Mỗi bệnh lý tiêu hóa lại có các triệu chứng khác nhau. Tùy từng thể bệnh và mức độ bệnh, các triệu chứng này có thể biểu hiện nặng hay nhẹ, cấp tính hoặc tiến triển từ từ. Dưới đây mà một số triệu chứng điển hình của bệnh tiêu hóa:

Các triệu chứng của bệnh đường tiêu hóa trên:

• Đau ngực
• Đau bụng mạn tính, có tái phát
• Khó nuốt
• Cục trong họng
• Hơi thở hôi, miệng có vị chua
• Nấc
• Buồn nôn và nôn, ợ hơi, ợ chua
• Nhai lại

Triệu chứng của bệnh đường tiêu hóa dưới:

• Táo bón
• Tiêu lỏng, tiêu chảy, có thể kèm theo đau bụng, chuột rút
• Xì hơi, đầy hơi, chướng bụng, tiêu hóa kém
• Đau bụng
• Đau hoặc chảy máu trực tràng
• Chán ăn, ăn không ngon miệng và bị giảm cân đột ngột.

Có nhiều nguyên nhân gây ra các bệnh lý về tiêu hóa. Dưới đây là các nguyên nhân điển hình:

• Nhiễm trùng: Nhiễm trùng do vi khuẩn, virus, nấm hoặc ký sinh trùng có thể gây viêm và tổn thương niêm mạc đường tiêu hóa. Từ đó gây ra tình trạng tiêu chảy, nôn mửa và đau bụng.
• Dị ứng thức ăn: Dị ứng hoặc quá mẫn với một số loại thực phẩm, như sữa, trứng, hải sản, các loại hạt hoặc lúa mì... có thể gây viêm và tổn thương niêm mạc đường tiêu hóa, với các triệu chứng đau bụng, tiêu chảy, nôn mửa.
• Rối loạn tự miễn: Rối loạn tự miễn là tình trạng hệ miễn dịch tấn công nhầm các mô và cơ quan trong cơ thể. Với hệ tiêu hóa, các bệnh tự miễn như viêm đại tràng tự miễn (ulcerative colitis), viêm ruột non tự miễn (Crohn), bệnh celiac có thể gây viêm và tổn thương niêm mạc, gây tiêu chảy.
• Rối loạn chức năng: Các rối loạn chức năng của hệ tiêu hóa gây ra sự bất ổn trong hoạt động của các cơ tiêu hóa.
• Tác động của thuốc: Có nhiều loại thuốc tác động xấu đến hệ tiêu hóa, gây viêm, tổn thương niêm mạc, như thuốc kháng sinh, thuốc chống co thắt cơ ruột, thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs)...
• Yếu tố tâm lý: Căng thẳng, áp lực kéo dài, tâm lý không ổn định có ảnh hưởng không nhỏ đến hệ tiêu hóa, điển hình nhất là gây bệnh dạ dày. Ngoài ra, yếu tố di truyền cũng có thể là nguyên nhân gây bệnh.

Tùy từng chứng bệnh cụ thể, nguyên nhân gây bệnh và tình trạng bệnh mà các chứng bệnh tiêu hóa sẽ có phương pháp điều trị khác nhau. Nhìn chung, hiện nay có 3 phương pháp chính để điều trị bệnh tiêu hóa, đó là Tây y, Y học cổ truyền và biện pháp điều trị tại nhà.

Điều trị bệnh tiêu hóa bằng Tây y

Tây y sử dụng các trang thiết bị hiện đại và kỹ thuật tiên tiến giúp chẩn đoán chính các các bệnh tiêu hóa. Trong Tây y, điều trị bệnh tiêu hóa chủ yếu sử dụng các loại thuốc và phẫu thuật:

• Thuốc điều trị tiêu chảy, táo bón: Các thuốc như bismuth subsalicylate, loperamide, polyethylene glycol giúp điều chỉnh chất lỏng và chất bã trong hệ tiêu hóa, giảm triệu chứng tiêu chảy hoặc táo bón.
• Thuốc kháng viêm: Đối với trường hợp bị viêm như viêm đại tràng, viêm dạ dày, viêm ruột non… có thể sử dụng các loại thuốc kháng viêm như sulfasalazine, mesalamine, corticosteroid.
• Chất ức chế miễn dịch: Một số loại thuốc ức chế miễn dịch như azathioprine, infliximab, methotrexate, adalimumab được dùng trong điều trị bệnh viêm đại tràng viêm loét, viêm ruột non tự miễn.
• Kháng sinh: Các loại thuốc kháng sinh như amoxicillin, ciprofloxacin, metronidazole, vancomycin cũng có tác dụng cải thiện triệu chứng bệnh tiêu hóa do viêm nhiễm.
• Thuốc kháng histamin và chất ức chế bơm proton: Sử dụng các loại thuốc như ranitidine, omeprazole, famotidine, lanzoprazole có tác dụng kiềm chế sự sản sinh axit trong dạ dày, giảm triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày thực quản.
• Phẫu thuật: Trong các trường hợp bệnh không đáp ứng các loại thuốc điều trị và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe chất lượng cuộc sống, phẫu thuật có thể được tiến hành để điều trị và loại bỏ tổn thương. Phẫu thuật thường được áp dụng với các bệnh polyp, ung thư hay để tái thiết cơ quan tiêu hóa…

Lưu ý: Điều trị bệnh tiêu hóa bằng Tây y cần được chỉ định bởi bác sĩ chuyên khoa. Người bệnh tuyệt đối không được tự ý mua thuốc sử dụng để tránh những tác dụng không mong muốn.

Điều trị bệnh tiêu hóa bằng Y học cổ truyền

Y học cổ truyền có thể điều trị nhiều bệnh lý tiêu hóa hiệu quả mà không gây tác dụng phụ. Với nguyên tắc trị bệnh từ gốc, Y học cổ truyền loại bỏ căn nguyên gây bệnh tiêu hóa từ sâu bên trong, hạn chế bệnh tái phát. Với phương pháp này, các loại thảo dược thiên nhiên được phối chế bài bản, tạo nên các bài thuốc phù hợp với từng bệnh lý.

Các biện pháp hỗ trợ khác

• Điều chỉnh chế độ ăn uống hàng ngày: Tăng cường chất xơ, uống đủ nước, tránh các loại thực phẩm gây kích ứng hoặc dị ứng.
• Sử dụng một số thực phẩm tốt cho hệ tiêu hóa: Nước ép nha đam, trà gừng, trà cam thảo…
• Kiểm soát căng thẳng: Giữ tinh thần vui vẻ, lạc quan, tập hít thở sâu, yoga…
• Duy trì thói quen lành mạnh: Ngủ đủ giấc, tăng cường vận động, không sử dụng chất kích thích, rượu bia…