Cách phân biệt viêm khớp dạng thấp và thoái hóa khớp

Bệnh viêm khớp dạng thấp và thoái hóa khớp đều là những căn bệnh xương khớp tiến triển mãn tính. Trong giai đoạn đầu, triệu chứng của cả hai bệnh lý đều là những cơn đau mỏi khớp không đặc trưng. Đôi khi, sự nhầm lẫn giữa hai tình trạng này có thể gây ảnh hưởng đến kết quả của quá trình điều trị.

Bệnh viêm khớp dạng thấp và thoái hóa khớp là gì?

Viêm khớp dạng thấp và thoái hóa khớp đều liên quan đến tổn thương ở khớp và gây ra các triệu chứng đau nhức tương tự trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, sự khác biệt cơ bản là thoái hóa khớp chủ yếu liên quan đến quá trình lão hóa còn viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn dẫn đến tổn thương khớp. Để phân biệt rõ ràng giữa hai tình trạng này, việc thăm khám và làm xét nghiệm tại cơ sở y tế là cần thiết.

Thoái hóa khớp

Thoái hóa khớp là quá trình sụn khớp bị tổn thương và mòn dần theo thời gian, dẫn đến sự biến đổi ở bề mặt sụn và phát triển các gai xương làm biến dạng khớp.

Các đối tượng có nguy cơ cao gồm người béo phì, người mắc bệnh gai xương, những người ít vận động hoặc vận động quá sức, và vận động viên có chấn thương khớp. Khớp bị thoái hóa thường là khớp gối, cột sống thắt lưng, khớp cổ và khớp háng do chịu nhiều trọng lượng. 

Thoái hóa khớp gây ra các triệu chứng như sưng, khó khăn khi cử động và có thể có tiếng kêu lạo xạo do thiếu dịch khớp, tương tự triệu chứng của gout.

Tham khảo: Bệnh viêm khớp dạng thấp chữa ở đâu tốt nhất hiện nay?

Viêm khớp dạng thấp

Viêm khớp dạng thấp là một rối loạn mạn tính liên quan đến hệ thống tự miễn, phổ biến ở độ tuổi từ 20 đến 40 và phụ nữ có khả năng mắc cao hơn nam giới.

Bệnh gây ra các triệu chứng như sưng, đau, và đỏ tại các khớp, thường ở các vị trí đối xứng như bàn tay và chân, và có thể dẫn đến biến dạng khớp và ảnh hưởng đến chức năng tim mạch.

Mặc dù nguyên nhân chính xác chưa được xác định, nhưng yếu tố di truyền được cho là có liên quan. Việc điều trị tập trung vào việc giảm nhẹ triệu chứng và ngăn chặn sự tiến triển của bệnh.

Phân biệt viêm khớp dạng thấp và thoái hóa khớp

Viêm khớp dạng thấp và thoái hóa khớp đều là những tình trạng phổ biến ở độ tuổi trung niên, với triệu chứng tương tự nhưng có thể phân biệt được qua một số điểm khác biệt cụ thể.

Vị trí vùng khớp tổn thương

• Viêm khớp dạng thấp: Tổn thương thường gặp ở các khớp nhỏ, kèm theo sưng, đau, đỏ và nóng ở bề mặt da. Các khớp lớn như gối, vai và mắt cá chân cũng có thể bị ảnh hưởng ở giai đoạn nghiêm trọng.
• Thoái hóa khớp: Tổn thương chủ yếu ở các khớp chịu áp lực cao như đầu gối, thường xuất hiện đau ở cả hai bên nhưng một bên thường nặng hơn.

Đặc điểm cơn đau khớp

• Thoái hóa khớp: Cơn đau tăng khi vận động và giảm khi nghỉ ngơi, với triệu chứng cứng khớp và khó chuyển động vào buổi sáng, thường kéo dài khoảng 15 – 30 phút.
• Viêm khớp dạng thấp: Sưng và đau khớp từ ban đầu, cứng khớp và đau rõ rệt vào buổi sáng, kéo dài hơn 1 giờ ở giai đoạn nặng.

Đọc thêm: Các bài thuốc nam chữa viêm khớp dạng thấp phổ biến

Dấu hiệu nhận biết

Cả hai bệnh đều gây đau, cứng khớp và hạn chế vận động, nhưng với viêm khớp dạng thấp, các triệu chứng như cứng khớp và đau nghiêm trọng vào buổi sáng, kèm theo tình trạng sốt nhẹ và mệt mỏi quá độ. Trong khi đó, thoái hóa khớp thường gây đau kéo dài, khô khớp và âm thanh lục cục khi di chuyển.

Điểm khác biệt cụ thể

• Viêm khớp dạng thấp: Liên quan đến rối loạn miễn dịch, có thể ảnh hưởng đến các cơ quan như mắt, phổi và tim. Giai đoạn 4 có thể hình thành nốt thấp khớp, gây biến dạng và đau đớn nghiêm trọng.
• Thoái hóa khớp: Chủ yếu ảnh hưởng đến các khớp và cơ, không liên quan đến các cơ quan khác, với triệu chứng đau khớp và cứng khớp kéo dài suốt ngày. 

Phương pháp chẩn đoán và điều trị viêm khớp dạng thấp, thoái hóa khớp

Viêm khớp dạng thấp và thoái hóa khớp đều là những căn bệnh gây tổn thương khớp từ nhẹ đến nghiêm trọng. Nếu như không điều trị sớm, bệnh nhân thậm chí có thể mất khả năng vận động tại vùng khớp bị tổn thương. Bởi vì những dấu hiệu ban đầu của hai bệnh lý này khó phân biệt, do đó bệnh nhân không nên chủ quan mà cần thăm khám sớm để được bác sĩ đánh giá tình trạng bệnh lý cụ thể.

Chẩn đoán bệnh thoái hóa khớp và viêm khớp dạng thấp

Chẩn đoán chính xác giữa hai bệnh lý này yêu cầu một quy trình đánh giá kỹ lưỡng do triệu chứng ban đầu tương tự nhau.

• Viêm khớp dạng thấp: Bác sĩ tiến hành khám lâm sàng, thu thập tiền sử gia đình và xét nghiệm máu để tìm kháng thể đặc trưng. Xét nghiệm hình ảnh giúp phát hiện tổn thương và viêm sưng khớp.
• Thoái hóa khớp: Qua khám lâm sàng và tìm hiểu bệnh sử, xét nghiệm hình ảnh như X-quang hoặc MRI sẽ được sử dụng để nhận diện các thay đổi bệnh lý tại khớp.

Xem thêm: Bệnh viêm khớp dạng thấp có di truyền không?

Điều trị viêm khớp dạng thấp và thoái hóa khớp

Cả hai bệnh lý chưa có phương pháp chữa trị hoàn toàn, điều trị nhằm giảm viêm, ngăn ngừa tổn thương và cải thiện chức năng.

• Viêm khớp dạng thấp: Sử dụng thuốc chống viêm, thuốc giảm đau, Corticosteroid, DMARDs và các thuốc sinh học để kiểm soát triệu chứng và ngăn chặn tổn thương.
• Thoái hóa khớp: Tập trung giảm đau và cải thiện vận động khớp qua sử dụng kem bôi, thuốc giảm đau, tiêm Corticosteroid, vật lý trị liệu và tư vấn lối sống.

Cả hai trường hợp đều có thể cần đến phẫu thuật nếu tổn thương khớp quá nặng, tuy nhiên, đây là biện pháp cuối cùng và chỉ áp dụng khi các phương pháp khác không mang lại hiệu quả. Phẫu thuật giúp phục hồi chức năng hoặc thay thế khớp bị hỏng.

Với bài viết trên, hi vọng người bệnh đã nắm rõ được cách phân biệt viêm khớp dạng thấp và thoái hóa khớp. Nhìn chung những căn bệnh liên quan đến khớp thường khó nhận diện đặc trưng. Vì thế ngay khi có dấu hiệu đau nhức bất thường, người bệnh nên tìm đến bác sĩ để được chẩn đoán và hỗ trợ. Bệnh xương khớp cần được được điều trị sớm và kéo dài mới có thể khắc phục dứt điểm.

Bài viết liên quan: 

• Người viêm khớp dạng thấp nên ăn gì, kiêng gì tốt?
• Viêm khớp dạng thấp huyết thanh dương tính là gì?