U nang buồng trứng phải có nguy hiểm không, cần lưu ý gì?
U nang buồng trứng phải là một bệnh lý phụ khoa phổ biến, có thể gây xoắn nang, vỡ nang, vô sinh hoặc thậm chí là ung thư hóa và tử vong.
U nang buồng trứng phải là gì?
U nang buồng trứng là túi chứa đầy chất lỏng hình thành trên buồng trứng. Buồng trứng là hai cơ quan sinh sản nằm ở mỗi bên tử cung. U nang buồng trứng rất phổ biến và hầu hết đều lành tính. Trên thực tế, nhiều phụ nữ có u nang buồng trứng vào một thời điểm nào đó trong đời và thậm chí không biết.
U nang buồng trứng phải là một dạng u nang hình thành và phát triển tại buồng trứng bên phải. Cũng giống như u nang buồng trứng nói chung, u nang buồng trứng phải có thể là:
- Lành tính: Đây là dạng u nang phổ biến nhất, thường chứa dịch lỏng bên trong và có kích thước nhỏ (từ 2 – 3mm). Hầu hết u nang buồng trứng lành tính sẽ tự biến mất trong vài tháng mà không cần điều trị.
- Ác tính: Tuy hiếm gặp hơn, nhưng u nang buồng trứng cũng có thể là ung thư. Ung thư buồng trứng thường không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu, khiến việc phát hiện sớm trở nên khó khăn.
Tham khảo thêm: U nang buồng trứng xoắn là gì, có mang thai được không?
Nguyên nhân gây bệnh
Có nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến u nang buồng trứng phải, bao gồm:
- Rụng trứng không bình thường: Khi nang trứng không vỡ ra để giải phóng trứng, nó có thể phát triển thành u nang.
- Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS): Đây là tình trạng rối loạn nội tiết tố có thể gây ra nhiều nang nhỏ hình thành trên buồng trứng.
- Mãn kinh: Khi phụ nữ mãn kinh, nồng độ estrogen và progesterone giảm xuống có thể dẫn đến hình thành u nang.
- Di truyền: Nếu mẹ hoặc chị gái bạn có tiền sử u nang buồng trứng, bạn có nguy cơ cao mắc bệnh hơn.
- Nhiễm trùng vùng chậu: Nhiễm trùng có thể lan đến buồng trứng và gây ra u nang.
- Sử dụng thuốc hỗ trợ sinh sản: Thuốc kích thích buồng trứng có thể làm tăng nguy cơ hình thành u nang.
- Chế độ ăn uống: Chế độ ăn uống nhiều chất béo và cholesterol có thể làm tăng nguy cơ mắc u nang buồng trứng.
Dấu hiệu nhận biết
U nang buồng trứng thường phát triển thầm lặng, không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu. Thông thường, chỉ được phát hiện qua kiểm tra định kỳ hoặc siêu âm. Khi phát triển lớn, u nang có thể gây chèn ép ống dẫn trứng và tạo ra các dấu hiệu bất thường.
Các dấu hiệu phổ biến bao gồm:
- Đau bụng dưới
- Đau lưng hoặc hông
- Chướng bụng hoặc đầy hơi
- Đi tiểu thường xuyên
- Khó chịu khi đi tiêu
- Tăng cân
- Buồn nôn và nôn
- Thay đổi chu kỳ kinh nguyệt
- Đau khi giao hợp
Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào trong số này, điều quan trọng là phải đi khám bác sĩ để loại trừ u nang buồng trứng hoặc các tình trạng sức khỏe khác.
Tham khảo thêm: U nang buồng trứng trái là gì, có nguy hiểm không?
U nang buồng trứng phải có nguy hiểm không?
Đa số u nang buồng trứng phải không nguy hiểm. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể dẫn đến biến chứng nếu không được điều trị kịp thời.
Các biến chứng phổ biến bao gồm:
- Vỡ u nang: Vỡ u nang có thể gây đau dữ dội, buồn nôn và nôn. Trong một số trường hợp, vỡ u nang có thể gây chảy máu nội, có thể đe dọa tính mạng.
- Xoắn buồng trứng: Xoắn buồng trứng xảy ra khi u nang cắt đứt nguồn cung cấp máu của nó. Điều này có thể gây đau dữ dội, buồn nôn và nôn. Nếu không được điều trị, xoắn buồng trứng có thể dẫn đến hoại tử buồng trứng.
- Vô sinh: U nang buồng trứng có thể gây vô sinh bằng cách cản trở sự thụ tinh.
- Ung thư: Mặc dù hiếm gặp, nhưng u nang buồng trứng có thể ung thư. Ung thư buồng trứng thường không có triệu chứng ở giai đoạn đầu, vì vậy việc phát hiện sớm rất quan trọng.
Chẩn đoán bệnh u nang buồng trứng phải
Bệnh nang buồng trứng thường được xác định thông qua các kỹ thuật chẩn đoán sau:
- Thăm khám lâm sàng và kiểm tra thực thể: Bác sĩ quan sát và kiểm tra bên ngoài để phát hiện các dấu hiệu và vết ảnh của khối u, đặc biệt là khi ấn vào bụng phía bên buồng trứng phải.
- Siêu âm: Hình ảnh siêu âm giúp bác sĩ đánh giá kích thước, loại u nang, số lượng, hình dạng và vị trí trên buồng trứng phải.
- Xét nghiệm máu: Phân tích máu giúp chẩn đoán các loại u nang cụ thể.
- Sinh thiết: Thực hiện khi có nang buồng trứng lớn, bệnh kéo dài hoặc có nghi ngờ về ung thư. Bác sĩ lấy mẫu mô từ khối u để kiểm tra dưới kính hiển vi.
- Các kỹ thuật chẩn đoán khác: MRI, CT scan cũng có thể được sử dụng để đánh giá chi tiết về nang buồng trứng.
Tìm hiểu thêm: U nang buồng trứng khi mang thai có nguy hiểm không?
Phương pháp điều trị bệnh u nang buồng trứng phải
1. Theo dõi sự tiến triển
U nang buồng trứng nhỏ (dưới 5 cm) thường không yêu cầu điều trị và có thể tự giảm kích thước sau vài tháng. Bác sĩ có thể đề xuất bạn theo dõi u nang thông qua siêu âm định kỳ, thường là mỗi 2-3 tháng.
Quá trình siêu âm sẽ giúp bác sĩ đánh giá kích thước, vị trí và hình dạng của u nang, từ đó xác định liệu nó có phát triển hay có sự thay đổi gì không.
Trong trường hợp u nang không thay đổi kích thước hoặc không xuất hiện triệu chứng mới, việc không thực hiện thêm liệu pháp điều trị có thể là một lựa chọn hợp lý.
2. Thuốc chữa u nang buồng trứng
Có một số loại thuốc được sử dụng để điều trị u nang buồng trứng phải, tùy thuộc vào tình trạng cụ thể và nhu cầu của bệnh nhân. Dưới đây là một số loại thuốc thường được sử dụng:
- Thuốc tránh thai:
- Giúp ngăn ngừa sự hình thành u nang mới.
- Có thể giúp điều hòa kinh nguyệt và giảm các triệu chứng như đau bụng, đầy bụng.
- Một số loại thuốc tránh thai có thể được sử dụng để điều trị u nang buồng trứng bao gồm: Yaz, Yasmin, Ortho Tri-Cyclen Lo, Ortho Evra, Nuvaring.
- Thuốc progestin:
- Giúp làm giảm kích thước u nang buồng trứng.
- Có thể được sử dụng để điều trị u nang buồng trứng ở phụ nữ không muốn sử dụng thuốc tránh thai.
- Một số loại thuốc progestin có thể được sử dụng để điều trị u nang buồng trứng bao gồm: medroxyprogesterone acetate (MPA), dydrogesterone (Duphaston), norethindrone acetate (Norlutate).
Tham khảo thêm: Bị u nang buồng trứng có thai được không? [Hỏi & Đáp]
3. Phẫu thuật chữa u nang buồng trứng
Trong trường hợp u nang buồng trứng lớn (trên 5 cm) hoặc u nang gây ra các triệu chứng nghiêm trọng có thể cần được phẫu thuật cắt bỏ. Phẫu thuật có thể được thực hiện qua đường mổ hoặc bằng phẫu thuật nội soi.
Phẫu thuật mổ:
- Cắt bỏ u nang qua một đường rạch trên bụng.
- Phương pháp này thường được sử dụng cho u nang lớn hoặc u nang nghi ngờ ung thư.
Phẫu thuật nội soi:
- Cắt bỏ u nang qua một vài đường rạch nhỏ trên bụng.
- Phương pháp này ít xâm lấn hơn phẫu thuật mổ và thường có thời gian hồi phục nhanh hơn.
Lưu ý khi bị u nang buồng trứng phải
Chế độ ăn uống:
- Ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt.
- Hạn chế ăn thức ăn nhiều dầu mỡ, chất béo bão hòa, cholesterol.
- Uống nhiều nước, ít nhất 2 lít mỗi ngày.
- Tránh sử dụng các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá.
Chế độ sinh hoạt:
- Tập thể dục thường xuyên, ít nhất 30 phút mỗi ngày.
- Duy trì cân nặng hợp lý.
- Tránh thức khuya, ngủ đủ giấc.
- Giảm căng thẳng, stress.
Theo dõi sức khỏe:
- Đi khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần để theo dõi tình trạng u nang.
- Siêu âm buồng trứng định kỳ theo chỉ định của bác sĩ.
- Thông báo cho bác sĩ ngay nếu có bất kỳ triệu chứng bất thường nào, chẳng hạn như đau bụng dữ dội, buồn nôn, nôn, chảy máu âm đạo bất thường.
Lưu ý khác:
- Không tự ý mua thuốc uống hoặc sử dụng các bài thuốc dân gian để điều trị u nang buồng trứng mà không có chỉ định của bác sĩ.
- Tuân thủ theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ.
- Sử dụng biện pháp tránh thai an toàn để tránh mang thai ngoài ý muốn.
U nang buồng trứng phải thường lành tính và không gây ra bất kỳ vấn đề gì, thường tự biến mất trong vài tháng. Tuy nhiên, một số u nang có thể nghiêm trọng, do đó người bệnh cần đến bệnh viện để được thăm khám, điều trị phù hợp.
Bạn có thể tham khảo thêm
- Đa nang buồng trứng là gì? Dấu hiệu nhận biết và điều trị
- U nang nước buồng trứng là gì, có nguy hiểm không?
Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!