Điều trị zona thần kinh và đau sau zona bằng đông y

Điều trị zona thần kinh và đau sau zona bằng đông y là sự kết hợp của nhiều phương pháp khác nhau. Chúng được thực hiện nhằm mục đích làm giảm các triệu chứng của bệnh.

Bệnh zona thần kinh trong đông y

Trong Đông y, bệnh zona thần kinh được biết đến với các tên gọi như hỏa đái sang hoặc tri thù sang. Nguyên nhân gây bệnh được xác định có liên quan đến các yếu tố sau:

• Cơ thể thấp nhiệt khiến kinh Tỳ bị ứ trệ và suy giảm chức năng. Nhiệt độc tích tụ dưới da lâu ngày sẽ sinh bệnh.
• Do hỏa độc ứ trệ nhiều trong máu thúc đẩy phát triển của ban đỏ.
• Bị tắc nghẽn kinh mạch, khí huyết không thông do tình trạng thấp nhiệt.
• Ngoại cảm độc tà dẫn đến thấp nhiệt thúc đẩy bệnh các triệu chứng.

Xem thêm: Bệnh Zona thần kinh ở mắt: Bệnh có nguy hiểm không?

Bài thuốc uống điều trị zona thần kinh bằng Đông y

Để cải thiện các triệu chứng bệnh và hỗ trợ giảm đau dây thần kinh sau zona, người bệnh có thể cân nhắc sử dụng các bài thuốc dưới đây:

1. Bài thuốc đông y chữa zona thần kinh thể thấp nhiệt

• Thành phần: Hạt bo bo (ý dĩ nhân), đậu đỏ mỗi vị 15g; Kim ngân hoa, xích phục linh, địa hoàng, quả cây chổi khô (địa phu tử) mỗi vị 12g; Cây mã đề, thược dược, rau sam, mỗi vị 10g; Thổ hoắc hương, bội lan ( mỗi vị 9g), quốc lão (cam thảo) 6g.
• Cách dùng thuốc: Rửa nguyên liệu qua nước. Cho tất cả vào ấm sắc chung với 1 lít nước đến khi cạn còn 1/3. Thuốc chia uống vào buổi sáng, trưa, tối đều đặn 1 thang/ ngày.
• Đối tượng sử dụng: Có nốt mụn nước căng bóng trên da gây đau nhức, ngứa ngáy, miệng khô, họng khô, hay khát nước; ăn uống không ngon miệng, dễ bị kích động, nước tiểu vàng đậm, mạch huyền.

2. Điều trị zona thần kinh bằng đông y cho thể nhiệt độc

• Thành phần: Đậu xanh 15 – 30g, thanh thảo tâm, huyền sâm, lưỡi hái, hoàng cầm mỗi vị 9g, thược dược (xích thược), đơn bì (sao) mỗi vị 6g, tỳ liên, địa hoàng, song hoa mỗi vị 12g, rau sam ( mã xì hiện) 15g.
• Cách dùng thuốc: Gộp các vị trên lại tạo thành một thang thuốc. Mỗi ngày lấy một thang sắc kỹ chia uống làm 2 – 3 lần.
• Đối tượng sử dụng: Da nổi nốt ban có dịch nước, nóng rát da, khó ngủ, họng khô, đắng miệng, khó đi cầu. Chất lưỡi đỏ có rêu vàng, mạch huyền và sắc.

3. Bài thuốc trị bệnh zona thần kinh thể khí huyết ngưng

• Thành phần: Mã thuật (nghệ vàng), kim linh tử, huyền hồ sách, cỏ ngọc mỗi vị 9g, vỏ quýt xanh( thanh bì), sài hồ mỗi vị 6g, bạch thược và xuyên quy mỗi vị 12g, xơ mướp 10g.
• Cách dùng thuốc: Sắc kỹ các dược liệu với 500ml nước khoảng 20 phút gạn ra uống đều đặn hàng ngày.
• Đối tượng sử dụng: Cảm giác đau sau zona, trằn trọc khó ngủ, tâm phiền, chất lưỡi đỏ phủ rêu màu trắng nhạt. 

4. Trị zona thần kinh thể tỳ hư, thấp trệ bằng thuốc Đông y

• Thành phần: Quế rừng (hậu phác), thương truật, phục linh mỗi vị 16g; Vỏ quýt (trần bì), trư linh, mã đề nước, khương thanh, kim ngân hoa, diếp hoang (bồ công anh), trạch tả mỗi vị 12g, quốc lão 6g, nhục quế và gừng tươi mỗi vị 4g, huyền hồ 8g.
• Cách dùng thuốc: Sắc tất cả các vị dược liệu lấy nước uống 1 thang/ ngày.
• Đối tượng sử dụng: Dùng cho bệnh nhân bị zona thần kinh thể thấp trệ, tỳ hư. 

Đọc thêm: Zona thần kinh ở lưng: Biện pháp điều trị và cách chăm sóc

5. Chữa trị bệnh zona thần kinh thể khí trệ huyết ứ bằng thuốc đông y

• Thành phần: Địa hoàng và đương quy mỗi vị 18g; thược dược và chỉ xác mỗi vị 12; quốc lão, sài hồ, hương thảo mỗi vị 6g; hồng hoa 10g, thoát hạch anh nhi (đào nhân) 16g, tề ni, ngưu tất mỗi vị 8g.
• Cách dùng thuốc: Mỗi ngày lấy 1 thang thuốc đem sắc với 700ml nước. Đến khi cạn còn một nửa. Gạn ra chia làm 3 phần uống.
• Đối tượng sử dụng: Dùng cho bệnh nhân bị zona thể khí trệ huyết ứ. 

6. Thuốc đông y điều trị bệnh zona thể can kinh uất nhiệt

• Thành phần: Lăng du, đỗ phụ, mộc thông, vũ tôn, đương quy mỗi vị 12g, chi tử, thốn đông, nguyên sâm, sinh địa, quốc lão mỗi vị 16g.
• Cách sử dụng: 1 thang/ ngày, chia làm 3 phần uống.
• Đối tượng sử dụng: Dùng cho các trường hợp bị bệnh zona thần kinh do can kinh uất nhiệt. 

Thuốc chữa zona thần kinh bằng Đông y dạng đắp ngoài da

– Bài 1: Lấy củ bạch chỉ tươi bào mỏng, đem phơi cho khô. Sau đó tán nhỏ. Lấy hòa với nước đun sôi để nguội cho hơi sền sệt. Bôi một lớp mỏng thuốc lên da bệnh liên tục mỗi ngày vài lần.

– Bài 2: Lấy 1 nắm lục đậu ngâm nước ấm một lúc cho mềm. Cho vào cối giã nát rồi đắp trực tiếp lên chỗ da bệnh để khoảng 30 phút rồi rửa lại. Đắp 3 – 4 lần/ ngày.

– Bài 3: Giã nát 1 nắm rau sam, lấy nước cốt rồi trộn chung với một ít bột long não (băng phiến) đắp lên vài lần trong ngày.

– Bài 4: Củ hành ta lột vỏ, bào mỏng. Lần lượt lấy từng lát hành đắp phủ kín khu vực da bị bệnh. 

– Bài 5: Giã nát vài ngọn khoai lang mới hái rồi đắp lên chỗ da bị nổi mụn nước, băng cố định lại. Thay thuốc mỗi ngày 1 lần.

– Bài 6: Dùng ngọn cây mướp đem giã nát với vài hạt muối ăn. Đắp đến khi khô rồi bỏ ra, rửa sạch với nước.

– Bài 7: Giã cây cỏ nhọ nồi cho nát rồi đắp lên khu vực tổn thương ngày 1 – 2 lần.

– Bài 8: Lấy kim hoàng tán bôi ngoài khu vực da bị zona.

Tham khảo: Zona thần kinh trên mặt: Nguyên nhân, dấu hiệu và điều trị

Điều trị bệnh zona thần kinh bằng các phương pháp đông y khác

1. Châm cứu giảm đau sau zona thần kinh

Phương pháp này sử dụng kim châm tác động vào các huyệt đạo chính và huyệt đạo tương ứng trên cơ thể.

Với zona thần kinh, thầy thuốc sẽ chọn huyệt theo kinh như sau:

– Các huyệt đạo châm cứu chính, cố định:

• Huyệt khúc trì
• Huyệt tam âm giao
• Huyệt thân trụ
• Huyệt dương lăng tuyền

– Huyệt đạo phối hợp:

• Bị zona thần kinh ở trán: Châm thêm huyệt thái dương, huyệt dương bạch và huyệt đầu duy
• Zona ở gò má: Châm thêm các huyệt tứ bạch, huyệt tình minh và huyệt hạ quan
• Zona thần kinh ở vùng hàm dưới: Thêm huyệt giáp xa, huyệt đại nghênh, huyệt địa thương
• Tổn thương ở vùng hố nách: Tác động thêm huyệt kiên trinh, huyệt cực tuyền
• Zona ở trên rốn: Thêm huyệt hợp cốc
• Bệnh xuất hiện dưới rốn: Bổ sung thêm huyệt túc tam lý

Phép châm:

• Châm tả: Áp dụng cho thanh thiếu niên
• Phép bổ: Dùng điều trị zona thần kinh cho người lớn tuổi.

Tần suất châm cứu:

Châm cứu mỗi ngày hoặc 2 ngày/ lần. Một liệu trình điều trị kéo dài trong 10 ngày.

Chống chỉ định:

Không áp dụng cho bệnh nhân bị zona thần kinh nặng có biểu hiện viêm loét da, bội nhiễm vi khuẩn, mưng mủ. 

2. Điều trị zona thần kinh bằng đông y với phương pháp vi cứu

Thầy thuốc sẽ sử dụng điếu ngải đốt chảy và hơ nóng quanh khu vực da bị tổn thương cho đến khi ửng đỏ thì dừng lại. Sau đó tiến hành cứu các huyệt đạo gồm: Huyệt tâm du, huyệt phế du.

Áp dụng theo cách trên 1 lần/ ngày từ 30 – 40 phút. Nó có tác dụng tả hỏa, tiêu độc, giảm sưng, đau rát ngoài da và đau dây thần kinh tọa.

Lưu ý khi điều trị zona thần kinh và đau sau zona bằng đông y

• Hiệu quả tùy thuộc vào cơ địa và giai đoạn bệnh zona. 
• Ngừng điều trị nếu bệnh tiến triển nặng hơn.
• Thận trọng khi áp dụng cho bà bầu, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, phụ nữ đang cho con bú, người cao tuổi.
• Lựa chọn cơ sở đông y uy tín.
• Tránh mua dược liệu không rõ nguồn gốc.
• Nếu có bất kỳ tác dụng phụ khác thường nào phát sinh, người bệnh nên ngưng lại và báo ngay cho thầy thuốc.

Điều trị bằng phương pháp Đông Y cũng là một cách hiệu quả để ngăn chặn sự phát triển của bệnh. Tuy nhiên, cần biết rõ tình trạng bệnh và chọn nơi chữa trị uy tín để tránh các rủi ro không mong muốn. 

Thông tin hữu ích liên quan

• Bệnh Zona thần kinh có lây không? Lây như thế nào?
• Bệnh Zona bao lâu thì khỏi? Tư vấn bác sĩ 
• Cách chữa bệnh zona theo dân gian tại nhà đơn giản