Bệnh viêm thực quản trào ngược độ a là gì, nguy hiểm không?

Viêm thực quản trào ngược độ a là bệnh lý đặc trưng bởi tình trạng viêm nhiễm thực quản ở mức độ nhẹ do dịch vị dạ dày trào ngược lên. Với cấp độ này, việc điều trị nội khoa hoàn toàn có thể đáp ứng tốt nếu người bệnh nghiêm túc chữa trị.

Bệnh viêm thực quản trào ngược độ a là gì?

Các chuyên gia tiêu hóa phân chia quá trình phát triển của bệnh viêm thực quản trào ngược ra thành 5 cấp độ chính. Trong đó độ a là thuật ngữ mô tả tình trạng viêm nhiễm còn diễn ra ở mức độ nhẹ. Khi nội soi, hình ảnh sẽ cho phép bác sĩ nhận diện vết trợt ở niêm mạc thực quản có chiều dài chưa tới 5mm.

Ở giai đoạn này, những triệu chứng của bệnh thường biểu hiện không rõ ràng. Thường gặp nhất là tình trạng ợ chua hay nóng rát ở khu vực phía sau xương ức. Nếu can thiệp đúng cách thì bệnh hoàn toàn không phát sinh các vấn đề đáng quan ngại.

1. Nguyên nhân

Nguyên nhân trực tiếp tạo điều kiện cho bệnh viêm thực quản trào ngược độ a khởi phát là:

• Thoát vị cơ hoành: Cơ hoành chính là một cơ có dạng vòm với tác dụng giúp phân chia hai khoang lồng ngực và bụng. Thoát vị cơ hoành là thuật ngữ mô tả tình trạng một phần của dạ dày bị đẩy lên phía lồng ngực. Điều này gây ra hiện tượng rỗng dạ dày, đồng thời làm tăng áp lực lên vùng bụng. Các chuyên gia cho rằng nó liên quan trực tiếp đến vấn đề viêm thực quản do trào ngược.
• Rối loạn cơ thắt dưới: Cơ thắt dưới hay còn gọi là vòng thực quản, chính là vách ngăn giữa dạ dày và thực quản. Khi nuốt thức ăn, cơ này sẽ mở rộng ra khoảng 2 giây rồi giữ trong 3 – 5 giây đủ cho phép thức ăn đi xuống. Sau đó nó sẽ lập tức đóng mở để ngăn dịch vị trào ngược lên. Tuy nhiên nếu cơ thắt dưới đóng mở không đúng quy luật sẽ tạo điều kiện cho dịch vị tràn lên và gây viêm nhiễm ở thực quản.

Ngoài ra, bệnh còn liên quan đến nhiều yếu tố khác, điển hình như:

• Thường xuyên dung nạp các thức ăn có nhiều gia vị hay đồ chiên xào nhiều dầu mỡ.
• Uống các loại nước ngọt có gas, có cồn. Sử dụng các chất kích thích như trà, cà phê, thuốc lá…
• Người thừa cân, béo phì hay phụ nữ đang trong thai kỳ cũng có nguy cơ mắc bệnh cao. Do vùng bụng phải gánh chịu nhiều áp lực hơn, ảnh hưởng hoạt động của hệ tiêu hóa.
• Sử dụng một số loại thuốc Tây với liều lượng cao trong thời gian kéo dài. Điển hình như các thuốc điều trị huyết áp, trầm cảm hay hen suyễn.
• Mắc một số bệnh lý tiêu hóa như đại tràng co thắt, viêm loét dạ dày tá tràng, trào ngược dạ dày thực quản, giảm nhu động ruột…

Cần nắm rõ các nguyên nhân gây bệnh nêu trên để có thể hỗ trợ tốt hơn cho việc lựa chọn phương án điều trị.

2. Dấu hiệu nhận biết

Khi bệnh còn ở cấp độ a thì triệu chứng thường chưa biểu hiện rõ. Tuy nhiên nếu chú ý thì người bệnh có thể thấy sự hiện diện của các dấu hiệu sau:

• Ợ hơi, ợ chua: Đây là triệu chứng không thể tránh khỏi khi gặp tình trạng trào ngược dịch vị. Đối với bệnh viêm thực quản trào ngược độ a thì triệu chứng này có thể kích hoạt ngay cả khi bụng đói.
• Đau vùng thượng vị: Tình trạng viêm loét sẽ khiến cho niêm mạc tại thực quản bị tổn thương. Từ đó kích hoạt những cơn đau âm ỉ, nhất là khi có thêm sự tác động của các yếu tố tác nhân.
• Buồn nôn: Dịch vị dạ dày tràn lên đôi khi còn kèm theo cả đồ ăn thức uống lưu lại trong dạ dày. Điều này gây cảm giác khó chịu, dễ khiến người bệnh buồn nôn, thậm chí là nôn ói.
• Nước bọt tiết nhiều: Đây là một cơ chế tự nhiên của cơ thể khi gặp tình trạng trào ngược dịch vị dạ dày lên thực quản. Mục đích là để trung hòa acid trào ngược.
• Đau họng: Đây cũng là một trong những triệu chứng thường gặp và đặc trưng của bệnh lý này. Bởi các phản ứng viêm có thể lan rộng, ảnh hưởng đến các vùng lân cận, nhất là dây thanh quản và vòm họng. Chính vì thế mà các vấn đề như đau họng hay khàn giọng cũng sẽ kèm theo.

Khi gặp các triệu chứng nêu trên thì bạn hãy nhanh chóng tìm đến các cơ sở y tế chuyên khoa để thăm khám. Phát hiện và điều trị sớm là yếu tố tiên quyết đến quá trình khắc phục bệnh.

Viêm thực quản trào ngược độ a có nguy hiểm không?

Các chuyên gia tiêu hóa nhận định rằng, bệnh viêm thực quản trào ngược khi còn ở cấp độ a thì không phải là vấn đề đáng lo ngại. Bởi lúc này tình trạng viêm cũng như biểu hiện triệu chứng còn kích hoạt ở mức độ nhẹ. Nếu sớm phát hiện thì việc điều trị khỏi là hoàn toàn có căn cứ.

Tuy nhiên, trong trường hợp bạn chủ quan, không nghiêm túc điều trị thì bệnh sẽ diễn tiến rất nhanh. Lúc bệnh biểu hiện ở cấp độ nặng thì việc điều trị sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Lúc này các biến chứng nguy hiểm cũng sẽ kiếm cơ hội để phát sinh.

Một số biến chứng khi bệnh diễn tiến nặng rất khó khắc phục, đôi khi còn đe dọa cả tính mạng. Thông tin về một số biến chứng được đề cập dưới đây sẽ giúp bạn hình dung rõ hơn mức độ nguy hiểm của bệnh lý này:

• Loét thực quản: Các phản ứng viêm nếu không được can thiệp kịp thời có thể phát triển nhanh chóng. Lúc này tại niêm mạc thực quản sẽ hình thành các vết loét với triệu chứng nghiêm trọng hơn tình trạng viêm.
• Barrett thực quản: Đây là một tình trạng rối loạn phát sinh khi dịch vị trào lên trong thời gian dài. Lúc này, lớp lót tại vùng thấp thực quản sẽ biến đổi màu sắc do tiếp xúc nhiều với acid dịch vị. Khoảng 5% đối tượng bị Barrett thực quản sẽ có nguy cơ mắc ung thư thực quản.
• Ung thư thực quản: Biến chứng này không thường gặp nhưng vấn có thể phát sinh. Đặc biệt là ở những đối tượng người bệnh trên 50 tuổi. 

Các phương pháp điều trị bệnh viêm thực quản trào ngược độ a

Do bệnh còn ở mức độ nhẹ nên quá trình điều trị thường diễn ra nhanh chóng với những phương pháp đơn giản. Phổ biến nhất là sử dụng thuốc, có thể bao gồm cả thuốc Tây y và Đông y. Cùng với đó là kết hợp hài hòa với các biện pháp chăm sóc để hỗ trợ điều trị, đồng thời ngăn ngừa nguy cơ tái phát.

1. Sử dụng thuốc Tây y

Mục đích của việc sử dụng thuốc Tây đó là ức chế các phản ứng viêm, đồng thời kích thích dạ dày giảm tiết acid. Đối với bệnh viêm thực quản trào ngược độ a, các nhòm thuốc sau sẽ có thể được chỉ định:

• Thuốc trung hòa acid dịch vị
• Thuốc ức chế bơm Proton
• Thuốc hỗ trợ nhu động

Được sử dụng phổ biến nhất là các loại thuốc sau:

• Sulpririd: Có tác dụng giúp làm tăng trương lực ngay tại đoạn phía dưới của cơ vòng thực quản.
• Metoclopramid: Tác dụng lên các cơ ống của hệ thống tiêu hóa. Từ đó thúc đẩy quá trình mở môn vị, đồng thời làm tăng chức năng hoạt động của dạ dày.
• Alginat: Thúc đẩy quá trình tạo lớp màng ngăn để bảo vệ niêm mạc thực quản khỏi sự tấn công của acid dịch vị trào ngược lên.
• Domperidon: Có thể làm tăng áp lực cơ vòng để giúp dạ dày không bị đi và ngăn ngừa tình trạng trào ngược.

Tất cả các loại thuốc nêu trên cần được sử dụng đúng cách theo hướng dẫn chi tiết từ bác sĩ chuyên khoa. Bất cứ thuốc nào cũng đều tiềm ẩn các nguy cơ xảy ra phản ứng ngoại ý. Chính vì thế khi nhận thấy dấu hiệu bất thường phát sinh hãy chủ động báo cho bác sĩ để được xử lý kịp thời.

2. Điều trị bằng thuốc Đông y

Vì tình trạng bệnh còn ở mức độ nhẹ nên một số bài thuốc Đông y cũng có thể đáp ứng được. Thuốc Đông y thường sử dụng các loại thảo dược tự nhiên có sẵn nên sẽ đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Cơ chế điều trị là tác động vào căn nguyên của bệnh chứ không dừng lại ở việc chữa các triệu chứng trước mắt.

Các bài thuốc dưới đây là được dùng tương đối phổ biến trong điều trị viêm thực quản trào ngược độ a:

Bài thuốc 1:

• Nguyên liệu: 14g ngũ sắc; 8g tía tô, trần bì, bạch truật, sinh khương, hoài sơn; 6g biển đậu, lá lốt, chỉ xác; 16g hoàng kỳ, xương bồ; 10g sâm đại hành, đương quy; 12g lá đắng.
• Thực hiện: Tất cả các nguyên liệu đem sơ chế sạch rồi sắc uống 2 ngày/thang vào sau các bữa ăn.

Bài thuốc 2:

• Nguyên liệu: 16g phòng sâm, hắc táo nhân; 12g bán hạ chế, bạch truật; 10g liên nhục, hoài sơn, viễn chi; 8g ngưu tất, chỉ xác; 6g trần bì, 4g cam thảo.
• Thực hiện: Sắc các vị thuốc trên chung với 1 lít nước đến khi lượng nước rút còn phân nửa thì tắt bếp. Chia ra làm 3 lần uống/ngày sau các bữa ăn chính.

Bài thuốc 3:

• Nguyên liệu: 16g khôi tía; 12g loét mồm, cỏ lào, tam thất nam; 10g cam thảo, khương hoàng.
• Thực hiện: Đem những vị thuốc trên đi sắc. Chia làm 2 lần uống/ngày vào trước bữa sáng và trước khi đi ngủ tầm 30 phút.

Bài thuốc 4:

Thuốc Đông y Đặc trị các bệnh liên quan đến dạ dày Sơ can Bình vị tán

• Thành phần: 100% thảo dược thiên nhiên, gồm hơn 30 vị thuốc quý như Bố chính sâm, Tam thất, Bạch thược, Ô tặc cốt, Bắc sài hồ, Kim ngân hoa, Quán chúng, Cam thảo,….
• Chế phẩm: Sơ can Bình vị tán gồm 3 chế phẩm thuốc là Sơ can Bình vị – HP, Sơ can Bình vị – Trào ngược và Cao bình vị, trong đó Sơ can Bình vị – Trào ngược và Cao bình vị là hai chế phẩm được sử dụng kết hợp để đặc trị bệnh trào ngược dạ dày.
• Thực hiện: Bài thuốc được điều chế theo dạng hoàn tán và dạng cao rất tiện lợi và dễ sử dụng. Tùy theo thể trạng bệnh và cơ địa người bệnh, các chuyên gia, y bác sĩ sẽ kê đơn và sử dụng theo liệu trình khác nhau, thông thường là từ 1 đến 4 tháng để có thể khỏi bệnh hoàn toàn.

**Lưu ý: Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, tốt hơn hết người bệnh nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ trước khi sử dụng bài thuốc Đông y nào. Nhất là khi đang điều trị bệnh với thuốc Tây. Bởi chúng có thể làm giảm tác dụng của nhau, đồng thời tăng nguy cơ phát sinh các tác dụng không như ý.

3. Biện pháp chăm sóc hỗ trợ thêm

Ngoài việc điều trị với thuốc thì người bệnh cần chú ý kết hợp các biện pháp chăm sóc để nhanh chóng đẩy lùi bệnh, rút ngắn thời gian điều trị. Hãy thực hiện tốt các khuyến nghị sau từ bác sĩ chuyên khoa:

• Xây dựng một chế độ ăn uống phù hợp đảm bảo dưỡng chất để hỗ trợ hoạt động của hệ tiêu hóa. Đồng thời làm giảm bớt triệu chứng trào ngược.
• Sữa chua, rau xanh, bột yến mạch, trái cây noncitrus, ngũ cốc nguyên cám… là những thực phẩm hữu ích nên bổ sung.
• Tránh các loại đồ ăn chua, cay nóng, thức ăn có chất béo no, socola… Đồng thời tuyệt đối không uống rượu bia, thức uống có gas hay chứa cafein.
• Giữ cho tinh thần luôn vui vẻ, lạc quan. Đồng thời chú ý dành nhiều thời gian nghỉ ngơi, không thức khuya, ngủ thiếu giấc.
• Từ bỏ dần các thói quen xấu trong ăn uống cũng như sinh hoạt. Không nên vừa nằm vừa ăn, nằm nghỉ hoạc vận động mạnh khi mới vừa ăn xong.
• Nếu sử dụng thuốc nhưng triệu chứng bệnh vẫn không được đáp ứng hãy tái khám và báo ngay cho bác sĩ để có sự điều chỉnh kịp thời.

Bệnh viêm thực quản trào ngược độ a sẽ không là vấn đề quá nghiêm trọng nếu sớm phát hiện và được điều trị đúng cách. Điều quan trọng nhất là người bệnh cần chủ động thăm khám và tuân thủ điều trị theo phác đồ mà bác sĩ chuyên khoa chỉ định.

Có thể bạn quan tâm: Bị bệnh trào ngược dạ dày thực quản nên ăn gì, kiêng gì tốt?