Suy thận cấp – Triệu chứng và cách chăm sóc, điều trị bệnh

Suy thận cấp là tình trạng chức năng thận suy giảm đột ngột, có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Bệnh suy thận cấp là gì?

Suy thận cấp là tình trạng chức năng thận suy giảm đột ngột, thường trong vòng 24-72 giờ. Bệnh có thể dẫn đến tích tụ chất thải trong cơ thể, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí tử vong.

Nguyên nhân

Có nhiều nguyên nhân phổ biến, bao gồm:

• Nhiễm trùng: Nhiễm trùng thận, chẳng hạn như viêm bể thận hoặc viêm cầu thận, là nguyên nhân phổ biến nhất.
• Chấn thương: Chấn thương thận, chẳng hạn như chấn thương do tai nạn hoặc phẫu thuật, cũng có thể gây suy thận.
• Thuốc men: Một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc kháng sinh hoặc thuốc chống viêm không steroid (NSAID), có thể gây tổn thương thận và dẫn đến suy thận.
• Bệnh lý tự miễn: Một số bệnh lý tự miễn, chẳng hạn như lupus ban đỏ hệ thống hoặc viêm khớp dạng thấp, có thể ảnh hưởng đến thận và dẫn đến suy thận.
• Các bệnh lý khác: Các bệnh lý khác, chẳng hạn như ngộ độc, tắc nghẽn đường tiết niệu hoặc suy tim sung huyết, cũng có thể gây suy thận.

Triệu chứng

Các triệu chứng có thể bao gồm:

• Giảm lượng nước tiểu hoặc vô niệu
• Phù nề, đặc biệt là ở mặt, mắt và chân
• Mệt mỏi
• Buồn nôn và nôn
• Khó thở
• Đau ngực
• Ngứa
• Thay đổi tâm trạng

Có thể bạn chưa biết: Suy thận mạn là gì? Các giai đoạn bệnh và cách điều trị

Các giai đoạn suy thận cấp

Có 4 giai đoạn chính của suy thận cấp:

• Giai đoạn khởi phát (giai đoạn I): Các triệu chứng có thể bao gồm giảm lượng nước tiểu, phù nề ở mặt, mắt và chân, mệt mỏi.
• Giai đoạn thiểu niệu (giai đoạn II): Lượng nước tiểu giảm xuống dưới 400 ml/ngày. Các triệu chứng có thể trở nên nghiêm trọng hơn, bao gồm phù nề toàn thân, khó thở, buồn nôn và nôn, đau ngực.
• Giai đoạn vô niệu (giai đoạn III): Người bệnh không đi tiểu được. Các triệu chứng có thể trở nên nguy hiểm, bao gồm tích tụ chất độc trong máu, suy đa tạng.
• Giai đoạn phục hồi (giai đoạn IV): Lượng nước tiểu bắt đầu tăng trở lại. Các triệu chứng có thể bắt đầu thuyên giảm. Chức năng thận có thể phục hồi hoàn toàn hoặc một phần.

Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào của suy thận cấp, hãy đi khám bác sĩ ngay lập tức. Điều trị sớm có thể giúp ngăn ngừa tổn thương thận thêm và cải thiện cơ hội phục hồi chức năng thận.

Suy thận cấp có nguy hiểm không?

Suy thận cấp là tình trạng thận đột ngột bị suy giảm chức năng, không thể loại bỏ chất thải và chất lỏng dư thừa khỏi cơ thể.

Các biến chứng có thể gặp bao gồm:

• Tăng kali máu: Kali là một chất điện giải quan trọng cần được duy trì ở mức độ ổn định trong máu. Nếu kali máu tăng cao, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, chẳng hạn như loạn nhịp tim, thậm chí tử vong.
• Phù phổi: Phù phổi là tình trạng chất lỏng tích tụ trong phổi, khiến người bệnh khó thở.
• Tăng huyết áp: Tăng huyết áp có thể gây tổn thương thận và làm suy giảm chức năng thận.
• Sốc nhiễm trùng: Sốc nhiễm trùng là tình trạng nguy hiểm đe dọa tính mạng, xảy ra khi cơ thể không thể đáp ứng với nhiễm trùng.

Do đó, khi có các triệu chứng của suy thận, người bệnh cần được đi khám và điều trị kịp thời để giảm nguy cơ biến chứng và tử vong.

Chẩn đoán suy thận cấp

Chẩn đoán suy thận cấp thường dựa trên các triệu chứng lâm sàng, kết quả xét nghiệm máu và nước tiểu, và các phương pháp chẩn đoán hình ảnh.

Triệu chứng lâm sàng:

• Sưng phù ở mặt, bàn chân, mắt cá chân, tay và cánh tay
• Mệt mỏi, yếu sức
• Tăng huyết áp
• Giảm đi tiểu
• Nước tiểu có màu sẫm hoặc có máu
• Đau lưng hoặc đau vùng bụng dưới

Xét nghiệm máu:

• Creatinine: Creatinine là một chất thải được tạo ra từ cơ bắp. Nồng độ creatinine trong máu tăng cao là dấu hiệu cho thấy chức năng thận suy giảm.
• Urê: Urê là chất thải khác được tạo ra từ quá trình chuyển hóa protein. Nồng độ urê trong máu tăng cao cũng là dấu hiệu cho thấy chức năng thận suy giảm.
• Điện giải: Điện giải là các chất khoáng cần thiết cho cơ thể hoạt động bình thường. Sự mất cân bằng điện giải có thể là một biến chứng của suy thận cấp.

Xét nghiệm nước tiểu:

• Protein niệu: Protein trong nước tiểu là dấu hiệu cho thấy thận bị tổn thương.
• Hồng cầu niệu: Hồng cầu trong nước tiểu là dấu hiệu cho thấy thận bị viêm hoặc nhiễm trùng.
• Xét nghiệm nước tiểu 24 giờ: Xét nghiệm này giúp xác định chính xác lượng protein bị đào thải qua nước tiểu.

Phương pháp chẩn đoán hình ảnh:

• Siêu âm thận: Siêu âm thận giúp xác định kích thước, hình dạng và vị trí của thận.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT) thận: CT thận giúp cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về thận.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI) thận: MRI thận giúp cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về thận.

Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm khác, chẳng hạn như:

• Xét nghiệm máu để kiểm tra các dấu hiệu của nhiễm trùng, viêm hoặc các bệnh lý khác có thể gây suy thận.
• Xét nghiệm máu để kiểm tra các yếu tố đông máu, vì suy thận có thể làm tăng nguy cơ chảy máu.
• Xét nghiệm máu để kiểm tra các chất độc, chẳng hạn như kali, canxi và magiê, có thể tích tụ trong máu do suy thận.

Có thể bạn cần biết: Các chỉ số xét nghiệm suy thận để chẩn đoán bệnh

Phác đồ điều trị suy thận cấp Bộ Y tế

Mục tiêu và nguyên tắc chung khi điều trị suy thận cấp:

• Khôi phục chức năng thận
• Ngăn ngừa và điều trị các biến chứng

Loại bỏ nguyên nhân gây suy thận cấp

Nếu nguyên nhân gây suy thận cấp có thể được xác định, bác sĩ sẽ điều trị nguyên nhân đó. Ví dụ:

• Do nhiễm trùng, bác sĩ sẽ kê đơn kháng sinh.
• Do thuốc, bác sĩ có thể ngừng sử dụng thuốc đó.
• Do tắc nghẽn đường tiết niệu, bác sĩ có thể thực hiện phẫu thuật để loại bỏ tắc nghẽn.

Điều chỉnh cân bằng nước và điện giải

Suy thận cấp có thể dẫn đến mất cân bằng nước và điện giải, chẳng hạn như tăng kali máu hoặc giảm natri máu. Bác sĩ sẽ theo dõi chặt chẽ mức độ nước và điện giải trong máu và điều chỉnh cho phù hợp.

Các biện pháp bao gồm:

• Tăng kali máu: Kali là một chất điện giải quan trọng cần được duy trì ở mức độ ổn định trong máu. Nếu kali máu tăng cao, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, chẳng hạn như loạn nhịp tim. Bác sĩ có thể chỉ định các thuốc lợi tiểu, thuốc chẹn beta hoặc các thuốc khác để hạ kali máu.
• Giảm natri máu: Natri là một chất điện giải quan trọng khác cần được duy trì ở mức độ ổn định trong máu. Nếu natri máu giảm thấp, có thể dẫn đến các triệu chứng như mệt mỏi, chóng mặt, buồn nôn và nôn. Bác sĩ có thể chỉ định các thuốc lợi tiểu, thuốc tăng natri máu hoặc các thuốc khác để tăng natri máu.

Lợi tiểu

Thuốc lợi tiểu có thể giúp thận thải ra nhiều nước hơn. Điều này có thể giúp giảm áp lực lên thận và ngăn ngừa các biến chứng như phù phổi.

Các loại thuốc lợi tiểu thường được sử dụng để điều trị suy thận cấp bao gồm:

• Furosemide
• Bumetanide
• Torsemide

Tham khảo: Suy thận ở trẻ em – Nguyên nhân, dấu hiệu và điều trị

Lọc máu

Lọc máu là một phương pháp điều trị thay thế thận giúp loại bỏ chất thải và chất lỏng dư thừa từ máu. Lọc máu có thể được thực hiện bằng cách chạy thận nhân tạo hoặc lọc màng bụng.

Có hai phương pháp lọc máu chính, bao gồm:

• Chạy thận nhân tạo: Chạy thận nhân tạo là một phương pháp lọc máu sử dụng máy để lọc máu. Chạy thận nhân tạo thường được thực hiện ở bệnh viện và có thể kéo dài 3-4 giờ mỗi lần.
• Lọc màng bụng: Lọc màng bụng là một phương pháp lọc máu sử dụng dịch lọc được đưa vào khoang bụng qua một ống dẫn. Lọc màng bụng có thể được thực hiện tại nhà và có thể kéo dài 2-3 lần mỗi ngày, mỗi lần kéo dài 2-3 giờ.

Cấy ghép thận

Cấy ghép thận là một phương pháp điều trị cuối cùng cho suy thận cấp. Trong cấy ghép thận, một quả thận khỏe mạnh được ghép vào người bệnh. Cấy ghép thận có thể giúp người bệnh phục hồi chức năng thận và có cuộc sống bình thường.

Thời gian và loại hình điều trị suy thận cấp sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân, mức độ nghiêm trọng và các triệu chứng của bệnh.

Có thể bạn quan tâm: Bệnh suy thận có nguy hiểm không? Chuyên gia nói gì?

Biện pháp phòng ngừa bệnh suy thận cấp

Để phòng ngừa suy thận cấp, cần lưu ý:

• Kiểm soát đường huyết và huyết áp: Đây là hai nguyên nhân phổ biến nhất gây suy thận cấp. Nếu bạn bị tiểu đường hoặc huyết áp cao, hãy khám và điều trị theo chỉ định của bác sĩ để kiểm soát tốt các bệnh này.
• Tránh dùng thuốc không cần thiết: Một số loại thuốc có thể gây tổn thương thận. Nếu bạn cần dùng thuốc, hãy hỏi ý kiến bác sĩ về các tác dụng phụ tiềm ẩn của thuốc đối với thận.
• Rửa tay thường xuyên: Rửa tay thường xuyên với xà phòng và nước giúp ngăn ngừa nhiễm trùng, một trong những nguyên nhân gây suy thận cấp.
• Uống đủ nước: Uống đủ nước giúp thận hoạt động tốt. Người trưởng thành nên uống khoảng 2 lít nước mỗi ngày.
• Ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau quả và trái cây, hạn chế ăn thịt đỏ và chế biến sẵn giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh có thể dẫn đến suy thận cấp.
• Không hút thuốc lá: Hút thuốc lá có thể gây tổn thương thận.

Suy thận cấp là tình trạng thận đột ngột bị suy giảm chức năng, cần điều trị kịp thời để tránh biến chứng nguy hiểm. Đến bệnh viện ngay khi có bất cứ dấu hiệu suy thận nào.

Có thể bạn quan tâm:

• Suy thận cấp độ 4 sống được bao lâu và thông tin cần biết
• 15 loại trái cây tốt, người bị suy thận nên ăn mỗi ngày