Bệnh Suy Thận

Bệnh suy thận hay còn được gọi là bệnh thận giai đoạn cuối (ESRD). Là  tình trạng tổn thương thận khiến chức năng hoạt động của thận bị suy giảm. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời có thể đe dọa đến tính mạng người bệnh.

Suy thận là tình trạng thận bị suy giảm chức năng, không còn khả năng lọc các chất thải từ máu. Đây là một tình trạng nghiêm trọng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí tử vong.

Chức năng chính của thận là lọc các chất thải và chất lỏng dư thừa ra khỏi máu. Thận cũng giúp điều chỉnh huyết áp, cân bằng điện giải và sản xuất hormone. Khi thận bị suy giảm chức năng, các chất thải và chất lỏng dư thừa sẽ tích tụ trong máu, dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Có hai loại suy thận chính: suy thận cấp và suy thận mạn tính.

• Suy thận cấp là tình trạng suy thận xảy ra đột ngột và có thể tự khỏi. Nguyên nhân phổ biến nhất của suy thận cấp là giảm lưu lượng máu đến thận, chẳng hạn như do mất máu, sốc hoặc tắc nghẽn mạch máu.
• Suy thận mạn tính là tình trạng suy thận xảy ra dần dần và thường không thể hồi phục. Nguyên nhân phổ biến nhất của suy thận mạn tính là bệnh tiểu đường và huyết áp cao.

Tham khảo thêm: Các Bệnh Về Thận Thường Gặp và Thông Tin Cần Biết

Nguyên nhân suy thận có thể khác nhau tùy thuộc vào loại suy thận, cấp tính hay mạn tính.

Nguyên nhân suy thận cấp

Suy thận cấp là tình trạng suy giảm chức năng thận đột ngột. Nguyên nhân gây suy thận cấp có thể bao gồm:

• Mất máu hoặc sốc: Mất máu hoặc sốc có thể làm giảm lưu lượng máu đến thận, dẫn đến suy thận cấp.
• Nhiễm trùng: Nhiễm trùng, chẳng hạn như nhiễm trùng huyết, có thể gây tổn thương thận, dẫn đến suy thận cấp.
• Thuốc men: Một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc kháng sinh và thuốc chống ung thư, có thể gây tổn thương thận, dẫn đến suy thận cấp.
• Tắc nghẽn đường tiết niệu: Tắc nghẽn đường tiết niệu, chẳng hạn như do sỏi thận hoặc u xơ tuyến tiền liệt, có thể làm cản trở dòng chảy của nước tiểu, dẫn đến suy thận cấp.

Nguyên nhân suy thận mạn tính

Suy thận mạn tính là tình trạng suy giảm chức năng thận dần dần và không thể hồi phục. Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây suy thận mạn, do đó cần được xác định rõ ràng để có kế hoạch điều trị phù hợp

Các nguyên nhân gây suy thận mạn bao gồm:

• Bệnh tiểu đường: Bệnh tiểu đường là nguyên nhân hàng đầu gây suy thận mạn tính.
• Tăng huyết áp: Tăng huyết áp là nguyên nhân hàng đầu gây suy thận mạn tính.
• Viêm cầu thận: Viêm cầu thận là tình trạng viêm các bộ lọc của thận, có thể dẫn đến suy thận mạn tính.
• Bệnh thận đa nang: Bệnh thận đa nang là một bệnh di truyền gây ra sự phát triển của các túi chứa chất lỏng trong thận, có thể dẫn đến suy thận mạn tính.
• Bệnh thận do thuốc: Một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc kháng sinh và thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), có thể gây tổn thương thận, dẫn đến suy thận mạn tính.
• Bệnh thận do độc tố: Một số chất độc, chẳng hạn như thủy ngân, chì và asen, có thể gây tổn thương thận, dẫn đến suy thận mạn tính.

Có thể bạn quan tâm: Suy thận ở trẻ em - Nguyên nhân, dấu hiệu và điều trị

Các dấu hiệu của suy thận có thể bao gồm:

• Tăng huyết áp: Khi thận không thể lọc chất lỏng dư thừa ra khỏi cơ thể, huyết áp có thể tăng lên.
• Phù: Phù là tình trạng tích tụ chất lỏng trong cơ thể. Phù thường xuất hiện ở mắt cá chân, bàn chân và tay.
• Khó thở: Khi thận không thể lọc chất lỏng dư thừa ra khỏi cơ thể, chất lỏng có thể tích tụ trong phổi, dẫn đến khó thở.
• Mệt mỏi: Khi thận không thể lọc chất thải ra khỏi cơ thể, các chất thải có thể tích tụ trong máu và gây mệt mỏi.

Dấu hiệu và triệu chứng của suy thận có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Nếu nhận thấy dấu hiệu hoặc nghi ngờ suy thận, người bệnh nên đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.

Tham khảo thêm: Dấu hiệu bệnh thận yếu ở phụ nữ và cách điều trị

Suy thận là một tình trạng nguy hiểm. Khi thận không thể thực hiện chức năng lọc máu, các chất thải và chất lỏng dư thừa sẽ tích tụ trong cơ thể, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Các biến chứng của suy thận bao gồm:

• Tăng huyết áp: Tăng huyết áp là một trong những biến chứng phổ biến nhất của suy thận. Tăng huyết áp có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe khác, bao gồm bệnh tim, đột quỵ và suy tim.
• Phù: Phù là tình trạng tích tụ chất lỏng trong cơ thể. Phù có thể gây đau đớn, khó chịu và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.
• Thiếu máu: Thiếu máu là tình trạng thiếu hồng cầu, tế bào vận chuyển oxy trong máu. Thiếu máu có thể gây mệt mỏi, khó thở và suy giảm chức năng não.
• Loãng xương: Loãng xương là tình trạng xương yếu và dễ gãy. Suy thận có thể làm giảm sản xuất hormone calcitriol, cần thiết cho sức khỏe xương.
• Tăng nguy cơ nhiễm trùng: Suy thận có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng.

Ngoài ra, suy thận ở phụ nữ mang thai có thể gây ra nhiều biến chứng cho cả mẹ và bé, bao gồm:

• Tăng nguy cơ sinh non
• Tăng nguy cơ sảy thai
• Tăng nguy cơ thai chết lưu
• Tăng nguy cơ sinh con nhẹ cân
• Tăng nguy cơ trẻ sơ sinh mắc các vấn đề sức khỏe, chẳng hạn như suy thận, nhiễm trùng và vàng da

Nếu bạn mang thai và có bất kỳ triệu chứng nào của suy thận, hãy đi khám bác sĩ càng sớm càng tốt. Bác sĩ có thể kiểm tra chức năng thận của bạn và điều trị bất kỳ nguyên nhân nào gây ra suy thận.

Bệnh suy thận giai đoạn sớm thường không xuất hiện triệu chứng bệnh. Do để chẩn đoán chính xác bệnh, xét nghiệm chính là cách được bác sĩ chỉ định bệnh nhân thực hiện.

Một số biện pháp chẩn đoán bệnh suy thận như:

• Xét nghiệm nước tiểu: Bác sĩ sẽ lấy mẫu nước tiểu mà bệnh nhân đã cung cấp trước đó đem đi kiểm tra albumin. Nếu trong nước tiểu xuất hiện các dấu hiệu bất thường như albumin có trong nước tiểu, chứng tỏ thận đã bị tổn thương.
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm này giúp kiểm tra các chất được lọc bởi thận, chẳng hạn như creatine (Cr) hoặc nitơ urê máu (BUN). Nếu trong máu có sự gia tăng nhanh chóng của các chất này thì người bệnh đã bị suy thận cấp.
• Đo thể tích nước tiểu: Đây là một trong những xét nghiệm đơn giản nhất giúp chẩn đoán bệnh suy thận. Ví dụ nếu lượng nước tiểu thấp, người bệnh bị thận có thể là do chấn thương hoặc tắc nghẽn đường tiết niệu.
• Chụp CT Scan hoặc MRI, siêu âm: Giúp cung cấp hình ảnh thận và đường tiết niệu. Từ đó giúp bác sĩ tìm được vị trí bất thường hoặc tắc nghẽn trong thận
• Sinh thiết: Sử dụng một mẫu mô ở thận và tiến hành làm thí nghiệm phân tích

Lọc máu

Lọc máu là một quá trình lọc máu nhân tạo. Quá trình này sử dụng một máy để lọc chất thải và chất lỏng dư thừa ra khỏi máu. Lọc máu có thể được thực hiện tại bệnh viện hoặc tại nhà.

Có hai loại lọc máu:

• Lọc máu qua đường tĩnh mạch (HDV): Máy lọc máu được kết nối với một tĩnh mạch lớn ở tay hoặc chân.
• Lọc máu qua màng bụng (TMB): Một ống được đưa vào bụng để tạo thành một túi chứa dịch lọc. Dịch lọc sẽ di chuyển qua màng bụng và lọc máu.

Tham khảo thêm: Các Thuốc Trị Thận Yếu Phổ Biến Và Cách Sử Dụng Hiệu Quả

Ghép thận

Ghép thận là một thủ thuật phẫu thuật để thay thế một quả thận bị tổn thương bằng một quả thận khỏe mạnh từ người hiến tặng. Ghép thận là phương pháp điều trị suy thận hiệu quả nhất, nhưng nó cũng có thể có những rủi ro.

Lợi ích:

• Thoát khỏi nhu cầu lọc máu
• Cải thiện chất lượng cuộc sống
• Tăng tuổi thọ

Nhược điểm:

• Tử vong
• Tắc mạch máu
• Chảy máu
• Nhiễm trùng
• Từ chối thận

Từ chối thận là một biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra sau khi ghép thận. Trong trường hợp này, hệ thống miễn dịch của bệnh nhân sẽ tấn công quả thận hiến tặng. Có hai loại từ chối thận:

• Từ chối cấp tính: Loại từ chối này xảy ra trong vòng vài tuần hoặc vài tháng sau khi ghép thận.
• Từ chối mãn tính: Loại từ chối này xảy ra trong vòng vài năm sau khi ghép thận.

Nếu bệnh nhân bị từ chối thận, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để ngăn ngừa hoặc điều trị từ chối thận. Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể cần phải ghép thận lại.

Thay đổi lối sống

Thay đổi lối sống lành mạnh có thể giúp ngăn ngừa suy thận tiến triển và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bị suy thận. Thay đổi lối sống lành mạnh bao gồm:

• Kiểm soát huyết áp: Huyết áp cao là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây suy thận. Kiểm soát huyết áp bằng thuốc và thay đổi lối sống có thể giúp ngăn ngừa suy thận tiến triển.
• Kiểm soát lượng đường trong máu: Bệnh tiểu đường là một nguyên nhân phổ biến khác gây suy thận. Kiểm soát lượng đường trong máu bằng thuốc và thay đổi lối sống có thể giúp ngăn ngừa suy thận tiến triển.
• Ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt. Hạn chế ăn muối, đường và chất béo bão hòa.
• Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày.
• Không hút thuốc: Hút thuốc có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và suy thận.

Có thể bạn chưa biết: 15 loại trái cây tốt cho người bị suy thận - nên ăn mỗi ngày

Để nâng cao sức khỏe thận và phòng ngừa rủi ro, người bệnh cần chú ý:

• Ăn nhiều trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc. Hạn chế ăn thức ăn chế biến sẵn, thực phẩm nhiều đường và chất béo bão hòa
• Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày
• Nếu bạn bị tiểu đường, hãy kiểm soát lượng đường huyết của bạn trong phạm vi mục tiêu
• Nếu bạn bị cao huyết áp, hãy kiểm soát huyết áp của bạn ở mức dưới 140/90 mmHg
• Nếu bạn thừa cân hoặc béo phì, hãy giảm cân và duy trì cân nặng khỏe mạnh
• Hãy bỏ thuốc càng sớm càng tốt
• Nếu bạn uống rượu bia, hãy hạn chế uống dưới hai ly mỗi ngày đối với nam giới và một ly mỗi ngày đối với phụ nữ
• Giảm căng thẳng trong cuộc sống bằng cách tham gia các khóa thiền định, yoga hoặc chia sẻ với người thân, bạn bè

Bệnh suy thận là tình trạng nghiêm trọng và cần được điều trị đúng cách. Nếu có bất cứ thắc mắc nào, hãy trao đổi với bác sĩ để được tư vấn phù hợp.

Có thể bạn cần biết:

• Suy thận ở trẻ em:Nguyên nhân, dấu hiệu và điều trị
• Xây dựng chế độ ăn cho người suy thận mỗi ngày

1. Tôi đang mắc bệnh lý gì?

2. Nguyên nhân khiến tôi bị suy thận?

3. Tôi cần thực hiện các xét nghiệm cần thiết nào để chẩn đoán bệnh suy thận?

4. Tiên lượng đối với tình trạng bệnh của tôi? Thời gian sống còn được bao lâu?

5. Các biến chứng suy thận nguy hiểm có thể xảy ra đối với tôi?

6. Phương pháp điều trị suy thận tốt nhất đối với tình trạng bệnh của tôi?

7. Những rủi ro và lợi ích xoay quanh phác đồ điều trị này?

8. Thuốc trị suy thận loại nào tốt và phù hợp với tôi?

9. Nếu dùng thuốc gây tác dụng phụ tôi cần làm gì để xử lý?

10. Nếu tôi không tiếp nhận điều trị hoặc gián đoạn việc điều trị thì điều gì sẽ xảy ra?

11. Bị suy thận đến mức độ nào thì phải ghép thận? Rủi ro ghép thận có cao không?

12. Lịch hẹn tái khám suy thận bao lâu một lần?