Vô sinh nữ – Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Vô sinh nữ là tình trạng mà một phụ nữ không thể mang thai sau một thời gian dài cố gắng, có thể do các vấn đề về sản xuất trứng, tử cung, hoặc các vấn đề khác liên quan đến hệ sinh sản.

Vô sinh nữ là gì?

Vô sinh nữ là tình trạng phụ nữ không thể mang thai sau một khoảng thời gian chung sống và quan hệ tình dục đều đặn mà không sử dụng biện pháp tránh thai, trong khi tinh dịch của bạn đời vẫn ở trạng thái bình thường.

Vô sinh nữ được chia là 2 dạng: Vô sinh nguyên phát (vô sinh I) và vô sinh thứ phát (vô sinh II).

• Vô sinh nguyên phát: Đây là trường hợp khi hai vợ chồng đã sống chung với nhau trong ít nhất một năm, duy trì một mức độ quan hệ tình dục đầy đủ và không sử dụng biện pháp tránh thai, nhưng không thể thụ thai.
• Vô sinh thứ phát: Xảy ra khi hai vợ chồng đã từng có con hoặc đã từng mang thai, nhưng sau đó không thể mang thai lần nữa, mặc dù đã cố gắng.

Có thể bạn muốn biết: Vô sinh nam – Nguyên nhân & phương pháp chẩn đoán, điều trị

Nguyên nhân gây vô sinh nữ 

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến vô sinh nữ, thường được chia thành hai nhóm chính:

Nguyên nhân do buồng trứng:

• Suy buồng trứng sớm: Buồng trứng không sản xuất đủ trứng hoặc không sản xuất trứng có chất lượng tốt.
• Hội chứng buồng trứng đa nang: Buồng trứng có nhiều nang nhỏ, không rụng trứng bình thường.
• Rối loạn nội tiết tố: Mức độ hormone sinh sản (estrogen, progesterone, androgen) không cân bằng, ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng và phát triển của thai nhi.

Nguyên nhân do các cơ quan sinh sản khác:

• Tắc nghẽn vòi trứng: Vòi trứng bị tắc do các nguyên nhân như viêm nhiễm, dính chít, u nang… khiến tinh trùng không thể gặp trứng.
• Bệnh lý tử cung: Dị tật tử cung, u xơ tử cung, viêm nội mạc tử cung… ảnh hưởng đến khả năng bám dính của phôi thai.
• Rối loạn chức năng âm đạo: Viêm nhiễm âm đạo, dị tật âm đạo… khiến tinh trùng khó xâm nhập vào tử cung.

Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của phụ nữ như:

• Tuổi tác: Khả năng sinh sản của phụ nữ giảm dần theo thời gian, đặc biệt là sau 35 tuổi.
• Lối sống: Hút thuốc lá, uống rượu bia, sử dụng chất kích thích, chế độ ăn uống thiếu cân bằng… có thể ảnh hưởng đến chất lượng trứng và tinh trùng.
• Môi trường: Tiếp xúc với các chất độc hại trong môi trường cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

Dấu hiệu nhận biết vô sinh nữ 

Triệu chứng chính của vô sinh nữ là không có thai sau một năm quan hệ vợ chồng thường xuyên mà không dùng biện pháp tránh thai nào.

Tuy nhiên, một số phụ nữ có thể có một số triệu chứng khác như:

• Rối loạn kinh nguyệt: Kinh nguyệt không đều, kinh nguyệt quá ít hoặc quá nhiều, đau bụng kinh dữ dội…
• Ra dịch âm đạo bất thường
• Đau vùng chậu
• Khó thụ thai

Tham khảo thêm: Cách kiểm tra xem mình có bị vô sinh không (khám + xét nghiệm)

Vô sinh nữ được chẩn đoán bằng cách nào?

Xét nghiệm vô sinh nữ là một loạt các xét nghiệm y tế được thực hiện để xác định nguyên nhân gây ra vô sinh ở phụ nữ. Vô sinh được định nghĩa là không thể mang thai sau một năm quan hệ tình dục thường xuyên mà không sử dụng biện pháp tránh thai.

Các xét nghiệm vô sinh nữ có thể bao gồm:

• Xét nghiệm máu: Đo mức độ hormone, kiểm tra nhiễm trùng và đánh giá sức khỏe tổng thể.
• Chụp X-quang tử cung vòi trứng (HSG): Sử dụng thuốc cản quang để chụp ảnh tử cung và vòi trứng, giúp xác định tắc ống dẫn trứng hoặc các vấn đề khác liên quan đến tử cung.
• Siêu âm: Sử dụng sóng âm để tạo hình ảnh của tử cung và buồng trứng, kiểm tra kích thước, vị trí và có u xơ tử cung hay polyp không.
• Nội soi buồng trứng: Thủ thuật phẫu thuật nhỏ để xem bên trong buồng trứng và vòi trứng, chẩn đoán và điều trị tắc ống dẫn trứng, u xơ buồng trứng và các vấn đề khác.
• Sinh thiết buồng trứng: Lấy mẫu mô từ buồng trứng để kiểm tra dưới kính hiển vi, tìm kiếm các bất thường.

Khi gặp khó khăn trong việc mang thai, việc nói chuyện với bác sĩ về xét nghiệm vô sinh nữ là rất quan trọng. Xác định nguyên nhân gây vô sinh có thể giúp bạn tìm được phương pháp điều trị phù hợp nhất.

Phương pháp điều trị vô sinh nữ

Có nhiều phương pháp điều trị vô sinh nữ khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và tình trạng sức khỏe của người phụ nữ. Các phương pháp phổ biến bao gồm:

1. Sử dụng thuốc 

Có nhiều loại thuốc khác nhau được sử dụng để điều trị vô sinh ở phụ nữ và hiệu quả của chúng phụ thuộc vào nguyên nhân gây vô sinh. Một số loại thuốc có thể rất hiệu quả, trong khi những loại khác có thể không hiệu quả.

Các loại thuốc thường được sử dụng:

• Thuốc kích thích rụng trứng: Được sử dụng cho phụ nữ gặp rối loạn trong quá trình rụng trứng. Thuốc này giúp kích thích sự phát triển và rụng trứng từ buồng trứng, tăng cơ hội thụ thai.
• Thuốc điều hòa nội tiết tố: Được dùng cho phụ nữ mắc các rối loạn nội tiết tố có ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Những loại thuốc này giúp cân bằng nồng độ hormone trong cơ thể, cải thiện khả năng rụng trứng và chu kỳ kinh nguyệt.
• Thuốc hỗ trợ thụ tinh: Sử dụng để hỗ trợ quá trình thụ tinh tự nhiên hoặc thụ tinh nhân tạo. Các loại thuốc này có thể bao gồm thuốc kích thích rụng trứng, thuốc điều hòa nội tiết tố, hoặc thuốc chống viêm để tăng cơ hội thụ thai hoặc chuẩn bị cơ thể cho quá trình thụ tinh nhân tạo như IVF.

Việc sử dụng thuốc điều trị vô sinh thường được điều chỉnh và giám sát chặt chẽ bởi các chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Có thể bạn quan tâm: Các cây thuốc nam chữa vô sinh hiếm muộn tại nhà

2. Phẫu thuật

Với trường hợp vô sinh do bất thường ở cấu trúc tử cung, u xơ hoặc tắc vòi trứng, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện phẫu thuật để cải thiện.

• Phẫu thuật có thể loại bỏ u xơ trong buồng trứng, điều chỉnh hình dạng bất thường của tử cung và loại bỏ mô nội mạc tử cung phát triển ở bên ngoài cơ quan này.
• Ngoài ra, phẫu thuật cũng được thực hiện nhằm loại bỏ chất kết dích trong vòi trứng giúp thông ống dẫn hoặc tạo ra một ống dẫn mới.

Phẫu thuật hiếm khi được thực hiện trong điều trị vô sinh nữ vì phương pháp này có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm và ít khi đem lại kết quả khả quan.

3. Các biện pháp hỗ trợ sinh sản

Thủ thuật sinh sản hỗ trợ là một nhóm các thủ thuật y tế được sử dụng để giúp những cặp vợ chồng vô sinh thụ thai. Các thủ thuật này bao gồm thụ tinh trong ống nghiệm (IVF), thụ tinh nhân tạo (IUI).

Một số thủ thuật sinh sản hỗ trợ phổ biến:

• Thụ tinh trong ống nghiệm: Phương pháp này được thực hiện bằng cách lấy trứng và tinh trùng của hai vợ chồng, nuôi dưỡng trong phòng thí nghiệm, sau đó chuyển phôi vào bên trong tử cung.
• Thụ tinh trong tử cung: Với phương pháp này, bác sĩ sẽ lấy tinh trùng từ người chồng và đặt bên trong tử cung của người vợ tại thời điểm trứng sắp rụng để tăng khả năng thụ thai.

Phòng ngừa chứng vô sinh ở nữ giới

Để phòng ngừa vô sinh ở nữ giới, các biện pháp quan trọng bao gồm:

• Duy trì cân nặng hợp lý qua chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục.
• Tránh tiếp xúc với hóa chất độc hại và hạn chế hút thuốc lá, uống rượu.
• Thực hiện quan hệ tình dục an toàn để ngăn ngừa bệnh lây truyền qua đường tình dục.
• Điều trị sớm các vấn đề y tế như viêm nhiễm phụ khoa.
• Thăm bác sĩ phụ khoa định kỳ để kiểm tra sức khỏe sinh sản.
• Tuân thủ chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh, tránh thức ăn chế biến sẵn và đồ ăn nhanh.

Vô sinh nữ là bệnh lý có nguyên nhân phức tạp và rất khó để điều trị hoàn toàn. Vì vậy bạn nên chủ động bảo vệ sức khỏe và khả năng sinh sản bằng cách xây dựng lối sống lành mạnh.

Tham khảo thêm: 

• Vô sinh không rõ nguyên nhân có trị được không?
• Sóng wifi, điện thoại gây vô sinh, ảnh hưởng tinh trùng?