Dị ứng khẩu trang y tế do đâu, làm sao hết?

Dị ứng với khẩu trang y tế là một vấn đề không phổ biến, nhưng có thể gây ra cảm giác khó chịu hoặc có các phản ứng về da, hô hấp khi tiếp xúc với vật liệu của khẩu trang.

Biểu hiện dị ứng khẩu trang y tế

Dị ứng khẩu trang y tế là tình trạng da mặt bị kích ứng hoặc nổi mẩn đỏ do tiếp xúc với khẩu trang, thường gặp ở những người có làn da nhạy cảm.

Biểu hiện khi bị dị ứng:

• Đỏ, rát da
• Nổi mẩn đỏ
• Da mặt bị ngứa và nổi mụn
• Da khô, bong tróc
• Da sưng tấy
• Khó thở

Nguyên nhân gây dị ứng khẩu trang y tế

Có nhiều nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây dị ứng, chẳng hạn như:

Yếu tố cá nhân

Yếu tố cá nhân là những yếu tố liên quan đến đặc điểm và tình trạng sức khỏe của bản thân, khiến bạn dễ bị dị ứng khẩu trang y tế hơn so với người khác.

Các yếu nhân chính bao gồm:

• Da nhạy cảm: Đây là yếu tố quan trọng nhất, khiến người có da nhạy cảm dễ bị kích ứng bởi các tác nhân bên ngoài như ma sát, cọ xát, chất liệu, hóa chất, khi đeo khẩu trang.
• Tiền sử dị ứng: Nếu bạn có tiền sử dị ứng với các chất khác như bụi bẩn, phấn hoa, thức ăn, bạn cũng có nguy cơ cao bị dị ứng với khẩu trang y tế.
• Hệ miễn dịch yếu: Hệ miễn dịch yếu khiến cơ thể dễ bị tấn công bởi các tác nhân gây dị ứng, bao gồm cả thành phần trong khẩu trang.
• Căng thẳng, mệt mỏi: Khi cơ thể căng thẳng, mệt mỏi, sức đề kháng giảm sút, da cũng trở nên nhạy cảm hơn và dễ bị kích ứng bởi khẩu trang.

Tham khảo thêm: Dị ứng nước – Chuyện thật như đùa, làm sao chữa trị?

Yếu tố môi trường

Có nhiều yếu tố bên ngoài cơ thể, tác động trực tiếp hoặc gián tiếp lên da mặt khi sử dụng khẩu trang, góp phần làm tăng nguy cơ dị ứng.

Một số yếu tố môi trường quan trọng bao gồm:

• Ma sát và cọ xát: Khẩu trang cọ xát vào da mặt, đặc biệt là vùng mũi, má và tai, trong thời gian dài hoặc khi hoạt động nhiều có thể gây kích ứng da, dẫn đến ngứa, rát và mẩn đỏ.
• Môi trường ẩm ướt: Hơi thở và mồ hôi bị giữ lại bên trong khẩu trang tạo môi trường ẩm ướt, thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, gây mụn trứng cá và viêm da, làm trầm trọng thêm tình trạng dị ứng.

Chất lượng khẩu trang 

Sử dụng khẩu trang y tế kém chất lượng hoặc không phù hợp tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho sức khỏe, đặc biệt là da mặt và làm tăng nguy cơ dị ứng.

Một số nguyên nhân gây dị ứng:

• Chất liệu: Một số loại khẩu trang được làm từ chất liệu tổng hợp hoặc cao su có thể gây dị ứng cho người nhạy cảm. Chất liệu tổng hợp không thấm hút mồ hôi tốt, khiến da bí và dễ nổi mụn. Cao su có thể gây kích ứng da do phản ứng dị ứng.
• Hóa chất: Một số loại khẩu trang có thể chứa hóa chất như chất bảo quản hoặc chất tạo màu, có thể gây kích ứng da, đặc biệt là đối với những người có da nhạy cảm.

Xử lý và phòng ngừa dị ứng khẩu trang y tế 

Có một số cách xử lý nhanh và phòng ngừa dị ứng khẩu trang y tế, chẳng hạn như:

Khắc phục khi bị dị ứng

Dị ứng khẩu trang y tế tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng có thể gây ra nhiều phiền toái và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn. 

Khi bị dị ứng, bạn có thể thực hiện các bước xử lý như sau:

• Ngừng sử dụng khẩu trang: Nếu bạn có dấu hiệu dị ứng như ngứa, rát, nổi mề đay, sưng tấy, hãy ngừng sử dụng khẩu trang ngay lập tức. Có thể thay thế bằng loại khẩu trang khác hoặc sử dụng các biện pháp bảo vệ khác như kính chắn giọt bắn.
• Rửa mặt: Rửa mặt bằng nước ấm và sữa rửa mặt dịu nhẹ để loại bỏ bụi bẩn, mồ hôi và vi khuẩn trên da.
• Chườm mát: Chườm mát da mặt bằng khăn mềm hoặc túi đá để giảm bớt tình trạng ngứa rát, sưng tấy.
• Dưỡng ẩm: Sử dụng kem dưỡng ẩm phù hợp với da mặt để giữ cho da mềm mại và đàn hồi.
• Sử dụng thuốc: Nếu các biện pháp trên không hiệu quả, bạn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để được kê đơn thuốc phù hợp như thuốc chống dị ứng, thuốc bôi da.

Có thể bạn quan tâm: 11 cách trị dị ứng da mặt tại nhà đơn giản, hiệu quả nhanh

Phòng ngừa dị ứng khẩu trang y tế

Chọn khẩu trang phù hợp:

• Ưu tiên sử dụng khẩu trang được làm từ chất liệu mềm mại, thoáng khí như cotton.
• Chọn khẩu trang có kích thước vừa vặn với khuôn mặt để tránh cọ xát vào da.
• Thay khẩu trang thường xuyên, tốt nhất sau mỗi 4 giờ sử dụng.

Vệ sinh da mặt:

• Rửa mặt 2 lần mỗi ngày bằng sữa rửa mặt dịu nhẹ để loại bỏ bụi bẩn, mồ hôi và vi khuẩn trên da.
• Tẩy tế bào chết cho da mặt 1-2 lần mỗi tuần để thông thoáng lỗ chân lông.

Dưỡng ẩm da:

• Sử dụng kem dưỡng ẩm phù hợp với da mặt để giữ cho da mềm mại và đàn hồi.
• Thoa kem chống nắng trước khi đeo khẩu trang để bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV.

Hạn chế trang điểm:

• Hạn chế trang điểm khi đeo khẩu trang để tránh bí da.
• Nếu cần thiết, hãy sử dụng các sản phẩm trang điểm dịu nhẹ, không gây bít tắc lỗ chân lông.

Chú ý đến môi trường:

• Tránh đeo khẩu trang trong thời gian dài, đặc biệt là trong môi trường nóng ẩm.
• Tháo khẩu trang khi ở những nơi thoáng khí, ít người qua lại.

Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo thêm một số mẹo sau:

• Uống nhiều nước để giữ cho da đủ độ ẩm.
• Tránh gãi da khi bị ngứa vì có thể khiến tình trạng trở nên tồi tệ hơn.
• Sử dụng các sản phẩm chăm sóc da dịu nhẹ, không chứa hương liệu nhân tạo hoặc phẩm màu.
• Giảm căng thẳng, stress vì có thể khiến da nhạy cảm hơn.

Cách lựa chọn khẩu trang để tránh bị dị ứng

Dị ứng với khẩu trang y tế, mặc dù không nguy hiểm, nhưng có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Để giảm thiểu tình trạng này, việc lựa chọn khẩu trang phù hợp rất quan trọng. 

Chất liệu:

• Ưu tiên: Cotton (mềm mại, thoáng khí, thấm hút mồ hôi tốt).
• Tránh: Nylon, Polyester (không thấm hút mồ hôi, gây bí da, ẩm ướt, thuận lợi cho vi khuẩn phát triển).
• Dành cho da nhạy cảm: Lụa, tre (chất liệu tự nhiên, nhẹ nhàng).

Kích cỡ:

• Lựa chọn khẩu trang vừa vặn với khuôn mặt để tránh cọ xát hoặc vi khuẩn xâm nhập.
• Mua và thử trước khi mua số lượng lớn để đảm bảo vừa vặn.

Loại khẩu trang:

• Da nhạy cảm: khẩu trang y tế 3 hoặc 4 lớp, hoặc N95 hoặc KN95.
• Tránh: Khẩu trang vải (không hiệu quả trong việc lọc bụi mịn và vi khuẩn).

Thương hiệu: Chọn từ các thương hiệu uy tín, có chứng nhận chất lượng như ISO, CE hoặc các chứng nhận khác.

Cách sử dụng:

• Rửa tay sạch trước khi đeo khẩu trang.
• Đeo khẩu trang đúng cách, che kín mũi và miệng.
• Thay khẩu trang thường xuyên, tốt nhất sau mỗi 4 giờ sử dụng hoặc khi khẩu trang bị bẩn, ẩm ướt.
• Không sử dụng khẩu trang đã qua sử dụng.

Dị ứng khẩu trang y tế tuy không nguy hiểm nhưng gây khó chịu. Do đó, hãy chọn khẩu trang phù hợp, sử dụng đúng cách và vệ sinh da mặt để hạn chế dị ứng.

Có thể bạn quan tâm:

• Dấu hiệu dị ứng son môi và cách khắc phục
• Dị ứng sữa tắm – Nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử lý