Sưng Nướu (Lợi) Răng Cửa Do Đâu? Giải Pháp Khắc Phục

Sưng nướu răng cửa là tình trạng không hiếm gặp, do nhiều nguyên nhân gây ra, có thể liên quan đến thay đổi nội tiết tố, tác động của ngoại lực hoặc có liên quan đến các bệnh lý về răng miệng. Nếu bạn đột nhiên bị sưng nướu răng cửa và không biết nguyên nhân do đâu, cách xử lý như thế nào thì đừng bỏ qua những thông tin dưới đây. 

Nguyên nhân sưng nướu răng cửa 

Lợi hay nướu là các mô niêm mạc bao bao xương hàm trên và xương hàm dưới bên trong miệng. Sưng nướu được hiểu là tình trạng nướu răng sưng đỏ, quan sát bằng mắt thường có thể thấy được phần nướu này lớn hơn các vị trí khác. Sờ vào thấy mềm, kèm theo cảm giác đau nhức khó chịu, một số trường hợp nướu còn đổi sang màu đỏ thẫm hoặc tím, hay bị chảy máu chân răng.

Các nguyên nhân khiến nướu răng cửa bị sưng đau, khó chịu có thể kể đến như:

1. Do tác động ngoại lực

Một trong những nguyên nhân gây sưng nướu răng thường gặp, nhất là ở vị trí nướu răng cửa chính là các tác động ngoại lực làm tổn thương nướu, khiến nướu dễ bị sưng đỏ. Thông thường, với các trường hợp này thì chỉ gây tổn thương tại chỗ ở nướu, không có các triệu chứng bất thường về răng miệng khác như hôi miệng, răng đau buốt… Thường gặp là:

• Chấn thương, va đập: Sưng nướu răng rất có thể xuất phát từ việc bạn bị ngã khiến răng bị va đập vào vật cứng, làm tổn thương nướu răng. Nếu ở mức độ nhẹ, nướu chỉ sưng tấy, đau nhức trong thời gian ngắn. Thế nhưng, nếu va đập mạnh, răng có thể bị nứt, vỡ, nướu sưng tấy, bầm tím, chảy máu nghiêm trọng. 
• Chải răng quá mạnh: Chải răng không đúng cách, dùng lực quá mạnh cũng là một trong những nguyên nhân khiến nướu răng cửa của nhiều người bị sưng đỏ, hay bị chảy máu. Việc dùng bàn chải lông cứng, chải răng mạnh tay không chỉ khiến nướu tổn thương mà còn có thể gây mòn men răng, dễ gây ra các bệnh lý về răng miệng. 

2. Do thói quen xấu

Nếu tình trạng sưng lợi không có các triệu chứng bất thường liên quan đến bệnh lý thì rất có thể là do một số thói quen không tốt của bạn gây ra. Có thể kể đến như:

• Dùng răng để mở vật cứng: Việc dùng răng mở vật cứng khiến vật cứng ấy va chạm với nướu răng, vô tình làm nướu bị tổn thương, từ đó gây sưng nướu.
• Sử dụng tăm xỉa răng: Dùng tăm xỉa răng để lấy các vụn thức ăn trong kẽ răng rất phổ biến, tuy nhiên, đây là thói làm ảnh hưởng đến răng nướu. Dùng tăm xỉa răng có thể làm nướu tổn thương, gây chảy máu, lâu ngày còn khiến răng thưa, dễ gây mắc thức ăn vào kẽ răng, làm phát triển các bệnh về răng miệng như viêm nướu, viêm quanh răng, sâu răng… 

3. Sưng nướu răng cửa do bệnh răng miệng

Các bệnh lý về răng miệng như viêm nướu răng, sâu răng, viêm tủy răng, viêm nha chu… là các nguyên nhân gây ra tình trạng sưng nướu răng cửa thường gặp nhất. Cụ thể là:

Sâu răng

Sâu răng là tình trạng vi khuẩn từ các mảng bám trên răng phát triển, làm phá huỷ cấu trúc răng, khiến răng bị mất đi khối mô cứng. Sâu răng càng nghiêm trọng thì lỗ hổng trên răng càng lớn, nguy hiểm hơn có thể lây sang các răng khác, ảnh hưởng đến chức năng nhai, có nguy cơ gây mất răng do phải nhổ bỏ vì sâu. 

Dấu hiệu nhận biết:

• Trên răng xuất hiện đốm đen hoặc nâu, có lỗ hổng trên răng, phần đáy sâu rộng hơn so với miệng lỗ
• Nướu răng sưng đau, hay bị chảy máu chân răng, nướu trở nên nhạy cảm hơn
• Răng đau buốt, khó chịu, nhất là khi thức ăn lọt vào hoặc bị thực phẩm kích thích, khi nhai thức ăn
• Hôi miệng, đôi khi có cảm giác đắng miệng, người sốt nhẹ, đau lan sang các răng lân cận… 

Viêm nướu răng

Viêm nướu răng hay còn gọi là viêm lợi là tình trạng lớp mô mềm bao phủ quanh răng bị viêm nhiễm, đa phần có liên quan đến các vi khuẩn tồn tại lâu ngày trong các mảng bám trên răng. Đây là một trong những bệnh lý răng miệng phổ biến nhất, thường tiến triển âm thầm, chỉ khi bệnh diễn biến nặng thì người bệnh mới nhận ra.

Dấu hiệu nhận biết:

• Nướu răng sưng đỏ, màu sắc nổi bật, chạm vào thấy đau
• Hơi thở có mùi, răng nướu hay bị đau khi ăn uống
• Ở giai đoạn nặng, lợi chuyển sang màu đỏ thẫm, hay bị đau, chảy máu chân răng
• Có thể bị tụt lợi, răng lung lay, nhạy cảm khi bị các thực phẩm quá lạnh, quá nóng, quá chua kích thích
• Đôi khi còn xuất hiện các triệu chứng như chán ăn, ăn uống không ngon miệng, sốt nhẹ, mất ngủ… 

Viêm nha chu

Viêm nha chu phát triển trên nền bệnh viêm lợi, xảy ra khi bệnh viêm lợi không được sớm điều trị làm tổ chức nha chu bảo vệ răng bị viêm nhiễm. Viêm nha chu rất phổ biến ở người trong độ tuổi từ 35 – 45. Bệnh do nhiều nguyên nhân gây ra, nếu không được thăm khám, điều trị kịp thời thì nguy cơ mất răng là rất cao.

Dấu hiệu nhận biết: 

• Nướu răng sưng đỏ, đau nhức, hay bị chảy máu 
• Răng ê buốt, đau khi chải răng hoặc khi bị thực phẩm kích thích
• Nhấn vào nướu bị sưng có thể có mủ hoặc dịch chảy ra
• Tụt lợi khiến chân răng lỏng lẻo, răng dài hơn bình thường, có thể bị lung lay
• Giữa các răng có khoảng trống do bị tụt lợi

Viêm tủy răng

Viêm tủy răng cũng là một trong những bệnh lý về răng miệng thường gặp, xảy ra khi phần tủy răng chứa mô tủy, dây thần kinh và mạch máu bị viêm nhiễm. Bệnh lý này có thể xảy ra ở mọi độ tuổi, mọi đối tượng, kể cả trẻ em lẫn người lớn. Viêm tủy răng gây đau nhức nghiêm trọng, cần được sớm nhận biết, thăm khám và điều trị để ngừa biến chứng nguy hiểm.

Dấu hiệu nhận biết:

• Răng nhạy cảm với thức ăn, đặc biệt là đồ ăn thức uống quá nóng, quá lạnh, quá chua hoặc quá ngọt
• Ê buốt răng khi tiếp xúc với không khí lạnh, đau nhiều khi ăn uống, vệ sinh răng miệng
• Nướu răng sưng đau, khó chịu, động vào có cảm giác nhức, răng hơi buốt
• Hơi thở có mùi hôi, đau răng thường xuyên, nhất là khi nằm xuống vào ban đêm
• Cơn đau lan tỏa, khó xác định vị trí, hơi thở có mùi hôi… 

4. Nguyên nhân khác 

Một số nguyên nhân khác khiến nướu răng cửa bị sưng đau, khó chịu có thể kể đến như: 

• Do thay đổi nội tiết tố: Thay đổi nội tiết tố trong thời kỳ hành kinh hoặc trong giai đoạn mang thai cũng có thể khiến nướu răng sưng đau, răng nhạy cảm hơn.
• Do bị thực phẩm kích thích: Việc dùng các thực phẩm khô cứng, quá nóng hoặc quá lạnh đôi khi cũng làm kích thích mô nướu, khiến chúng trở nên sưng đỏ, dễ bị viêm nhiễm. 

Sưng nướu răng cửa có đáng lo không?

Sưng nướu răng cửa là tình trạng thường gặp, do nhiều nguyên nhân gây ra. Nếu tình trạng này có liên quan đến thói quen xấu hoặc do tác động của ngoại lực thì không đáng lo ngại. Thông thường, ở các trường hợp này, chỉ sau một thời gian thì nướu răng sẽ hồi phục, trở lại trạng thái bình thường, không gây sưng đau, khó chịu nữa. Với các trường hợp này, bạn hoàn toàn có thể áp dụng các biện pháp hỗ trợ cải thiện tại nhà, kết hợp với chăm sóc răng miệng đúng cách là được.

Tuy nhiên, nếu sưng nướu răng do chấn thương, va đập nghiêm trọng, có nứt vỡ răng hoặc có liên quan đến các bệnh lý về nha khoa như viêm tủy răng, viêm nướu răng, viêm nha chu… thì rất đáng lo ngại. Đây là các vấn đề cần có sự can thiệp của nha khoa thì mới có thể cải thiện được, không thể tự khỏi nếu không điều trị. Nếu người bệnh chủ quan, lơ là trước các dấu hiệu sớm, để bệnh tiến triển nghiêm trọng, không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng của sống mà còn gây nguy cơ mất răng vĩnh viễn. 

Như vậy, với thắc mắc sưng nướu răng có đáng lo không, thì câu trả lời là nếu sưng nướu răng có liên quan đến các bệnh lý về răng miệng thì vô cùng đáng lo ngại. Nếu gặp phải tình trạng này, thì tốt nhất nên nhanh chóng thăm khám bác sĩ, nha sĩ uy tín, chất lượng, đáng tin cậy để được chẩn đoán và có hướng xử lý phù hợp. Tuyệt đối không nên chủ quan, lơ là nhằm tránh bệnh tiến triển nặng ảnh hưởng đến sức khỏe. 

Giải pháp khắc phục khi bị sưng nướu răng cửa 

Khi bị sưng nướu răng cửa, trước hết, bạn nên sắp xếp thời gian thăm khám tại các trung tâm nha khoa hoặc bệnh viện có chuyên khoa Răng Hàm Mặt chuyên nghiệp, đáng tin cậy. Việc thăm khám bác sĩ, nha sĩ là hết sức cần thiết để chúng ta có thể xác định được chính xác vấn đề mà mình đang gặp phải là gì.

Ngoài ra, cũng tùy trường hợp, tùy mức độ sưng viêm, mà có cách xử lý phù hợp. Có thể tham khảo một số gợi ý dưới đây:

1. Áp dụng biện pháp giảm sưng đau tại nhà

Nếu tình trạng sưng nướu răng ở mức độ nhẹ, không liên quan đến các bệnh lý về răng miệng thì có thể tham khảo một số mẹo dưới đây:

Chườm nóng và lạnh

Chườm nóng chườm lạnh kết hợp cũng là một trong những cách giảm sưng đau cho nướu răng nhanh chóng mà bạn có thể tham khảo. Với cách làm này, bạn cần chườm lên mặt chứ không nên chườm trực tiếp lên nướu răng.

Cách thực hiện:

• Lấy túi chườm chuyên dụng, đổ nước nóng vào hoặc dùng một miếng vải đã ngâm nóng chườm lên vị trí nướu răng sưng
• Sau vài phút thì dùng một túi rau quả ướp lạnh hoặc bọc một viên đá vải miếng vải sạch để chườm lạnh
• Lặp lại chu kỳ nóng – lạnh này khoảng 2 – 3 lần để giúp giảm sưng nướu răng. 

Dùng nha đam

Nha đam hay lô hội có chứa Anthraquinon, có đặc tính chống viêm, giảm đau, ngăn ngừa sự phát triển của một số vi khuẩn gây hại. Các hoạt chất trong nha đam cũng giúp làm dịu phần nướu bị sưng, thúc đẩy tốc độ làm lành của vết thương, nâng cao sức đề kháng và hệ miễn dịch cho cơ thể. 

Cách thực hiện:

• Lấy 1 lá nha đam tươi, rửa sạch, lột bỏ vỏ, cạo bỏ phần mủ vàng
• Lấy phần gel thịt màu trắng cắt thành lát mỏng, đắp trực tiếp lên nước
• Sau 5 – 7 phút thì súc lại miệng bằng nước sạch. 

Dùng đinh hương

Bạn cũng có thể tham khảo cách sử dụng đinh hương để hỗ trợ điều trị sưng nướu răng. Trong tinh dầu đinh hương có chứa các hoạt chất có khả năng sát trùng, kháng khuẩn, kháng viêm, chống oxy hóa, có tác dụng giảm đau và thúc đẩy làm lành các tổn thương ở nướu răng. 

Cách thực hiện:

• Lấy vài nụ đinh hương khô rửa sạch, nhai trong miệng hoặc pha 3 giọt tinh dầu đinh hương với 200ml nước
• Dùng nước này súc miệng sau khi chải răng, thực hiện 2 – 3 lần/ngày.

2. Thăm khám bác sĩ, nha sĩ 

Với trường hợp nướu răng bị sưng đau nghiêm trọng, nghi ngờ có liên quan đến các bệnh lý về răng miệng như viêm nha chu, sâu răng, viêm tủy răng… bạn cần nhanh chóng thăm khám bác sĩ, nha sĩ uy tín. Các bệnh lý về răng miệng không thể tự khỏi nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời, đúng cách. Tùy vào tình trạng sưng nướu răng cửa, nguyên nhân gây bệnh mà có biện pháp điều trị phù hợp. 

Một số biện pháp can thiệp có thể kể đến như:

• Lấy vôi răng: Trường hợp sưng nướu răng do vi khuẩn trong mảng bám trên răng phát triển mạnh thì các nha sĩ, bác sĩ sẽ chỉ định cho người bệnh cạo vôi răng. Cạo vôi răng cũng là bước điều trị đầu tiên cho bệnh viêm nướu răng để làm sạch răng và loại bỏ môi trường phát triển của vi khuẩn.
• Dùng thuốc điều trị: Với trường hợp sưng viêm nhẹ thì sẽ kết hợp cạo vôi răng và các thuốc điều trị phù hợp. Có thể là thuốc kháng viêm, giảm đau, giảm viêm, kháng sinh tùy vào tình trạng mà chỉ định loại thuốc điều trị phù hợp. 
• Trám răng: Với trường hợp răng sâu hoặc nứt vỡ nhẹ, người bệnh sẽ được chỉ định trám răng. Thủ thuật nha khoa này giúp loại bỏ ổ sâu răng, lấp đầy lỗ trống trên răng để đảm bảo chức năng nhai và phục hồi tính thẩm mỹ cho răng. 
• Điều trị tủy: Với viêm tủy răng có hồi phục, bác sĩ sẽ tiến hành đặt hydroxit canxi hoặc MTA rồi che tủy và phục hồi xoang hàm bằng vật liệu chuyên dụng. Với viêm tủy răng không hồi phục thì sẽ điều trị bằng cách lấy tủy, tạo hình ống tủy bằng vật liệu nha khoa và trám bít hố tủy. 
• Phẫu thuật: Là phương pháp can thiệp với trường hợp sưng nướu nghiêm trọng, thường để nạo túi nha chu, ghép mô mềm hoặc phẫu thuật ghép xương trong trường hợp cần thiết. 

Cách chăm sóc khi bị sưng nướu răng cửa

Sưng nướu răng cửa không quá nghiêm trọng, rất thường gặp. Tuy nhiên, người bệnh cũng không nên lơ là, chủ quan trước các triệu chứng của bệnh. Bên cạnh việc thăm khám và điều trị theo phác đồ của bác sĩ, bạn cũng cần chú ý đến cách chăm sóc khi nướu răng cửa bị sưng. Có thể tham khảo một số gợi ý sau:

1. Chăm sóc răng miệng đúng cách 

Nướu răng bị sưng đau cần được chăm sóc đúng cách để phòng ngừa tình trạng này tiến triển nặng hoặc các bệnh lý về răng miệng. Dưới đây là cách chăm sóc cho nướu răng cửa bị sưng:

• Chải răng đều đặn 2 – 3 lần/ngày, tốt nhất là sau khi thức dậy vào buổi sáng, trước khi đi ngủ, sau khi ăn khoảng 15 phút
• Dùng bàn chải lông mềm, kích thích phù hợp, chải răng nhẹ nhàng, nghiêng bàn chải 1 góc 45 độ, không đặt bàn chải nằm ngang để tránh tổn thương nướu răng
• Để tăng hiệu quả làm sạch, bạn cần kết hợp sử dụng chỉ nha khoa với các dung dịch nước súc miệng phù hợp nhằm giảm viêm, ức chế hoạt động của các vi khuẩn có hại, tăng hiệu quả làm sạch mảng bám. 
• Thăm khám nha khoa, lấy vôi răng định kỳ 6 tháng/lần để làm sạch mảng bám, kịp thời phát hiện các bệnh lý về răng miệng. 

2. Xây dựng chế độ ăn, lối sống khoa học

Bên cạnh thói quen chăm sóc, vệ sinh răng miệng, bạn cũng cần điều chỉnh chế độ ăn uống và lối sống của mình để hỗ trợ điều trị. Sau đây là một số gợi ý mà bạn có thể tham khảo:

• Xây dựng chế độ dinh dưỡng đa dạng dưỡng chất, tăng cường ăn nhiều rau xanh, trái cây, các thực phẩm tốt cho hệ vi sinh khoang miệng như sữa và các sản phẩm từ sữa, đặc biệt là sữa chua
• Uống đủ lượng nước cần thiết mỗi ngày nhằm duy trì nước bọt cho khoang miệng, làm sạch mảng bám, hạn chế sự phát triển của các hại khuẩn
• Ăn chậm, nhai kỹ, không sử dụng các thực phẩm quá nóng, quá lạnh, các thực phẩm nhiều đường, nhiều tinh bột, nhiều axit để tránh gia tăng tích tụ mảng bám trên răng.
• Từ bỏ các thói quen xấu, không tốt cho sức khỏe răng miệng như nghiến răng, dùng răng để cắn, mở vật cứng
• Hạn chế sử dụng rượu bia, thức uống có cồn, đồ uống có gas, cà phê, hạn chế hút thuốc… để tránh ảnh hưởng xấu đến sức khỏe răng miệng.

Nhìn chung, sưng nướu răng cửa là tình trạng thường gặp, do nhiều nguyên nhân gây ra. Nếu nướu răng sưng đau trong nhiều ngày, không có dấu hiệu thuyên giảm thì tốt nhất nên nhanh chóng thăm khám nha sĩ, bác sĩ để được chẩn đoán và có biện pháp điều trị phù hợp.

Có thể bạn quan tâm:

• Tụt lợi răng lung lay xử lý thế nào? Đáng lo không?
• 12 Cách chữa sưng nướu răng tại nhà đơn giản từ dân gian
• Sưng nướu răng có mủ: Cách phòng tránh và khắc phục