5 bài thuốc đông y trị đau nhức xương khớp tốt nhất

Các bài thuốc Đông Y trị đau nhức xương khớp thường được phân chia thành từng thể bệnh riêng biệt. Do đó các bài thuốc này không chỉ có tác dụng giảm đau, tê mỏi mà còn tác động đến căn nguyên của bệnh (thấp nhiệt, hàn thấp, can thận hư, dương hư, huyết ứ).

Bệnh đau nhức xương khớp theo quan niệm Đông Y

Đau nhức xương khớp là triệu chứng thường gặp ở người cao tuổi, phụ nữ sau khi sinh và người thường xuyên mang vác nặng.

Khác với Tây y, Đông y cho rằng đau nhức xương khớp là hệ quả do hàn thấp, thấp nhiệt xâm nhập hoặc do dương hư, huyết ứ và can thận hư khiến cơ thể suy nhược, mệt mỏi, tay chân đau nhức, gối mỏi, lưng đau.

Đông Y chia bệnh đau nhức xương khớp thành các thể riêng biệt sau:

• Can thận hư: Thể bệnh này xảy ra ở người thường xuyên lao động nặng nhọc, đứng hoặc ngồi quá lâu, người cao tuổi và người có sức khỏe suy yếu. Ngoài đau nhức xương khớp, thể can thận hư còn ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, làm giảm năng suất làm việc, uể oải,…
• Huyết ứ: Huyết ứ là thể bệnh xảy ra do chấn thương, mang vác nặng không đúng tư thế khiến khí huyết ứ đọng. Thể bệnh này thường gây đau 1 bên cơ thể đi kèm với hiện tượng sưng viêm.
• Hàn thấp: Thể hàn thấp hình thành khi khí lạnh xâm nhập vào cơ thể gây đau nhức xương khớp đột ngột. Thể bệnh này thường xảy ra khi thời tiết chuyển lạnh, mưa nhiều, độ ẩm không khí cao,…
• Thấp nhiệt: Thể thấp nhiệt thường xảy ra do thói quen lạm dụng rượu bia khiến cơ thể suy nhược và nhiễm tà khí. Thể bệnh này bứt rứt trong người, bụng ngực đầy trướng, tiểu tiện đỏ, đau nhức xương khớp – đặc biệt là vùng thắt lưng.
• Dương hư: Thể bệnh này xảy ra do hàn tà xâm nhập vào cơ thể gây tổn thương dương khí hoặc do đau ốm lâu ngày khiến cơ thể suy nhược, đau nhức xương khớp. Ngoài ra, thể dương hư còn gây đại tiện lỏng, tay chân lạnh, mệt mỏi.

5 Bài thuốc Đông Y trị đau nhức xương khớp

Tây y thường sử dụng thuốc giảm đau, chống viêm cho tất cả các trường hợp đau nhức xương khớp. Vì vậy phương pháp này chỉ đem lại tác dụng tạm thời. Trong khi đó, Đông y chia bệnh thành từng thể riêng biệt và áp dụng bài thuốc theo thể bệnh. Từ đó giúp cải thiện các triệu chứng lâm sàng và tác động trực tiếp đến căn nguyên.

1. Bài thuốc Đông Y thể Can thận hư

Với thể Can thận hư, Đông Y sử dụng các dược liệu có tác dụng mạnh gân cốt, tư bổ can thận như bạch linh, bạch thược, tục đoạn, sơn thù,… để phục hồi chức năng gan, thận và cải thiện hệ thống xương khớp.

• Chuẩn bị: Ngũ gia bì, bạch thược, sơn thù và thanh bì mỗi vị 8g, ngưu tất, tục đoạn, đỗ trọng và bạch linh mỗi vị 10g, quy đầu 15g, thục địa 20g.
• Thực hiện: Sắc uống, mỗi ngày dùng 1 thang.

2. Bài thuốc Đông Y thể Huyết ứ

Để tán huyết ứ, bài thuốc theo thể bệnh này sử dụng các dược liệu có tác dụng tán huyết, thông kinh hoạt lạc và chỉ thống (giảm đau) như nhũ hương, nhục quế, một dược.

• Chuẩn bị: Một dược, đào nhân, nhũ hương và huyền hồ mỗi vị 10g, ngưu tất và đương quy mỗi vị 12g, nhục quế 8g.
• Thực hiện: Đem các vị sắc lấy nước uống, nên chia thành 2 lần uống trong ngày và dùng khi thuốc còn ấm.

3. Bài thuốc Đông Y theo thể hàn thấp

Để khu phong, tán khí hàn xâm nhập vào cơ thể, bài thuốc Đông Y trị đau nhức xương khớp theo thể hàn thấp kết hợp các loại dược liệu có tính ấm, tác dụng tán phong, trừ thấp như thiên niên kiện, can khương, tang ký sinh, xuyên khung, trần bì,…

Ngoài ra bài thuốc này còn sử dụng các thảo dược có tác dụng bồi bổ cơ thể như bạch linh, kê huyết đằng, xương truật và cam thảo.

• Chuẩn bị: Tang ký sinh, xuyên khung, trần bì, kê huyết đằng và tỳ giải mỗi vị 16g, xương truật, quế chi, thiên niên kiện và can khương mỗi vị 8g, bạch linh và ý dĩ mỗi vị 12g, trần bì 6g, cam thảo 4g, rượu rắn vừa đủ.
• Thực hiện: Sắc uống ngày 1 thang hoặc có thể ngâm với rượu và dùng uống mỗi ngày 1 ly nhỏ.

4. Bài thuốc Đông Y theo thể thấp nhiệt

Thấp nhiệt là thể bệnh hình thành do nhiệt ứ trong cơ thể khiến cơ thể mệt mỏi, bứt rứt, tiểu tiện vàng, nóng và đau nhức xương khớp. Vì vậy để giải thể bệnh này, cần dùng dược liệu có tác dụng hóa thấp và thanh nhiệt như thiên ma, ích mẫu, thạch quyết minh, hoàng cầm, thạch quyết minh,…

• Chuẩn bị: Ích mẫu, đỗ trọng, câu đằng và ngưu tất mỗi vị 16g, hoàng cầm, chi tử và thiên ma mỗi vị 12g, bạch linh, hà thủ ô, thạch quyết minh, tang ký sinh mỗi vị 20g.
• Thực hiện: Sắc lấy nước uống, ngày dùng 1 thang.
• Lưu ý: Nếu đau nhức xương khớp kèm theo chứng ăn uống kém nên gia thêm đẳng sâm. Trường hợp tiểu vàng, nóng và buốt, gia thêm bạch mao căn, xa tiền tử.

5. Bài thuốc Đông Y theo thể dương hư

Thể dương hư xảy ra khi hàn tà ngoại nhập vào cơ thể phạm vào phần dương của cơ thể. Với thể bệnh này, phương pháp chữa là ôn thận bổ dương nhằm điều hòa âm dương trong cơ thể, cải thiện các triệu chứng rối loạn tiểu tiện, chân tay lạnh và đau lưng mỏi gối.

• Chuẩn bị: Sơn thù, đương quy, phụ tử chế, nhục quế, thỏ ty tử mỗi vị 8g, lộc giác giao, đỗ trọng mỗi vị 12g, kỷ tử 10g, thục địa 16g.
• Thực hiện: Sắc uống ngày dùng 1 thang.

Hoặc có thể dùng bài thuốc sau:

• Chuẩn bị: Đỗ trọng, kim anh tử, thục địa, hà thủ ô, long nhãn, hoài sơn mỗi vị 12g, ba kích, khiếm thực, cao ban long, ba kích và quy bản mỗi vị 10g.
• Thực hiện: Sắc uống, ngày dùng 2 thang.

Lời khuyên cho bệnh nhân đau nhức xương khớp

Các bài thuốc Đông Y trị đau nhức xương khớp không chỉ có tác dụng làm giảm triệu chứng mà còn cải thiện căn nguyên gây bệnh. Tuy nhiên để đạt được kết quả tối ưu trong quá trình điều trị, bạn nên phối hợp với chế độ sinh hoạt, luyện tập và ăn uống hợp lý.

Lời khuyên dành cho bệnh nhân bị đau nhức xương khớp:

• Thay đổi những tư thế sai lệch, hạn chế làm việc quá sức và mang vác nặng.
• Dành thời gian tập luyện (khoảng 20 phút/ ngày) để nâng cao thể trạng và cải thiện sức khỏe xương khớp.
• Hạn chế thức khuya, ngủ ít, sử dụng rượu bia và thuốc lá. Những thói quen này có thể gây suy nhược cơ thể và khiến chứng đau nhức xương khớp tái phát nhiều lần.
• Tránh sử dụng thức ăn chứa nhiều muối, dầu mỡ, ớt, tiêu,… Ngoài ra người cao tuổi nên hạn chế ăn thịt động vật, thay vào đó có thể bổ sung đạm bằng sữa tươi, phô mai và các loại đậu.
• Giữ ấm cơ thể khi thời tiết chuyển lạnh.
• Với những người làm công việc văn phòng, nên đi lại từ 3 – 5 phút sau khi làm việc trong 2 giờ đồng hồ.
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh và điều chỉnh giờ giấc sinh hoạt khoa học nhằm nâng cao thể trạng và tăng cường hệ miễn dịch.
• Trong thời gian hồi phục sau khi bị đau ốm lâu ngày, nên năng vận động và cố gắng ăn uống đầy đủ để phục hồi thể trạng và giảm đau nhức xương khớp.

Bài thuốc Đông Y trị đau nhức xương khớp có thể giảm triệu chứng và cải thiện các nguyên nhân gây bệnh. Tuy nhiên trước khi áp dụng, bạn nên thăm khám để bác sĩ xác định thể bệnh và gia giảm dược liệu, liều lượng tùy thuộc vào mức độ của triệu chứng.