Thận Là Gì? Vị Trí, Cấu Tạo và Chức Năng Của Thận

Thận là một cơ quan quan trọng trong hệ tiết niệu của người, có chức năng chính là lọc máu và bài tiết các chất thải ra khỏi cơ thể.

Thận là gì? Nằm ở đâu?

Thận là một cơ quan bài tiết quan trọng nằm trong khoang bụng, sau phúc mạc, đối xứng nhau qua cột sống. Mỗi người có hai quả thận, có hình hạt đậu, dài khoảng 10-12 cm, rộng khoảng 5-6 cm, dày khoảng 2-3 cm.

Thận phải nằm hơi thấp hơn thận trái khoảng 1 đốt sống.

Cụ thể, vị trí  ở người lớn như sau:

• Thận phải nằm ở phía dưới xương sườn số 12, phía trên xương mu, phía sau cột sống, bên cạnh động mạch chủ và tĩnh mạch chủ.
• Thận trái nằm ở phía dưới xương sườn số 11, phía trên xương mu, phía sau cột sống, bên cạnh động mạch chủ và tĩnh mạch chủ.

Vị trí của thận ở trẻ em tương tự như người lớn, nhưng thận của trẻ em thường nhỏ hơn và nằm cao hơn một chút.

Thận có vai trò quan trọng trong việc loại bỏ các chất thải độc hại ra khỏi cơ thể, duy trì cân bằng nước và điện giải, điều hòa huyết áp, sản xuất hormone erythropoietin kích thích sản xuất hồng cầu,…

Tham khảo thêm: Các Bệnh Về Thận Thường Gặp và Thông Tin Cần Biết

Cấu tạo giải phẫu của thận

Cấu tạo của thận được chia thành hai phần chính:

• Vỏ thận: là phần ngoài cùng của thận, có màu hồng đỏ, dày khoảng 7-10mm. Trong vỏ thận có chứa hàng triệu đơn vị chức năng thận gọi là nephron.
• Tuỷ thận: là phần trong cùng của thận, có màu đỏ sẫm. Tuỷ thận được chia thành các tháp thận, mỗi tháp thận có đỉnh là một bể thận.

Mỗi nephron là một đơn vị chức năng của thận, có cấu tạo gồm ba phần chính:

• Cầu thận: là một búi mao mạch nằm trong một túi hình cầu gọi là nang Bowman. Cầu thận có chức năng lọc máu, tạo thành nước tiểu đầu.
• Ống thận: là một ống dài, xoắn ốc, dẫn nước tiểu đầu từ cầu thận đến bể thận. Trong ống thận diễn ra các quá trình tái hấp thụ và bài tiết các chất, tạo thành nước tiểu thành phẩm.
• Bể thận: là một khoang rỗng nằm ở đỉnh tháp thận. Bể thận chứa nước tiểu thành phẩm và dẫn nước tiểu xuống niệu quản.

Thận có vai trò quan trọng trong việc loại bỏ các chất thải độc hại ra khỏi cơ thể, duy trì cân bằng nước và điện giải, điều hòa huyết áp, sản xuất hormone erythropoietin kích thích sản xuất hồng cầu,…

Chức năng của thận đối với cơ thể con người

Thận là hai cơ quan nằm ở hai bên cột sống, có hình hạt đậu. Thận có vai trò quan trọng trong việc loại bỏ các chất thải độc hại ra khỏi cơ thể, duy trì cân bằng nước và điện giải, điều hòa huyết áp,…

Cụ thể, thận có các chức năng sau:

• Lọc máu: Thận lọc khoảng 180 lít máu mỗi ngày, loại bỏ các chất thải độc hại như urê, creatinin, axit uric,… ra khỏi cơ thể qua đường nước tiểu.
• Duy trì cân bằng nước và điện giải: Thận kiểm soát lượng nước bài tiết ra ngoài cơ thể, đồng thời tái hấp thụ các ion quan trọng như natri, kali, canxi,…
• Điều hòa huyết áp: Thận sản xuất renin, một loại hormone giúp co mạch, tăng huyết áp.

Thận khỏe mạnh là điều cần thiết để duy trì sức khỏe tổng thể của cơ thể. Khi thận bị tổn thương, các chức năng của thận sẽ bị suy giảm, dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, thậm chí tử vong.

Tham khảo thêm: Làm gì tốt cho thận? Bí kíp giữ thận luôn khỏe mạnh

Bệnh lý thường gặp ở thận

Bệnh lý thường gặp

Các bệnh lý thường gặp ở thận bao gồm:

• Suy thận: Suy thận là tình trạng chức năng thận suy giảm, không thể lọc máu và loại bỏ chất thải độc hại ra khỏi cơ thể. Suy thận có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, bao gồm: bệnh tiểu đường, huyết áp cao, bệnh thận đa nang,…
• Sỏi thận: Sỏi thận là tình trạng hình thành các viên sỏi trong thận. Sỏi thận có thể gây đau đớn, khó chịu, thậm chí tắc nghẽn đường tiết niệu.
• Viêm thận bể thận: Viêm thận bể thận là tình trạng nhiễm trùng đường tiết niệu ảnh hưởng đến thận và bể thận. Viêm thận bể thận có thể do vi khuẩn, virus, nấm,… gây ra.
• Viêm cầu thận: Viêm cầu thận là tình trạng viêm các cầu thận của thận. Viêm cầu thận có thể do nhiễm trùng, bệnh tự miễn,… gây ra.
• Hội chứng thận hư: Hội chứng thận hư là tình trạng protein trong máu bị rò rỉ ra nước tiểu. Hội chứng thận hư có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, bao gồm: bệnh thận đa nang, bệnh lupus ban đỏ hệ thống,…
• Ung thư thận: Ung thư thận là tình trạng xuất hiện các tế bào ung thư trong thận. Ung thư thận có thể do nhiều yếu tố gây ra, bao gồm: hút thuốc, béo phì,…

Ngoài ra, còn có một số bệnh lý thận khác như:

• Thận nhiễm mỡ: Tình trạng tích tụ mỡ trong thận.
• Thận đa nang: Tình trạng xuất hiện các nang trong thận.
• Thận bị tổn thương do thuốc: Một số loại thuốc có thể gây tổn thương thận, chẳng hạn như thuốc giảm đau, thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs),…
• Thận bị tổn thương do hóa chất: Tiếp xúc với một số hóa chất độc hại có thể gây tổn thương thận, chẳng hạn như chì, thủy ngân,…

Dấu hiệu nhận biết

Các bệnh lý thận có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau, tùy thuộc vào loại bệnh và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Một số triệu chứng thường gặp của bệnh lý thận bao gồm:

• Đau lưng, đau hông
• Tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu nhiều lần
• Nước tiểu đục, có máu
• Sưng phù tay chân
• Mệt mỏi, suy nhược
• Tăng huyết áp

Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào của bệnh lý thận, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Biện pháp bảo vệ sức khỏe thận

Khi thận bị tổn thương, các chức năng của thận sẽ bị suy giảm, dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, thậm chí tử vong.

Vì vậy, việc bảo vệ thận là rất quan trọng. Dưới đây là một số cách đơn giản giúp bạn bảo vệ thận của mình:

• Uống đủ nước: Mỗi người trưởng thành nên uống đủ 2-2,5 lít nước mỗi ngày.
• Ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, hạn chế ăn đồ ăn nhanh, đồ ăn chế biến sẵn, đồ uống có cồn.
• Kiểm soát huyết áp, cholesterol, lượng đường trong máu: Nếu có các vấn đề này, hãy kiểm soát chúng theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Không hút thuốc: Hút thuốc là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây bệnh thận.
• Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục giúp giảm huyết áp, cholesterol, kiểm soát cân nặng.
• Giảm căng thẳng: Căng thẳng có thể gây hại cho thận.

Thận là cơ quan quan trọng, cần bảo vệ bằng cách uống đủ nước, ăn uống lành mạnh, kiểm soát huyết áp, cholesterol, lượng đường trong máu và không hút thuốc. Nếu có dấu hiệu tổn thương thận, hãy đến bệnh viện để được chẩn đoán, điều trị phù hợp.

Có thể bạn quan tâm

• Tác hại của thận yếu – Suy giảm sức khỏe, sinh lý…
• Các thực phẩm tốt cho thận – Nên bổ sung mỗi ngày