Viêm Amidan Hốc Mủ Có Nên Cắt Không? Điều Cần Biết

Viêm amidan hốc mủ là một dạng biến chứng của viêm amidan mãn tính với các triệu chứng bệnh nghiêm trọng, đe dọa sức khỏe và tính mạng của người bệnh. Vậy với mức độ nặng nề như vậy, viêm amidan hốc mủ có nên cắt hay không? Khi cắt cần lưu ý những gì? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây. 

Viêm amidan hốc mủ có nên cắt không? Vì sao?

Như đã biết, amidan là một khối tổ chức có khả năng sản sinh ra các kháng thể bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công, xâm nhập của vi khuẩn, virus thông qua khí quản hoặc thực quản. Tuy nhiên, do cấu trúc amidan có nhiều khe hốc nên các vi sinh vật có hại trú ngụ và sinh sôi phát triển gây viêm nhiễm. Chúng tích tụ nhiều trong một thời gian dài và gây ra các khối vón cục được gọi là viêm amidan hốc mủ. 

Tình trạng này thường xảy ra ở ít nhất một hoặc nhiều hốc có chứa mủ màu trắng như sữa cùng với các khối mủ bã đậu, chất xơ viêm. Một vài triệu chứng đặc trưng thường gặp của bệnh viêm amidan hốc mủ là sốt nhẹ, đau nhức, nóng rát trong cổ họng, có hạt mủ trắng bên trong, hôi miệng… 

Đặc biệt, nếu viêm amidan hốc mủ nhiễm trùng nặng nhưng không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể gây ra nhiều biến chứng rất nguy hiểm. Kết hợp với các triệu chứng tái phát dai dẳng khiến người bệnh mệt mỏi, suy nhược, không chỉ tác động tiêu cực đến sức khỏe mà còn ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt, chất lượng cuộc sống của người bệnh. 

Trong trường hợp này bác sĩ sẽ thăm khám kỹ lưỡng, đánh giá mức độ viêm nhiễm và cân nhắc lợi ích giữa việc cắt hay không cắt amidan hốc mủ. Nếu việc cắt bỏ khối amidan giúp chấm dứt tình trạng viêm và khỏi bệnh hoàn toàn thì việc cắt nên được tiến hành càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, nếu nhận thấy khối amidan còn tác dụng, chưa nhiễm trùng hoàn toàn và có thể phục hồi được, cộng với thể trạng sức khỏe của người bệnh không đủ điều kiện thì phẫu thuật này không nên tiến hành. 

Tóm lại, việc có nên cắt amidan hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

• Mức độ viêm amidan hốc mủ, có thể điều trị khỏi bằng các phương pháp bảo tồn hay không; 
• Thể trạng sức khỏe của bệnh nhân; 
• Điều kiện kinh tế và mong muốn của người bệnh.

Những điều cần biết về thủ thuật cắt amidan hốc mủ

Cắt amidan hốc mủ là thủ thuật loại bỏ hoàn toàn hai khối amidan từ phía sau cổ họng. Tuy nhiên, vì đây phương pháp can thiệp ngoại khoa, dù đem lại hiệu quả cao nhưng cũng tiềm ẩn rất nhiều rủi ro, biến chứng nguy hiểm. Do đó, vẫn còn rất nhiều người chưa nắm rõ và có nhiều thắc mắc xoay quanh phương pháp này. Chẳng hạn như:

1. Không phải ai bị viêm amidan hốc mủ cũng đều phải cắt 

Nhiều người nghĩ rằng chỉ cần bị viêm amidan hốc mủ đều sẽ phải cắt bỏ để hết viêm. Tuy nhiên, đây hoàn toàn là quan niệm sai lầm vì không phải cứ ai bị viêm amidan cũng sẽ phải cắt bỏ. Thực tế thì tùy thuộc vào mức độ và giai đoạn phát triển của bệnh mà bác sĩ sẽ đưa ra gợi ý phù hợp về việc có nên cắt hay không.

Vì khối amidan ở trạng thái bình thường đảm nhiệm vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh từ môi trường. Do đó, nếu amidan chưa viêm nặng và có thể hồi phục bằng các biện pháp bảo tồn như dùng thuốc, điều trị tại nhà… thì không nhất thiết phải thực hiện cắt amidan. 

Phẫu thuật cắt bỏ amidan là phương pháp điều trị cuối cùng được chỉ định thực hiện khi các biện pháp khác không đem lại hiệu quả. Cụ thể, cắt amidan thường được cân nhắc và chỉ định cho các trường hợp sức khỏe của người bệnh bị ảnh hưởng đặc biệt nghiêm trọng như:

• Viêm amidan hốc mủ tái đi tái lại nhiều lần trong năm, ít nhất là 5 – 6 lần hoặc mỗi lần tái phát lại càng kéo dài hơn dù trước đó đã được điều trị khỏi bằng các phương pháp khác. 
• Gây các biến chứng viêm amidan nghiêm trọng như áp xe amidan, sỏi amidan, phì đại amidan gây chèn ép lên khí quản dẫn đến khó thở, thậm chí ngưng thở đột ngột. Ngoài ra còn có các biến chứng về đường tiêu hóa, biến chứng lân cận như viêm xoang, viêm tai giữa, viêm cầu thận, viêm khớp, viêm họng, thấp tim,…
• Người bệnh ăn ngủ không yên, khó thở, khó nuốt do tắc nghẽn phổi, kèm theo hôi miệng và nghi ngờ có khối u ung thư ác tính…

Ngoại trừ những trường hợp vừa kể trên, tất cả những trường hợp còn lại khi mắc viêm amidan hốc mủ không được tự ý thực hiện cắt amidan. Đặc biệt là các đối tượng sau:

• Người có sức đề kháng yếu kém. nhất là trẻ em dưới 5 tuổi. Vì phẫu thuật sẽ làm suy giảm hệ miễn dịch, gây tác động tiêu cực đến sức đề kháng và tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh lý viêm nhiễm hơn. 
• Người trưởng thành trên 45 tuổi không nên cắt amidan vì có thể gây ra biến chứng chảy máu khó cầm do có nhiều tổ chức amidan xơ dính. 
• Người có tiền sử mắc chứng rối loạn đông máu hoặc một số bệnh lý mãn tính như tim mạch, huyết áp, đường…

Vì vậy, để biết được bản thân có đủ điều kiện để thực hiện phẫu thuật cắt amidan hốc mủ hay không, hãy nhanh chóng đến bệnh viện để được thăm khám và tư vấn cách điều trị phù hợp. Lưu ý phải chọn lựa cơ sở y tế, bệnh viện chuyên khoa uy tín để đem lại hiệu quả cao, an toàn và chính xác rõ ràng.  

2. Các phương pháp cắt amidan hốc mủ hiện nay

Sự phát triển của y học hiện đại giúp phát minh ra nhiều phương pháp cắt amidan, trong đó có những phương pháp tân tiến, ứng dụng khoa học kỹ thuật mới trên thế giới. Có thể kể đến một số phương pháp phổ biến như:

• Cắt amidan bằng laser: Đây là phương pháp sử dụng nguồn bước sóng ánh sáng từ tia laser để cắt bỏ khối amidan. Phương pháp này được áp dụng khá phổ biến vì đem lại hiệu quả cao, không gây đau, chảy máu và thời gian thực hiện nhanh chóng. Tuy nhiên, sau cắt amidan bằng laser thường để lại tổn thương lớn, dễ hình thành sẹo và thậm chí ảnh hưởng đến dây thanh quản. 
• Cắt amidan bằng Coblator: Coblator là thiết bị sử dụng sóng điện từ tần số cao, tạo ra một đám mây dẫn điện bao quanh thiết bị cắt nhằm phá hủy và loại bỏ các mô tê bào ở nhiệt độ thấp, dao động từ 60 – 70 độ C. Ưu điểm của phương pháp này là không chảy máu, không gây đau hay làm tổn thương đến các mô xung quanh. Đặc biệt, thời gian thực hiện ngắn nên bệnh nhân có thể xuất hiện và ăn uống đượcc sau khi mổ. 
• Cắt amidan bằng Sluder: Phương pháp này thường được chỉ định thực hiện cho những trường hợp khối amidan tương đối to, chân có cuống, dễ bóc tách và dễ di động. Do đó phương pháp này thường được dùng phổ biến cho trẻ em. Đầu tiên, bệnh nhân sẽ được gây mê, đưa dụng cụ đến gần khối amidan và cho toàn bộ amidan vào trong lỗ cắt, dùng lực đè chặt lưỡi dao xuống và kết hợp dùng ngón tay bóc tách khối amidan bị viêm ra ngoài. Tuy nhiên, hạn chế của phương pháp này là rất dễ gây chảy máu, nhiễm trùng hoặc ngất do gây mê. Do đó, bắt buộc người thực hiện phải có tay nghề, kỹ thuật cao và giàu kinh nghiệm. 
• Cắt amidan plasma: Phương pháp này sử dụng kính soi điện tử, đầu dò cùng nguồn nhiệt thấp plasma. Thiết bị này vừa có khả năng tìm kiếm vừa cắt bỏ khối amidan bị viêm. Cắt amidan bằng plasma là phương pháp tân tiến, có thời gian thực hiện ngắn, ít gây đau và không chảy máu. Bởi plasma rất ít xâmm lấn, nhiệt độ dùng để cắt khá thấp chỉ từ 65 – 90 độ C không gây bỏng hoặc tổn thương cho làn da, nhờ đó giúp bệnh nhân phục hồi nhanh chóng. 
• Cắt amidan bằng Anse: Anse là phương pháp bóc tách và thòng lọng giúp giải quyết một số thể bệnh nặng của viêm amidan như viêm amidan mãn tính có nhiều tổ chức xơ dính, amidan mãn tính thể ẩn, amidan xơ teo… Do đó, chỉ có thể áp dụng phương pháp này cho người lớn. 

Đây là những phương pháp cắt amidan hốc mủ hiệu quả, tùy theo tính chất khối viêm, nhu cầu mong muốn và điều kiện kinh tế của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện phương pháp phẫu thuật phù hợp. 

3. Cắt amidan hốc mủ có đau không? Mất bao lâu thì hết đau?

Cắt amidan hốc mủ có đau không là vấn đề rất nhiều người quan tâm. Hiện nay, với sự đa dạng của các phương pháp phẫu thuật hiện nay, chủ yếu là các phương pháp hiện đại, người bệnh sẽ được gây mê trong quá trình thực hiện để hoàn toàn không cảm thấy đau. Tuy nhiên, cơn đau sẽ xuất hiện sau khi cắt amidan xong và mức độ đau nhiều hay ít còn phụ thuộc vào phương pháp cắt. 

Cụ thể, với những trường hợp cắt viêm amidan hốc mủ bằng phương pháp bóc tách thông thường sẽ gây đau nhức nhiều và dai dẳng trong một khoảng thời gian ngắn sau đó. Ngược lại, nếu áp dụng các phương pháp mới tân tiến như cắt amidan bằng laser, dao plasma hoặc coblator thường ít hoặc không gây đau sau khi cắt xong. Thời gian phục hồi nhanh, hết đau nhanh và người bệnh có thể ăn uống, hoạt động bình thường. 

4. Cắt midan hốc mủ có nguy hiểm không?

Cắt amidan hốc mủ tuy đem lại hiệu quả cao nhưng sau khi cắt cơ thể sẽ bị suy giảm miễn dịch và đặc biệt tiềm ẩn nhiều rủi ro, biến chứng nguy hiểm, thậm chí dẫn đến tử vong như:

Ngất xỉu do gây mê

Biến chứng này thường gặp ở trẻ em sau khi cắt amidan. Có 2 dạng ngất chủ yếu ở trẻ em gồm:

• Ngất tím: Đặc trưng với các triệu chứng như da mặt bầm tím, mắt mở to, đỏ ngầu, đồng tử giãn, môi bầm tím và thậm chí ngừng thở. Hiện tượng này gọi là ngất tím, xuất hiện do trẻ banh miệng quá căng, khiến lưỡi bị đẩy thụt sâu xuống họng dẫn đến nghẹt thở, co thắt thanh quản. 
• Ngất trắng: Hiện tượng này thường ít gặp hơn và thường xảy ra ở những trẻ nhạy cảm, vừa ngửi mùi thuốc mê đã ngất. Biểu hiện ở trẻ thường là da mặt trắng bệch, tim ngừng đập. Nếu không được cấp cứu xử lý kịp thời gây ngừng tim nguyên phát có thể dẫn đến tử vong.

KHÁM PHÁ: VTV2 giới thiệu bài thuốc nam có hiệu quả chặn đứng bệnh viêm họng, viêm amidan, KHÔNG CẦN CẮT, KHÔNG KHÁNG SINH

Chảy máu

Đây là biến chứng dễ xảy ra trong quá trình thực hiện phẫu thuật cắt amidan hốc mủ. Vì sau khi cắt amidan thường không cần phải khâu vết mổ lại và cũng không thắt mạch. Tình trạng này đặc biệt nguy hiểm với những người chảy máu khó cầm, thậm chí có thể gây tử vong trong quá trình thực hiện. 

Nhiễm khuẩn

Thực hiện cắt amidan hốc mủ không đúng cách có thể gây ra một vài biến chứng nhiễm khuẩn như:

• Viêm hố mổ;
• Viêm tai giữa cấp tính;
• Nhiễm khuẩn huyết do viêm tắc mạch cảnh;
• Viêm phế quản;
• …

5. Chi phí cắt amidan hốc mủ bao nhiêu? Cắt ở đâu?

Chi phí cắt amidan hốc mủ bao nhiêu tiền phụ thuộc vào nhiều yếu tố như cơ sở y tế, bệnh viện thực hiện, có sử dụng BHYT hay không, chọn lựa bác sĩ, dịch vụ sau phẫu thuật… Người bệnh nên tìm hiểu kỹ càng trước khi quyết định chọn lựa phương pháp cắt tại bệnh viện phù hợp với kinh tế và điều kiện của bản thân. 

Thông thường, việc cắt amidan dịch vụ tại các bệnh viện công lập có giá dao động từ 4 – 8 triệu đồng, trường hợp nếu có dùng BHYT đúng tuyến chi phí thường thấp hơn chỉ từ 1 – 4 triệu đồng. Nếu thực hiện cắt viêm amidan hốc mủ ở các cơ sở y tế tư nhân chi phí có thể cao hơn như:

• Phương pháp cắt bằng dao điện dao động từ 4 – 6 triệu đồng; 
• Phương pháp cắt bằng Coblator dao động từ 6 – 8 triệu đồng; 
• Phương pháp cắt bằng Plasma dao động từ 8 – 15 triệu đồng;

Gợi ý một số địa chỉ cơ sở y tế, bệnh viện cắt viêm amidan hốc mủ uy tín, chất lượng bệnh nhân có thể tham khảo như:

• Ở Hà Nội:
  • Bệnh viện Tai Mũi Họng Trung ương, địa chỉ số 78 Giải Phóng, quận Đống Đa, Hà Nội. 
  • Chuyên khoa Tai – Mũi – Họng của Bệnh viện Bạch Mai, địa chỉ số 78 Giải Phóng, Phương Mai, Đống Đa, Hà Nội. 
  • Chuyên khoa Tai – Mũi – Họng của Bệnh viện 108, địa chỉ số 1, Trần Hưng Đạo, Hà Nội. 
• Ở TP HCM: 
  • Bệnh viện Tai Mũi Họng TP HCM, địa chỉ số 155B Trần Quốc Thảo, quận 3, TP HCM. 
  • Bệnh viện Tai Mũi Họng Sài Gòn, địa chỉ số 1 – 3 Trịnh Văn Cấn, phường Cầu Ông Lãnh, quận 1, TP HCM. 
  • Bệnh viện Nhi Đồng, địa chỉ số 341 Sư Vạn Hạnh, phường 10, quận 10, TP HCM. 

Hướng dẫn cách chăm sóc và phòng ngừa tái phát sau khi cắt amidan hốc mủ

Để đạt được kết quả điều trị tốt, bệnh nhân sau khi cắt amidan hốc mủ người bệnh cần chú ý thực hiện các biện pháp chăm sóc phù hợp để vết cắt amidan nhanh phục hồi và phòng ngừa tái phát. 

Cách chăm sóc bệnh nhân sau cắt amidan hốc mủ

Sau khi phẫu thuật cắt amidan, bệnh nhân cần chú ý thực hiện các biện pháp chăm sóc kỹ lưỡng trong chế độ ăn uống và sinh hoạt như:

• Ngày đầu tiên sau phẫu thuật, bệnh nhân dành nhiều thời gian nghỉ ngơi tại giường, ăn uống đồ loãng và tránh nói chuyện. 
• Từ ngày thứ 2 đến ngày thứ 10, các triệu chứng đau nhức dần thuyên giảm người bệnh có thể đi lại, nói chuyện, tuy nhiên không nên đi xa. Bắt đầu có thể ăn cơm nhão từ ngày thứ 8 và sau 12 ngày có thể ăn uống lại bình thường. 
• Kiêng ăn các loại thực phẩm chiên xào nhiều dầu mỡ, thức ăn cay nóng, nhiều đường, nhiều muối, thực phẩm cứng, chất kích thích, có cồn như cà phê, rượu bia, thuốc lá, nước trà… để tránh gây kích ứng cho vết mổ amidan. 
• Tắm rửa, vệ sinh cơ thể thường xuyên bằng nước ấm. Đặc biệt đánh răng thường xuyên nhưng không nên khạc nhổ họng. Lưu ý tránh đánh răng trong vòng 24 giờ sau khi cắt amidan. 
• Kiêng xì mũi, súc họng sau phẫu thuật và không ở lâu dưới trời nắng. 
• Tuân thủ dùng thuốc đúng liều lượng do bác sĩ chỉ định và tái khám đúng thời điểm để theo dõi và kiểm tra quá trình hồi phục. 

Cách phòng ngừa tái phát viêm amidan hốc mủ

Để phòng ngừa tái phát viêm amidan hốc mủ và các biến chứng nguy hiểm, người bệnh cần chú ý một số vấn đề sau đây:

• Tuân thủ liệu trình điều trị của bác sĩ, duy trì uống thuốc đều đặn và không tự ý tăng liều, bỏ thuốc cho đến khi bệnh khỏi hoàn toàn. 
• Giữ vệ sinh vòm họng thường xuyên, đánh răng ít nhất 2 lần/ ngày và súc miệng sạch sẽ bằng các loại dung dịch sát khuẩn hoặc nước muối sinh lý NaCl để loại bỏ vi khuẩn, virus gây hại cho khoang miệng. 
• Hạn chế sử dụng các loại chất kích thích, rượu bia, thuốc lá, không ăn uống thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ… gây kích thích sưng viêm cổ họng. 
• Xây dựng thực đơn ăn uống khoa học, bổ sung đa dạng các loại thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất lành tính từ rau xanh, củ quả, trái cây, ngũ cốc… 
• Che chắn, bảo vệ tai mũi họng, nhất là khi thời tiết thay đổi đột ngột, chuyển lạnh bằng cách sử dụng khẩu trang, khăn quàng cổ để hạn chế nguy cơ phát triển của các bệnh lý viêm nhiễm. 

Hy vọng với những thông tin trong bài viết trên đã giúp quý bạn đọc có được câu trả lời cho vấn đề “viêm amidan hốc mủ có nên cắt không?” cũng như cách chăm sóc và phòng ngừa tái phát hiệu quả. Thông tin trong bài viết chỉ mang tính tham khảo, nếu có bất kỳ thắc mắc nào về các phương pháp cắt amidan hốc mủ vui lòng trao đổi trực tiếp với bác sĩ để được hướng dẫn chi tiết.