Thuốc nhuận tràng là gì? Các loại tốt nhất và cách sử dụng

Thuốc nhuận tràng là loại thuốc được sử dụng để kích thích hoặc tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình đi tiêu, giúp làm mềm phân và tăng cường vận động ruột. Nhóm thuốc này thường được dùng để điều trị táo bón và làm sạch ruột trước khi thực hiện các thủ thuật y tế nhất định.

Thuốc nhuận tràng là gì?

Thuốc nhuận tràng là nhóm thuốc dùng để giảm táo bón, tăng khả năng đi ngoài bằng cách kích thích hoạt động của ruột hoặc làm mềm phân. Nhóm thuốc này hoạt động dựa trên cơ chế làm tăng lượng nước và chất điện giải trong lòng ruột, kích thích cơ ruột co bóp hoặc cung cấp chất xơ để giúp phân di chuyển dễ dàng qua hệ tiêu hóa.

Trong một số trường hợp, bác sĩ còn chỉ định cho bệnh nhân dùng thuốc nhuận tràng nhằm mục đích làm sạch ruột trước khi thực hiện các thủ thuật y tế. Chẳng hạn như nội soi ruột, phẫu thuật ở đường tiêu hóa, chụp X-quang ruột bằng chất cản quang… Thuốc nhuận tràng có nhiều dạng bào chế. Bao gồm: 

• Viên nén và viên nang: Dễ sử dụng, thích hợp cho người cần liều lượng chính xác và tiện lợi khi mang theo.
• Chất lỏng và siro: Phù hợp cho trẻ em, người lớn tuổi hoặc những người gặp khó khăn khi nuốt viên nén.
• Bột hoà tan: Có thể hòa vào nước để uống, giúp điều chỉnh liều lượng dễ dàng hơn đối với một số người.
• Thuốc đặt hậu môn: Tác động trực tiếp lên ruột kết, thường được sử dụng khi cần hiệu quả nhanh chóng.

Phân loại thuốc nhuận tràng

Dựa trên cơ chế hoạt động, thuốc nhuận tràng được phân thành các nhóm chính như sau:

• Thuốc nhuận tràng thẩm thấu: Giúp tăng lượng nước trong ruột, làm phân mềm để chất thải dễ di chuyển hơn.
• Thuốc nhuận tràng kích thích: Kích thích cơ ruột co bóp mạnh mẽ, giúp đẩy phân di chuyển qua ruột nhanh chóng.
• Thuốc làm mềm phân: Làm mềm phân bằng cách tăng hấp thu nước và chất béo.
• Thuốc chứa chất xơ: Cung cấp chất xơ tự nhiên hoặc tổng hợp giúp tăng khối lượng phân và kích thích ruột hoạt động.
• Thuốc nhuận tràng dạng dầu: Thuốc hoạt động bằng cách bao phủ phân, giúp phân dễ dàng trượt qua ruột mà không bị hấp thụ vào cơ thể.

Mỗi loại thuốc nhuận tràng có ưu và nhược điểm riêng, cũng như chỉ định và chống chỉ định cụ thể. Do đó, việc sử dụng bất kỳ loại thuốc nào cũng nên tuân theo sự chỉ định của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế.

Tham khảo thêm: Táo bón uống thuốc gì tốt nhất? 5 loại thuốc được bác sĩ khuyên dùng

5 Loại thuốc nhuận tràng thông dụng

Các loại thuốc nhuận tràng đang được sử dụng phổ biến nhất hiện nay bao gồm

1. Thuốc Forlax

Thuốc Forlax là thuốc nhuận tràng được bào chế ở dạng bột, dùng để điều trị táo bón. Thành phần chính của thuốc Forlax là các hóa dược như: Saccharin sodium, Macrogol 4000,…

Tác dụng của thuốc Forlax là tác động lên đường ruột của người bệnh, giúp kích thích nhu động ruột. Đường ruột sẽ làm việc tốt hơn, tránh gặp phải tình trạng ứ phân ở đường ruột gây chướng bụng, táo bón.

Cách sử dụng:

• Pha bột thuốc Forlax với 1 cốc nước ấm.
• Mỗi ngày, người bệnh táo bón nên dùng từ 1 – 2 gói thuốc.
• Đối với trường hợp trẻ nhỏ, trước khi dùng thuốc Forlax, cần phải có sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.

2. Thuốc Duphalac

Thuốc Duphalac được bào chế ở dạng dung dịch. Thuốc có chứa chất Lactulose và một số tá dược khác. Chất Lactulose khi đi vào cơ thể người sẽ kết hợp với vi khuẩn trong đường ruột và chuyển hóa thành các axit hữu cơ.

Khi sử dụng, các thành phần hoạt chất trong thuốc Duphalac có tác dụng kích thích nhu động ruột làm việc tốt hơn, tăng cường dồn nén phân, làm ướt phân và cải thiện chứng táo bón.

Cách sử dụng:

• Dùng thuốc Duphalac bằng cách uống trực tiếp dung dịch thuốc, sau đó tráng miệng với nước lọc.
• Người dùng cũng có thể pha dung dịch thuốc với nước lọc để uống.
• Không dùng thuốc với bia, rượu, nước ngọt có gas.

Xem thêm: Thuốc trị táo bón Duphalac có tốt không? Cách dùng & giá bán

3. Thuốc Sorbitol

Thuốc nhuận tràng Sorbitol được bào chế ở dạng bột pha uống. Thành phần chính của thuốc là các loại hóa dược nhóm hydroxid. Các loại chất này có khả năng kích thích nhu động ruột, giúp ruột hút nước, làm mềm phân.

Khi sử dụng loại thuốc này, người bệnh nên đề phòng với các tác dụng phụ như đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy,… Tránh lạm dụng quá liều hoặc uống trong thời gian kéo dài

Cách sử dụng:

• Pha bột thuốc với nước lọc để uống.
• Dùng thuốc theo liều lượng mà bác sĩ chỉ định.

4. Thuốc Takeda

Thuốc Takeda do Nhật Bản sản xuất và đã được cấp phép nhập khẩu, phân phối tại thị trường Việt Nam. Thuốc giúp đường ruột hút nước tốt hơn, qua đó làm mềm phân và hạn chế cảm giác đau rát khi đại tiện.

Bên cạnh đó, thuốc Takeda còn có tác dụng kích thích nhu động ruột làm việc, tăng cường dồn nén, đẩy phân. Qua đó giúp người bệnh táo bón cải thiện tình trạng chướng bụng, đi vệ sinh ít lần trong tuần.

Cách sử dụng: 

• Uống thuốc trực tiếp với nước lọc.
• Không nên nhai thuốc vì có thể ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc.
• Người trưởng thành uống 2 – 3 viên/ngày.
• Đối với trẻ nhỏ, bậc cha mẹ cần hỏi qua bác sĩ trước khi cho trẻ dùng thuốc nhuận tràng Takeda.

5. Thuốc Biofermin S

Biofermin S là thuốc nhuận tràng mang lại hiệu quả cao trong điều trị táo bón. Thuốc có chứa các lợi khuẩn axit Lactic có tác dụng hút nước ở đường ruột, giúp làm mềm phân, thúc đẩy nhu động ruột làm việc tốt hơn, hỗ trợ điều trị táo bón.

Thuốc Biofermin S được bào chế ở dạng viên nén, dùng ở đường uống. Thuốc còn có công dụng điều trị các triệu chứng khác như: Kiết lị, sôi ruột, đau bụng, khó tiêu,…

Cách sử dụng:

• Dùng thuốc Biofermin S bằng cách uống thuốc với nước lọc hoặc nước sôi để nguội.
• Lưu ý, không nhai thuốc hoặc nghiền nát thuốc để uống.
• Trong quá trình dùng thuốc Biofermin S để điều trị táo bón, người dùng cần tránh tiêu thụ thuốc lá, rượu bia, các loại thực phẩm khô cứng.
• Liều dùng: Người lớn uống 9 viên/lần x 3 lần/ngày.
• Hỏi ý kiến bác sĩ khi cho trẻ dùng thuốc, nhất là trẻ dưới 5 tuổi.

Xem thêm: Thuốc trị táo bón của Nhật loại nào tốt, giá bao nhiêu, mua ở đâu?

9 Lưu ý khi sử dụng thuốc nhuận tràng

Khi sử dụng thuốc nhuận tràng, bạn cần lưu ý các điểm sau để đảm bảo an toàn và hiệu quả:

• Tuân thủ chỉ định của bác sĩ: Sử dụng thuốc theo đúng liều lượng và thời gian khuyến nghị. Không tự ý tăng liều lượng hoặc sử dụng lâu dài mà không có sự giám sát y tế.
• Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng: Một số thuốc cần được uống với một lượng nước nhất định hoặc không được dùng chung với loại thuốc khác.
• Tránh lạm dụng: Sử dụng kéo dài các loại thuốc kích thích có thể dẫn đến tình trạng phụ thuộc, khiến ruột không thể hoạt động bình thường mà không có thuốc.
• Cảnh giác với tác dụng phụ: Một số thuốc nhuận tràng có thể gây tác dụng phụ như đau bụng, kích ứng ruột, mất nước và mất cân bằng điện giải. Nếu có tác dụng phụ nghiêm trọng, cần liên hệ bác sĩ.
• Thận trọng với các tình trạng y tế cụ thể: Người có bệnh lý ruột, như viêm ruột, tắc ruột, hoặc các vấn đề về tiêu hóa khác cần thận trọng khi sử dụng thuốc nhuận tràng.
• Hydrat hóa cơ thể: Uống đủ nước mỗi ngày để hỗ trợ quá trình điều trị táo bón, đặc biệt khi sử dụng các loại thuốc osmotic.
• Kiểm tra tương tác thuốc: Một số thuốc nhuận tràng có thể tương tác với các loại thuốc khác mà bạn đang sử dụng, làm giảm hiệu quả điều trị hoặc gây tác dụng phụ.
• Thận trọng khi sử dụng cho trẻ em và người lớn tuổi: Liều lượng và loại thuốc cần được điều chỉnh cẩn thận dựa trên độ tuổi và tình trạng sức khỏe.
• Thay đổi lối sống: Cân nhắc thay đổi chế độ ăn uống và tăng cường vận động thể chất như một phần của kế hoạch điều trị táo bón, không chỉ dựa vào thuốc.

Tuân thủ các lưu ý khi sử dụng thuốc nhuận tràng không chỉ giúp tối ưu hóa hiệu quả điều trị mà còn giảm thiểu rủi ro và tác dụng phụ không mong muốn. Kiên trì sử dụng thuốc kết hợp cùng với việc thay đổi lối sống lành mạnh sẽ hỗ trợ tốt nhất cho quá trình đẩy lùi bệnh tật.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

• Siro nhuận tràng Baby – Thành phần, công dụng và cách dùng
• Táo Bón nên ăn gì? Đây là những món ăn nhuận tràng hay hơn cả thuốc