Tụt Lợi Răng Lung Lay Xử Lý Thế Nào? Đáng Lo Không?

Tụt lợi là bệnh lý về răng miệng phổ biến, nếu không sớm can thiệp và điều trị, có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như teo rút nướu răng, chức năng nhai suy giảm, viêm tủy răng, răng lung lay, thậm chí là phải đối diện với nguy cơ mất răng. Nếu bạn đang băn khoăn không biết tụt lợi răng lung lay có nguy hiểm không, nên xử lý như thế nào khi gặp phải trường hợp này thì đừng bỏ qua những thông tin trong bài viết dưới đây. 

Tụt lợi răng lung lay là gì? Các mức độ của bệnh tụt lợi

Tụt lợi là tình trạng nướu rút về phía chân răng làm lộ một phần chân răng ra ngoài. Tụt lợi có thể xảy ra ở một hoặc một vài răng, thậm chí là một hàm hoặc cả 2 hàm trên và hàm dưới. Tụt nướu răng xảy ra do nhiều nguyên nhân, được chia làm nhiều giai đoạn, bệnh tiến triển thầm lặng, ở giai đoạn đầu thường gây ra ít triệu chứng nên dễ bị người bệnh bỏ qua, không tìm cách can thiệp, điều trị.

Tụt lợi khiến chân răng bị lộ ra ngoài, làm răng dễ bị kích ứng khi tiếp xúc với thực phẩm, đặc biệt là thức ăn đồ uống quá lạnh, quá nóng, quá chua… Về lâu dài bệnh sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống, gây nhiều phiền toái cho người bệnh. Tụt lợi răng lung lay thuộc mức độ 3 của bệnh tụt lợi, đây là giai đoạn nghiêm trọng, có nhiều triệu chứng đặc trưng thậm chí đã xuất hiện biến chứng. 

Được biết, tụt lợi được chia thành giai đoạn như sau:

• Giai đoạn nhẹ: Lợi mới chớm bị, không có nhiều triệu chứng đặc trưng, chủ yếu là phần lợi hơi đỏ hơn bình thường, cảm giác răng dài hơn một tí. Chưa gây ra bất kỳ triệu chứng đau buốt khó chịu nào khi ăn uống.
• Giai đoạn nặng: Khi bệnh tiến triển nặng hơn, các dấu hiệu nhận biết tụt lợi lúc này đã rõ ràng hơn. Quan sát kỹ bạn sẽ thấy chân răng, chóp răng lộ ra nhiều, răng dài hơn, lớp men răng yếu đi. Khi ăn uống, nhất là khi ăn đồ chua, đồ quá nóng hoặc quá lạnh sẽ thấy răng ê buốt, khó chịu.
• Giai đoạn nghiêm trọng: Nếu lợi bị tụt nghiêm trọng, sẽ khiến chân răng bị mài mòn, giữa các răng có kẽ hở, tạo điều kiện cho thức ăn dễ dàng mắc vào răng hơn. Răng thường xuyên bị đau nhức, ê buốt, chức năng nhai suy giảm, răng yếu đi, cảm giác như lung lay nhiều, có biến chứng như viêm nướu, viêm tủy răng. Với trường hợp này, người bệnh dễ đối mặt với nguy cơ gãy răng, mất răng cao. 

Nguyên nhân gây tụt lợi răng lung lay 

Tình trạng tụt lợi răng lung lay không hiếm gặp, không chỉ gây mất thẩm mỹ, khiến người bệnh thiếu tự tin khi giao tiếp mà còn gây nguy cơ mất răng cao. Có rất nhiều nguyên nhân, nhiều yếu tố thúc đẩy bệnh tụt lợi phát triển ở người trưởng thành. Có thể kể đến như:

1. Do thói quen xấu 

Một số thói quen xấu được lặp đi lặp lại hàng ngày rất có thể là nguyên nhân gây tụt lợi răng lung lay cho nhiều người. Thường là:

• Nghiến răng: Nghiến răng khiến cơ hàm siết chặt nhiều lần, gây quá tải cho hệ thống nhai, làm tổn thương răng và nướu. Nghiến răng thường xuyên khi ngủ dễ làm hư hại men răng, thân răng và nướu răng, tạo áp lực cho răng, lâu ngày khiến nướu răng bị tụt, răng dễ lung lay và yếu đi, thậm chí có thể gây gãy răng.
• Chăm sóc răng miệng không tốt: Việc không thường xuyên chăm sóc răng miệng, chải răng quá mạnh tay cũng có thể khiến nướu răng tổn thương, lâu ngày dễ bị tụt nướu. 
• Sử dụng tăm xỉa răng: Dùng tăm xỉa răng thường xuyên dùng khiến nướu răng dễ bị tổn thương, nguy cơ viêm nhiễm cao. Theo khuyến cáo của các chuyên gia, dùng tăm xỉa răng gây ra nhiều hậu quả xấu cho răng, tốt nhất chỉ nên sử dụng chỉ nha khoa và nước súc miệng. 

2. Do bệnh lý về răng miệng 

Đa phần tình trạng tụt lợi răng lung lay có liên quan đến các bệnh lý về răng miệng. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, chiếm tỷ lệ cao ở người gặp phải tình trạng này. Các bệnh lý có thể gây tụt lợi răng lung lay thường là:

Viêm nha chu 

Viêm nha chu là một trong những bệnh lý nha khoa đặc biệt phổ biến, chiếm tỷ lệ cao trong các bệnh lý về răng miệng ở Việt Nam. Bệnh xảy ra khi chúng ta mới viêm lợi mà không sớm thăm khám, điều trị. Viêm nha chu là tình trạng tổ chức quanh răng bao gồm nướu răng, lợi, gai lợi, xương ổ răng bị vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm trùng nghiêm trọng.

Dấu hiệu nhận biết:

• Lợi và mô nướu sưng đỏ, dễ chảy máu, nhất là khi ăn uống, chải răng
• Răng hay bị đau nhức, ê buốt khó chịu, thường gặp khi bị thực phẩm kích thích
• Nhấn vào nướu thấy có dịch hoặc mủ tiết 
• Hôi miệng, tụt lợi răng lung lay, chân răng lỏng lẻo
• Chức năng nhai suy giảm, có khoảng trống giữa các răng
• Quan sát bằng mắt thường có thể thấy răng dài hơn bình thường… 

Viêm quanh răng 

Viêm quanh răng là bệnh diễn biến chậm, là hậu quả của bệnh viêm lợi khi không được điều trị, có liên quan đến nhiều yếu tố phức tạp. Bệnh xảy ra do sự phát triển của vi khuẩn trong mảng bám trên răng kết hợp với sự suy giảm của hệ miễn dịch, cùng một số yếu tố nguy cơ như hút thuốc, bệnh tiểu đường, thiếu vitamin C, béo phì, tâm lý căng thẳng…

Dấu hiệu nhận biết: 

• Ban đầu bệnh không gây đau, trừ trường hợp có nhiễm trùng cấp
• Răng có nhiều mảng bám, nướu răng sưng đỏ, có chảy dịch
• Lâu ngày gây đau răng nhiều, lợi nhạy cảm, dễ chảy máu
• Đau khi thức ăn va chạm với túi lợi, hơi thở có mùi hôi
• Tụt lợi, răng lung lay, nếu chỉ còn 1/3 chân răng trong xương sẽ gây đau khi nhai… 
• Có dịch viêm hoặc mủ rỉ ra ở túi lợi, nếu mủ không được dẫn lưu có thể gây áp xe quanh răng.

3. Nguyên nhân khác 

Ngoài ra, tình trạng tụt lợi răng lung lay ở người trưởng thành cũng có thể liên quan đến một số yếu tố như:

• Mang thai: Thay đổi nội tiết tố, nhất là nồng độ estrogen và progesterone trong cơ thể có thể ảnh hưởng đến xương răng, khiến dây chằng nha chu không thể giữ răng ở đúng vị trí. Cộng thêm quá trình thai nghén, vệ sinh răng miệng không sạch sẽ làm mẹ bầu dễ mắc bệnh viêm lợi gây tụt lợi, răng lung lay. 
• Loãng xương: Loãng xương là tình trạng thường gặp, xảy ra khi cơ thể thiếu hụt canxi khiến xương răng suy yếu, dễ bị sâu răng, lung lay và dễ gãy hơn. Loãng xương làm xương ổ răng không chắc chắn khiến răng lung lay, có nguy cơ gãy răng cao. 
• Do di truyền, bẩm sinh: Một số trường hợp do cấu trúc răng bẩm sinh với lớp xương ổ răng bọc ngoài chân răng ít, do răng mọc lệch, khớp cắn hô vẩu. Hoặc do di truyền, khi cha mẹ mắc tụt lợi thì nguy cơ con bị tụt lợi là rất cao. 

Răng bị tụt lợi lung lay có đáng lo không? 

Tụt lợi răng lung lay không hiếm gặp, có thể do nhiều nguyên nhân gây ra. Thông thường, ở giai đoạn đầu, người bị tụt lợi thường chủ quan không sớm thăm khám, điều trị, dẫn đến lâu ngày lợi tụt nghiêm trọng. Hậu quả là gây ra nhiều triệu chứng, ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc sống lẫn tính thẩm mỹ của răng lợi. Đặc biệt, nghiêm trọng hơn còn có thể dẫn đến tình trạng răng lung lay, người bệnh phải đối mặt với nguy cơ răng gãy, mất răng cao. 

Với thắc mắc tụt lợi răng lung lay có nguy hiểm không, thì câu trả lời chính là có. Đây là vấn đề nghiêm trọng, bạn cần phải có biện pháp can thiệp kịp thời để giúp giữ lại răng. Một số vấn đề mà tụt lợi, răng lung lay mang đến có thể kể đến như:

• Ảnh hưởng đến sức khỏe: Người bị tụt lợi, răng lung lay sẽ thường xuyên bị chảy máu chân răng, nướu hay sưng tấy, răng nhạy cảm, dễ bị ê buốt, khó chịu khi tiếp xúc với các thực phẩm quá nóng, quá lạnh, quá chua, quá cay… Những vấn đề này ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, gây chán ăn, ăn uống không ngon miệng, người thường xuyên mệt mỏi, uể oải, có nguy cơ thiếu dinh dưỡng, thiếu máu cao. 
• Chức năng nhai suy giảm: Tụt lợi, răng lung lay khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn trong việc ăn uống, nhất là khi ăn nhai thức ăn. Điều này khiến chúng ta không thể ăn được thứ mình thích, nhai thức ăn không nhỏ, có thể gây nguy cơ mắc bệnh về dạ dày, tiêu hóa cao. 
• Nguy cơ mất răng cao: Nếu răng lung lay, nướu bị tụt có liên quan đến bệnh về răng miệng thì nguy cơ mất răng là cực kỳ cao. Đây là biến chứng thường gặp của viêm nha chu do tổ chức quanh răng bị viêm nhiễm, chân răng bị lỏng lẻo và dễ gãy rụng.

Ngoài ra, trường hợp tụt lợi, răng lung lay nếu do nướu nhiễm trùng thì ổ nhiễm trùng có thể lan sang những khu vực khác, gây nhiễm trùng máu, ảnh hưởng đến chức năng, hoạt động của các cơ quan khác. Như vậy, nhìn chung, tụt lợi răng lung lay là tình trạng nghiêm trọng, bạn không nên chủ quan mà cần sớm thăm khám để được chẩn đoán và có hướng điều trị phù hợp.

Cách xử lý khi bị tụt lợi răng lung lay 

Tùy vào tình trạng, nguyên nhân mà có phương pháp điều trị tụt lợi phù hợp. Tình trạng này ở người trưởng thành tương đối khó điều trị, với người cao tuổi, trong độ tuổi lão hóa thì gần như chỉ có thể dùng cách điều chỉnh lối sống, thói quen ăn uống lành mạnh để kéo dài tuổi thọ của răng. Sau đây là một số cách xử lý khi bị tụt lợi răng lung lay:

1. Với trường hợp lung lay trong thai kỳ 

Với phụ nữ mang thai, nếu như răng bị lung lay do thay đổi sinh lý kết hợp với bệnh viêm nướu răng. Trước tiên bạn cần thăm khám bác sĩ, nha sĩ, sau khi thăm khám lâm sàng, đưa ra chẩn đoán, các bác sĩ, nha sĩ sẽ tiến hành lấy cao răng, chỉ định cho bà bầu sử dụng một số sản phẩm chăm sóc răng miệng an toàn, hướng dẫn cách chăm sóc răng miệng phù hợp.

Lấy cao răng chỉ phù hợp khi mang thai 3 tháng giữa, ngoài ra không thể can thiệp, tác động bằng bất kì thủ thuật nha khoa nào khác để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và sự phát triển của thai nhi. Trường hợp răng lung lay nếu không liên quan đến bệnh lý, thì sau sinh tổ chức răng sẽ ổn định trở lại. Nếu như răng vẫn còn lung lay, các bác sĩ, nha sĩ sẽ xác định chính xác nguyên nhân và đưa ra giải pháp xử lý phù hợp cho bạn.

2. Đối với trường hợp tụt lợi, răng lung lay nghiêm trọng 

Với trường hợp răng bị tụt lợi, lung lay nghiêm trọng thì tùy vào bệnh lý, tùy vào tình trạng răng miệng mà xử trí. Cụ thể:

• Răng ít lung lay, nướu tụt nhẹ: Nếu như răng lung lay ít, lợi tụt nhẹ thì khả năng giữ lại răng và giúp lợi hồi phục được là rất cao. Lúc này, chỉ cần lấy vôi răng, chăm sóc phục hồi nướu bị viêm là răng sẽ hết lung lay, nướu sẽ sạch sẽ và bám chắc vào răng trở lại. 
• Răng lung lay nhiều: Răng lung lay nhiều, có liên quan đến viêm nướu, viêm nha chu thì sẽ tiến hành điều trị viêm nha chu bằng thuốc, nếu răng và tổ chức nha chu chưa bị ảnh hưởng nghiêm trọng thì điều trị bằng cách ghép vạt lợi nhằm phục hồi phần lợi bị tụt. Các giải pháp thường gặp là ghép vạt có chân nuôi, ghép lợi tự do tự thân, ghép tổ chức liên kết dưới biểu mô.  
• Viêm nhiễm nặng, nhưng vẫn giữ được răng: Trường hợp viêm nhiễm nặng do viêm nha chu và chân răng lung lay nhẹ thì sẽ điều trị khẩn cấp bằng thuốc kháng sinh, kháng viêm, giảm đau, sau đó sẽ cạo vôi răng, cố định các chân răng bị lung lay ở mức độ nhẹ để giảm nguy cơ mất răng. 

3. Tụt lợi, răng lung lay, xương răng hỏng 

Nếu như bị tụt lợi, răng lung lay ở mức độ nghiêm trọng, không có khả năng hồi phục, các bác sĩ, nha sĩ sẽ chỉ định loại bỏ các mô nướu bị viêm bằng phẫu thuật. Đồng thời tiến hành nhổ răng, vệ sinh răng miệng, khi đã ổn định thì tiến hành trồng lại răng mới (trừ răng khôn) để đảm bảo tính thẩm mỹ, khôi phục khả năng ăn nhai cho răng. 

Ngoài ra, với trường hợp xương răng bị phá hủy, các bác sĩ có thể chỉ định cho người bệnh thực hiện phương pháp phẫu thuật ghép xương răng. Tùy theo tình trạng sức khỏe của người bệnh, điều kiện mà lựa chọn loại vật liệu phù hợp. Việc điều trị cần tuân theo phác đồ của bác sĩ, bạn không nên tự ý ngưng thuốc, ngưng liệu trình. Đặc biệt là nên chọn những địa chỉ nha khoa, bệnh viện uy tín, chuyên nghiệp, tránh tình trạng gặp phải các trung tâm kém chất lượng mà “tiền mất tật mang”. 

Biện pháp chăm sóc, cải thiện tụt lợi răng lung lay

Bên cạnh việc thăm khám và điều trị tại các trung tâm nha khoa, bệnh viện chuyên khoa, bạn cũng cần điều chỉnh lối sống, thói quen chăm sóc răng miệng của mình để ngăn ngừa và cải thiện tụt lợi, cũng như các bệnh lý về răng miệng. Dưới đây là một số gợi ý cho bạn:

1. Chăm sóc răng miệng đúng cách

Người bị tụt lợi, răng lung lay cần đặc biệt cẩn thận trong việc chăm sóc sức khỏe răng miệng. Nếu lười chải răng, chăm sóc răng không đúng cách sẽ khiến tình trạng tụt nướu răng trở nên nghiêm trọng, kéo dài lâu ngày không khỏi dù tích cực điều trị. Do đó, khi gặp phải tình trạng này, bạn nên:

• Chải răng 2 – 3 lần/ngày, sau bữa ăn 30 phút và trước khi đi ngủ. Chọn các loại bàn chải lưỡi mềm, kích thước phù hợp, chải thật kỹ các mặt nhai của răng. Tránh chải răng mạnh tay vì dễ làm tổn thương nướu, gây đau nhức, ê buốt răng.

• Tăng cường hiệu quả làm sạch mảng bám và các vụn thức ăn trên răng bằng chỉ nha khoa và nước súc miệng. Chọn loại nước súc miệng phù hợp, có khả năng hỗ trợ điều trị viêm nướu răng.
• Lấy cao răng, thăm khám nha khoa định kỳ 6 tháng/lần hoặc ngay khi có cao răng để làm sạch răng miệng, ngăn ngừa sự tích tụ của mảng bám và sớm phát hiện các bệnh lý về răng miệng. 

2. Thay đổi lối sống, thói quen ăn uống 

Ngoài việc chú ý chăm sóc răng miệng, người bệnh cũng nên điều chỉnh lối sống và thói quen ăn uống, chế độ dinh dưỡng của mình. Có thể kể đến như:

• Nên đa dạng chế độ dinh dưỡng, tăng cường ăn nhiều rau xanh trái cây để bổ sung vitamin, khoáng chất cho cơ thể
• Ăn nhiều các thực phẩm giàu canxi, giàu khoáng chất để tăng cường sức khỏe xương và răng như sữa và các sản phẩm từ sữa, các loại thịt cá, rau xanh lá có màu xanh đậm… 
• Hạn chế uống rượu bia, thức uống có cồn, nước ngọt có gas, cà phê… Hạn chế hút thuốc lá, thường xuyên sử dụng các thực phẩm quá chua, quá cay, quá lạnh, quá nóng.
• Hạn chế sử dụng các thực phẩm có nhiều đường, nhiều tinh bột vì chúng dễ bám trên răng, khó làm sạch, dễ tạo điều kiện cho vi khuẩn gây bệnh phát triển. 

Có thể thấy, tụt lợi răng lung lay không hiếm gặp nhưng lại là vấn đề nghiêm trọng, cần sớm có biện pháp can thiệp, khắc phục phù hợp. Nếu có dấu hiệu tụt lợi, tốt nhất bạn cần nhanh chóng thăm khám tại các nha khoa, bệnh viện chuyên khoa Răng Hàm Mặt uy tín, chất lượng để được chẩn đoán và có biện pháp xử lý phù hợp. 

Có thể bạn quan tâm: 

• 12 Cách trị sưng nướu răng tại nhà đơn giản từ dân gian 
• Viêm lợi trùm có mủ là gì? Có gây nguy hiểm không? 
• Viêm lợi sưng má: Nguyên nhân và mối nguy hại cần biết