Tuỷ Răng Bị Hoại Tử Là Do Đâu? Cách Kiểm Tra và Điều Trị
Tủy răng bị hoại tử là giai đoạn nặng của bệnh viêm tủy răng, khi người bệnh mắc viêm tủy răng không phục hồi, không được điều trị khiến tủy bị hoại tử. Tình trạng này được đánh giá là có mức độ nguy hiểm cao, có nguy cơ gây ra các biến chứng như mất răng vĩnh viễn, răng rụng hàng loạt, viêm nhiễm xương hàm dẫn đến tiêu xương hàm…
Hoại tử tủy răng là gì?
Hoại tử tủy răng còn được gọi với cái tên khác là viêm tủy răng hoại tử, đây là giai đoạn tiếp theo của bệnh viêm tủy răng không hồi phục. Trong đó, tủy răng là cơ quan nằm sâu trong răng, được xem là nguồn sống của răng, có cấu tạo tương đối phức tạp, kéo dài từ thân răng đến chân răng.
Tủy răng có vai trò nuôi dưỡng, tái tạo ngà răng, dẫn truyền cảm giác và là cơ quan có chức năng miễn dịch, bảo vệ cơ thể do có chứa hệ thống mạch bạch huyết và tế bào lympho.
Như đã đề cập, hoại tử tủy răng là giai đoạn nghiêm trọng của bệnh viêm tủy răng không hồi phục. Căn bệnh này được chia thành nhiều giai đoạn nhỏ gồm viêm tủy răng cấp, viêm tủy răng mãn tính và giai đoạn nặng là hoại tử tủy răng.
Có thể hiểu, hoại tử tủy răng là tình trạng mô tủy đã bị chết, không thể phục hồi và điều trị được nữa. Giải pháp duy nhất lúc này chính là loại bỏ đi phần tủy bị hoại tử để các tổn thương không lan rộng, gây đau nhức nghiêm trọng cho người bệnh.
Nguyên nhân khiến tủy răng bị hoại tử
Có rất nhiều nguyên nhân, yếu tố thúc đẩy dẫn đến tình trạng tủy răng bị hoại tử. Trong đó, nguyên nhân phổ biến, thường gặp nhất là do các bệnh lý về răng miệng, đặc biệt là sâu răng, viêm tủy răng không được sớm điều trị hoặc điều trị không đúng cách khiến tủy răng bị viêm không thể hồi phục, lâu ngày gây hoại tử. Một số nguyên nhân thường gặp có thể kể đến như:
1. Do chấn thương
Các chấn thương, va đập đột ngột khiến hệ thống tuần hoàn trong ống tủy bị gián đoạn, nếu không được quan tâm và điều trị đúng mức sẽ gây ra hiện tượng chết tủy từ từ. Đây cũng là lý do khiến nhiều người bị ngã do bất cẩn, tai nạn lao động, tai nạn giao thông… gây va đập, nứt vỡ răng, lâu ngày chiếc răng bị tổn thương chuyển từ màu trắng sang màu vàng, màu nâu.
Các chấn thương có thể khiến tủy răng bị hoại tử là do chúng gây đứt mạch máu vùng chóp, do va đập làm răng nứt vỡ làm lộ tủy răng, khiến tủy răng không được cung cấp dưỡng chất hoặc không được ngà răng, men răng bảo vệ, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập gây viêm và hoại tử.
Tham khảo thêm: Răng Ngả Màu Sau Lấy Tủy Do Đâu? Cải Thiện Thế Nào?
2. Hoại tử tủy răng do sâu răng
Sâu răng là một trong những bệnh lý về răng miệng thường gặp, chiếm tỷ lệ cao nhất trong các trường hợp mắc bệnh lý răng miệng ở Việt Nam, có thể xuất hiện ở mọi độ tuổi từ trẻ nhỏ đến người lớn.
Sâu răng là tình trạng vi khuẩn xâm nhập, phát triển làm mất mô cứng trên răng, lâu ngày gây lộ tủy răng. Sâu răng nghiêm trọng sẽ gây các lỗ sâu răng lớn, về lâu dài sẽ gây viêm tủy cấp, viêm tủy không hồi phục, cuối cùng dẫn đến chết tủy, hoại tử tủy.
Dấu hiệu nhận biết:
- Răng có màu vàng hoặc màu đen, sau đó bắt đầu xuất hiện các lỗ sâu răng
- Răng hay bị đau nhức, ê buốt, khó chịu, lỗ sâu răng to, dễ bị nhét thức ăn vào răng
- Đau nhói dữ dội, nhất là vào ban đêm khi nằm xuống nghỉ ngơi, có thể gây sưng mặt
- Miệng có mùi hôi, đôi khi có các triệu chứng toàn thân như sốt nhẹ, cơn đau lan tỏa, không xác định được vị trí chính xác…
3. Viêm tủy ngược dòng
Viêm tủy ngược dòng là tình trạng vi khuẩn xâm nhập, tấn công nướu và lợi rồi lan xuống chân răng, tác động đến các dây thần kinh quanh chân răng. Sau đó lại đẩy ngược lên tủy răng mà không tác động tới vùng men răng bên ngoài.
Viêm tủy răng ngược dòng rất nguy hiểm, không gây các triệu chứng rõ ràng mà tiến triển âm thầm, khó phát hiện. Bệnh thường bắt đầu từ viêm lợi, viêm nha chu, viêm chóp răng, đến khi tủy răng đau nhức khó chịu thì đã có nguy cơ bị viêm, hoại tử rồi.
4. Viêm tủy răng
Viêm tủy răng là hệ quả của bệnh sâu răng kéo dài, khiến tủy răng bị lộ hoặc do các chấn thương, hậu quả của việc sử dụng hóa chất gây viêm tủy. Viêm tủy răng được chia thành 2 dạng là viêm tủy răng hồi phục và viêm tủy răng không hồi phục. Trong đó, hoại tử tủy răng chính là giai đoạn nặng của bệnh viêm tủy răng không hồi phục.
Dấu hiệu nhận biết:
- Các cơn đau nhức, ê buốt răng thường xuyên xuất hiện
- Đau nhói ở răng nhất là vào ban đêm, khi nằm xuống nghỉ ngơi
- Răng nhạy cảm với nhiệt độ, dễ bị thực phẩm kích thích
- Nướu răng và mô xung quanh sưng đỏ, hơi thở có mùi hôi
- Một số trường hợp có thể bị sốt, đau lan toàn, khó xác định vị trí.
Tham khảo thêm: Viêm Tủy Răng Có Mủ: Nguyên Nhân, Cách Xử Lý, Điều Trị
5. Nguyên nhân khác
Tình trạng tủy răng bị hoại tử có thể liên quan đến nhiều nguyên nhân, yếu tố. Bên cạnh những nguyên nhân thường gặp đã đề cập, tình trạng hoại tử tủy răng cũng có thể xảy ra khi:
- Các thủ thuật nha khoa không đảm bảo: Hiện nay, có rất nhiều người bị hoại tử tủy không phải do bệnh lý về răng miệng mà là do việc thực hiện các thủ thuật nha khoa tại các trung tâm không uy tín, không đảm bảo về chất lượng, tay nghề, trình độ của nha sĩ. Hậu quả là do kỹ thuật không đúng, quy trình không đảm bảo mà tủy răng bị viêm nhiễm, thối, hoại tử nghiêm trọng.
- Do các bệnh lý răng miệng khác: Viêm tủy răng hoại tử còn có thể xảy ra do người bệnh mắc các bệnh lý về răng miệng khác như viêm nướu răng, viêm nha chu, viêm chóp răng… nhưng không thăm khám điều trị, lâu ngày làm tủy răng bị viêm nhiễm, hoại tử.
Dấu hiệu nhận biết tủy răng bị hoại tử
Thông thường, trước khi bị hoại tử, ở giai đoạn viêm cấp, có thể hồi phục được, tủy răng sẽ có rất nhiều triệu chứng bất thường. Đây là dấu hiệu mà cơ thể gửi cho bạn nhắc nhở bạn nên sớm thăm khám để được chẩn đoán và điều trị.
Thế nhưng, do chủ quan, người bệnh thường lơ là, bỏ qua các vấn đề bất thường về răng miệng. Đến khi tủy chết, hoặc hoại tử, răng bị gãy rụng mới quan tâm thì các bệnh lý về răng miệng của bạn đã vô cùng nghiêm trọng rồi.
Khi bị viêm tủy răng hoại tử, người bệnh thường có các triệu chứng sau đây:
- Ban đầu, người bệnh sẽ có cảm giác răng đau nhức, ê buốt liên tục, cơn đau có thể xuất hiện bất chợt hoặc khi bị thực phẩm kích thích
- Đau thường xuyên, nhất là về đêm, khi nằm xuống nghỉ ngơi, đau nhói khiến người bệnh trằn trọc, khó đi vào giấc ngủ
- Răng đặc biệt nhạy cảm với sự thay đổi nhiệt độ hoặc dễ bị các thức ăn, đồ uống quá nóng hoặc quá lạnh, quá ngọt, quá chua kích thích
- Khi bắt đầu bị hoại tử, các dây thần kinh sẽ ngừng gửi tín hiệu cảnh báo về các cơn đau nhức khó chịu cho bạn vì lúc này tủy răng đã chết, không còn thực hiện chức năng của mình nữa
- Tủy răng bị hoại tử, người bệnh sẽ không còn cảm thấy đau nhức khi thay đổi nhiệt độ hay bị thực phẩm kích thích. Nhưng lại thấy áp lực ở răng khi nghiến răng hoặc khi ăn, tình trạng này có thể kéo dài khoảng vài phút.
- Răng bị hoại tử thường chuyển sang màu vàng, đen hoặc nâu, có mùi hôi khó chịu, có dịch tủy hoại tử chảy ra theo các lỗ ở chóp răng.
Tủy răng bị hoại tử có nguy hiểm không?
Tủy răng bị hoại tử có nguy hiểm không là thắc mắc chung của nhiều người. Khi bạn bị hoại tử tủy răng, điều này cũng đồng nghĩa với việc bạn đang mắc viêm tủy răng không hồi phục ở giai đoạn nghiêm trọng, chỉ có thể diệt tủy răng để bảo tồn răng, tránh lây lan cho các răng khác. Có thể nói, hoại tử tủy răng tủy răng là tình trạng nguy hiểm, cần sớm thăm khám và điều trị để tránh các biến chứng nguy hiểm.
Một số biến chứng thường gặp có thể kể đến như:
- Viêm xương hàm, áp xe xương ổ răng: Viêm tủy răng không điều trị khiến ổ nhiễm trùng ngày càng lan rộng, lan xuống chân răng, gây viêm xương hàm, áp xe xương ổ răng. Đây là tình trạng không nên bỏ qua vì có thể gây hoại tử niêm mạc sàn miệng hoặc hỏng xương hàm…
- Nguy cơ mất răng vĩnh viễn: Hoại tử tủy răng là nguyên nhân hàng đầu gây mất răng vĩnh viễn. Do răng không được tủy nuôi dưỡng, bảo vệ, vi khuẩn ngày càng phát triển, phá hủy cấu trúc răng, làm răng gãy, nứt vỡ nghiêm trọng, buộc phải nhổ bỏ để tránh lây lan cho các răng khác.
- Nan chân răng: Là tình trạng nang biểu mô xương hàm bị nhiễm trùng, được phát triển từ sâu răng hoặc hoại tử tủy răng làm giải phóng độc tố ở vùng chóp răng từ đó gây viêm quanh chóp. Bệnh có thể gây tiêu chân răng tại vị trí viêm và chân răng lân cận, nhiều trường hợp có thể gây rụng răng hàm, biến dạng xương hàm…
- Biến chứng khác: Một số biến chứng khác của tủy răng bị hoại tử có thể kể đến như nguy cơ nhiễm trùng máu, sưng hàm, viêm mô tế bào, viêm xoang, viêm nha chu…
Tham khảo thêm: Viêm Tủy Răng Cửa: Có Đau Không? Điều Trị Như Thế Nào?
Phương pháp chẩn đoán và điều trị viêm tủy răng hoại tử
Khi bị hoại tử tủy răng, người bệnh không nên chủ quan cho rằng khi tủy đã chết thì sẽ không còn đau nhức, khó chịu, không gây ra ảnh hưởng gì nữa. Thực tế là hoại tử tủy nếu không được thăm khám, điều trị kịp thời sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, không chỉ ảnh hưởng đến các răng lân cận mà còn gây ra các biến chứng toàn thân như sốt, nhiễm trùng…
Chẩn đoán hoại tử tủy
Để chẩn đoán hoại tử tủy, các nha sĩ, bác sĩ sẽ tiến hành:
- Thăm khám các triệu chứng lâm sàng, quan sát trực tiếp tình trạng răng
- Chụp x-quang để đánh giá tình trạng răng, mức độ viêm, hoại tử của tủy răng
- Dùng máy thử tủy điện tạo ra các cơn sốc nhỏ cho răng, trường hợp tủy còn phục hồi được thì sẽ cảm thấy chấn động, còn không thì tức là tủy răng đã hoại tử.
Điều trị tủy răng hoại tử
Tùy vào tình trạng, mức độ hoại tử của tủy và sức khỏe răng miệng mà bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp cho người bệnh. Hiện nay, điều trị viêm tủy răng hoại tử chủ yếu là điều trị bảo tồn.
Đa phần các trường hợp người bệnh mắc viêm tủy răng hoại tử thường là tủy răng đã không thể hồi phục. Khi bị viêm tủy răng nhưng có thể phục hồi, bác sĩ sẽ tiến hành làm sạch phần tủy bị viêm, che tủy bằng GIC, Eugenate và trám tạm thời tủy răng đến khi tủy hồi phục hoàn toàn.
Còn trường hợp viêm tủy răng không phục hồi, tủy hoại tử thì sẽ được điều trị bằng các phương pháp sau:
1. Lấy tủy răng
Lấy tủy răng hay diệt tủy răng là phương pháp làm sạch hoàn toàn phần tủy bị viêm, hoại tử không thể phục hồi. Mục đích là nhằm loại bỏ ổ nhiễm trùng, ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm lan rộng, ảnh hưởng đến các bộ phận khác trong răng.
Làm sạch tủy răng được đánh giá là kỹ thuật điều trị nội nha tương đối phức tạp, đòi hỏi nha sĩ phải có trình độ chuyên môn, tay nghề cao, kết hợp cùng sự hỗ trợ của máy móc, trang thiết bị hiện đại. Các bước lấy tủy răng được thường được tiến hành như sau:
- Thăm khám, kiểm tra, chụp x-quang để xác định mức độ hoại tử tủy răng
- Vệ sinh răng miệng sạch sẽ, tiến hành gây tê giảm đau
- Đặt đế cao su và tiến hành diệt tủy răng
- Chụp x-quang kiểm tra lại để đảm bảo đã lấy hết tủy trong răng
- Trám ống tủy bằng vật liệu chuyên dụng
- Một số trường hợp sẽ được chỉ định bọc sứ để bảo vệ răng đã lấy tủy.
2. Nhổ răng
Trường hợp tủy răng bị hoại tử, răng bị hư hỏng nghiêm trọng, việc làm sạch tủy không thể áp dụng được nữa thì bắt buộc phải chỉ định nhổ bỏ răng. Nhổ răng thường thích hợp với tình trạng răng lung lay, tủy răng hoại tử, miệng bị hôi nhiều, răng không còn đảm bảo chức năng ăn nhai… Sau khi nhổ răng, thông thường, để tránh tiêu xương hàm thì việc cần thiết là phải trồng lại răng sau khi nhổ.
Tham khảo thêm: Chi phí điều trị viêm tủy răng bao nhiêu tiền? [Bảng Giá Mới]
Một số lưu ý khi tủy răng bị hoại tử
Khi gặp phải tình trạng hoại tử tủy răng, người bệnh không nên chủ quan trước tình trạng bệnh của mình. Cách tốt nhất là cần sắp xếp thời gian, nhanh chóng thăm khám trung tâm nha khoa, bệnh viện có chuyên khoa Răng – Hàm – Mặt uy tín, chất lượng để được chẩn đoán và có biện pháp điều trị phù hợp. Ngoài ra, người mắc viêm tủy răng hoại tử cũng cần lưu ý một số vấn đề sau đây:
- Tuyệt đối không tự ý mua thuốc điều trị, không chủ quan cho rằng sau khi tủy răng bị hoại tử, chết tủy thì sẽ không còn nguy hiểm gì nữa. Việc dùng thuốc bừa bãi hoặc không can thiệp điều trị kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng cho sức khỏe người bệnh.
- Song song với việc điều trị theo chỉ định của nha sĩ, bác sĩ, bạn cũng cần chú trọng việc chăm sóc, vệ sinh răng miệng. Nên chải răng đều đặn 2 – 3 lần/ngày, dùng bàn chải lông mềm, chải thật kỹ các mặt nhai của răng.
- Để tăng hiệu quả làm sạch răng miệng, bạn có thể sử dụng kết hợp chỉ nha khoa và nước súc miệng. Tuy nhiên, cần chọn nước súc miệng phù hợp với tình trạng sức khỏe răng miệng của mình.
- Để ngăn ngừa mảng bám trên răng, bạn có thể nhai kẹo cao su không đường, tăng cường uống nhiều nước, hạn chế sử dụng các thực phẩm nhiều đường, nhiều tinh bột.
- Nên xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, tăng cường ăn nhiều rau xanh, chất xơ, hạn chế dùng thức ăn, đồ uống quá nóng, quá lạnh, quá cay, chứa nhiều axit, nhiều chất tạo ngọt để không làm hỏng men răng…
- Xây dựng lối sống lành mạnh, hạn chế dùng rượu bia, thuốc lá, lấy cao răng, thăm khám nha khoa định kỳ 6 tháng/lần để làm sạch mảng bám, ngăn ngừa các bệnh lý về răng miệng như sâu răng, viêm nướu răng.
Nhìn chung, hoại tử tủy răng là giai đoạn nghiêm trọng của bệnh viêm tủy răng không hồi phục, có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến chức năng nhai và sức khỏe răng miệng nếu không được thăm khám, điều trị kịp thời, đúng cách. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi cung cấp sẽ giúp bạn hiểu hơn về tình trạng này để có hướng xử lý kịp thời, phù hợp.
Có thể bạn quan tâm:
- Tủy răng bị thối: Biến chứng, hướng xử lý và chữa trị
- Lấy tủy răng không sạch: Mối nguy hại cho răng miệng
Giải đáp thắc mắc của độc giả cùng chuyên gia của chúng tôi!