Viêm đường tiết niệu ở trẻ em – Dấu hiệu và cách chữa

Viêm đường tiết niệu ở trẻ em là tình trạng viêm nhiễm ở các cơ quan bài tiết như thận, niệu đạo, bàng quang,… Tỷ lệ trẻ em mắc phải căn bệnh này chỉ đứng sau viêm hô hấp và viêm đường tiêu hóa. Bài viết dưới đây sẽ giúp mẹ hiểu rõ hơn về nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và phương pháp điều trị bệnh viêm đường niệu đạo ở trẻ em.

Nguyên nhân gây viêm đường tiết niệu ở trẻ em

Viêm đường tiết niệu là tình trạng nhiễm trùng đường tiểu xảy ra khá phổ biến ở trẻ em. Tác nhân chính gây ra bệnh vi khuẩn E.Coli, vi nấm, ký sinh trùng hoặc virut gây hại,…chúng tồn tại trong môi trường sống rất dễ lây sang người và đặc biệt là trẻ em. 

Bác sĩ chuyên khoa cho biết có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh viêm đường tiết niệu ở trẻ em, dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến nhất:

• Khí hậu nóng ẩm tạo điều kiện cho nấm và vi khuẩn phát triển khắp nơi, dễ dàng xâm nhập vào trẻ em gây bệnh.
• Bé gái có cấu tạo cơ quan sinh dục và niệu đạo ngắn nên có nguy cơ mắc bệnh viêm nhiễm cao hơn bé nam.
• Trẻ sinh ra yếu, suy dinh dưỡng nặng, mắc bệnh đái tháo đường hay đã phát hiện bệnh lý hội chứng thận hư, hẹp bao quy đầu, có khối u chèn ép, liệt bàng quang trước đó sẽ dễ mắc bệnh hơn.
• Thói quen không tốt hàng ngày của bố mẹ như đóng bỉm thường xuyên, vệ sinh cơ thể bé không sạch sẽ khiến cho vi khuẩn có cơ hội tấn công vào đường tiết niệu của trẻ và gây bệnh.
• Bệnh nhiễm khuẩn đường tiết niệu ở trẻ em gây ra bởi vi khuẩn Klebsiella pneumoniae và Enterococcus thường chỉ gặp đối với trẻ sơ sinh.

Một số yếu tố làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh viêm đường tiết niệu ở trẻ em là:

• Một trong các bộ phận thuộc đường tiết niệu bị biến dạng, tắc nghẽn
• Hoạt động bất thường của hệ tiết niệu do trẻ chưa phát triển hoàn toàn
• Dị tật bẩm sinh dẫn đến chảy ngược nước tiểu
• Cho trẻ mặc quần áo bó sát người
• Vệ sinh sau khi đi ngoài không sạch sẽ
• Trẻ đi tiểu nhiều hoặc nín nhịn trong thời gian dài

Dấu hiệu nhận biết viêm đường tiết niệu ở trẻ em

Bệnh viêm đường tiết niệu ở trẻ em tùy thuộc vào vị trí nhiễm bệnh, độ tuổi đối tượng mắc bệnh sẽ có các triệu chứng lâm sàn khác nhau. Ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, khi bệnh viêm đường tiết niệu mới xuất hiện sẽ không có các triệu chứng bất thường, đến khi bệnh có dấu hiệu tiến triển nặng mới bắt đầu xuất hiện các triệu chứng như sốt thông thường. Ở trẻ lớn hơn, các triệu chứng sẽ rõ ràng hơn rất dễ để nhận biết bệnh.

– Viêm đường tiết niệu ở trẻ sơ sinh

• Sốt cao 39, 40 độ C hoặc hạ nhiệt độ
• Da tái xanh
• Mê mệt, li bì
• Vàng da
• Rối loạn tiêu hóa như buồn nôn, ỉa chảy
• ….

– Viêm đường tiết niệu ở trẻ bú mẹ

• Sốt cao
• Rét run
• Nôn
• Chướng bụng
• Tiêu chảy
• Quấy khóc
• Nước tiểu đục
• …

– Viêm đường tiết niệu ở trẻ lớn

• Sốt cao
• Môi khô
• Lưỡi bẩn
• Hơi thở hôi
• Đau vùng thắt lưng
• Tiểu buốt, tiểu rắt
• Nước tiểu có màu đục
• …

Các triệu chứng viêm đường tiết niệu ở trẻ em rất dễ nhầm lẫn với triệu chứng của một số bệnh thường gặp khác. Vì vậy, mẹ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và điều trị đúng cách.

Viêm đường tiết niệu ở trẻ em có nguy hiểm không?

Viêm đường tiết niệu ở trẻ em là căn bệnh rất dễ điều trị. Tuy nhiên, nếu bệnh không được phát hiện và điều trị sớm sẽ tiến triển nặng, gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ em như:

• Áp xe thận
• Suy giảm chức năng thận thậm chí là suy thận
• Ứ nước trong thận dẫn đến sưng phù thận
• Nhiễm khuẩn huyết – cực kỳ nghiêm trọng, có thể dẫn đến suy gan và tử vong

Cách điều trị viêm đường tiết niệu ở trẻ em

Trước khi tiến hành điều trị viêm đường tiết niệu ở trẻ em, bác sĩ sẽ dựa vào vị trí bị viêm nhiễm, tình trạng sức khỏe của bệnh nhân để chỉ định phương pháp điều trị phù hợp.

Chẩn đoán viêm đường tiết niệu ở trẻ em

Khi trẻ có các dấu hiệu bị nhiễm trùng đường tiết niệu, mẹ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để tiến hành xét nghiệm nước tiểu để chẩn đoán chính xác và tìm ra nguyên nhân gây bệnh. Nếu viêm đường tiết niệu xảy ra trên thận hoặc bàng quang, bác sĩ chuyên khoa sẽ chỉ định cho trẻ thực hiện thêm một số kiểm tra cần thiết khác như:

• Siêu âm thận và bàng quang
• Chụp X-quang với thuốc nhuộm chuyên dùng
• Chụp CT cắt lớp hoặc chụp cộng hưởng từ trên thận và bàng quang

Điều trị viêm đường tiết niệu cho trẻ bằng thuốc Tây

Bệnh viêm đường tiết niệu ở trẻ em cần được phát hiện và điều trị sớm, ngăn ngừa vi khuẩn phát triển lây lan gây ảnh hưởng xấu đến thận. Tùy thuộc cào tác nhân gây bệnh, bác sĩ sẽ tiến hành kê đơn các loại thuốc kháng sinh phù hợp với tình trạng bệnh cua từng bé.

Các loại kháng sinh thường được sử dụng là:

• Thuốc kháng sinh Amoxicillin: có tác dụng giúp ngăn chặn và diệt các loại vi khuẩn gây nhiễm trùng đường tiết niệu, cho trẻ sử dụng 50mg/kg/ngày chia 3 lần uống hoặc tiêm 
• Thuốc Bactrim dùng để điều trị các loại nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra, có tác dụng tốt trong điều trị nhiễm khuẩn đường tiết niệu ở trẻ em, cho trẻ uống 20-30mg/kg/ngày. 
• Thuốc kháng sinh Trimethoprim có tác dụng chống lại tác nhân gây nhiễm khuẩn đường tiết niệu như E.Coli, Proteus, Enterobacter…. Cho trẻ sử dụng 4-6mg/kg/ngày, chia uống 2 lần uống hoặc tiêm. 
• Thuốc kháng sinh Cephalosporin IG tác dụng trên đa số các E. coli kháng ampicillin, cho trẻ sử dụng 50mg/kg/ngày chia đều 3 lần. 
• Thuốc Augmentin 50mg/kg/ngày chia đều 2 lần, uống trong vòng 7-10 ngày.

Điều trị viêm đường tiết niệu cho trẻ tại nhà

Những trường hợp trẻ bị nhiễm trùng nhẹ trên bàng quang, mẹ có thể thực hiện điều trị tại nhà bằng các loại kháng sinh qua đường uống theo kê đơn của bác sĩ chuyên khoa. Tuyệt đối không tự ý cho trẻ sử dụng thuốc kháng sinh khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Trong quá trình điều trị viêm đường tiết niệu cho trẻ tại nhà mẹ cần phải chú ý một số điều dưới đây:

• Cho trẻ sử dụng thuốc theo đúng thời gian và liều lượng bác sĩ đã chỉ định, không tự ý ngưng sử dụng thuốc khi thấy các triệu chứng đã được cải thiện.
• Thường xuyên theo dõi nhiệt độ cơ thể của trẻ, chú ý đến số lần đi tiểu của trẻ.
• Hỏi trẻ xem các dấu hiệu đau, buốt, rát khi đi tiểu có được cải thiện không.
• Cho trẻ uống nhiều nước và sử dụng thức ăn dưới dạng lỏng như súp, nước, canh,…
• Trong thời gian điều trị nếu trẻ có những dấu hiệu bất thường mẹ nên nhanh chóng đưa bé đến gặp bác sĩ để có biện pháp xử lý đúng cách như sốt cao, phát ban, nôn trớ,…

Khi nào nên cho trẻ nhập viện?

Đối với những trường hợp nghiêm trọng, bệnh chuyên biến nặng bác sĩ sẽ tiến hành cho trẻ nhập viện, điều trị thông qua truyền thuốc kháng sinh qua tĩnh mạch.

• Trẻ bị viêm đường tiết niệu nhỏ hơn 6 tháng tuổi
• Sốt cao liên tục không có dấu hiệu cải thiện
• Có nguy cơ bị nhiễm trùng thận
• Có nguy cơ hoặc đã bị nhiễm trùng máu
• Trẻ bị mất nước nghiêm trọng
• Trẻ không thể thực hiện uống thuốc bình thường

Các biện pháp phòng tránh viêm đường tiết niệu ở trẻ em

Để có thể phòng tránh căn bệnh viêm đường tiết niệu ở trẻ em, cha mẹ cần lưu ý một số điều dưới đây:

• Thường xuyên thay tã cho trẻ sau khi đi vệ sinh, để ý xem có cặn trắng hoặc máu ở tã hay không. Tập cho trẻ thói quen tự đi tiểu tự chủ, không để trẻ đái dầm.
• Vệ sinh sạch sẽ vùng kín cho trẻ để vi khuẩn không lây lan sang đường tiết niệu, khi làm vệ sinh cho trẻ cần lau từ trước ra sau để tránh đưa vi khuẩn từ hậu môn vào lỗ tiểu.
• Cho trẻ uống nước đầy đủ hàng ngày tránh để nước tiểu bị cô đặc. Bổ sung vào chế độ ăn của trẻ các loại rau xanh, hoa quả tươi để nâng cao sức đề kháng cho trẻ, để thận thường xuyên được lọc rửa và bài tiết nước tiểu hiệu quả hơn.
• Khi trẻ có dấu hiệu bị bệnh, cần phải đưa trẻ đi khám để được chẩn đoán và điều trị đúng cách, tránh những biến chứng nguy hiểm xảy ra.

Trên đây là những thông tin về căn bệnh viêm đường tiết niệu ở trẻ em mà chúng tôi tổng hợp được bạn có thể tham khảo. Hy vọng, chúng sẽ giúp ích cho bạn trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của trẻ. Khi nghi ngờ trẻ bị viêm đường tiết niệu, mẹ nên nhanh chóng đưa đến gặp bác sĩ chuyên khoa để tiến hành thăm khám, chẩn đoán và phác đồ điều trị phù hợp. Giúp đẩy lùi nhanh chóng các triệu chứng của bệnh và phòng tránh những biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.

Có thể bạn quan tâm:

• Viêm đường tiết niệu ở nam giới – Triệu chứng & cách điều trị
• Nhiễm trùng đường tiểu (tiết niệu) – Nguyên nhân & Điều trị