Phác đồ điều trị ung thư dạ dày (hướng dẫn Bộ Y tế)

Xác định phác đồ điều trị ung thư dạ dày phù hợp là bước quan trọng, quyết định đến tiên lượng của bệnh nhân. Bác sĩ sẽ thăm khám và thực hiện các xét nghiệm cần thiết để đánh giá giai đoạn ung thư, cân nhắc tuổi, thể trạng và nguyện vọng bệnh nhân, nhằm lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất.

Nhận định chung về bệnh ung thư dạ dày

Bệnh ung thư dạ dày là một loại ung thư ở đường tiêu hóa có mức độ phổ biến cao. Ước tính, trên toàn cầu ghi nhận khoảng 1.033.700 đối tượng bị ung thư dạ dày vào năm 2018. Ở nước ta, số lượng người mắc ung thư dạ dày đứng hàng thứ 3, sau ung thư phổi và với ung thư gan. Bệnh ảnh hưởng chủ yếu đến người lớn tuổi, trong đó tỷ lệ nam giới mắc bệnh nhiều hơn phụ nữ.

Nguyên nhân gây ung thư dạ dày

Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư dạ dày, bao gồm:

• Ăn mặn
• Sử dụng thực phẩm có hàm lượng nitrat cao
• Chế độ ăn thiếu dưỡng chất, đặc biệt là vitamin A, C
• Thói quen sử dụng thức ăn nhanh, đồ hun khói hay đồ khô
• Uống nhiều bia rượu
• Nghiện hút thuốc lá
• Nhiễm vi khuẩn H.pylori 
• Có tiền sử bị ung thư dạ dày trong gia đình
• Nhiễm xạ

Tham khảo: Chữa Ung Thư Dạ Dày Bằng Lá Đu Đủ Được Không?

Triệu chứng ung thư dạ dày

Triệu chứng ung thư dạ dày ban đầu thường khó nhận biết và dễ bị nhầm lẫn, bao gồm đau âm ỉ vùng thượng vị, đầy hơi, chán ăn, và khó nuốt. Ở giai đoạn muộn, triệu chứng rõ ràng hơn với sụt cân đáng kể, phát hiện khối u khi sờ nắn, đau vùng thượng vị liên tục, tắc ruột, và tích tụ dịch trong bụng.

Chẩn đoán trước khi xây dựng phác đồ điều trị ung thư dạ dày

Chẩn đoán là bước quan trọng để xây dựng phác đồ điều trị ung thư dạ dày, dựa trên kết quả từ các dấu hiệu lâm sàng và kỹ thuật cận lâm sàng. Bao gồm:

• Chụp X quang cản quang: Hiển thị tổn thương trong dạ dày.
• Nội soi dạ dày: Đưa ống nội soi qua miệng để xem và lấy mẫu sinh thiết, kiểm tra vi khuẩn Hp, phát hiện sớm ung thư.
• Siêu âm thành bụng hoặc siêu âm nội soi: Đánh giá tổn thương, di căn và phát hiện dịch trong bụng.
• Nội soi ổ bụng: Đánh giá mức độ xâm lấn, di căn của ung thư đến các cơ quan lân cận.
• Chụp cắt lớp vi tính (CLVT): Xác định giai đoạn bệnh, mức độ xâm lấn và di căn.
• Xạ hình xương: Sử dụng SPECT và SPECT/CT để phát hiện di căn xương.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI): Thông tin về tổn thương, xâm lấn và di căn của khối u.
• PET/CT: Đánh giá giai đoạn bệnh và di căn của tế bào ung thư.

Phác đồ điều trị ung thư dạ dày

Sau khi có kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ căn cứ vào giai đoạn ung thư, tuổi tác và tình trạng sức khỏe chung của người bệnh để xây dựng phác đồ điều trị ung thư dạ dày cho từng bệnh nhân. 

Nguyên tắc chung trong điều trị bệnh:

• Phẫu thuật là phương pháp chính, đóng vai trò chủ đạo trong chữa trị bệnh ung thư dạ dày. Ở giai đoạn sớm, phẫu thuật có tác dụng triệt căn khối u. Phương pháp này cũng được thực hiện trong giai đoạn muộn để điều trị triệu chứng, kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân.
• Các phương pháp hóa trị và xạ trị đóng vai trò bổ trợ, thường được thực hiện trước hoặc sau phẫu thuật. Chúng cũng giúp giảm nhẹ triệu chứng, nâng cao chất lượng sống cho bệnh nhân bị ung thư dạ dày giai đoạn cuối, di căn hoặc tái phát.

Xem ngay: Triệu Chứng Đau Dạ Dày Nhẹ – Nặng: Nguyên Nhân & Cách Điều Trị

1. Phẫu thuật chữa ung thư dạ dày

Ở giai đoạn sớm của ung thư dạ dày, bệnh nhân được chỉ định cắt khối u qua nội soi. Một số trường hợp cần cắt bỏ toàn bộ dạ dày để triệt tiêu khối u, đảm bảo không có tế bào ung thư còn sót lại trong cơ thể. 

Các phương pháp phẫu thuật ung thư dạ dày đang được áp dụng bao gồm:

• Nội soi cắt bỏ niêm mạc: Dành cho ung thư dạ dày giai đoạn đầu, sử dụng ống nội soi mềm qua cổ họng để cắt bỏ niêm mạc chứa tế bào ung thư.
• Cắt một phần dạ dày: Cho bệnh nhân với khối u nhỏ, không di căn, cắt bỏ phần dạ dày chứa khối u và nối lại phần còn lại để duy trì quá trình tiêu hóa. Có thể bao gồm cắt một phần thực quản hoặc ruột non.
• Cắt toàn bộ dạ dày: Áp dụng khi tế bào ung thư lan rộng hoặc di căn xa, bệnh nhân sẽ mất toàn bộ dạ dày và có nguy cơ rối loạn dinh dưỡng nặng.

2. Phác đồ điều trị ung thư dạ dày bằng hóa trị

Phương pháp hóa trị có thể được thực hiện đơn độc hoặc áp dụng trước hay sau mổ để bổ trợ cho phẫu thuật.

Phác đồ hóa trị trước mổ:

+ Hóa xạ kết hợp:

• Paclitaxel & Carboplatin
• Oxaliplatin & 5FU
• Oxaliplatin & Capecitabine
• Cisplatin & Capecitabine

+ Hóa trị đơn thuần:

• Phác đồ EOX: Epirubicin + Oxaliplatin + Capecitabine 
• Phác đồ ECX: Epirubicin + Cisplatin + Capecitabine 
• Phác đồ FLOT: Docetaxel + Oxaliplatin + Leucovorin + 5-FU 
• Các phác đồ khác: Cisplatin + TS-1; Cisplatin + TS-1; 5-FU + cisplatin; 5-FU + cisplatin; paclitaxel + 5-FU; paclitaxel + capecitabine…

Phác đồ hóa trị hỗ trợ

• 5-FU + leucovorin
• Phác đồ 5-FU
• Phác đồ XELOX: Oxaliplatin + Capecitabine
• Phác đồ EOX: Epirubicin + Oxaliplatin + Capecitabine 
• Hóa trị TS-1
• Phác đồ SOX: Oxaliplatin + TS-1 
• Docetaxel + TS-1
• TS-1 + cisplatin
• Tegafur – Uracil
• Hóa trị kết hợp với phẫu thuật: Oxaliplatin + 5-FU, oxaliplatin + capecitabine, oxaliplatin + 5-FU và docetaxel…

Thuốc hóa trị có nhiều tác dụng phụ nhưng sẽ thuyên giảm sau khi kết thúc điều trị. Bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc để giảm nhẹ phản ứng phụ cho người bệnh. 

Xem ngay: Ung thư dạ dày giai đoạn cuối: Dấu hiệu, cách điều trị

3. Xạ trị chữa ung thư dạ dày

Xạ trị là một phương pháp quan trọng trong phác đồ điều trị ung thư dạ dày, nhằm tiêu diệt tế bào ung thư và ngăn chặn di căn bằng cách sử dụng tia năng lượng cao. Cách tiếp cận xạ trị bao gồm:

• Xạ trị trước phẫu thuật: Giúp thu nhỏ khối u, tạo điều kiện thuận lợi cho ca phẫu thuật.
• Xạ trị sau phẫu thuật: Tiêu diệt tế bào ung thư còn sót lại sau mổ, đôi khi kết hợp với hóa trị (như 5-FU) để giảm tái phát và kéo dài thời gian sống.
• Xạ trị đơn độc: Dành cho bệnh nhân giai đoạn di căn hoặc không thể phẫu thuật do yếu tố tuổi tác, sức khỏe kém, hoặc di căn xa.

Xạ trị thường được tiến hành 5 ngày/tuần, kéo dài 5 – 6 tuần tùy theo tình trạng bệnh của mỗi bệnh nhân.

Theo dõi, chăm sóc sau điều trị ung thư dạ dày

Sau điều trị ung thư dạ dày, bệnh nhân được hướng dẫn tái khám định kỳ: 3 tháng/lần trong 3 năm đầu, 6 tháng/lần trong 2 năm tiếp theo và hàng năm sau đó. Tái khám bao gồm kiểm tra công thức máu, chức năng gan, nội soi dạ dày và chụp tim phổi để đánh giá sức khỏe tổng quát và phát hiện sớm tái phát ung thư.

Bệnh nhân cần nghỉ ngơi, ăn thức ăn mềm, lỏng, và tránh thức ăn cay, nhiều dầu mỡ, thô cứng. Trong trường hợp không tự chăm sóc được, người nhà nên hỗ trợ về sinh hoạt cá nhân và ăn uống, đồng thời cung cấp động viên tinh thần.

Áp dụng phác đồ điều trị ung thư dạ dày theo hướng dẫn của Bộ Y Tế là bước quan trọng giúp bệnh nhân có cơ hội hồi phục nhanh chóng. Với sự tiến bộ trong y học và sự chăm sóc chuyên nghiệp, mục tiêu kiểm soát bệnh và duy trì chất lượng cuộc sống trở nên rõ ràng và khả thi.

Có thể bạn quan tâm

• Đau dạ dày nên ăn cháo gì để hỗ trợ điều trị bệnh?
• Đau Dạ Dày Sau Sinh: Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị