Viêm nắp thanh quản là gì? Dấu hiệu nhận biết và cách điều trị

Viêm nắp thanh quản có thể gây sưng tấy, khó thở, đau họng và ảnh hưởng đến đường hô hấp. Tình trạng này cần được phát hiện và điều trị kịp thời để tránh các rủi ro nghiêm trọng.

Viêm nắp thanh quản là gì?

Nắp thanh quản là một cấu trúc nhỏ nằm phía trên thanh quản có chức năng bảo vệ thanh quản và đường hô hấp dưới khỏi sự xâm nhập của vi khuẩn và các tác nhân gây hại. 

Viêm nắp thanh quản là một tình trạng nghiêm trọng, có thể xảy ra do nhiễm virus, vi khuẩn hoặc các chấn thương khác. Bệnh lý này thường xảy ra ở trẻ em nhưng cũng có thể xuất hiện ở người lớn. 

Những triệu chứng phổ biến bao gồm đau họng, khó nuốt, ho và đặc biệt là khó thở. Thông thường bệnh sẽ xuất hiện đột ngột và nếu không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng như tắc nghẽn đường thở.

Việc nhận biết sớm các triệu chứng và tìm kiếm sự can thiệp y tế là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Nếu bạn hoặc người thân có dấu hiệu của bệnh, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Tham khảo thêm: Viêm thanh quản cấp – Dấu hiệu nhận biết và điều trị

Nguyên nhân gây bệnh viêm nắp thanh quản

Viêm nắp thanh quản có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Việc xác định nguyên nhân gây ra tình trạng này rất quan trọng để có phương pháp điều trị thích hợp. 

Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:

• Nhiễm trùng: Các loại vi khuẩn như Haemophilus influenzae, Streptococcus và các virus gây cảm lạnh có thể gây viêm.
• Dị ứng: Các chất gây dị ứng như phấn hoa, bụi bẩn có thể kích thích viêm.
• Chấn thương: Chấn thương hoặc tác động trực tiếp vào vùng họng có thể dẫn đến tình trạng viêm.
• Tình trạng bệnh lý nền: Một số bệnh lý như tiểu đường, hệ miễn dịch suy yếu có thể làm tăng nguy cơ viêm.

Việc nhận biết các nguyên nhân này không chỉ giúp người bệnh có cái nhìn rõ hơn về tình trạng của mình mà còn hỗ trợ bác sĩ trong việc đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả và an toàn.

Dấu hiệu viêm nắp thanh quản 

Dấu hiệu nhận biết viêm nắp thanh quản rất đa dạng và có thể xuất hiện đột ngột. Khi có dấu hiệu, người bệnh nên chú ý và tìm kiếm sự trợ giúp y tế kịp thời để tránh biến chứng nghiêm trọng.

Các dấu hiệu phổ biến bao gồm:

• Khó thở: Khó thở ở thanh quản là một trong những triệu chứng chính của viêm nắp thanh quản. Khi nắp thanh quản sưng lên, có thể chèn ép đường thở, gây khó khăn cho việc hít thở.
• Khó nuốt: Người bệnh có thể cảm thấy đau và khó chịu khi nuốt, do viêm lan rộng đến họng.
• Đau họng: Cảm giác đau và ngứa ở họng là triệu chứng phổ biến. Điều này thường đi kèm với cảm giác sưng tấy.
• Sốt cao: Sốt là dấu hiệu của sự nhiễm trùng. Người bệnh có thể bị sốt cao và cảm thấy ớn lạnh.
• Thay đổi giọng nói: Tình trạng viêm có thể ảnh hưởng đến giọng nói, khiến giọng nói trở nên khàn khàn hoặc yếu ớt.
• Khó thở khi nằm ngửa: Nhiều người bị viêm thanh quản cảm thấy khó thở hơn khi nằm ngửa, do tác động của trọng lực lên đường thở.

Viêm nắp thanh quản có nguy hiểm không?

Nếu không được điều trị và chăm sóc đúng cách, viêm nắp thanh quản có thể trở nên nghiêm trọng hơn và dẫn đến một số biến chứng nguy hiểm.

Các biến chứng bao gồm:

• Hẹp đường thở: Tình trạng sưng viêm không thuyên giảm có thể gây tắc nghẽn đường thở, dẫn đến khó thở nghiêm trọng.
• Nhiễm trùng lan rộng: Vi khuẩn có thể lan sang các bộ phận khác của cơ thể, gây ra nhiễm trùng huyết, viêm màng não hoặc viêm phổi.
• Nguy cơ tử vong: Trong trường hợp cực kỳ nghiêm trọng và hiếm khi xảy ra, bệnh có thể có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Chẩn đoán viêm nắp thanh quản

Chẩn đoán viêm nắp thanh quản thường được thực hiện qua nhiều bước để đảm bảo chính xác. Tùy thuộc vào tình trạng cụ thể, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp chẩn đoán phù hợp.

Chẩn đoán bao gồm:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ khám sức khỏe và hỏi về triệu chứng cũng như kiểm tra cổ họng và lắng nghe âm thanh khi thở giúp xác định mức độ nghiêm trọng.
• Nội soi thanh quản: Sử dụng ống mỏng có camera để kiểm tra nắp thanh quản và các cấu trúc xung quanh, giúp phát hiện sưng và viêm.
• Xét nghiệm hình ảnh: Chụp X-quang hoặc MRI có thể cần thiết để đánh giá tình trạng nắp thanh quản và phát hiện bất thường hoặc biến chứng.
• Xét nghiệm mẫu dịch: Nếu nghi ngờ nhiễm trùng, bác sĩ có thể lấy mẫu dịch từ cổ họng để xác định loại vi khuẩn hoặc virus gây bệnh, giúp điều trị chính xác hơn.
• Đánh giá triệu chứng đi kèm: Bác sĩ sẽ chú ý đến các triệu chứng như sốt, khó thở hoặc thay đổi giọng nói để đánh giá mức độ nghiêm trọng của viêm.

Việc chẩn đoán sớm và chính xác là rất quan trọng để điều trị hiệu quả, giảm thiểu nguy cơ biến chứng và cải thiện sức khỏe đường hô hấp cho bệnh nhân.

Tham khảo thêm: Nội soi thanh quản là gì, có đau không, quy trình thực hiện?

Biện pháp điều trị viêm nắp thanh quản 

Các biện pháp điều trị nhằm mục đích giảm triệu chứng, ngăn ngừa biến chứng, cải thiện tình trạng hô hấp và loại bỏ nguyên nhân gây bệnh, giúp bệnh nhân hồi phục nhanh chóng.

1. Dùng thuốc kháng sinh 

Nếu viêm nắp thanh quản do vi khuẩn gây ra, đặc biệt là vi khuẩn Haemophilus influenzae type B (Hib), bác sĩ sẽ chỉ định kháng sinh để kiểm soát các triệu chứng.

Loại kháng sinh thường được chỉ định bao gồm:

• Ceftriaxone hoặc Cefotaxime: Kháng sinh phổ rộng này thường được dùng để điều trị viêm nắp thanh quản, hiệu quả cao chống lại Hib và các vi khuẩn gây nhiễm trùng hô hấp.
• Ampicillin/Sulbactam hoặc Amoxicillin/Clavulanate: Kháng sinh kết hợp giúp tiêu diệt vi khuẩn kháng thuốc, thường dùng khi bệnh nhân không dị ứng với penicillin.
• Macrolides (như Azithromycin): Sử dụng nếu bệnh nhân dị ứng với kháng sinh beta-lactam như ceftriaxone hoặc ampicillin.

Lưu ý: Việc sử dụng kháng sinh cần có sự chỉ định của bác sĩ, vì lạm dụng có thể gây kháng thuốc và làm phức tạp quá trình điều trị.

2. Thuốc giảm đau 

Thuốc giảm đau được sử dụng để giảm bớt sự khó chịu, đau rát cổ họng và sưng tấy. Thuốc được sử dụng theo chỉ định của bác sĩ, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.

Các loại thuốc thường được dùng bao gồm:

• Paracetamol: Giúp giảm đau và hạ sốt nhẹ, thường an toàn cho hầu hết mọi lứa tuổi.
• Ibuprofen: Thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) này giảm đau, sưng và hạ sốt. Tuy nhiên, cần thận trọng khi dùng với những người có vấn đề về dạ dày hoặc gan.
• Corticosteroids: Trong một số trường hợp nghiêm trọng, corticosteroids (như dexamethasone) có thể được chỉ định để giảm viêm nắp thanh quản, giúp cải thiện hô hấp nhanh chóng.

Lưu ý, việc sử dụng thuốc giảm đau cần tuân thủ liều lượng và hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

3. Nghỉ ngơi và uống nhiều nước 

Dành thời gian nghỉ ngơi và uống nhiều nước góp phần cải thiện các triệu chứng viêm nắp thanh quản cũng như giúp cơ thể hồi phục nhanh chóng.

• Nghỉ ngơi: Giúp hệ miễn dịch tập trung vào việc chống lại nhiễm trùng, đồng thời giảm căng thẳng lên hệ hô hấp, đặc biệt cần thiết khi viêm gây khó thở và mệt mỏi.
• Uống nhiều nước: Giữ cho cổ họng ẩm, hỗ trợ giảm đau và làm loãng dịch nhầy, giúp quá trình hô hấp dễ dàng hơn và giảm kích ứng.

4. Tạo độ ẩm trong không khí 

Giữ độ ẩm ổn định trong không khí là một cách hiệu quả để làm giảm các triệu chứng viêm nắp thanh quản. Không khí ẩm sẽ làm dịu cổ họng, giảm đau và giảm kích ứng.

Một số cách tạo độ ẩm không khí:

• Dùng máy tạo độ ẩm: Máy phun sương hoặc máy tạo độ ẩm giúp tăng độ ẩm trong không gian nhanh chóng, đặc biệt hữu ích trong môi trường khô lạnh.
• Đặt chậu nước trong phòng: Để chậu nước gần nguồn nhiệt hoặc cửa sổ giúp nước bốc hơi tự nhiên, tăng độ ẩm không khí một cách tự nhiên.
• Sử dụng khăn ướt: Đặt khăn ướt lên các thiết bị tỏa nhiệt hoặc gần đầu giường khi ngủ cũng giúp tăng độ ẩm xung quanh bạn một cách hiệu quả.

5. Phẫu thuật 

Phẫu thuật điều trị viêm nắp thanh quản hiếm khi cần thiết và thường chỉ được thực hiện trong trường hợp khẩn cấp khi đường thở bị tắc nghẽn nghiêm trọng, đe dọa tính mạng. 

Các phương pháp phẫu thuật có thể áp dụng:

• Nội khí quản: Đặt ống nội khí quản qua miệng hoặc mũi vào khí quản để duy trì đường thở trong trường hợp sưng quá nặng, giúp bệnh nhân thở dễ dàng.
• Mở khí quản cấp cứu: Nếu không thể đặt nội khí quản qua đường thông thường, bác sĩ có thể thực hiện mở khí quản, tạo một lỗ nhỏ ở cổ để đưa ống vào khí quản nhằm duy trì hô hấp.

Phẫu thuật chỉ được thực hiện khi các biện pháp khác không có hiệu quả, nhằm tránh nguy cơ biến chứng và bảo vệ đường thở cho bệnh nhân.

Phòng ngừa viêm nắp thanh quản 

Các biện pháp phòng ngừa viêm nắp thanh quản bao gồm:

• Tiêm phòng: Tiêm phòng các bệnh truyền nhiễm như cúm, phế cầu khuẩn có thể giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp.
• Giữ vệ sinh cá nhân: Thường xuyên rửa tay, đặc biệt sau khi tiếp xúc với người bệnh, là cách hiệu quả để ngăn ngừa lây nhiễm.
• Tránh hút thuốc và khói thuốc: Khói thuốc lá và các chất gây ô nhiễm không khí có thể làm tổn thương đường hô hấp và tăng nguy cơ viêm.
• Giữ ẩm không khí: Sử dụng máy phun sương trong nhà để giữ ẩm không khí, giúp giảm kích thích cho cổ họng.
• Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Ăn uống đủ chất, tăng cường rau xanh, trái cây và các thực phẩm giàu vitamin để hỗ trợ hệ miễn dịch.

Viêm nắp thanh quản là một tình trạng nghiêm trọng có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu và biến chứng nguy hiểm. Do đó, nếu gặp bất kỳ triệu chứng nào liên quan, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ ngay lập tức. 

Tham khảo thêm:

• Đau họng không nói được phải làm sao? Chữa thế nào?
• Phù nề thanh quản – Nguyên nhân và phương pháp điều trị