Vitamin C có tác dụng gì? Cách dùng và điều cần biết

Vitamin C đảm nhận khá nhiều vai trò quan trọng trong cơ thể, nhất là đối với hệ miễn dịch. Loại vitamin này có tác dụng tăng cường sức đề kháng, giảm căng thẳng, ngăn ngừa đột quỵ, chống lão hóa cho da… Tuy nhiên, bạn cần bổ sung vitamin C đúng cách để hạn chế các tác dụng phụ ngoài ý muốn cho sức khỏe.

Vitamin C là gì?

Vitamin C còn có tên gọi khác là Acid Ascorbic – AA, một dưỡng chất đóng vai trò quan trọng đối với hệ miễn dịch cũng như quá trình chống oxy hóa trong cơ thể. Trong khi hầu hết các loài động thực vật đều tự tổng hợp được vitamin C thì cơ thể con người lại không có được khả năng này.

Lượng vitamin C trong cơ thể chúng ta chủ yếu được dung nạp từ nguồn thực phẩm hay các sản phẩm bổ sung. Tuy nhiên, phần vitamin C chúng ta nạp vào hàng ngày có thể không được hấp thụ hết. Lượng dư thừa sẽ được cơ thể đào thải ra ngoài qua đường nước tiểu.

Vitamin C có tác dụng gì?

Vitamin C mang đến tác dụng toàn diện với cơ thể, bao gồm cả sức khỏe và làn da. Dưới đây là những tác dụng của loại vitamin này với sức khỏe:

1. Tăng cường sức đề kháng

Vitamin C có thể giúp củng cố hệ thống miễn dịch của cơ thể, cải thiện sức đề kháng. Điều này có thể giúp giảm nguy cơ bị nhiễm trùng. Sử dụng vitamin C trong thời gian mắc bệnh cũng giúp sức khỏe phục hồi nhanh hơn.

2. Giảm căng thẳng

Vitamin C khá nhạy cảm với căng thẳng. Loại vitamin này giúp làm giảm cortisol và ngăn chặn sự gia tăng đột ngột của các gốc tự do gây hại cho tế bào thần kinh. Chính vì vậy, các trường hợp thường xuyên bị stress nên chú trọng bổ sung đầy đủ vitamin C cho cơ thể.

3. Ngăn ngừa cảm cúm, cảm mạo

Nhờ tác dụng nâng cao sức đề kháng cho cơ thể, vitamin C có thể giúp ức chế sự phát triển của virus gây bệnh cảm mạo, cảm cúm, qua đó giúp ngăn ngừa sự tiến triển của bệnh. Bổ sung vitamin C trong thời gian mắc các căn bệnh này cũng giúp bạn giảm nguy cơ gặp phải các biến chứng nguy hiểm, chẳng hạn như viêm phổi.

4. Chống đột quỵ

Nghiên cứu cho thấy, những người có nồng độ vitamin C trong máu cao thường có nguy cơ bị đột quỵ thấp hơn 42% so với người bị thiếu vitamin C.

5. Các tác dụng khác của vitamin C với sức khỏe

Ngoài những công dụng kể trên, vitamin C còn đảm nhận nhiều vai trò khác nhau trong cơ thể như:

• Kích thích sản sinh collagen và một số chất khác làm tăng khả năng liên kết các mô của xương, củng cố sức bền cho mạch máu.
• Ngăn ngừa các vấn đề về răng miệng như sưng nướu, lung lay răng, chảy máu chân răng
• Thúc đẩy quá trình chuyển hóa các chất dinh dưỡng trong cơ thể, bao gồm protid, lipid hay glucid
• Tham gia vào quá trình chuyển hóa chất sắt từ Fe+++ thành Fe++, giúp tá tràng có thể dễ dàng hấp thu được chất này, đồng thời ngăn ngừa thiếu máu do thiếu sắt
• Giảm mức độ nhạy cảm của cơ thể với chất trung gian hóa học histamin.
• Kết hợp cùng vitamin A và E giúp nâng cao khả năng chống oxy hóa, tiêu diệt gốc tự do và bảo vệ tốt hơn cho màng tế bào.

Tác dụng của vitamin C với làn da

Vitamin C cũng có nhiều tác dụng tốt đối với làn da. Không chỉ sử dụng theo đường uống, loại vitamin này thậm chí còn được chị em sử dụng theo hình thức bôi ngoài để chăm sóc, loại bỏ các khuyết điểm trên da. Vậy vitamin C có tác dụng gì với da?

1. Chống lão hóa

Vitamin C chính là một chất chống lão hóa da tuyệt vời cho chị em. Bước sang tuổi 30 trở đi, làn da của phái đẹp bắt đầu có dấu hiệu lão hóa rất nhanh, nhất là khi thường xuyên phải tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, bức xạ từ máy tính hay hóa mỹ phẩm độc hại. 

Bổ sung vitamin C có thể giúp làm chậm tốc độ lão hóa da. Chất này giúp tăng cường hàng rào bảo vệ da trước sự tấn công của tia cực tím và các tác nhân có hại, đồng thời tiêu diệt gốc tự do. Sử dụng vitamin C cũng giúp cải thiện đáng kể các dấu hiệu của lão hóa đã xuất hiện như nếp nhăn, bong tróc da, khô da, sạm da…

2. Ngăn ngừa và làm mờ vết nám, tàn nhang

Những vết nám tàn nhang xuất hiện trên da dưới hình dáng là các đốm tròn màu nâu hay đen với kích thước to nhỏ khác nhau. Chúng được hình thành từ sự gia tăng hắc sắc tố melanin do làn da tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời, do rối loạn nội tiết tố hoặc căng thẳng quá mức trong thời gian dài.

Vitamin C không chỉ giúp làm giảm được những tác hại của yếu tố ngoại cảnh mà còn giúp loại bỏ các hắc sắc tố melanin, cải thiện sắc tố da. Qua đó làm mờ dần các vết nám, tàn nhang, giúp da sáng đều màu hơn.

3. Vitamin C giúp làn da săn chắc, đàn hồi hơn

Đây cũng là một trong những tác dụng của vitamin C với làn da đã được khoa học chứng minh. Khi được hấp thu, một phần vitamin C sẽ được cơ thể sử dụng tổng hợp collagen. Chất này giúp làm tăng khả năng liên kết giữa các mô sợi, mang đến cho chị em một làn da có độ săn chắc, đàn hồi tốt hơn, cải thiện tình trạng chảy sệ da.

4. Ngừa mụn

Đặc tính kháng viêm, diệt khuẩn tự nhiên của vitamin C có thể giúp tiêu diệt vi khuẩn gây mụn trên da, đồng thời làm giảm hiện tượng sưng đỏ ở các nốt mụn viêm. Loại vitamin này chính là một vũ khí tự nhiên tuyệt vời cho làn da bị mụn. Nó cũng giúp ngăn chặn sự phát triển của các nốt mụn mới trong tương lai.

5. Xóa vết thâm, làm trắng da

Nhờ có tác dụng ức chế melanin, vitamin C có thể giúp loại bỏ các tế bào da thâm sạm, mang đến cho bạn một làn da trắng mịn, tươi trẻ hơn.

6. Trị sẹo

Sẹo chính là tàn dư của mụn cũng như các tổn thương hở trên da. Nếu xuất hiện trên mặt hoặc các vùng da hở, chúng có thể ảnh hưởng lớn đến nhan sắc của bạn. Hãy bổ sung ngay vitamin C để nhanh chóng lấp đầy lớp biểu bì trên da, làm mờ vết sẹo lõm, giúp bề mặt da bị tổn thương được phẳng phiu hơn.

Có nên bôi vitamin C lên da mặt không?

Vitamin C được sử dụng phổ biến theo đường uống. Tuy nhiên, rất nhiều người muốn sử dụng vitamin C để bôi lên mặt nhằm mục đích trị mụn, làm trắng da, xóa sẹo hay đẩy lùi các dấu hiệu lão hóa da từ bên ngoài nhanh hơn. 

Khi sử dụng tại chỗ, vitamin C khá an toàn cho da mặt. Bạn có thể bôi vitamin C cải tạo làn da. Tuy nhiên để thấy được hiệu quả rõ ràng cần kiên trì sử dụng trong ít nhất 1 tháng để cảm nhận được sự thay đổi của làn da. Bạn có thể thoa vitamin C nguyên chất hoặc kết hợp với các nguyên liệu khác giúp nâng cao hiệu quả dưỡng da.

Ngày nay, vitamin C thường được bổ sung trong các loại mặt nạ giấy, kem dưỡng hay serum giúp tiện lợi hơn khi sử dụng. Tuy nhiên, trong thời gian đầu, bạn nên lựa chọn các sản phẩm chứa hàm lượng vitamin C thấp trước, sau đó tăng dần để giảm nguy cơ bị kích ứng da. 

Thời điểm bôi vitamin C lên mặt tốt nhất là vào buổi sáng. Sử dụng vitamin C kết hợp với kem chống nắng có thể giúp tăng cường hiệu quả bảo vệ cho da khi đi ra ngoài nắng.

Cách uống vitamin C

Uống vitamin C đúng cách sẽ giúp phát huy được nhiều lợi ích cho sức khỏe. Dưới đây là một số vấn đề bạn cần biết khi uống vitamin C:

1. Liều dùng vitamin C trong ngày

Tùy theo từng lứa tuổi mà liều uống vitamin C có thể khác nhau. Nhu cầu mỗi ngày được khuyến nghị như sau:

– Trẻ dưới 1 tuổi:

Hiện nay, chưa có nghiên cứu cụ thể về liều dùng vitamin C dành cho trẻ em dưới 1 tuổi. Nếu cần thiết, trẻ cần được bổ sung loại vitamin này với lượng ước chừng như sau:

• Trẻ < 6 tháng tuổi: 40mg
• Trẻ từ 7 tháng đến 1 tuổi: 50mg

– Trẻ từ 1 đến 3 tuổi: 15mg

– Trẻ từ 4 đến 8 tuổi: 25mg

– Trẻ từ 9 đến 13 tuổi: 45mg

– Trẻ từ 14 đến 18 tuổi: Nam giới 75mg và nữ giới 65mg

– Người trưởng thành: nam giới 90mg và nữ giới 75mg.

– Các trường hợp đặc biệt:

• Người hút thuốc lá: Uống thêm 35mg/ngày
• Phụ nữ mang thai: 85mg/ngày
• Người đang cho con bú: 120mg/ngày

 Chỉ có khoảng 70 – 80% lượng vitamin C bạn sử dụng được cơ thể dung nạp. Nếu bạn uống nhiều hơn 1g mỗi ngày thì tỷ lệ hấp thụ có thể giảm xuống còn khoảng 50%. Lượng vitamin C không dung nạp sẽ được cơ thể đào thải ra ngoài qua đường tiết niệu.

2. Bạn nên uống vitamin C như thế nào?

Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, bạn nên uống vitamin C theo đúng hướng dẫn của bác sĩ. Không được tự ý thêm bớt liều lượng so với liều dùng được khuyến cáo.

Tùy thuộc vào dạng bào chế mà bạn sử dụng vitamin C cho đúng cách:

• Vitamin C dạng kẹo cao su: Loại kẹo này dùng để nhai cho đến khi hết chất và nhả bã. Không được nuốt.
• Viên nhai vitamin C: Bỏ viên vitamin vào miệng nhai cho đến khi nát hoàn toàn trước khi nuốt. Sau đó bạn có thể uống 1 ly nước lớn để vitamin nhanh được hòa tan.
• Viên phóng thích kéo dài: Nuốt trọn cả viên với nhiều nước. Tránh bẻ nhỏ, nghiền nát, nhai hay đập vỡ viên.
• Vitamin C dạng dung dịch lỏng: Mỗi sản phẩm thường kèm theo ly hay muỗng để đong liều lượng. Cần lấy thuốc theo đúng hướng dẫn cho đủ liều và uống trực tiếp.
• Viên rã nhanh: Khi dùng vitamin C dạng này, bạn nên lau khô tay trước khi xé bao bì. Sau đó đặt ngay viên vitamin vào trong miệng cho tan rã hoàn toàn rồi nuốt xuống.

Trường hợp đang bị thiếu hụt vitamin C, tránh ngưng uống một cách đột ngột và không lạm dụng kéo dài. Bổ sung vitamin theo đúng liều lượng và thời gian khuyến cáo của bác sĩ để hạn chế tác dụng phụ có hại cho sức khỏe.

Thời điểm uống vitamin C lý tưởng nhất là khi đang đói bụng. Tốt nhất bạn nên dùng trước khi ăn sáng khoảng 30 phút. nếu dùng sau ăn thì nên cách bữa ăn ít nhất 2 giờ. Uống vitamin C cùng với thức ăn có thể làm giảm khả năng hòa tan và hấp thu vitamin C của cơ thể.

Các thực phẩm giàu vitamin C

Ngoài các sản phẩm bổ sung bán sẵn trên thị trường, bạn có thể cung cấp vitamin C cho cơ thể thông qua chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Sử dụng rau củ và trái cây chính là nguồn bổ sung canxi lành mạnh và hữu ích nhất cho cơ thể. 

Các thực phẩm dồi dào vitamin C nhất bao gồm:

• Trái cây có múi
• Cà chua
• Súp lơ xanh
• Xoài 
• Đu đủ
• Ớt chuông
• Mâm xôi
• Dâu tây
• Các loại khoai ( khoai lang hoặc khoai tây trắng)
• Rau bắp cải…

Tác dụng phụ của vitamin C

Dư thừa vitamin C có thể gây ra một số tác dụng phụ không tốt cho sức khỏe. Bạn nên thận trọng khi thấy các dấu hiệu bất thường dưới đây: