Viêm da Corticoid: Cách nhận biết và điều trị hiệu quả

Viêm da corticoid là tình trạng tổn thương nặng gây nhiễm trùng, bong tróc, nổi mụn dày đặc rất mất thẩm mỹ. Căn bệnh này thường do bệnh nhân lạm dụng chất corticoid trong mỹ phẩm hoặc các loại thuốc chữa bệnh về da gây nên. Để hiểu rõ hơn về tình trạng này và cách khắc phục hiệu quả, an toàn bằng thảo dược mời theo dõi bài viết dưới đây.

Viêm da corticoid là bệnh gì?

Corticoid là một loại chất chống viêm mạnh thường được sử dụng trong lĩnh vực Y tế với tác dụng kháng viêm, chống dị ứng, chống mẫn cảm, chống ngộ độc và ức chế miễn dịch. Mặc dù được sử dụng trong nhiều loại thuốc dạng uống, dạng bôi hoặc dung dịch tiêm trực tiếp, tuy nhiên corticoid vẫn được xếp trong nhóm chất độc thuộc bảng B của Bộ Y tế. Chính vì thế việc sử dụng corticoid luôn được khuyến cáo cần hết sức thận trọng và chỉ dùng khi có chỉ định của bác sĩ.

Viêm da corticoid là tình trạng viêm nhiễm do “nghiện” chất corticoid thông qua việc bôi các loại mỹ phẩm, kem trị bệnh về da… Điều nguy hiểm là khi sử dụng các loại kem bôi có chứa corticoid là da đẹp lên trông thấy, các tổn thương phục hồi nhanh chóng, đặc biệt mụn sưng viêm tiêu biến tức thì. Nhưng ngay khi ngừng sử dụng các loại kem bôi này da sẽ bị hủy hoại nghiêm trọng.

Nguyên nhân gây viêm da Corticoid

Có rất nhiều nguyên nhân gây viêm da Corticoid nhưng bệnh hình thành chủ yếu do các yếu tố sau:

• Sử dụng thuốc Corticoid để điều trị dị ứng hoặc mụn không đúng liều lượng bác sĩ quy định
• Tự ý dùng thuốc để làm đẹp da 
• Sử dụng mỹ phẩm làm đẹp, trắng da hoặc trị mụn, trị nám có chứa thành phần Corticoid quá nhiều trong thời gian dài
• Dùng mỹ phẩm không có nguồn gốc và thành phần rõ ràng

Biểu hiện của viêm da Corticoid

Tùy thuộc vào từng thể xảy ra mà bệnh có những biểu hiện khác nhau. Cụ thể như:

1. Thể khô da bong tróc

Thể khô da bong tróc là thể nhẹ, nhiễm Corticoid ở mức độc tính thấp trong thời gian ngắn. Triệu chứng thường gặp như:

• Da có dấu hiệu khô nhẹ hoặc đến vừa
• Không xuất hiện tình trạng đỏ da hay nóng rát trên da
• Không có sẩn trên da
• Có triệu chứng ngứa, ở một số đối tượng không gặp phải biểu hiện này

2. Thể viêm da kích thích

Đây là một trong những thể nặng và cấp tính do người bệnh dùng các loại sản phẩm chứa Corticoid có độc tính cao và mạnh. Triệu chứng bệnh thường gặp trên vùng da bị ảnh hưởng bởi thuốc như:

• Ngứa da, tùy từng cơ địa mà có người ngứa nhiều, người ngứa ít
• Da bị đỏ kèm theo triệu chứng nóng rát
• Da khô bong tróc từng mảng sần sùi, khô ráp
• Nổi mẩn đỏ
• Mụn nước có thể dày hay thưa. Sau thời gian chúng có thể gây vỡ tiết dịch và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng da

3. Thể viêm da tăng tiết nhờn và nổi mụn

Thể viêm này kéo dài dai dẳng đến cả năm với các biểu hiện nhận biết đặc trưng như:

• Da tiết nhờn nhiều và trông bẩn
• Nổi mụn đầu trắng và đầu đen nhiều khi người bệnh ngưng sử dụng kem
• Da xuất hiện nhiều mụn đầu trắng chìm dưới da. Mụn có thể mọc nhiều sau khi ngưng dùng sản phẩm và giảm sau đó 5 – 6 tháng sau điều trị
• Da có mụn mủ và mụn viêm
• Có nhiều vết sẹo thâm hoặc sẹo lõm

4. Thể đỏ da giãn mạch kéo dài

Thể này xuất hiện khi người bệnh sử dụng thuốc bôi Corticoid là Dexamethasone. Thể này hình thành với các triệu chứng điển hình như:

• Da đỏ và nóng rát phừng phừng. Tình trạng này tăng lên khi người bệnh vận động cơ thể, vận động mặt, tiếp xúc với hóa chất, nhiệt hoặc xúc động
• Biểu hiện giãn mạch đỏ da thường tái phát nhiều cơn trong ngày
• Sưng phù ở mặt và có cảm giác căng tức, châm chích hoặc ngứa như kiến bò ở bên dưới da

5. Thể viêm da dạng phồng rộp

Thể này còn gọi là hội chứng hoại tử da do nhiễm độc thuốc Corticoid trên cơ địa bị dị ứng bẩm sinh (Steven Johnson). Triệu chứng nhận biết của thể này chính là da nổi nhiều những phồng nước như phỏng. Những nốt phồng này nổi ngày càng nhiều. 

Sau thời gian chúng loang thành một mảng rộp phồng nước rộng trên bề mặt và vỡ ra gây đau rát. Khi chúng khô, da sẽ bị lột sạch và để lại mẩn đỏ trên da, đôi khi để lại sạm thâm sau viêm. Nếu những nốt phồng rộp này không được khắc phục kịp thời có thể biến thành túi mủ và gây viêm nhiễm nặng.

Yếu tố ảnh hưởng đến mức độ nặng nhẹ của viêm da Corticoid

Các yếu tố ảnh hưởng đến mức độ nặng nhẹ của viêm da Corticoid chủ yếu như: 

• Thời gian sử dụng thuốc càng lâu, thời gian điều trị bệnh sẽ càng kéo dài
• Độc tính của Corticoid càng cao, khả năng viêm càng nặng
• Nồng độ Corticoid trong sản phẩm và tần suất bôi thuốc hay sản phẩm chứa Corticoid càng nhiều thì tình trạng viêm càng nặng và gây khó khăn trong việc chữa trị về sau

Cách điều trị viêm da Corticoid hiệu quả

Một trong những nguyên tắc đầu tiên khi điều trị viêm da Corticoid là bệnh nhân phải ngưng sử dụng tất cả các sản phẩm có chứa hoạt chất Corticoid. Trong trường hợp, triệu chứng bệnh nặng, người bệnh nên đến bệnh viện thăm khám và nhận sự chăm sóc từ bác sĩ chuyên khoa.

Chữa viêm da corticoid bằng phương pháp Tây y

Với những trường hợp viêm da corticoid khi điều trị bằng phương pháp Tây y, bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân ngừng sử dụng tất cả các loại mỹ phẩm và tuyệt đối không bôi bất kỳ loại kem gì lên mặt. Thông thường bác sĩ sẽ kê đơn gồm các loại vitamin C, A, E… để tăng cường sức đề kháng và dưỡng chất cho da, kèm theo thuốc tím dạng nước bôi lên da để tránh nhiễm trùng, lở loét, dùng nước muối sinh lý rửa mặt hàng ngày để làm sạch da.

Chăm sóc da bị nhiễm corticoid bằng mặt nạ tự nhiên

Da bị nhiễm Corticoid thường rất nhạy cảm, mỏng, yếu và thiếu dưỡng chất trầm trọng. Chính vì thế, việc bổ sung thêm dưỡng chất cho da là rất cần thiết. Bạn có thể sử dụng một số loại mặt nạ tự nhiên lành tính để xoa dịu làn da như:

• Thoa mật ong: Mật ong giúp cung cấp độ ẩm cho da, đồng thời giúp xoa dịu và làm lành tổn thương da nhanh chóng. Do đó, người bệnh có thể dùng mật ong bôi đều lên vị trí da bị ảnh hưởng. Tuần thực hiện 2 – 3 lần giúp cải thiện triệu chứng bệnh
• Dầu dừa: Nhờ đặc tính kháng viêm, chống khuẩn và giúp cung cấp độ ẩm cho da, dầu dừa được xem là công thức làm đẹp giúp giảm tình trạng khô rát, bong tróc trên da. Người bệnh chỉ cần vệ sinh da bị bệnh sạch sẽ và thoa đều dầu dừa, massage 5 phút và rửa lại mặt sau 30 phút, giúp hỗ trợ làm giảm tình trạng khó chịu do bệnh gây nên.

Lưu ý: Các loại mặt nạ tự nhiên này không giúp điều trị bệnh mà chỉ hỗ trợ bổ sung dưỡng chất để da phục hồi nhanh hơn. Khi áp dụng cần đặc biệt lưu ý vấn đề vệ sinh và nguồn nguyên liệu đảm bảo để tránh gây nhiễm trùng khiến bệnh càng nặng hơn. Tốt nhất, bệnh nhân vẫn nên thăm khám và điều trị theo những chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

Viêm da corticoid kiêng ăn gì?

Khi bị viêm da corticoid, bệnh nhân, nên hạn chế ăn thực phẩm chứa nhiều chất béo no mà hãy thay vào đó là thức ăn chứa chất béo không no như cá hồi, dầu ô liu,… Bởi những thực phẩm này đều chứa chất chống viêm, rất có lợi đối với sức khỏe người bệnh viêm da Corticoid. Đồng thời, bệnh nhân cũng nên tránh sử dụng đồ ăn, thức uống chứa chất kích thích như cồn, rượu để ngăn ngừa bệnh chuyển nặng.

Ngoài ra, một chế độ ăn nhiều vitamin A, C và khoáng chất sẽ giúp bổ sung dưỡng chất cho cơ thể, giúp tăng khả năng phục hồi ở da. Do đó, bệnh nhân nên bổ sung nhiều rau xanh và trái cây vào khẩu phần ăn mỗi ngày.

Bên cạnh đó, trong chế độ sinh hoạt hàng ngày bệnh nhân cần lưu ý:

• Uống nhiều nước để thanh lọc làn da.
• Hạn chế tối đa việc sử dụng mỹ phẩm trong quá trình điều trị.
• Đặc biệt chú trọng việc chống nắng cho da khi đi ra ngoài bằng cách bịt khẩu trang, che chắn cẩn thận. Bên cạnh các biện pháp này, bệnh nhân cũng có thể sử dụng các viên uống bổ sung có tác dụng chống nắng nội sinh như Pomphenol Sunguard Dietary Supplement, Heliocare Oral hoặc Fresa,… để hỗ trợ điều trị bệnh từ sâu bên trong. Tuy nhiên, trước khi dùng các sản phẩm này, người bệnh cần tìm hiểu rõ về thành phần, tác dụng cũng như cách dùng thuốc và tác dụng phụ có thể xảy ra. Tốt nhất, bệnh nhân nên tham khảo ý kiến bác sĩ và dược sĩ.

Viêm da Corticoid nếu không điều trị sớm có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đối với làn da, làm mất tính thẩm mỹ. Do đó, khi thấy triệu chứng bệnh đầu tiên, người bệnh cần thăm khám và điều trị.

Có thể bạn quan tâm:

• Viêm Da Dị Ứng Bội Nhiễm Là Gì? Có Nguy Hiểm Không?