Viêm gan A có lây không, qua đường nào?

Bệnh viêm gan A nếu không được kiểm soát tốt có thể gây tổn thương, suy giảm chức năng gan nghiêm trọng. Do vậy, khi nhắc đến căn bệnh này, nhiều người thường thắc mắc “viêm gan A có lây không?”. Hiểu rõ về cách thức lây lan của bệnh sẽ giúp chúng ta có những biện pháp phòng tránh hiệu quả.

Viêm gan A có lây không?

Theo PGS.TS Bùi Hữu Hoàng (Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM), viêm gan A là bệnh lý có thể lây lan và bùng phát thành một dịch bệnh trên diện rộng. Mặc dù vậy, bệnh rất hiếm lây truyền qua đường máu.

Bệnh viêm gan A được gây ra bởi virus viêm gan A (HAV). Khi xâm nhập vào cơ thể, virus thường ủ bệnh trong khoảng 30 ngày trước khi bùng phát các triệu chứng.

Virus viêm gan A ảnh hưởng đến người dân trên toàn cầu, nhất là những nước nghèo. Bệnh thường không dẫn đến bệnh mãn tính nhưng có thể gây ra các triệu chứng cấp tính như vàng da, mệt mỏi, đau bụng, nôn mửa và sốt. Nếu không phát hiện sớm hoặc không chú trọng điều trị, bệnh sẽ càng nặng hơn và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe của bệnh nhân.

Một số trường hợp, bệnh nhân bị viêm gan A có thời gian ủ bệnh khoảng 2 – 3 tháng. Trường hợp này tuy hiếm gặp nhưng lại khá nguy hiểm, có thể gây hôn mê gan, suy gan, gan teo nhỏ và khiến người bệnh tử vong bất cứ lúc nào. 

Đáng chú ý, viêm gan A có thể lây lan khá dễ dàng trong các điều kiện nhất định, đặc biệt là khi điều kiện vệ sinh cá nhân và vệ sinh môi trường không được đảm bảo. Các đợt bùng phát của viêm gan A thường xảy ra trong nhóm người có mật độ cao như trường học, nhà tù hoặc trong các cơ sở chăm sóc y tế nếu các biện pháp phòng ngừa không được thực hiện một cách nghiêm ngặt.

Tham khảo thêm: Các xét nghiệm viêm gan A giúp chẩn đoán bệnh chính xác

Virus viêm gan A lây truyền qua đường nào?

Viêm gan A là một bệnh truyền nhiễm và có khả năng lây lan. Hiểu rõ những con đường lây truyền của virus gây bệnh chính là một bước quan trọng, giúp bạn đề ra được phương pháp dự phòng, giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh. Dưới đây là một số thắc mắc thường gặp liên quan đến cách thức lây truyền của viêm gan A:

Bệnh viêm gan A có lây qua đường ăn uống không?

Thực tế, virus viêm gan A lây lan chủ yếu qua đường ăn uống. Tình trạng này thường xảy ra khi một người tiêu thụ thực phẩm hoặc nước uống bị nhiễm virus từ phân của người bệnh thải ra môi trường.

Việc ăn uống mất vệ sinh, không rửa tay kỹ trước khi ăn sẽ tạo điều kiện thuận lợi để bệnh viêm gan A tấn công. Ước tính trên thế giới có đến 1,5 triệu bệnh nhân mắc căn bệnh này do sử dụng thực phẩm kém an toàn, chủ yếu là ở các nước châu Phi, châu Á, châu Âu.

Đặc biệt, nguy cơ bị nhiễm virus viêm gan A qua đường tiêu hóa xảy ra cao hơn ở những người thường xuyên ăn thực phẩm sống hoặc chưa được nấu chín. Chẳng hạn như gỏi cá, sashimi, rau sống.

Viêm gan A có lây qua nước bọt không?

Việc tiếp xúc trực tiếp với những bệnh nhân mắc bệnh viêm gan A có thể lây lan nhưng rất hy hữu. Số virus HAV có trong tuyến nước bọt rất ít nên khó lây lan cho người tiếp xúc.

Nếu người đối diện có sức đề kháng tốt, bệnh nhân có thể không bị lây nhiễm bệnh. Bên cạnh đó, khả năng căn bệnh này lây truyền qua đường máu cũng rất thấp do virus không tồn tại nhiều trong máu. Ngoài ra, bệnh viêm gan A có thể lây truyền qua các con đường khác như:

• Tiếp xúc trực tiếp với phân hay hậu môn của người bệnh.
• Sử dụng chung các đồ dùng cá nhân có nhiễm virus từ bệnh nhân.

Đối tượng nào nên đi khám tầm soát viêm gan A

Bạn nên đến bệnh viện làm xét nghiệm tầm soát viêm gan A nếu có dấu hiệu nghi ngờ nhiễm bệnh như:

• Vàng da
• Cơ thể mệt mỏi, nhợt nhạt
• Nước tiểu vàng đậm
• Nôn, buồn nôn
• Đau bụng, tiêu chảy,…

Ngoài ra, các đối tượng có nguy cơ cao bị lây nhiễm virus viêm gan A cũng nên đến bệnh viện kiểm tra định kỳ. Bao gồm:

• Người sống cùng trong gia đình bị nhiễm viêm gan A
• Quan hệ tình dục với người bệnh viêm gan A
• Ăn uống ở nhà hàng nhưng nơi đây thông báo có dịch viêm gan A lan truyền
• Nếu bạn đi du lịch gần các khu vực có nguy cơ mắc bệnh như Nam Mỹ, Mexico.

Xem thêm: Địa chỉ xét nghiệm viêm gan (A, B, C…) tốt nhất

Cách phòng ngừa lây nhiễm viêm gan A

Một lối sống lành mạnh, khoa học sẽ có tác động tích cực giúp bạn kiểm soát được bệnh viêm gan A và tránh nguy cơ mắc bệnh. Thông thường, những người có sức đề kháng tốt sẽ ít mắc bệnh này hơn. Để giảm nguy cơ bị lây nhiễm viêm gan A, bạn có thể thực hiện các giải pháp đơn giản sau:

• Vệ sinh tay sạch sẽ khi đi ở ngoài về và trước khi ăn.
• Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, ăn chín nấu sôi.
• Uống nước sôi để nguội, không được uống nước bẩn.
• Tránh tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, có quá nhiều khói bụi.
• Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý, bổ sung nhiều dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể để tăng sức đề kháng chống lại bệnh.
• Thức ăn cần chọn loại tươi sống, được rửa sạch sẽ.
• Tuyệt đối không được ăn những thức ăn tái sống, món gỏi.
• Không được dùng chung vật dụng cá nhân của người bệnh.
• Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày, có thể uống nước ép hoa quả thay thế.
• Hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá,…
• Thường xuyên tập thể dục thể thao để cơ thể khỏe mạnh hơn.
• Ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày, giữ tinh thần lạc quan, vui vẻ.
• Tiến hành tiêm vắc xin viêm gan A tại các cơ sở y tế uy tín, chất lượng.

Bệnh viêm gan A rất dễ trở thành một ổ dịch nguy hiểm trong cộng đồng. Chính vì vậy, việc hiểu rõ viêm gan A có lây không và lây nhiễm qua những con đường nào sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc phòng ngừa bệnh cho bản thân lẫn những người xung quanh. 

Bạn nên tham khảo thêm

• Loại viêm gan nào nguy hiểm nhất, vì sao?
• TOP 5 cây thuốc nam chữa bệnh gan hiệu quả, dễ kiếm