Bạch biến và bạch tạng giống hay khác nhau?

Bạch biến và bạch tạng là hai căn bệnh về da hoàn toàn khác nhau. Người bệnh bạch tạng mất hẳn hoặc suy giảm sắc tố da, có biểu hiện đồng đều trên da. Trong khi đó, bạch biến tình trạng những tế bào sản sinh sắc tố da bị phá hủy, có biểu hiện mất màu cục bộ trên da.

Bạch biến và bạch tạng giống hay khác nhau?

Trong da của người có các tế bào sản sinh sắc tố da. Các sắc tố da này được gọi là hắc tố hoặc melanin, đóng vai trò quyết định màu sắc của da. Khi được ánh sáng mặt trời kích thích, các tế bào sẽ sản sinh ra rất nhiều các sắc tố da melanin, từ đó da sẽ tối màu, sẫm màu. Người có nước da trắng là người thường sinh sống trong môi trường thoáng mát, lạnh, ít tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Trong khi đó, người có nước da đen, đặc biệt là những dân tộc sống ở vùng Phi châu, cận xích đạo sẽ có nước da đen hơn vì trong da của họ tồn tại nhiều hắc tố melanin.

Người bị bệnh bạch tạng và bệnh bạch biến đều là người bị suy giảm các hắc tố melanin ở da một cách bất thường. Tuy nhiên, đây là hai căn bệnh khác nhau. Rất nhiều người thường lầm tưởng hai căn bệnh là một và chỉ khác nhau tên gọi. Chúng tôi sẽ trình bày vắn tắt cách phân biệt bệnh bạch biến và bạch tạng.

Bệnh bạch tạng (Albinism) là căn bệnh da bị mất hẳn sắc tố hoặc suy giảm sắc tố. Da của người bệnh sẽ có màu trắng nhợt nhạt đồng bộ, râu và tóc có màu bạc. Đáy mắt và mống mắt của bệnh nhân bạch tạng trong suốt. Thị lực của người bệnh giảm. Da và mắt của bệnh nhân bạch tạng không chịu được ánh sáng mặt trời, tia UV.

Trong khi đó, bạch biến (Vitiligo) là tình trạng những tế bào đóng vai trò sản sinh sắc tố melanin ở da bị phá hủy, bị chết. Do đó, trên da sẽ xuất hiện những mảng da trắng bệch, không đều màu.

Nếu như người bệnh bạch tạng có toàn bộ làn da trắng bệch (đồng bộ), tóc ngả màu trắng, thị lực kém; thì người bệnh bạch biến chỉ bị mất sắc tố ở một số vùng trên da (cục bộ). Trong khi người bệnh bạch tạng có biểu hiện bệnh ngay từ khi mới sinh ra, thì người bệnh bạch biến hình thành bệnh dần dần theo tuổi đời.

Hiện nay, các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra được nguyên nhân gây ra bệnh bạch biến là gì. Một số giả thuyết đưa ra là:

• Các hoạt động thần kinh gặp rối loạn, dẫn đến tình trạng tự phá hủy các enzyme;
• Trong quá trình tự miễn dịch của cơ thể, các tế bào miễn dịch đã phá hủy tế bào sản sinh hắc tố da;
• Do di truyền.

Người bệnh bạch tạng thường dễ bị mắc ung thư da, nếu bảo vệ da không kỹ dưới ánh sáng mặt trời. Nhưng người mắc bệnh bạch biến thì sẽ không gặp phải những biến chứng gây nguy hiểm đến tính mạng. Bạch biến là căn bệnh gây mất thẩm mỹ ngoài da, dễ khiến người bệnh tự ti, mặc cảm trong giao tiếp và trong các hoạt động xã hội.

Các phương pháp điều trị bệnh bạch biến

Bệnh bạch biến không có thuốc đặc trị, không thể điều trị dứt điểm. Người bệnh chỉ có thể điều trị cải thiện hoặc điều trị khắc phục bệnh tạm thời. Một số phương pháp điều trị bệnh bạch biến là:

1. Điều trị nội khoa

Người bệnh bạch biến cần đến gặp bác sĩ để được khám và điều trị. Ở giai đoạn đầu của bệnh, bệnh nhân hoàn toàn có thể dùng thuốc để cải thiện bệnh.

Người bệnh có thể uống các loại thuốc giúp kích thích sản sinh melanin, từ đó, vùng da bị phai màu sẽ ổn định màu sắc trở lại. Các loại thuốc uống giúp sản sinh sắc tố melanin sẽ là thuốc điều trị duy trì, giúp da không bị phai màu. Tuy nhiên, các loại thuốc này sẽ gây ra những tác dụng phụ như chán ăn, tăng men gan, vàng da,… Người bệnh cần khai báo với bác sĩ các triệu chứng lạ trong quá trình dùng thuốc để được hướng dẫn cách khắc phục.

Bên cạnh phương pháp uống thuốc, người bệnh còn có thể bôi kem thuốc. Một số loại kem có chứa steroid sẽ giúp cải thiện tình trạng da không đồng đều màu. Người bệnh bôi thuốc vào những vùng da trắng, bị mất màu. Lưu ý, không bôi kem vào vùng da gần mí mắt, bẹn hoặc nách.

Kết quả điều trị bạch biến bằng cách bôi kem sẽ xuất hiện sau từ 3 đến 4 tháng điều trị. Ngoài ra, người bệnh cũng cần chăm sóc da cẩn thận, nên thoa kem chống nắng khi tiếp xúc với môi trường bên ngoài để bảo vệ làn da.

2. Dùng mỹ phẩm

Người bệnh bạch biến có thể dùng một số loại mỹ phẩm như kem nền, phấn phủ có tông màu tương thích với làn da để khắc phục tình trạng da không đều màu. Phương pháp này phù hợp với những người có những nốt bạch biến nhỏ vừa.

Dùng mỹ phẩm quá nhiều, trên diện rộng sẽ không tốt cho da và tốn kém nhiều chi phí. Người bệnh có thể lựa chọn phương pháp khác nếu vùng bệnh trên da quá rộng.

3. Điều trị quang học

Sử dụng ánh sáng trong điều trị bệnh là một bước tiến của y học. Có rất nhiều căn bệnh da liễu có thể được điều trị dứt điểm khi áp dụng phương pháp điều trị bằng ánh sáng.

Đối với chứng bạch biến, người bệnh có thể cải thiện tình trạng không thẩm mỹ của làn da bằng cách dùng tia ánh sáng laser để điều trị. Người bệnh sẽ được bác sĩ chiếu tia sáng UVA lên làn da. Các sóng ánh sáng sẽ giúp phục hồi màu sắc trên da. Bên cạnh đó, người bệnh cần phải kết hợp với việc bôi thuốc Psoralen.

Phương pháp điều trị này có tên là PUVA, sẽ có kết quả sau khoảng 20 – 50 lần điều trị.

Phương pháp PUVA điều trị bạch biến có thể gây ra những tác dụng phụ như phỏng rộp nặng. Do đó, người bệnh cần cân nhắc kỹ trước khi điều trị và cần chọn lựa cơ sở y tế uy tín để thực hiện.

4. Điều trị ngoại khoa

Nếu các phương pháp điều trị nội khoa không mang lại hiệu quả, người bệnh có thể áp dụng điều trị bằng cách phẫu thuật. Hiện nay, có hai cách phẫu thuật điều trị bạch biến là:

• Phẫu thuật ghép da: Bác sĩ sẽ dùng phần da ở khu vực có nhiều hắc tố melanin để ghép vào vùng da bị mất hắc tố melanin;
• Phẫu thuật cấy ghép sắc tố da: Bác sĩ sẽ tách lấy hắc tố melanin trên da người bệnh và nuôi cấy trong phòng thí nghiệm. Sau đó, bác sĩ phẫu thuật sẽ tiến hành cấy ghép các hắc tố da melanin này lên vùng da bị mất hắc tố.

Sau khi phẫu thuật, người bệnh cần phải chăm sóc, bảo vệ da thật kỹ và tuân theo những hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

5. Tự chăm sóc tại nhà

Người bệnh bạch biến cũng có thể tự chăm sóc da tại nhà để tình trạng bệnh được cải thiện.

Một số phương pháp giúp cải thiện bệnh bạch biến tại nhà là:

• Người bệnh bạch biến nên bảo vệ da khi ra nắng. Nên thoa kem dưỡng da có độ SPF đạt khoảng 15;
• Nên ăn các loại thức ăn như cà chua, bắp cải, việt quất, ngũ cốc, thực phẩm giàu axit folic, thực phẩm giàu vitamin B, giàu kẽm,…
• Cần tránh xa bia rượu, thuốc lá, cà phê;
• Nên uống nước đầy đủ mỗi ngày để nước nuôi dưỡng các tế bào da;
• Tránh ăn các loại thức ăn chiên xào, nướng, thực phẩm cay nóng, thực phẩm chứa nhiều gluten, thức ăn quá mặn, trái cây chưa chín;
• Tắm gội hàng ngày, không nên kỳ cọ quá mạnh vì sẽ làm tổn thương da;
• Lựa chọn mỹ phẩm, sữa tắm lành tính, không gây kích ứng da;
• Giữ tinh thần lạc quan, thoải mái. Người bệnh không nên tự ti, mặc cảm, lo lắng. Buồn bã sẽ khiến bệnh trở nên trầm trọng hơn và ảnh hưởng đến kết quả điều trị bệnh;
• Người bệnh cần tập luyện thể dục, chơi thể thao thường xuyên để giúp cơ thể trao đổi chất, tăng sức đề kháng;
• Không tự ý dùng bất kỳ loại thuốc Tây nào;
• Phân bố thời gian làm việc và nghỉ ngơi hợp lý. Nên ngủ đủ giấc và tránh thức khuya.

Người bệnh bạch tạng nên làm gì?

Bạch tạng là căn bệnh bẩm sinh, biểu hiện của bệnh hình thành ngay từ lúc người bệnh chào đời. Người bệnh bạch tạng có làn da, võng mạc mắt khá yếu ớt. Vì thế, người bệnh cần phải chăm sóc sức khỏe đúng cách để tránh mắc bệnh tật về da, mắt.

Người bệnh bạch tạng nên:

• Bảo vệ da khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Nên thoa kem chống nắng, mặc áo dài tay, quần dài, chất liệu vải dầy để cản trở tia UV gây hại cho da;
• Đeo kính râm khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời;
• Ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng thiết yếu. Điều này giúp cho cơ thể khỏe mạnh, sức đề kháng tốt hơn;
• Khám sức khỏe định kỳ hàng năm;
• Thận trọng khi dùng các loại mỹ phẩm, sữa tắm, xà phòng;
• Luôn giữ tinh thần lạc quan, thoải mái, tránh cảm xúc tiêu cực.

Bài viết tập trung ngòi bút vào việc phân biệt giữa bệnh bạch tạng và bệnh bạch biến. Đồng thời, bài viết có cung cấp thêm một số thông tin về cách điều trị bệnh bạch biến, cách chăm sóc người bệnh bạch tạng tại nhà. Thông tin trong bài viết này chỉ mang tính tham khảo. Chúng tôi không đưa ra chẩn đoán, chỉ định phương pháp điều trị thay cho bác sĩ chuyên khoa.

Có thể bạn quan tâm:

• Bạch biến nên ăn và kiêng ăn gì tốt cho bệnh?
• Chữa bệnh bạch biến bằng củ riềng có khỏi không?