Bị bệnh viêm xoang nên ăn gì, kiêng gì cho nhanh khỏi?

Viêm xoang được xếp trong nhóm bệnh về tai – mũi – họng. Bởi các bộ phận này có mối quan hệ mật thiết với nhau. Đặc biệt là mối quan hệ giữa mũi và họng. Do đó, để nhanh chóng cải thiện bệnh tình, bạn cần lưu ý nhiều về chuyện ăn uống. Và quan trọng nhất là cần biết bệnh viêm xoang kiêng ăn gì để hết đau và khó chịu.

Ăn uống ảnh hưởng nhiều đến viêm xoang

Trong bất kỳ bệnh lý nào, chế độ ăn uống hoặc là tác động tích cực đến hiệu quả chữa bệnh hoặc là khiến cho bệnh tình trầm trọng hơn. Viêm xoang cũng không nằm ngoài số đó. Nếu biết cách ăn uống hợp lý, bạn có thể rút ngắn liệu trình điều trị bệnh này. Quan trọng hơn là có thể không cần dùng đến kháng sinh mà vẫn hết viêm xoang.

Ngược lại, bệnh sẽ diễn biến theo chiều hướng xấu nếu bạn cứ ăn uống vô tội vạ. Nhất là ăn các thực phẩm kiêng với người viêm xoang. Một khi bệnh chuyển sang giai đoạn mạn tính, chữa trị sẽ rất khó khăn, mất nhiều thời gian và dễ tái phát.

Bệnh viêm xoang kiêng ăn gì?

1. Sữa và các chế phẩm từ sữa

Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra dù sữa chứa nhiều dinh dưỡng tốt cho sức khỏe nhưng không thích hợp cho người đang bị viêm xoang. Đặc biệt là các chế phẩm từ sữa. Các chuyên gia cho rằng nó có thể làm tăng chất nhầy trong mũi.  Chất nhầy này sẽ khiến lượng không khí lưu thông qua mũi bị hạn chế và khiến tình trạng nghẹt mũi nặng hơn. Đồng thời, nó cũng sẽ là môi trường lý tưởng để vi khuẩn sinh trưởng và phát triển thuận lợi.

2. Hạn chế ăn trứng gà

Khá nhiều người cho rằng bệnh viêm xoang không nên ăn thịt gà. Các nhà khoa học chưa tìm ra được bằng chứng thể hiện mối quan hệ nguyên nhân – kết quả giữa hay vấn đề này. Thay vào đó, họ phát hiện ra rằng trứng gà mới là thực phẩm cần hạn chế với người bị viêm xoang. Nguyên nhân là trong trứng chứa nhiều hợp chất có thể gây dị ứng.

3. Đồ ăn cay nóng và nhiều dầu mỡ

Những thực phẩm này có khi chiếm hơn 50% lượng thực phẩm mà đa số chúng ta đang tiêu thụ hiện nay. Tuy nhiên, khi mắc bệnh viêm xoang, bạn cần phải hạn chế ăn các thực phẩm này nếu không muốn bệnh tiến triển xấu.

Bởi chúng có thể gây ra tình trạng ợ nóng và trào ngược axit lên thực quản. Như bạn đã biết, cổ họng và mũi có mối quan hệ mật thiết với nhau. Do đó, mũi có thể bị đau nhức dữ dội nếu ăn đồ cay nóng và nhiều dầu mỡ. Đồng thời, tiến trình điều trị bệnh cũng sẽ phải kéo dài hơn.

4. Chất kích thích

Bạn nên kiêng hoàn toàn rượu, bia, thuốc lá, thậm chí là cà phê và các loại nước ngọt có gas khi bị viêm xoang. Bởi chúng sẽ gây mất nước trong cơ thể. Kéo theo đó, nó khiến cho chất nhầy bị đặc lại và sưng xoang mũi. Đặc biệt, mủ có thể bị tích tụ nhiều hơn và khiến cho bệnh tình trở nặng nhanh chóng.

5. Các thức ăn gây dị ứng

Bạn nên nhớ lại những loại thức ăn từng gây dị ứng và khó chịu ở mũi trong quá khứ. Liệt kê nó ra và tuyệt đối không nên ăn khi bị viêm xoang. Bởi chúng sẽ khiến mủ tích tụ nhiều trong xoang. Các thực phẩm thường gây dị ứng là thịt bò, tôm, cua, sò và một số loại hải sản khác.

Ngoài ra, bạn cũng đừng ăn uống đồ quá lạnh. Những thực phẩm đông lạnh cũng cần hạn chế. Ngoài việc tác động trực tiếp đến tình trạng viêm, các thực phẩm này còn tác động giáp tiếp thông qua dạ dày. Cụ thể, chúng khiến dạ dày khó tiêu hóa và dễ bị trào ngược axit lên thực quản, ảnh hưởng đến mũi.

Bị viêm xoang nên ăn gì?

Bổ sung các thực phẩm có lợi vào thực đơn có thể giúp hỗ trợ giảm nhẹ các triệu chứng của viêm xoang, đồng thời đẩy nhanh tốc độ chữa lành tổn thương trong xoang và tăng cường khả năng miễn dịch cho cơ thể.

1. Cá béo giảm viêm

Giàu protein, các loại cá béo có thể giúp thúc đẩy quá trình tái tạo tế bào mới, làm nhanh lành tổn thương ở lớp lót trong xoang. Đặc biệt, các loại cá béo còn bổ sung nguồn omega 3 dồi dào. Hợp chất này khi được hấp thu có khả năng ngăn ngừa nhiễm trùng, giảm hiện tượng sưng viêm, phù nề ở niêm mạc xoang, đồng thời tăng cường chức năng hoạt động của hệ miễn dịch. 

Với những lợi ích tuyệt vời trên, bệnh nhân bị viêm xoang được khuyến cáo nên ăn cá béo 1 – 2 lần mỗi tuần. Tốt nhất là cá hồi hay một số loại cá khác như cá thu, cá tuyết.

2. Quả dứa

Quả dứa chứa nhiều chất chống oxy hóa. Nó giúp bảo vệ lớp lót trong xoang, giảm thiểu tổn thương khi bị vi khuẩn, virus hay gốc tự do tấn công. 

Bên cạnh đó, loại trái cây này còn cung cấp nhiều loại enzym có khả năng phá vỡ cấu trúc của chất nhầy tích tụ trong xoang, giảm viêm. Thành phần vitamin C, đường, nước cùng nguồn khoáng chất dồi dào được tìm thấy trong quả dứa sẽ giúp bệnh nhân bị viêm xoang bớt mệt mỏi, nhanh hồi phục sức khỏe và có sức đề kháng tốt hơn.

Để hỗ trợ cải thiện các triệu chứng của viêm xoang, người bệnh nên thường xuyên thêm dứa vào chế độ ăn hàng ngày. Loại trái cây này có thể ăn trực tiếp, nấu chín hoặc ép nước uống. Tốt nhất người bệnh nên ăn dứa sau bữa ăn khoảng 1 tiếng. Các trường hợp có vấn đề về dạ dày không nên ăn nhiều.

3. Ăn ớt giảm đau, làm thông xoang

Trong ớt chứa nhiều capsaicin. Đây chính là hoạt chất tạo nên vị cay nóng đặc trưng của quả ớt. Nó có khả năng giảm đau nhức mũi xoang, giúp đường thở được thông thoáng. Capsaicin cũng đã được chứng minh là có tác dụng giảm viêm nên được y học hiện đại sử dụng trong các loại thuốc mỡ hay kem bôi giảm đau tại chỗ không kê đơn.

Một nghiên cứu được tiến hành bởi trường Đại học Cincinnati đã phát hiện ra, việc sử dụng thuốc xịt mũi có chứa thành phần capsaicin chiết xuất từ ớt cayennes có thể giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh viêm xoang không do dị ứng. Người bệnh có thể thu được lợi ích tương tự khi thêm ớt vào trong thức ăn. Tuy nhiên, tránh sử dụng quá nhiều ớt có thể gây nóng trong và một số vấn đề về tiêu hóa.

4. Tỏi diệt khuẩn, kháng viêm

Nếu bạn đang thắc mắc bị viêm xoang nên ăn gì thì tỏi chính là một gợi ý hữu ích. Tỏi có đặc tính chống oxy hóa mạnh, giúp chống lại tình trạng viêm nhiễm trong xoang một cách tự nhiên mà không gây tác dụng phụ như thuốc tân dược.

Hơn nữa, hoạt chất kháng sinh allicin có trong tỏi còn là phương thuốc diệt khuẩn an toàn cho người bị nhiễm trùng xoang do vi khuẩn. Ăn vài tép tỏi sống mỗi ngày hoặc thêm tỏi vào trong các món ăn chính là cách đơn giản để đẩy lùi tình trạng nhiễm trùng trong xoang, giúp nâng cao khả năng miễn dịch cho cơ thể.

5. Mật ong

Mật ong cũng là thực phẩm có khả năng kháng khuẩn tự nhiên. Khi sử dụng mật ong trong nuôi cấy một số chủng vi khuẩn gây nhiễm trùng xoang phổ biến, các nhà khoa học đã phát hiện ra khả năng tiêu diệt một lượng vi khuẩn đáng kể của thực phẩm này.

Cùng với đó, thành phần vitamin C, khoáng chất và các loại axit amin có trong mật ong còn giúp làm dịu kích ứng ở niêm mạc xoang, nâng cao sức đề kháng của cơ thể, đồng thời ức chế phản ứng dị ứng trong cơ thể – một trong những nguyên nhân gây bệnh viêm mũi xoang dị ứng.

Hàng ngày, vào mỗi buổi sáng người bệnh có thể uống một ly nước ấm pha mật ong để bổ sung năng lượng cho cơ thể, làm sạch ruột và hỗ trợ tiêu diệt virus, vi khuẩn gây bệnh. Cách khác đơn giản hơn là ăn trực tiếp 2 thìa mật ong hoặc dùng mật ong khi chế biến thức ăn để món ăn có mùi vị hấp dẫn hơn.

6. Các loại trái cây có múi tốt cho người bị viêm xoang

Bao gồm cam, quýt, chanh hay bưởi… Những loại trái cây này đều cung cấp một nguồn vitamin C phong phú cho cơ thể. Nghiên cứu cho thấy, cơ thể được bổ sung đầy đủ vitamin C có tác dụng tích cực trong việc tiêu diệt vi khuẩn và chữa lành tổn thương viêm tại xoang. Bên cạnh đó vitamin C còn giúp cơ thể tỉnh táo, bớt mệt mỏi và có sức đề kháng tốt hơn. 

7. Sữa chua

Bệnh nhân bị viêm xoang không nên bỏ qua sữa chua. Sản phẩm này được lên men tự nhiên từ sữa nên có thể giúp cung cấp một lượng lớn vi khuẩn probiotic có lợi cho cơ thể. Chúng giúp ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh, đồng thời đẩy nhanh quá trình chữa lành tổn thương ở niêm mạc mũi xoang, giúp cơ thể có sức đề kháng tốt hơn để chống lại nhiễm trùng.

Để đạt được những lợi ích tốt nhất từ thực phẩm này, mỗi ngày người bệnh nên duy trì thói quen ăn đều đặn từ 1 – 2 hũ sữa chua. Ngoài sữa chua, có thể dùng thêm các thực phẩm chứa nhiều probiotic khác như kefir, kim chi, bắp cải muối…

8. Gừng giảm đau, kháng viêm

Từ xưa đến nay, gừng đã nổi tiếng với tác dụng giảm đau, kháng viêm tự nhiên. Bổ sung loại gia vị này trong bữa ăn có thể giúp hỗ trợ cải thiện tình trạng đau đầu, đau nhức mũi xoang, đồng thời giảm hiện tượng sưng viêm bên trong lớp niêm mạc mũi. 

Trong dân gian, gừng cũng được nhiều người sử dụng để làm thuốc chữa viêm xoang. Thực phẩm này được dùng để làm trà, nấu nước xông mũi hoặc làm gia vị vừa giúp hỗ trợ điều trị bệnh, vừa làm tăng hương vị thơm ngon hấp dẫn cho món ăn.

9. Nghệ

Cùng với gừng, nghệ cũng được khuyến khích sử dụng trong bữa ăn của người bị viêm xoang. Loại gia vị này cung cấp nhiều curcumin, hoạt chất có khả năng chống oxy hóa, kháng viêm mạnh. Nó giúp bảo vệ niêm mạc mũi xoang và làm khô se bề mặt tổn thương.

Ngoài việc sử dụng nghệ làm gia vị tẩm ướp, tạo màu cho món ăn, người bệnh còn có thể pha bột nghệ với sữa ấm, uống nghệ mật ong hoặc ăn tinh bột nghệ. Chúng đều tốt cho sức khỏe và là phương thuốc tự nhiên tuyệt vời để chống lại bệnh viêm xoang.

10. Các loại rau màu xanh lá đậm

Không chỉ cung cấp nguồn chất xơ phong phú, rau lá xanh còn giàu chất chống oxy hóa, vitamin A, C, D, K và các loại khoáng chất như kali, canxi. Chúng giúp hỗ trợ kháng viêm, ức chế sản xuất chất nhầy trong xoang, giúp mũi được thông thoáng và dễ thở hơn.

 Vì vậy, trong bữa ăn hàng ngày người bị viêm xoang nên tăng cường bổ sung các loại rau lá đậm vào trong thực đơn, bao gồm:

• Rau bina
• Rau cải xoong
• Cải xanh
• Rau súp lơ
• Cải ngọt…

11. Quả mọng

Thành phần carotenoid và flavonoid được tìm thấy trong các loại quả mọng có khả năng tiêu diệt gốc tự do và kháng viêm mạnh. Chúng giúp bảo vệ niêm mạc, giảm tác hại của vi khuẩn đối với xoang mũi, đồng thời đẩy nhanh hiệu quả điều trị viêm xoang.

Các loại quả mọng tốt nhất cho người bị viêm xoang bao gồm:

• Anh đào
• Dâu tây
• Nam việt quất
• Nho đỏ…

12. Rau củ nhiều màu sắc

Bao gồm đu đủ, bí ngô, cà rốt, cà chua hay củ cải đường… Chúng đều cung cấp một nguồn chất chống oxy hóa dồi dào có thể giúp hỗ trợ cải thiện tình trạng nhiễm trùng trong xoang, cải thiện khả năng miễn dịch, giúp cơ thể mau chóng đẩy lùi bệnh tật.

13. Dầu dừa

Dầu dừa chứa chất béo lành mạnh cùng thành phần omega 3 có khả năng diệt khuẩn, tiêu viêm tự nhiên. Người bị viêm xoang có thể sử dụng loại dầu này trong chế biến thức ăn thay thế cho các loại dầu thực vật khác.

Một số bệnh nhân còn truyền nhau bí quyết nhỏ dầu dừa vào trong mũi để tận dụng đặc tính sát trùng tự nhiên của nó chữa viêm xoang. Tuy nhiên phương pháp này chưa được khoa học chứng minh về mức độ an toàn đối với xoang. Vì vậy, hãy tham khảo y kiến bác sĩ trước khi áp dụng.

14. Hành tây

Hành tây được ví như một loại thuốc kháng sinh thực vật mạnh. Nó có khả năng chống nhiễm khuẩn ở xoang mũi nói riêng và ở đường hô hấp nói chung, đồng thời làm nhanh lành tổn thương, giúp ức chế sự phát triển của nấm và vi khuẩn, cải thiện các dấu hiệu khó chịu do bệnh viêm xoang gây ra.

15. Uống nhiều nước

Uống nhiều nước là việc làm nên được ưu tiên hàng đầu nếu người bệnh muốn nhanh chóng xử lý được tình trạng nhiễm trùng trong xoang. Cơ thể được bổ sung đầy đủ nước sẽ tạo điều kiện cho các tế bào bạch cầu hoạt động hiệu quả hơn trong việc tiêu diệt các tác nhân gây bệnh, giúp hệ thống miễn dịch chống lại tình trạng nhiễm trùng trong xoang.

Tăng lượng chất lỏng sử dụng trong ngày còn giúp đánh tan chất đờm nhầy, cho phép đờm nhầy trong xoang được dẫn lưu tốt hơn. Từ đó cải thiện đáng kể tình trạng nghẹt mũi, sổ mũi, khó thở thường gặp ở những bệnh nhân bị viêm xoang.

Người bệnh có thể lựa chọn các thức uống như: Nước lọc, nước ép trái cây, trà thảo mộc hay nước dừa. Tránh sử dụng các thức uống chứa nhiều đường vì nó có thể làm tăng phản ứng viêm trong xoang.

Để bệnh nhanh khỏi, ngoài việc tìm hiểu rõ bệnh viêm xoang kiêng ăn gì và nên ăn gì, bạn hãy chú ý luyện tập thể dục thể thao điều độ. Nhớ đeo khẩu trang khi ra đường để tránh hít phải khói bụi. Cuối cùng, đừng quên lịch tái khám và các dặn dò của bác sĩ.

Bạn cần biết

• 7 món ăn trị viêm xoang hiệu quả, ngon và dễ làm
• Thuốc hít trị viêm xoang là gì? Loại nào tốt nhất?