cũng sẽ được bác sĩ khâu vòng quanh. Điều này có thể giúp hạn chế rất tốt tình trạng trào ngược dịch mật.

Phòng ngừa bệnh viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật

Để phòng ngừa, người bệnh cần chú ý:

  • Chia nhỏ bữa ăn, đồng thời cân bằng lượng thức ăn trong mỗi bữa. Tránh tình trạng ăn quá no hay để bụng quá đói.
  • Không nên nằm hay vận động mạnh ngay sau khi ăn xong.
  • Hạn chế dung nạp các thức ăn chua cay, hay đồ ăn chiên xào nhiều dầu mỡ.
  • Tránh hút thuốc lá, sử dụng rượu bia, chất kích thích hay uống nước ngọt có gas.
  • Tránh thức khuya, ngủ thiếu giấc hay căng thẳng, mệt mỏi kéo dài.

Viêm hang vị dạ dày trào ngược dịch mật là bệnh lý nghiêm trọng, quá trình điều trị cũng rất phức tạp. Chính vì thế bạn hãy luôn cảnh giác để có thể phát hiện bệnh sớm nhất. Việc thăm khám và nghiêm túc điều trị theo phác đồ từ bác sĩ là vô cùng quan trọng.

XEM THÊM:

Chia sẻ:
Cách phòng ngừa chứng đau dạ dày tái phát
Bệnh đau dạ dày có mức độ khá phổ biến nhưng chúng ta hoàn toàn có thể ngăn ngừa được nếu biết rõ được thủ phạm gây bệnh. Cùng điểm…
Bệnh Celiac (không dung nạp Gluten) là gì? Cách điều trị

Bệnh Celiac là rối loạn tự miễn gây ra bởi phản ứng dị ứng với gluten, dẫn đến tổn thương…

Hội chứng Mallory Weiss là gì? Biểu hiện, Chẩn đoán và Điều trị

Hội chứng Mallory-Weiss, còn được biết đến với tên gọi loét dạ dày-thực quản, là tình trạng chảy máu do…

Đau dạ dày có ăn được sữa chua không – Loại nào phù hợp?

Mối lo ngại về việc 'đau dạ dày ăn sữa chua được không' đã được các chuyên gia làm sáng…

Đơn thuốc số 12 Đơn Thuốc Số 12 (Viện Quân Y 103) – Thông Tin Cần Biết

Đơn thuốc số 12 của Viện Quân y 103 là liệu pháp đặc trị cho bệnh dạ dày, kết hợp…

xét nghiệm ung thư dạ dày Các xét nghiệm phát hiện ung thư dạ dày hiện nay

Xét nghiệm ung thư dạ dày là vấn đề được rất nhiều người quan tâm. Vì chỉ khi làm xét…

Chia sẻ
Bỏ qua