Cách Sơ Chế Yến Thô – Mẹo Làm Sạch Nhanh và Lưu Ý

Cách sơ chế yến thô đúng chuẩn sẽ giúp yến giữ được 100% hàm lượng dinh dưỡng và đem lại lợi ích tối ưu cho sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách thực hiện sao cho đúng. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết một số mẹo sơ chế yến thô đúng chuẩn dành cho bạn. 

Tổ yến thô là gì?

Tổ yến thô là loại yến còn nguyên thủy sau khi khai thác hoặc thu hoạch, còn lẫn lông, tạp chất và chưa qua bất kỳ khâu sơ chế nào. Loại yến này gồm 2 loại là yến đảo thiên nhiên hoặc yến nhà nuôi, chúng có giá thành thấp hơn yến tinh chế nhưng giá trị dinh dưỡng lại thuộc hàng cao nhất. 

Vì yến thô là tổ yến nguyên thủy 100% nên rất khó để làm giả, sợi yến thật có mùi tanh đặc trưng, sợi dai và nở nhiều, dẻo, ăn giòn sựt. Nhược điểm của yến thô là phải mất nhiều thời gian sơ chế tổ yến thô khá lâu, đòi hỏi sự tỉ mỉ, khéo léo. 

Tổ yến thô trên thị trường có rất đa dạng về chủng loại, chất lượng và giá cả. Để nhận định và định giá chúng cần dựa vào một số nguyên tắc sau đây:

Dựa vào nguồn gốc

Dựa theo nguồn gốc, xuất xứ của loài chim yến mà yến sào được phân làm 2 loại gồm yến sào tự nhiên và yến nhà nuôi. 

• Yến sào đảo thiên nhiên: Loại thường gặp yến hàng được đôi chim yến dựng trên những vách đá ở các hang động hoặc ở biển. Điều này khiến việc khai thác tổ yến rất khó khăn, nguy hiểm nên sản lượng thường ít ỏi, kéo theo đó là giá thành khá cao. 
• Yến nhà nuôi: Là những tổ yến được chim dựng lên tại các nhà nuôi chim do con người xây dựng, có điều kiện tự nhiên, tường vách… tương tự như tự nhiên. Nhờ vậy, việc phát triển, khai thác và quản lý cũng dễ dàng hơn. Sản lượng yến sào nhiều với giá thành phải chăng, không quá đắt đỏ như yến đảo. 

Dựa vào màu sắc

Nếu dựa vào màu sắc thì yến sào trên thị trường được chia làm 3 loại gồm:

• Bạch yến: Đây là loại yến chiếm tỷ lệ nhiều nhất trên thị trường, khoảng 90% trên tổng sản lượng. Loại yến này có màu trắng hoặc trắng ngà và có giá thành rẻ nhất trong 3 loại. 
• Hồng yến: Loại tổ yến này có màu cam nhạt hoặc màu vàng như lòng đỏ trứng, sản lượng ít do khá hiếm nên mỗi năm chỉ thu hoạch được 1 – 2 lần, giá hồng yến cao hơn so với bạch yến. 
• Huyết yến: Loại yến này cực kỳ hiếm do sản lượng ít và chỉ có thể thu hoạch trong tự nhiên. Giá thành của huyết yến rất đắt đỏ và không phải ai cũng có thể tìm mua được. 

Dựa vào độ sạch

• Tổ yến thô nguyên thủy: Đây là loại yến còn nguyên tổ, còn lẫn lông và tạp chất. Loại này chưa qua các bước sơ chế, chỉ được sơ chế làm sạch bụi bẩn và lông bên ngoài, khi mua về bắt buộc phải tiếp tục thực hiện công đoạn làm sạch mới có thể sử dụng được. Loại này có giá trị dinh dưỡng đặc biệt cao, tốt cho sức khỏe người dùng. 
• Tổ yến nguyên tổ rút lông: Loại yến này đã được sơ chế làm sạch lông và các tạp chất lẫn trong sợi yến. Tuy nhiên nhờ không qua bước sấy khô, sấy nóng mà giữ được trọn vẹn chất dinh dưỡng, sợi yến giòn, dai, dẻo và thơm như tổ yến nguyên chất. Loại yến này thường cao hơn so với yến thô và yến tinh chế. 
• Tổ yến tinh chế: Loại yến này đã được làm sạch và đóng gói, người dùng mua về có thể sử dụng ngay mà không cần thêm công đoạn sơ chế nào nữa. Tuy nhiên, do ảnh hưởng từ các công đoạn tinh chế mà yến không còn nguyên tổ, có thể bị vỡ, gãy, sợi yến nhỏ, yến vụn… 

Dựa vào hình dạng

• Tổ yến thô tròn bán nguyệt: Loại tổ yến thô có hình tròn được xếp vào loại thượng hàng vì tỷ lệ sợi nhiều, ít lẫn lông, bụi bẩn, sợi yến thơm ngon, dai giòn hơn. 
• Tổ yến thô vuông: Loại này được hình thành tại cạnh giao nhau của hai thanh tổ yến, hình dạng này khiến sợi yến ngắn, nhiều tạp chất, lông chim và sơ mướp. 

Cách sơ chế tổ yến thô sạch nhanh, tiết kiệm thời gian

Sơ chế tổ yến thô là công đoạn mất khá nhiều thời gian, đòi hỏi sự tỉ mỉ và khéo léo vì nếu sơ chế sai cách, tổ yến sẽ bị hao hụt dưỡng chất. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về cách sơ chế yến thô sạch sẽ, đơn giản và ít tốn thời gian:

Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ

Để việc sơ chế làm sạch tổ yến thô đúng chuẩn, bạn cần chuẩn bị đầy đủ một số dụng cụ như sau đây:

• 1 cái thau trắng để dễ quan sát thấy lông chim hay tạp chất. 
• 1 nhíp nhỏ hoặc kẹp gắp chuyên dùng để nhặt lông yến. 
• 1 cái rây nhỏ. 
• 1 cái muỗng.
• 1 cái đĩa để đựng yến sạch sau khi sơ chế. 

Bước 2: Ngâm yến

Đây là công đoạn đầu tiên trong quá trình sơ chế và chế biến tổ yến thô. Yến thô sau khi mua về ngâm vào trong thau nước sạch từ 1 – 2 tiếng. Đây là bước quan trọng không thể bỏ qua vì yến sau khi ngâm sẽ nở, mềm ra dễ dàng làm sạch hơn. Nên ngâm yến bằng nước lạnh với nhiệt độ bình thường, tránh ngâm bằng nước nóng để hạn chế tối đa việc làm hao hụt các dưỡng chất có trong nước, giữ trọn vẹn các dưỡng chất của yến. 

Thời gian ngâm yến cũng là một trong những yếu tố có ảnh hưởng lớn đến hương vị và chất lượng dinh dưỡng của yến. Theo đó, thời gian ngâm yến được khuyến cáo như sau:

• Tổ yến thô già chưa làm sạch ngâm từ 2 – 3 tiếng. 
• Tổ yến già đã làm sạch ngâm từ 20 – 30 phút. 
• Tổ yến già nguyên tổ ngâm 60 phút. 
• Tổ yến tinh chế ngâm từ 10 – 30 phút. 

Lưu ý tránh ngâm yến quá lâu vì sẽ khiến sợi yến bị nhũn, không còn độ giòn, dai và dẻo, không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng, hương vị món ăn mà còn làm cho các dưỡng chất trong yến hòa tan vào nước, giảm giá trị dinh dưỡng. 

Bước 3: Nhặt lông, loại bỏ tạp chất

• Sau khi ngâm yến sẽ nở mềm, bạn đổ yến qua rây và tiến hành dùng nhíp gắp từng sợi lông chim ra ngoài. Công đoạn này đòi hỏi sự kiên nhẫn, khéo léo và tỉ mỉ, tuyệt đối không nên nóng vội vì sẽ khiến tổ yến dễ bị biến dạng, không sạch do còn sót lông yến.
• Mẹo để giúp bạn nhặt lông nhanh hơn là hãy bắt đầu nhặt các lông hay tạp chất như đất, cát, đá vôi… trước, sau đó nhặt lại 2 – 3 lần nữa các lông li li, bụi bẩn bám trên bề mặt. Cách này giúp làm sạch lông tổ yến sạch sẽ và nhanh chóng, tiết kiệm thời gian hơn. 
• Đối với yến thô nguyên tổ, sau khi ngâm mềm hãy dùng tay tách thành từng sợi, sau đó cho vào ray, bên dưới đặt một tô nước, sau đó dùng muỗng khuấy nhẹ đồng thời nhấc nhẹ lên xuống, sợi yến sẽ theo các lỗ rây rơi xuống dưới. Thay nước 4 – 5 lần sẽ thu được phần tổ yến sạch. 

Bước 4: Rửa sạch lại và bảo quản

Rửa sạch lại phần tổ yến đã nhặt lông, hơi bóp nhẹ hoặc vẩy cho ráo nước rồi sử dụng. Nếu chưa cần sử dụng ngay, hãy cho yến đã sơ chế vào trong hộp kín có nắp đậy và đặt trong ngăn mát tủ lạnh, thời gian bảo quản trong khoảng 7 ngày. Đối với yến bảo quản trong ngăn đá có thể giữ được tối đa là 5 – 7 tháng. 

Một số lưu ý khi sơ chế và sử dụng tổ yến thô

Để đảm bảo quá trình làm sạch tổ yến thô thuận lợi và giữ được trọn vẹn các dưỡng chất, người thực hiện bắt buộc phải chú ý một số lưu ý sau đây:

• Thời gian sơ chế yến thô không nên quá lâu, nên tham khảo thời gian ngâm phù hợp để tránh làm cho sợi yến bị nhão, vừa mất độ ngon, giòn dai vừa làm hao hụt các dưỡng chất có trong yến. 
• Tuyệt đối không nên ngâm yến trong nước nóng để tránh làm giảm bớt một số dưỡng chất có trong yến sào. 
• Các dụng cụ để sơ chế yến sào cần phải được làm sạch, khử trùng trước khi dùng để gắp bỏ các sợi lông yến. 
• Sợi yến sau khi làm sạch nên để khô tự nhiên hoặc sấy khô bằng lò để ráo nước hoàn toàn trước khi mang đi chưng nấu, bảo quản trong thời gian lâu. 

Mặc dù quy trình làm sạch tổ yến không quá khó nhưng lại mất khá nhiều thời gian, đòi hỏi sự cẩn thận và tỉ mỉ. Do đó việc làm này chỉ phù hợp với những người có quỹ thời gian tương đối thoải mái, không vướng bận quá nhiều việc và có sự kiên nhẫn. Khuyến khích chế biến yến sào ngay sau khi sơ chế để cảm nhận trọn vẹn hương vị và sự thơm ngon của sợi yến. 

Có thể bạn quan tâm

• 10 Cách Chế Biến Tổ Yến Thơm Ngon, Nhiều Dinh Dưỡng
• Chưng Yến Bao Lâu Để Đạt Giá Trị Dinh Dưỡng Tốt Nhất?