Bị viêm nha chu nên ăn gì, tránh gì tốt cho bệnh?
Viêm nha chu là hậu quả của việc vệ sinh chăm sóc răng miệng không tốt. Song song với việc điều trị chuyên khoa, người bệnh nên chú ý hơn đến chế độ ăn uống của mình để kiểm soát mức độ nghiêm trọng của bệnh. Viêm nha chu nên ăn gì, tránh gì tốt cho bệnh, vấn đề này sẽ được làm rõ trong bài viết dưới đây.
Khi bị viêm nha chu, răng lợi bị ảnh hưởng, sưng đau nên khả năng nhai cũng bị tác động ít nhiều. Việc ăn uống của người bệnh sẽ bị ảnh hưởng, do đó xây dựng thực đơn khoa học sẽ góp phần loại bỏ được những yếu tố khiến bệnh tiến triển nghiêm trọng hơn.
Bệnh nha chu là gì?
Bệnh viêm nha chu là tình trạng nhiễm trùng nặng hơn của viêm lợi. Triệu chứng nhanh chóng làm tổn thương các mô mềm, vi khuẩn có thể phá hủy men răng, làm hỏng cấu trúc răng. Nướu răng khỏe mạnh có màu hồng nhạt và cấu trúc rắn chắc. Nếu như nướu răng sưng húp, sẫm màu đỏ và dễ dàng chảy máu thì bạn có thể bị viêm lợi hoặc viêm nha chu.
Viêm nha chu là triệu chứng nghiêm trọng hơn so với viêm lợi. Khi triệu chứng viêm tiến triển xấu hơn và có thể kèm theo chảy máu chân răng, nướu bị tụt. Trong trường hợp người bệnh có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào nghi ngờ viêm nha chu, cần thăm khám nha khoa sớm để phòng tránh tổn thương chân răng dẫn đến rụng răng.
Một số biến chứng nguy hiểm của viêm nhan chu như đau tim hoặc đột quỵ và nhiều vấn đề ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe khác. Bệnh nha chu diễn ra khá phổ biến và có nhiều phương pháp điều trị giúp ngăn chặn được bệnh hoàn toàn. Viêm nha chu chủ yếu bắt nguồn từ thói quen vệ sinh răng miệng kém. Ngoài ra một số nguyên nhân khác còn có thể gây ra bệnh nha chu, bao gồm:
- Thay đổi nội tiết: Thường xảy ra ở nữ giới trong độ tuổi mang thai, tuổi dậy thì, mãn kinh và thời kỳ kinh nguyệt. Ngoài ra một số giai đoạn căng thẳng khác, nướu còn trở nên nhạy cảm và lợi dễ bị viêm hơn.
- Bệnh tật: Những bệnh nhân ung thư hoặc người nhiễm HIV thường bị suy giảm hệ thống miễn dịch nên răng lợi dễ bị tấn công. Người mắc bệnh tiểu đường cũng là nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh nhiễm trùng, bao gồm cả bệnh nha chu và sâu răng.
- Thuốc: Một số loại thuốc có thể làm giảm lưu lượng của nước bọt, lúc này răng không được bảo vệ bởi nước bọt khiến men răng dễ bị bào mòn hơn. Cụ thể Dilantin® và thuốc chống đau thắt ngực Procardia® và Adalat®, là những yếu tố thúc đẩy sự phát triển bất thường của các mô nướu;
- Hút thuốc lá: Nam giới hút thuốc có nguy cơ viêm nha chu cao hơn so với người không hút thuốc. Ngoài ra việc hút thuốc lá lâu ngày cũng sẽ tạo ra những tổn thương mô nướu rất khó để tự phục hồi;
- Sử dụng tăm xỉa răng: Đây là thói quen vệ sinh răng miệng gây hại đến nướu và chân răng, lạm dụng tăm khiến chân răng và nướu bị tách ra, từ đó tạo điều kiện cho bệnh viêm nướu răng dễ dàng hình thành.
- Di truyền: Bệnh viêm nha chu có khả năng di truyền cao đối với những gia đình có tiền sử gia đình mắc bệnh răng miệng.
Bị bệnh viêm nha chu nên ăn gì?
Khi bị bệnh răng miệng, đặc biệt là viêm nha chu, bạn cần xây dựng cho bản thân một chế độ ăn khoa học, đảm bảo dưỡng chất để răng lợi có đề kháng trước vi khuẩn gây viêm nhiễm.
Nhóm thực phẩm mà người bệnh viêm nha chu nên ăn là những loại thực phẩm chứa nhiều vitamin và chất xơ. Người bệnh nên bổ sung những loại thực phẩm có tác dụng làm tăng cường đề kháng, cấu trúc mềm và dễ tiêu hóa. Điều này đáp ứng được cấu trúc nướu và răng không bị ảnh hưởng xấu. Để giải đáp câu hỏi người bị viêm nha chu nên ăn gì? thì sau đây là các thực phẩm mà bạn đọc nên biết:
Nhóm thực phẩm có nhiều chất xơ
Chất xơ không chỉ có vai trò chính là hỗ trợ hoạt động hệ tiêu hóa, song song đó những thực phẩm giàu chất xơ còn có công dụng làm sạch những mảng bám và vết bẩn bị kẹt bên trong khoang miệng, chân răng. Khi nhai lâu, chất xơ giúp kích thích lượng nước bọt chảy ra nhiều hơn, từ đó khắc phục chứng khô miệng. Cụ thể những loại chất xơ mà người bệnh nên ăn gồm có:
- Tất cả các các loại rau xanh
- Bông cải xanh
- Bông cải trắng
- Cần tây
- Các loại trái cây như táo, lê, chuối, bơ…
Nhóm thực phẩm giàu omega-3
Bệnh viêm nha chu thực chất là tình trạng viêm nhiễm lợi ở cấp độ nghiêm trọng. Vì thế tại vùng bị viêm nhiễm có sự tấn công của vi khuẩn gây bệnh, chúng được sinh ra từ các mảng bám không được làm sạch sau khi ăn. Khi bổ sung omega-3, đây là loại axit béo có lợi cho cơ thể đồng thời có khả năng chống viêm, tăng cường đề kháng. Omega-3 giúp làm giảm nguy cơ sâu răng và thúc đẩy hình thành những tế bào khỏe mạnh mới.
Omega-3 cũng có tác dụng làm sạch các mảng bám dính ở các kẽ răng, làm sạch các vi chân răng và bề mặt răng. Những thực phẩm giàu omega 3 mà bệnh nhân nên bổ sung bao gồm:
- Hạt óc chó
- Hạt hạnh nhân
- Đậu đen
- Đậu đỏ
- Đậu hà lan
- Cá hồi
- Măng tây
- Dầu cá,…
Các thực phẩm giàu vitamin A
Người bị viêm lợi, viêm nha chu nên tăng cường bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin A. Theo chuyên gia nhận định, vitamin A có vai trò quan trọng đối với răng và nướu răng nói chung. Chúng có vai trò rất quan trọng trong việc tăng cường đề kháng cho cơ thể.
Vitamin A cũng có nhiệm vụ quan trọng trong cấu tạo mô xương, răng và tóc, móng. Những nhóm thực phẩm giàu vitamin A bao gồm những lựa chọn sau:
- Các loại gan động vật
- Cà rốt
- Đậu mắt đen
- Thịt
- Khoai lang
- Rau bina
- Bông cải xanh.
Bổ sung thực phẩm chứa axit lactic
Những loại thực phẩm chứa axit lactic rất cần thiết cho hoạt động cấu tạo những tế bào mới xây dựng nướu răng và răng chắc khỏe. Chủ yếu bao gồm những loại thực phẩm lên men như sữa chua, các loại nước trái cây lên men, hay các loại rau củ quả được muối chua giúp tăng cường hoạt động hệ tiêu hoá. Ngoài ra đây cũng là nhóm thực phẩm có tác dụng tăng cường miễn dịch giúp cơ thể hấp thu các dưỡng chất tốt hơn.
Axit lactic cũng tham gia vào hoạt động tạo ra canxi, và chuyển hóa vitamin D giúp xương và răng khỏe mạnh. Những loại thực phẩm giàu axit lactic mà người bệnh nên bổ sung gồm có:
- Sữa chua
- Nấm sữa Kefir
- Dưa cải muối
- Đậu nành lên men
- Kim chi
- Tương miso
- Dưa chuột ngâm
- Nước sữa thông thường..
Dùng trà xanh hoặc trà đen
Trà là nhóm thức uống có chứa thành phần oxi hóa cao. Chính vì thế mà nhóm thức uống này rất có lợi cho cấu trúc men răng, giúp duy trì sức khỏe răng miệng hiệu quả. Người bệnh có thể sử dụng trà xanh hoặc trà đen để đáp ứng tốt các lợi ích cho răng lợi, chủ yếu là nhờ thành phần kháng khuẩn, hỗ trợ tiêu diệt vi khuẩn có trong lá trà.
Thành phần polyphenols có trong lá trà là một chất quan trọng giúp ức chế sự phát triển của các vi khuẩn phát triển giúp các vấn đề ở nha chu được thuyên giảm rõ rệt. Tuy nhiên bạn không nên uống trà thường xuyên vì chúng rất dễ gây mất ngủ. Thay vào đó có thể dùng trà để súc miệng hoặc vệ sinh răng miệng bằng các sản phẩm dược có tinh chất trà xanh.
Bị bệnh viêm nha chu không nên ăn gì?
Một số món ăn/thực phẩm dễ gây tổn thương chân răng và làm cấu trúc răng lợi suy yếu. Những loại thực phẩm mà người bị viêm nha chu nên kiêng gồm có những loại thực phẩm có nhiều đường, tinh bột, những loại thực phẩm cứng,… Đặc biệt là những loại thực phẩm sau đây:
Thực phẩm có tinh bột, đường và axit
Đa số những loại bánh kẹo ngọt, nước đóng chai, nước có gas,… chúng là nguyên nhân gây ra tình trạng sâu răng và hư tổn men răng. Bắt nguồn từ việc hình thành các mảng bám tích tụ, từ đó tạo ra nhiều vi khuẩn phát triển khiến triệu chứng ngày một nặng hơn. Trong đó những loại bánh kẹo có đường tinh luyện thường có lượng axit cao, chúng gây đau rát và khiến tình trạng lở loét nướu răng lây lan sang những vùng khác.
Không chỉ vậy, một số loại tinh bột cũng làm nghiêm trọng hơn tình trạng viêm nha chu. Những loại thực phẩm mà người bệnh nên hạn chế gồm có:
- Khoai
- Sắn
- Bánh ngọt
- Nước ngọt
- Kẹo dẻo
- Trái cây có vị chua…
Món ăn quá nóng hoặc quá lạnh
Nướu răng của bạn sẽ trở nên nhạy cảm ơn khi bị viêm nha chu, điều này gây ra tình trạng tê và buốt răng khi dùng thức ăn nóng/lạnh. Trong thời gian điều trị bệnh viêm nha chu, bệnh nhân cần hạn chế hoặc không sử dụng các loại thực phẩm quá nóng, quá lạnh, lâu ngày sẽ hình thành tổn thương ở nướu răng. Cụ thể những món ăn mà bệnh nhân nên kiêng gồm:
- Các món lẩu
- Món súp cay nóng
- Đá lạnh
- Kẹo cứng
- Kem, đá bào.
- Các loại trái cây sấy khô…
Các loại hạt có vỏ
Thói quen ăn vặt với một số loại hạt có vỏ sẽ gây ra ít nhiều ảnh hưởng đến răng lợi của bạn khi đang bị viêm nha chu. Do phần nướu của người bệnh rất nhạy cảm và dễ tổn thương, vì thế việc ăn các loại hạt có vỏ tiềm ẩn khả năng vỏ mắc kẹt giữa khoảng trống nướu và răng.
Nếu như triệu chứng viêm nhiễm tiến triển trầm trọng hơn, bệnh có thể tiến triển sang giai đoạn áp xe nướu, mô sưng chứa mủ. Áp xe nướu là mức độ biến chứng nguy hiểm có thể gây hại cho răng, thậm chí dẫn đến mất răng. Những loại hạt mà bệnh nhân nên tránh trong thời gian này gồm:
- Hạt dưa
- Hạt bí
- Hạt dẻ
- Hạt hướng dương
- Hạt hạnh nhân chưa tách vỏ…
Rượu bia, cà phê
Những loại thức uống có chứa chất kích thích có thể ảnh hưởng nguy hại đến sức khỏe răng miệng. Đối với người bệnh bị viêm nha chu, khi uống các loại rượu và cocktail sẽ khiến răng lợi tiếp xúc với lượng đường và axit gây hại nướu răng. Bên cạnh đó, bia rượu cũng được cho là nguyên nhân khiến bạn bị khô miệng. Trong khi đó nước bọt là lớp bảo vệ răng lợi quan trọng, nếu không có chúng, răng và nướu dễ bị tích tụ mảng bám, từ đó làm tăng nguy cơ đau răng và mắc bệnh liên quan đến nướu răng.
Có ảnh hưởng tương tự như bia rượu, cà phê cũng là một trong những nguyên nhân gây ức chế hoạt động của tuyến nước bọt. Sau khi uống cà phê, bạn sẽ nhận thấy miệng khô và vô tình làm cho nướu và răng của người bệnh dễ bị nhiễm trùng và tổn thương hơn.
Các loại thịt dai
Khi chế biến món ăn, người bị viêm nha chu nên ưu tiên cách hầm hoặc ninh nhừ món thịt. Do cấu trúc răng lợi đang trong giai đoạn bất ổn, vì vậy mà việc ăn thịt dai có thể làm tăng nguy cơ tổn thương nướu răng. Đặc biệt là những loại thịt có sớ như thịt gà, thịt trâu, thịt bò… nếu như không được nhai kẽ dễ bị mắc kẹt ở giữa các kẽ răng và tạo thành vi khuẩn sinh sôi, phát triển dẫn đến tình trạng viêm nhiễm trầm trọng. Thay vào đó trong thời gian điều trị viêm nha chu, người bệnh có thể bổ sung đạm bằng trứng hoặc các món cá có thịt mềm.
Món ăn quá cứng
Việc sử dụng nhiều thức ăn có độ cứng, dai hoặc uống thức uống có đá sẽ khiến cho vết thương bị đau rát, và tình trạng lở loét tiến triển nghiêm trọng. Khi đó, bệnh viêm nha chu sẽ khó điều trị hơn và thời gian hồi phục cũng lâu hơn. Do đó khi bị viêm nha chu người bệnh nên kiêng những thực phẩm sau:
- Kẹo cứng
- Các loại hạt thô
- Xương sụn
- Hạt tiêu…
Những lưu ý chăm sóc răng miệng khi bị viêm nha chu
Bên cạnh vấn đề bị viêm nha chu nên ăn gì và kiêng ăn gì là tốt nhất, bạn cũng cần chú ý hơn đến chế độ chăm sóc và vệ sinh răng miệng hàng ngày. Kết hợp giữa vệ sinh răng miệng đúng cách và ăn uống phù hợp sẽ giúp sức khỏe răng miệng có thể tự hồi phục tốt mà không cần điều trị can thiệp. Người bệnh tuân thủ những nguyên tắc chăm sóc răng miệng cơ bản sau đây:
- Nên dùng chỉ nha khoa sau mỗi lần đánh răng hoặc sau mỗi bữa ăn.
- Vệ sinh răng bằng bàn chải lông mềm 2 lần/ngày, nên sử dụng bàn chải đánh răng theo chiều dọc, chải hướng lên xuống.
- Bạn không chải răng theo chiều ngang vì điều này có thể gây xước nướu và bào mòn men răng.
- Chỉ sử dụng bàn chải với kích cỡ phù hợp, không dùng bàn chải đã bị tưa đầu để tránh làm tổn thương đến nướu và chân răng.
- Sử dụng các loại kem đánh răng chứa nhiều flour , ưu tiên những thương hiệu nổi tiếng, không dùng kem đánh răng có vị ngọt, mùi hương nhân tạo.
- Đánh răng ít nhất là 2 phút mỗi bên để làm sạch mảng bám trên mọi bề mặt răng, nên sử dụng lực nhẹ nhàng và đều tay.
- Bạn nên sử dụng nước muối súc miệng hoặc dùng nước súc miệng chuyên dụng để làm sạch họng sau mỗi bữa ăn.
- Sử dụng miếng vệ sinh lưỡi bằng bàn chải lưỡi hoặc dùng bàn chải đánh răng để làm sạch mảng bám ở lưỡi nhẹ nhàng.
- Thăm khám nha khoa định kỳ để được kiểm tra sức khỏe răng miệng, lấy cao răng, làm sạch răng chuyên sâu 6 tháng 1 lần.
Bị viêm nha chu nên ăn gì, tránh gì tốt cho bệnh là một trong những giải pháp giúp kiểm soát tình trạng viêm nhiễm tạm thời chứ không thể giúp bạn khỏi bệnh. Do đó để điều trị dứt điểm, bạn cần đến bác sĩ để thăm khám, kiểm tra tổng quát tình trạng răng miệng để được hướng dẫn phương pháp điều trị phù hợp.
Có thế bạn quan tâm
Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!