Bệnh Hẹp Niệu Đạo

Hẹp niệu đạo là bệnh lý xảy ra phổ biến ở nam giới, nhất là nam giới trung niên. Niệu đạo hẹp gây cản trở dòng nước tiểu và đường thoát ra của tinh dịch, thường liên quan đến yếu tố viêm nhiễm, chấn thương và một số ít trường hợp do dị tật bẩm sinh. Hẹp niệu đạo nếu không được điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng khó lường về suy giảm chức năng tiểu tiện và đời sống tình dục. 

Hẹp niệu đạo (Urethral stricture) là tình trạng một đoạn hoặc toàn bộ niệu đạo bị thu hẹp lại do nhiều nguyên nhân như viêm nhiễm, chấn thương hoặc một vấn đề nào khác. Niệu đạo là cơ quan quan trọng có nhiệm vụ dẫn nước tiểu từ trong cơ thể và đào thải ra ngoài. Người bị hẹp niệu đạo được biểu hiện rõ nhất thông qua các triệu chứng rối loạn chức năng tiểu tiện.

Bệnh hẹp niệu đạo có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi và giới tính nào. Nhưng đa phần thường xảy ra ở nam giới và hiếm khi xảy ra ở nữ giới. Trong đó, nam giới trung niên có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với nam giới trẻ tuổi. Bệnh có mối liên hệ mật thiết với tình trạng viêm nhiễm, chấn thương hoặc dị tật bẩm sinh.

Theo các chuyên gia, hẹp niệu đạo thường xảy ra sau đợt nhiễm trùng niệu đạo. Phần lớn trường hợp là do các ổ vi khuẩn lậu cầu tồn tại và phát triển trong tuyến littre, xơ sẹo gây chít hẹp niệu đạo hoặc nhiễm khuẩn bao quy đầu lan đến tuyến tiền liệt và niệu đạo...

Ngoài ra, còn nhiều yếu tố rủi ro làm tăng nguy cơ hẹp niệu đạo như:

• Ảnh hưởng từ các bệnh lý tổn thương lao thận, lao bàng quang lan đến niệu đạo;
• Chấn thương vùng chậu;
• Tổn thương niệu đạo hoặc bàng quang từ các chấn thương, tai nạn nghiêm trọng như tai nạn giao thông, tai nạn lao động, va chạm khi chơi thể thao...;
• Những người đã từng thực hiện phẫu thuật mở rộng tuyến tiền liệt trước, đặt ống thông niệu đạo, nội soi bàng quang, mổ loại bỏ sỏi niệu đạo...;
• Nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục như lậu, Chlamydia...;
• Viêm tuyến tiền liệt;
• Yếu tố di truyền hoặc có dị tật bẩm sinh về cấu trúc niệu đạo ở trẻ em;

Ngoài những nguyên nhân trên, nam giới thuộc một số trường hợp dưới đây thường có nguy cơ cao mắc bị hẹp niệu đạo. Bao gồm:

• Đã có 1 tuyến tiền liệt được mở rộng;
• Đã từng được đặt ống thông tiểu;
• Đã từng ít nhất một lần mắc các bệnh về đường tình dục;
• Đã từng đặt ống thông tiểu nội soi;

Hẹp niệu đạo được biểu hiện thông qua các triệu chứng điển hình như:

• Tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu xong vẫn có cảm giác vẫn có cảm giác buồn tiểu;
• Dòng nước tiểu chảy yếu, ngắt quãng hoặc xuất hiện tia nước tiểu đôi;
• Tiểu khó, bí tiểu, buồn tiểu nhưng không tiểu được, lượng nước tiểu ít;
• Nước tiểu có lẫn máu;
• Xuất tinh yếu, lẫn máu trong tinh dịch;
• Tức vùng bụng dưới do bàng quang căng trướng;
• Đau nhức vùng chậu (từ rốn đến xương chậu);

Chẩn đoán hẹp niệu đạo thông qua thu thập các triệu chứng lâm sàng kể trên, khai thác tiền sử bệnh lý. Đồng thời, kết hợp thăm khám niệu đạo giúp phát hiện các tổn thương thực thể như các cục xơ cứng trong niệu đạo, chít hẹp bao quy đầu khi nắn niệu đạo từ quy đầu đến gốc dương vật. Đặt ống sonde tiểu (thường dùng ống sonde Nelaton 18) không thể thông qua được niệu đạo.

Một số xét nghiệm cận lâm sàng và chẩn đoán hình ảnh được dùng để chẩn đoán hẹp niệu đạo gồm:

• Siêu âm;
• Nội soi niệu đạo;
• Xét nghiệm nước tiểu nhằm đo nồng độ bạch cầu, phát hiện vi khuẩn, vi trùng trong nước tiểu, phát hiện các vấn đề viêm nhiễm như viêm tuyến tiền liệt, viêm bàng quang...;
• Cấy nước tiểu để làm kháng sinh đồ với những trường hợp hẹp niệu đạo có nhiễm khuẩn;
• Thực hiện niệu dòng đồ để đo tốc độ chảy của dòng tiểu, nếu < 10ml/s chứng tỏ hẹp niệu đạo;
• Xét nghiệm máu phát hiện nhiễm trùng, đo chỉ số creatinin máu, đánh giá chức năng thận;
• Chụp cắt lớp vi tính CT scan, chụp cộng hưởng từ MRI đánh giá cấu trúc niệu quản, thận và bàng quang;

Ngoài ra, kết quả chẩn đoán hẹp niệu đạo chính xác nhất khi chẩn đoán phân biết với các bệnh lý nam khoa phổ biến khác như:

• Hẹp cổ bàng quang;
• Hẹo niệu đạo do van;
• Phì đại tuyến tiền liệt;

Hẹp niệu đạo kéo dài gây ra nhiều ảnh hưởng đến chức năng tiểu tiện và quan hệ tình dục. Nguyên nhân là do niệu đạo có chức năng kép, liên quan đến bài tiết và hoạt động xuất tinh. Nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, hẹp niệu đạo gây ra những biến chứng khó lường như:

• Nhiễm khuẩn ngược dòng lên niệu quản và thận;
• Bội nhiễm, hình thành ổ áp xe, tăng nguy cơ suy thận;
• Xuất tinh sớm, xuất tinh ngược dòng, gây biến chứng liệt dương và vô sinh nam;

Tiên lượng điều trị hẹp niệu đạo tương đối tốt với điều kiện phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời, đúng cách. Ngược lại, chủ quan lơ là trong điều trị sẽ gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thể chất, chức năng sinh lý, tình dục và khả năng sinh sản của nam giới.

XEM THÊM: Ăn gì để chống xuất tinh sớm hiệu quả mà ngon?

Điều trị hẹp niệu đạo được thực hiện dựa trên nguyên tắc dẫn lưu nước tiểu bằng cách mở bàng quang và loại bỏ viêm nhiễm bằng kháng sinh đồ:

1. Can thiệp ngoại khoa 

Đây là phương pháp duy nhất giúp điều trị dứt điểm căn nguyên gây hẹp niệu đạo. Với sự phát triển của y học hiện đại, hiện nay có 4 phương pháp điều trị hẹp niệu đạo chính gồm:

• Nong niệu đạo: Phương pháp này sử dụng que nong hoặc bóng trên ống thông có khả năng tăng dần kích thước để nới rộng khoảng cách trong niệu đạo, cụ thể ở đoạn niệu đạo bị hẹp. Sau đó, kết hợp đặt ống thông niệu đạo nhằm dẫn lưu nước tiểu, tạo điều kiện cho vết thương bên trong niệu đạo phục hồi nhanh chóng.
• Xẻ niệu đạo: Hay còn được gọi là phẫu thuật cắt bỏ đoạn hẹp niệu đạo. Được thực hiện thông qua hình thức nội soi chuyên biệt bằng ống mềm có gắn lưỡi dao mổ hoặc tia laser ở trên đầu. Đưa ống vào trong cơ thể, tiếp cận đến vị trí niệu đạo bị hẹp và tiến hành cắt bỏ. Sau đó, tiến hành nối 2 đầu ống còn lại với nhau và đặt ống thông niệu đạo nhằm tạo điều kiện cho vết thương sớm phục hồi.
• Đặt Stent niệu đạo: Đây là phương pháp điều trị ít xâm lấn hiệu quả và được áp dụng phổ biến ở bệnh nhân hẹp niệu đạo và cả hẹp niệu quản. Bệnh nhân được gây tê, sau đó đưa một stent kim loại vào ngay vị trí niệu đạo bị hẹp để nới rộng ra.
• Phẫu thuật tạo hình niệu đạo: Thường được chỉ định áp dụng cho những trường hợp sau khi cắt bỏ một đoạn ngắn niệu đạo bị hẹp, sau đó nối 2 đầu niệu đạo bình thường lại với nhau. Còn với những đoạn niệu đạo hẹp quá dài, cần phải sử dụng một tổ chức mô như mảnh ghép hoặc da để mở rộng đoạn hẹp. Sau đó, bệnh nhân vẫn sẽ được đặt ống thông niệu đạo để hỗ trợ tiểu tiện và chỉ tháo bỏ khi chức năng tiểu tiện đã trở lại bình thường.

2. Dùng thuốc kháng sinh

Đối với những trường hợp hẹp niệu đạo do nhiễm khuẩn, hình thành áp xe hoặc bí tiểu cấp tính, rò nước tiểu... có thể được kiểm soát trước bằng thuốc kháng sinh liều cao, dùng toàn thân để loại bỏ viêm nhiễm. Một số thuốc kháng sinh thường dùng như ceftriaxon, augmentin, tobramycin...

Trong trường hợp này, dùng thuốc thường được chỉ định thực hiện trước khi điều trị ngoại khoa. Sau khi viêm nhiễm niệu đạo và các cơ quan lân cận được loại bỏ hoàn toàn, mới được tiến hành cắt bỏ đoạn xơ cứng hẹp niệu đạo nhằm phục hồi chức năng lưu thông và bài tiết nước tiểu.

Dựa trên các nguyên nhân và yếu tố rủi ro gây hẹp niệu đạo, ngoại trừ yếu tố bẩm sinh, bệnh lý này có thể phòng ngừa được thông qua các biện pháp sau:

• Giảm thiểu các chấn thương ngoài ý muốn trong sinh hoạt hàng ngày như đạp xe, té ngã, tai nạn lao động, đeo dụng cụ bảo hộ chuyên dụng khi chơi các bộ môn thể thao nguy hiểm...;
• Giữ vệ sinh cơ quan sinh dục sạch sẽ, hạn chế nguy cơ viêm nhiễm dương vật, tinh hoàn hay tuyến tiền liệt;
• Quan hệ tình dục lành mạnh, an toàn sử dụng bao cao su, chung thủy để tránh nguy cơ mắc các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục;
• Ăn uống khoa học, đầy đủ các dưỡng chất cần thiết cho cơ thể, rèn luyện thể chất tích cực thông qua các bộ môn đơn giản như bơi lội, đi bộ, yoga... tăng cường sức đề kháng tự nhiên chống lại các tác nhân gây viêm nhiễm;
• Thăm khám sức khỏe định kỳ để kiểm tra sức khỏe và tầm soát các vấn đề bất thường về cơ quan sinh dục để kịp thời điều trị, ngăn ngừa biến chứng.

1. Bệnh hẹp niệu đạo có nguy hiểm không?

2. Hẹp niệu đạo xảy ra ở nam hay nữ giới?

3. Nguyên nhân khiến tôi bị hẹp niệu đạo là gì?

4. Tôi cần làm các xét nghiệm nào để chẩn đoán hẹp niệu đạo?

5. Tiên lượng điều trị bệnh hẹp niệu đạo của tôi có khả quan không?

6. Phương pháp điều trị hẹp niệu đạo tốt nhất dành cho tôi?

7. Phẫu thuật hẹp niệu đạo bằng kỹ thuật nào tốt nhất? Có rủi ro biến chứng không?

8. Chi phí phẫu thuật hẹp niệu đạo bao nhiêu?

9. Sau phẫu thuật hẹp niệu đạo có khỏi bệnh hoàn toàn không?

10. Tôi cần làm gì và tránh làm gì trong quá trình điều trị hẹp niệu đạo?

Hẹp niệu đạo là bệnh nam khoa tương đối lành tính. Tuy không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng những triệu chứng khó chịu của bệnh gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe thể chất và đời sống sinh lý, tình dục, sinh sản của các quý ông. Do đó, các chuyên gia khuyến cáo cần phải tích cực điều trị hẹp niệu đạo bằng phương pháp phù hợp ngay khi phát hiện để phòng tránh các biến chứng nguy hiểm về sau.

ĐỌC NGAY:

• Danh sách 10 địa chỉ khám viêm niệu đạo tốt nhất hiện nay
• Viêm niệu đạo có mủ là bệnh gì? Cách điều trị và lưu ý