Nội soi tiêu hóa để làm gì, cần lưu ý gì?

Nội soi tiêu hóa là kỹ thuật phổ biến trong chẩn đoán các bệnh lý như viêm dạ dày, loét đại tràng, ung thư dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản… Ngoài ra nội soi còn được ứng dụng trong việc điều trị bệnh polyp và ung thư đường tiêu hóa.

Nội soi tiêu hóa là gì? Các đối tượng nào nên thực hiện?

Nội soi tiêu hóa bao gồm nội soi dạ dày, tá tràng, đại tràng và trực tràng. Kỹ thuật này sử dụng dây nội soi có chứa camera thu nhỏ nhằm quan sát các cơ quan của hệ tiêu hóa.

Những đối tượng nên thực hiện nội soi dạ dày:

• Người có triệu chứng tiêu hóa: đầy bụng, khó tiêu, đau thượng vị, ợ hơi, ợ chua, trào ngược axit.
• Người gặp rối loạn đại tiện: táo bón, tiêu chảy, phân đen hoặc phân có màu bất thường, đại tiện ra chất nhầy hoặc có mùi tanh.
• Người có nguy cơ mắc bệnh tiêu hóa: ung thư, viêm, loét.
• Bệnh nhân cần chẩn đoán chính xác: sinh thiết để phát hiện vi khuẩn Hp, tế bào ác tính.
• Bệnh nhân ung thư hoặc có polyp ở tiêu hóa: nội soi cắt bỏ polyp, theo dõi tình trạng ung thư.

Mục đích của nội soi tiêu hóa

Nội soi là kỹ thuật được áp dụng rộng rãi trong việc chẩn đoán và điều trị.

Các mục đích cụ thể của kỹ thuật này:

• Quan sát biểu hiện của thành niêm mạc tiêu hóa nhằm phát hiện tình trạng viêm, loét, hình thành khối u ác tính… Từ đó góp phần chẩn đoán chính xác các bệnh lý như viêm dạ dày, viêm đại tràng, ung thư dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản…
• Sinh thiết mô tại cơ quan tiêu hóa nhằm tầm soát ung thư và xác định sự hiện diện của vi rút Hp.
• Hỗ trợ trong quá trình phẫu thuật cắt bỏ ung thư và polyp.

Tham khảo: Địa chỉ khám – chữa trào ngược dạ dày ở đâu tốt nhất?

Các kỹ thuật trong nội soi tiêu hóa

Hiện nay nội soi tiêu hóa có 2 kỹ thuật phổ biến nhất là nội soi thông thường và nội soi gây mê.

1. Nội soi thông thường

Nội soi thông thường (nội soi không gây mê) là kỹ thuật nội soi khi bệnh nhân ở trạng thái tỉnh táo. Ống nội soi có thể được đưa vào đường mũi, miệng hoặc hậu môn tùy vào cơ quan bị ảnh hưởng. 

Quy trình nội soi không gây mê bao gồm các bước sau:

• Xịt thuốc tê vào miệng/ hậu môn, đặt bệnh nhân nằm nghiêng bên trái và co chân lên (đối với bệnh nhân nội soi trực tràng).
• Đưa ống nội soi qua họng, mũi hoặc hậu môn.
• Sau đó ống nội soi sẽ được đưa đến cơ quan cần quan sát.
• Bác sĩ sẽ căn cứ vào hình ảnh hiển thị để đưa ra chẩn đoán.
• Trong trường hợp cần thiết, bác sĩ có thể sinh thiết mô để cung cấp thêm cơ sở cho việc chẩn đoán.

2. Nội soi gây mê

Nội soi gây mê thường được áp dụng với những người chịu đau kém, dễ buồn nôn và ói mửa. Kỹ thuật này tiến hành gây mê trước khi nội soi nhằm làm giảm các triệu chứng do nội soi thông thường gây ra.

Quy trình nội soi gây mê được thực hiện theo trình tự như sau:

• Thăm khám sức khỏe và tìm hiểu tiền sử dị ứng thuốc của bệnh nhân.
• Bệnh nhân nằm nghiêng bên trái và được gây mê bằng cách truyền tĩnh mạch.
• Thực hiện nội soi tương tự như nội soi không gây mê.
• Sau khi kết thúc nội soi, bệnh nhân có thể được dùng thuốc hồi tỉnh và ở lại bệnh viện vài giờ để theo dõi.

Nội soi gây mê làm giảm cảm giác khó chịu cho bệnh nhân, giúp bác sĩ dễ quan sát cơ quan tiêu hóa. Tuy nhiên, phương pháp này có chi phí cao, mất thời gian hơn và không phù hợp với người dị ứng thuốc gây mê, mắc bệnh tim, suy hô hấp, động kinh hoặc trẻ dưới 3 tuổi.

Xem ngay: 3 Cách Dùng Nha Đam Chữa Đau Dạ Dày Hiệu Quả Nhất

Trước và sau khi nội soi tiêu hóa cần lưu ý điều gì?

Nội soi tiêu hóa là kỹ thuật khá đơn giản và dễ thực hiện. Tuy nhiên nên thiếu thận trọng, bạn có thể gặp phải các biến chứng sau khi nội soi.

Chính vì vậy trước và sau khi nội soi, bạn cần lưu ý một số điều sau đây:

1. Chuẩn bị trước khi nội soi

Trước khi nội soi, bệnh nhân cần chuẩn bị:

• Nhịn ăn 7-8 giờ: Đảm bảo dạ dày trống, hạn chế uống nước màu đậm như trà đặc, cà phê, rượu, nước ngọt.
• Đại tiện trước khi nội soi hậu môn – trực tràng: Giúp quá trình nội soi diễn ra thuận lợi.
• Giữ tâm lý thoải mái: Tránh lo lắng và căng thẳng.
• Thông báo thuốc đang dùng: Để bác sĩ đánh giá và chỉ định ngừng thuốc nếu cần.
• Điều trị nhiễm trùng (nếu có): Đảm bảo an toàn khi nội soi.
• Trình bày tiền sử dị ứng: Đặc biệt với thuốc mê, để bác sĩ cân nhắc phương pháp nội soi phù hợp.
• Có người nhà đi cùng: Quan trọng đối với bệnh nhân nội soi gây mê.
• Sử dụng kháng sinh (nếu chỉ định): Theo đúng hướng dẫn của bác sĩ cho bệnh nhân có nguy cơ nhiễm trùng cao.

2. Sau khi nội soi cần lưu ý điều gì?

Nội soi tiêu hóa là thủ thuật khá đơn giản và ít xâm lấn. Tuy nhiên ống nội soi có thể gây trầy xước niêm mạc cơ quan tiêu hóa và làm phát sinh các triệu chứng như:

• Xuất huyết (phân có màu, phân màu đen hoặc màu sẫm…)
• Nhiễm trùng (tăng thân nhiệt, khó thở, sốt, nôn mửa…)
• Rách/ thủng cơ quan tiêu hóa

Ngoài ra sau khi nội soi, bạn có thể gặp phải các triệu chứng khó chịu như đau buốt họng, buồn nôn, ói mửa, mệt mỏi…

Sau khi nội soi, để giảm khó chịu và hạn chế biến chứng:

• Hạn chế ăn uống 1-2 giờ: Chờ sự đồng ý của bác sĩ trước khi ăn uống trở lại.
• Chọn thực phẩm mềm, mát: Uống sữa, trà đường, ăn cháo hoặc soup không nóng để dịu cổ họng, tránh kích ứng tiêu hóa.
• Vệ sinh miệng: Súc miệng bằng nước muối loãng, chải răng thường xuyên để phòng nhiễm trùng.
• Tránh kích thích cổ họng: Không nên la hét, hạn chế nói nhiều và tránh bia rượu, cà phê, thức ăn cay, nhiều dầu mỡ.
• Ăn nhỏ giọt: Chia nhỏ bữa ăn để giảm áp lực lên dạ dày và đường ruột.

Thời gian và chi phí nội soi tiêu hóa

Thời gian nội soi trung bình rơi vào khoảng 10 – 15 phút. Tuy nhiên với những trường hợp có sinh thiết hoặc cắt bỏ polyp, ung thư, thời gian có thể kéo dài đến vài giờ. 

Chi phí nội soi tiêu hóa thông thường dao động trong khoảng 200.000 – 400.000 đồng và nội soi gây mê dao động trong khoảng 1.000.000 – 1.200.000 đồng. Tuy nhiên chi phí thực tế có thể chênh lệch tùy thuộc vào cơ sở thực hiện.

Bài viết đã tổng hợp một số thông tin cần biết về nội soi tiêu hóa. Để được tư vấn cụ thể về chi phí, quy trình… của phương pháp này, bạn nên liên hệ trực tiếp với bác sĩ chuyên khoa.

Có thể bạn quan tâm

• Phương pháp nội soi dạ dày gây mê và thông tin cần biết
• Các phương pháp khám dạ dày không cần nội soi