Viêm màng hoạt dịch khớp háng và cách điều trị

Viêm màng hoạt dịch khớp háng là thuật ngữ đề cập đến tổn thương ở màng hoạt dịch, gây ra phản ứng viêm. Bệnh lý này thường đáp ứng tốt nếu được kiểm soát ngay khi mới bùng phát.

Viêm màng hoạt dịch khớp háng là bệnh gì?

Viêm màng hoạt dịch khớp háng là thuật ngữ y tế đề cập đến tình trạng viêm khu trú ở màng hoạt dịch. Bệnh có xu hướng phát sinh ở trẻ từ 3 – 10 tuổi và những người thường xuyên lao động nặng nhọc.

Màng hoạt dịch là cơ quan bao quanh các sụn của khớp, đóng vai trò giảm ma sát và giúp khớp vận động trơn tru. Vì vậy khi màng hoạt dịch bị viêm, khớp sẽ mất tính ổn định và có xu hướng xuất hiện những triệu chứng như sưng đỏ, đau nhức, giảm khả năng vận động,…

1. Nguyên nhân

Hiện tại nguyên nhân chính xác gây ra bệnh viêm màng hoạt dịch khớp háng vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên các chuyên gia cho rằng, bệnh có thể phát sinh do một số yếu tố nguy cơ như:

• Do các bệnh lý khác: Viêm màng hoạt dịch khớp háng có thể hệ quả của bệnh viêm khớp, viêm khớp vẩy nến, lupus ban đỏ hệ thống, bệnh gout,…
• Chấn thương: Tác động vật lý mạnh vào khớp có thể gây tổn thương màng hoạt dịch và làm tăng sinh cơ quan này, gây ra phản ứng viêm khu trú.
• Lạm dụng khớp: Thường xuyên vận động khớp và mang vác nặng là những yếu tố khiến khớp mất ổn định và dễ phát sinh các vấn đề tiêu cực.
• Nhiễm virus: Nhiễm virus/ vi khuẩn là một trong những yếu tố khiến màng hoạt dịch bị kích thích và sưng viêm bất thường.

2. Triệu chứng

Khi màng hoạt dịch bị sưng viêm, các cơ quan bên trong khớp sẽ bị chèn ép và phát sinh các triệu chứng sau:

• Sưng viêm
• Đau nhức
• Giảm khả năng vận động
• Khớp háng nóng, ấm hơn bình thường
• Vùng da bên ngoài đỏ/ hồng

Ngoài ra, tình trạng viêm ở màng hoạt dịch còn có thể gây ra các triệu chứng toàn thân như mệt mỏi, tăng thân nhiệt, lười ăn, mất ngủ,…

3. Biến chứng

Trường hợp bị viêm màng hoạt dịch khớp háng thoáng qua (chủ yếu gặp ở trẻ em), bệnh thường có xu hướng tự khỏi sau 7 – 10 ngày.

Tuy nhiên nếu viêm màng hoạt dịch xuất hiện ở người lớn do những nguyên nhân khác, bệnh có thể để lại các biến chứng nghiêm trọng nếu không tiến hành điều trị.

Biến chứng do viêm màng hoạt dịch khớp háng:

• Phát triển thành u nang hoạt dịch
• Nhiễm trùng khớp
• Sụn khớp bị ăn mòn, dẫn đến viêm khớp mãn tính

Chẩn đoán bệnh viêm màng hoạt dịch khớp háng

Viêm màng dịch khớp háng có thể bị nhầm lẫn với những bệnh xương khớp thông thường. Vì vậy bên cạnh việc quan sát triệu chứng lâm sàng, bác sĩ có thể đề nghị thực hiện một số xét nghiệm hình ảnh như:

• Chụp cộng hưởng MRI
• X-Quang
• Siêu âm

Nếu hình ảnh xét nghiệm không cho thấy phản ứng viêm ở màng dịch, bác sĩ có thể tiến hành sinh thiết màng hoạt dịch. Ở màng hoạt dịch bị viêm, chỉ số bạch cầu, nồng độ proteoglycan,… sẽ cao hơn mức bình thường.

Hơn nữa nếu màng hoạt dịch bị viêm do virus hoặc vi khuẩn, bác sĩ có thể dễ dàng xác định loại vi khuẩn gây bệnh thông kính hiển vi.

Phác đồ điều trị bệnh viêm màng hoạt dịch khớp háng

Nguyên tắc điều trị viêm màng hoạt dịch khớp háng là nghỉ ngơi, giảm áp lực lên khớp và màng hoạt dịch, cải thiện triệu chứng đau nhức, sưng viêm.

1. Sử dụng thuốc

Sử dụng thuốc là biện pháp chủ yếu trong điều trị viêm màng hoạt dịch khớp háng. Việc dùng thuốc có tác dụng giảm đau, cải thiện phản ứng viêm và khắc phục các triệu chứng đi kèm.

Các loại thuốc được sử dụng phổ biến, bao gồm:

• Acetaminophen: Loại thuốc này được sử dụng cho cơn đau có mức độ nhẹ và không có dấu hiệu sưng viêm. Acetaminophen là thuốc giảm đau, hạ sốt khá an toàn và phù hợp với nhiều đối tượng.
• NSAIDs: NSAIDs hay còn gọi là thuốc chống viêm không steroid, được sử dụng khi cơn đau không có đáp ứng với Acetaminophen. Nhóm thuốc này có khả năng cải thiện các cơn đau nhẹ đến trung bình đi kèm với triệu chứng viêm.
• Thuốc corticoid: Corticoid có tác dụng ức chế miễn dịch và ngăn chặn quá trình tổng hợp các chất trung gian gây viêm. Loại thuốc này được sử dụng khi cơn đau không đáp ứng với NSAIDs. Corticoid có thể làm tổn thương các khớp khỏe mạnh và gây suy giảm miễn dịch nên chỉ được sử dụng trong điều trị ngắn hạn.

2. Biện pháp không dùng thuốc

Bên cạnh việc dùng thuốc, bạn có thể thực hiện các biện pháp giảm đau ngay tại nhà để cải thiện triệu chứng của viêm màng hoạt dịch.

• Chườm lạnh: Nhiệt độ thấp từ túi chườm sẽ làm giảm lưu lượng máu tuần hoàn đến khớp háng, từ đó làm giảm tình trạng nóng rát và sưng viêm. Bạn có thể chườm lạnh từ 10 – 15 phút khi cơn đau phát sinh để cải thiện tình trạng này.
• Nghỉ ngơi: Với những trường hợp bị viêm màng hoạt dịch vô căn hoặc do lạm dụng khớp, việc nghỉ ngơi có thể làm giảm đau và cải thiện tình trạng viêm hoàn toàn.
• Kéo giãn khớp háng: Áp lực từ khớp háng có thể khiến tình trạng viêm ở màng hoạt dịch trở nên nghiêm trọng hơn. Vì vậy bạn có thể thực hiện biện pháp vật lý trị liệu để kéo giãn khớp háng nhằm làm giảm chèn ép và áp lực lên cơ quan này.

3. Can thiệp ngoại khoa

Hầu hết các trường hợp viêm hoạt dịch khớp háng đều đáp ứng với điều trị nội khoa và nghỉ ngơi. Rất ít bệnh nhân phải tiến hành phẫu thuật.

Thủ thuật xâm lấn được cân nhắc khi tình trạng viêm ở màng hoạt dịch kéo dài và không đáp ứng với điều trị bảo tồn. Phẫu thuật trong điều trị viêm màng hoạt dịch khớp háng được thực hiện nhằm loại bỏ phần màng hoạt dịch bị viêm, ổn định cấu trúc khớp và phục hồi khả năng vận động.

Can thiệp ngoại khoa có thể tác động đến nguyên nhân gây đau nhức và sưng viêm. Tuy nhiên biện pháp này có thể đi kèm với những biến chứng tiềm ẩn như nhiễm trùng, hình thành huyết khối, trật khớp,…

Sau khi phẫu thuật, bạn cần nghỉ ngơi và thực hiện vật lý trị liệu để khôi phục khả năng vận động và tránh tình trạng tái phát.

Ngăn ngừa viêm màng hoạt dịch khớp háng tái phát

Viêm màng hoạt dịch ít khi tái phát sau khi được điều trị dứt điểm. Tuy nhiên nếu bạn mắc sai lầm trong quá trình chăm sóc, sinh hoạt, bệnh sẽ có xu hướng phát sinh trở lại.

Các biện pháp phòng ngừa tái phát viêm màng hoạt dịch khớp háng:

• Thay đổi các tư thế sai lệch, đồng thời hạn chế mang vác nặng.
• Điều chỉnh cân nặng và thực hiện các hoạt động thể chất thường xuyên để nâng cao sức khỏe xương khớp.
• Không hút thuốc lá hoặc sử dụng rượu bia. Thành phần độc hại trong thuốc lá và đồ uống có cồn có thể khiến khớp bị tổn thương, gây ra viêm màng hoạt dịch, hoại tử vô mạch,…
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh. Nên tập trung vào các thực phẩm có chứa canxi, magie, omega 3, vitamin,…

Viêm màng hoạt dịch khớp háng có thể được kiểm soát hoàn toàn nếu tiến hành điều trị từ sớm. Tình trạng chủ quan có thể khiến hiện tượng sưng viêm trở nên nghiêm trọng và phải can thiệp ngoại khoa. 

Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Nếu bạn có bất cứ thắc mắc nào về bệnh lý này, vui lòng trao đổi với bác sĩ chuyên khoa để được hỗ trợ.