Viêm âm đạo do nấm: Dấu hiệu và cách điều trị

Viêm âm đạo do nấm là một triệu chứng phụ khoa mà bất kỳ người phụ nữ nào cũng sẽ mắc phải ít nhất một lần trong đời. Mặc dù khá phổ biến nhưng viêm âm đạo do nấm cũng có thể trở nên nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và sinh lý nếu không điều trị triệt để.

Viêm âm đạo do nấm là bệnh gì?

Tên gọi khác của bệnh viêm âm đạo do nấm là nấm âm đạo. Đây là một triệu chứng nhiễm trùng nấm men thường gặp nhất ở nữ giới sau độ tuổi dậy thì trở đi. Chủng nấm gây bệnh viêm âm đạo chính là nấm Candida – nguyên nhân gây ra nhiều vấn đề viêm nhiễm, ngứa ngoài da, miệng, máu và bao gồm cả bộ phận sinh dục nam và nữ.

Khi nhiễm nấm Candida, cơ quan sinh dục của người nữ rất dễ bị kích ứng, tiết dịch và ngứa dữ dội. Căn bệnh phụ khoa này phổ biến với khoảng 75% phụ nữ trên thế giới.Ở mỗi độ tuổi, triệu chứng của bệnh có thể tiến triển khác nhau nhưng triệu chứng đặc trưng là ngứa âm đạo xảy ra trong mọi trường hợp.

Ở đa số các trường hợp, viêm âm đạo do nấm Candida đều được điều trị hiệu quả bằng kháng sinh. Nhưng hơn 50% nữ giới sau điều trị tái phát viêm âm đạo do chưa loại bỏ hoàn  toàn được nấm khỏi âm đao. Vì thế viêm âm đạo do nấm là căn bệnh rất dễ tái phát lại nếu không được điều trị đúng cách.

Chủng nấm Candida gây viêm âm đạo là phổ biến nhất, ngoài ra tình trạng viêm nhiễm do nấm cũng có thể lan sâu vào các cơ quan trong âm đạo. Do đó việc người bệnh mang tâm lý chủ quan là một trong những nguyên nhân chính khiến bệnh tái phát, bởi nếu vệ sinh và chăm sóc vùng kín không đúng cách sau điều trị sẽ tạo điều kiện cho khuẩn này phát triển. 

Dấu hiệu nhận biết bị viêm âm đạo do nấm Candida 

Hầu như phần lớn những trường hợp viêm âm đạo, ngứa ngáy ở nữ giới chủ yếu do nấm Candida gây ra. Một số dấu hiệu đặc trưng giúp nhận biết viêm âm đạo do nấm Candida dễ nhận biết ngay từ ban đầu, bởi ngay khi nhiễm nấm thì các triệu chứng này đã xuất hiện.

Các triệu chứng của nhiễm nấm men tương tự như tình trạng nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục và nhiễm khuẩn âm đạo. Do có sự tương đồng nên điều này có thể gây ảnh hưởng nhất định đến việc điều trị.

Mức độ nghiêm trọng của triệu chứng có thể khác nhau tùy thuộc vào số lượng nấm trong âm đạo. Cụ thể viêm âm đạo do nấm có những biểu hiện sau:

• Ngoài âm đạo ngứa, không sưng nhưng có thể bị tấy đỏ 
• Môi ngoài hoặc một phần đầu của âm đạo nóng và đau rát. 
• Càng gãi thì âm đạo càng nóng rát và ngứa nghiêm trọng hơn
• Cơn ngứa có thể lan rộng đến vùng bẹn và hậu môn do nấm lan ra
• Âm đạo ẩm ướt và xuất hiện nhiều chất dịch màu trắng vón cục, như bã đậu
• Người bệnh cảm giác đau rát nghiêm trọng khi quan hệ tình dục
• Niêm mạc âm hộ bị viêm đỏ, bỏng rát khó chịu mỗi khi đi vệ sinh
• Khí hư ra nhiều, có mùi hôi tanh đặc trưng
• Tình trạng gắt tiểu hoặc tiểu khó sẽ xảy ra nếu như nấm lan đến niệu đạo
• Chứng phù nề và sưng đỏ có thể xảy ra ở môi bé, môi lớn khi nhiễm nấm nặng

Tham khảo thêm: Bệnh viêm niệu đạo có tự khỏi không? Nên làm gì?

Viêm âm đạo do nấm quan hệ tình dục được không?

Mặc dù bệnh nấm âm đạo không phải là bệnh truyền nhiễm nhưng khả năng lây qua đường tình dục rất cao. Một trong những nguyên nhân gây viêm âm đạo do nấm là do sinh hoạt tình dục với bạn tình nhiễm nấm mà không có biện pháp an toàn. 

Nếu như nữ giới bị viêm âm đạo do nấm, hoặc viêm nhiễm phụ khoa nói chung thì không nên quan hệ tình dục. Bởi điều này sẽ khiến tình trạng viêm nhiễm nghiêm trọng, vi nấm sẽ đi sâu vào âm đạo, có thể gây viêm cổ tử cung, đến tử cung và những cơ quan khác. Ngoài ra trong thời gian bị bệnh, âm đạo của nữ giới rất nhạy cảm và dễ bị tổn thương, nếu không cẩn thận khi quan hệ tình dục sẽ gây chảy máu âm đạo.

Do nấm Candida âm đạo có khả năng lây lan qua tiếp xúc da kề da nên nam giới có thể cũng sẽ bị viêm quy đầu bởi chính loại nấm này gây ra. Dấu hiệu tương tự khi nhiễm nấm Candida trên dương vật là tình trạng viêm đỏ, ngứa, và xuất hiện chất nhầy trắng trong dịch dương vật.

Tốc độ lây nhiễm nấm Candida diễn ra rất nhanh, nam giới sẽ bị lây bệnh từ bạn tình sau lần quan hệ đầu tiên Sau vài phút hoặc vài giờ sau khi giao hợp, những triệu chứng khó chịu, viêm ngứa có thể xảy ra ngay. Mặc dù sau khi rửa sạch, triệu chứng có thể khỏi nhưng đa phần đều có khả năng tái phát sau vài ngày.

Nguyên nhân gây nhiễm nấm âm đạo

Bệnh viêm âm đạo do nấm xảy ra ở mọi độ tuổi, vì thể có nhiều nguyên nhân khiến bạn có thể bị nhiễm nấm âm đạo. Có những xúc tác xuất phát từ chính cơ địa chị em phụ nữ, hoặc những nguyên nhân xuất phát từ chính vấn đề vệ sinh, môi trường…. Trong đó nguyên nhân gây viêm âm đạo do nấm chủ yếu là do:

• Thay đổi về hormone: Những bạn gái vừa mới dậy thì, phụ nữ mang thai hoặc mới sinh, nữ giới trong độ tuổi mãn kinh thường gặp phải vấn đề rối loạn hormone. Điều này cũng là nguyên nhân gây ra sự mất cân bằng môi trường âm đạo, từ đó tạo điều kiện cho nấm Candida phát triển.
• Phụ nữ bị tiểu đường: Nữ giới bị tiểu đường cũng là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh lý phụ khoa, do bệnh ảnh hưởng đến nội tiết và điều này sẽ ảnh hưởng đến dịch tiết âm đạo. Sự gia tăng lượng đường trong máu sẽ kích thích màng nhầy âm đạo và tạo điều kiện cho nấm men phát triển.
• Lạm dụng kháng sinh: Thuốc kháng sinh dạng đặt âm đạo được sử dụng phổ biến để nhanh chóng loại bỏ triệu chứng viêm ngứa. Tuy nhiên lạm dụng kháng sinh sẽ khiến khả năng tự bảo vệ của niêm mạc âm đạo yếu dần, đồng thời kháng sinh cũng sẽ tiêu diệt nhiều loại vi khuẩn giúp cân bằng môi trường tự nhiên của “cô bé”.
• Vệ sinh âm đạo không đúng cách: Rất nhiều chị em bị viêm âm đạo do nấm xuất phát từ việc vệ sinh âm đạo sai cách. Đặc biệt là khi lạm dụng chất tẩy rửa, hoặc vệ sinh vùng kín bằng nước bẩn. Ngoài ra nếu như chị em rửa vùng kín mạnh tay cũng sẽ tạo kẽ hở để vi khuẩn, vi nấm tấn công gây viêm nhiễm.
• Hệ thống miễn dịch suy yếu: Những bệnh nhân bị bệnh rối loạn miễn dịch, miễn dịch suy yếu do bệnh tự miễn, nhiễm HIV thường không thể sinh ra các kháng thể chống lại khuẩn và nấm tấn công, do đó nếu nấm Candida xâm nhập sẽ phát triển rất nhanh.
• Quan hệ tình dục không an toàn: Đây là nguyên nhân chính gây viêm âm đạo ở phụ nữ trưởng thành, có thể là do chị em nhiễm nấm từ bạn tình hoặc do khi quan hệ tình dục mà không vệ sinh sau đó tạo điều kiện cho nấm sinh sôi. 

Gợi ý: Bị viêm âm đạo khi mang thai và cách điều trị hiệu quả

Bệnh viêm âm đạo do nấm có nguy hiểm không?

Viêm âm đạo do nấm là bệnh phụ khoa xảy ra rất phổ biến, tuy nhiên chị em cũng không nên chủ quan nếu xuất hiện triệu chứng của bệnh. Nấm Candida là khuẩn nấm có thể sinh sống lâu và nhân lên rất nhanh trong điều kiện thuận lợi. Nấm âm đạo có thể gây ra những ảnh hưởng sau đến sức khỏe nữ giới:

Nấm âm đạo có thể gây ra những ảnh hưởng sau đến sức khỏe nữ giới:

Gây ngứa ngáy khó chịu

Triệu chứng đặc trưng khi nhiễm nấm Candida là tình trạng ngứa ngáy, bỏng rát vùng kín rất khó chịu. Thực tế, viêm âm đạo do nấm men Candida gây ra ban đầu không gây nguy hiểm và đa phần bệnh nhân đều không chú ý đến triệu chứng cho đến khi cơn ngứa tiến triển nghiêm trọng hơn.

Mức độ ngứa càng tăng khi người bệnh dùng tay rửa vùng kín, điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống của người bệnh. 

Ảnh hưởng đến đời sống tình dục

Hầu hết nữ giới khi bị viêm âm đạo đều mất sự tự tin khi giao tiếp với người khác. Đặc biệt là chị em thường rất e ngại khi gần gũi với chồng hoặc bạn tình, do tình trạng ngứa và hôi vùng kín do nấm âm đạo gây ra.

Việc quan hệ tình dục trong thời gian nhiễm nấm âm đạo cũng tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm cho đối phương. Vì thế nhiễm trùng bởi nấm men cần được điều trị ngay từ ban đầu và loại bỏ triệt để vi nấm trước khi bệnh gây ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của chị em phụ nữ và bạn tình.

Nguyên nhân gây ra nhiều bệnh phụ khoa

Nấm âm đạo không chỉ gây viêm âm đạo mà còn là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh phụ khoa nghiêm trọng khác, như viêm lộ tuyến cổ tử cung, viêm cổ tử cung, viêm đường tiết niệu… Ngoài ra một số trường hợp viêm vòi trứng hoặc viêm tử cung xuất phát từ tình trạng viêm nhiễm nặng ở âm đạo.

Gây khó khăn trong sinh sản

Bệnh nấm âm đạo có thể gây cản trở quá trình thụ tinh, do mất cân bằn  pH tự nhiên ở âm đạo. Tình trạng kém ổn định môi trường “vùng kín” sẽ gây trở ngại sự kết hợp giữa tinh trùng và trứng.

Bệnh viêm âm đạo cũng tăng sản sinh ra dịch nhầy ở cổ tử cung, từ đó gây cản trở đến sự di chuyển của tinh trùng đến gặp trứng. Nếu như tình trạng nhiễm trùng âm đạo xảy ra, cổ tử cung bị tổn thương sẽ vô hiệu hóa sự linh động của tinh trùng, điều này cũng có thể dẫn đến hiếm muộn hoặc vô sinh.

Nguy hiểm đối với phụ nữ mang thai

Phụ nữ đang mang thai cần thận trọng nếu mắc bệnh viêm âm đạo do nấm. Bởi nấm âm đạo có thể lây sang cho trẻ trong quá trình sinh nở thông thường, đây cũng là nguyên nhân gây ra các bệnh về da, mắt, miệng, hô hấp sau khi sinh. Ngoài ra viêm âm đạo trong thai kỳ cũng làm tăng nguy cơ sảy thai hoặc sinh non nếu như triệu chứng viêm nhiễm tiến triển nghiêm trọng.

Viêm âm đạo do nấm là bệnh lý phụ khoa cần được điều trị sớm. Chị em cần đi khám ngay nếu như đây là lần đầu tiên bạn bị nấm âm đạo và không chắc chắn về các triệu chứng của bệnh. Ngoài ra nếu như bệnh vẫn không khỏi ngay cả khi đã điều trị với thuốc, kèm theo những biểu hiện bất thường khác thì bệnh nhân cần đến bác sĩ ngay để được kiểm tra theo dõi.

Xem thêm: Các thuốc đặt viêm âm đạo tốt nhất và cách dùng

Điều trị viêm âm đạo do nấm

Bệnh viêm âm đạo do nấm nếu không được điều trị đúng cách sẽ rất dễ tái phát và kéo dài dai dẳng. Đồng thời phải tiến hành điều trị cho cả vợ và chồng tránh để xảy ra trườn hợp nấm men lây nhiễm ngược nhau khi 2 vợ chồng quan hệ tình dục.

Nữ giới cũng cần quan tâm đến việc kiêng cữ quan hệ tình dục trong thời gian này để đảm bảo an toàn cho bản thân và đối phương.

Phương pháp được sử dụng chủ yếu để điều trị viêm âm đạo là sử dụng thuốc đặt kháng nấm. Liều dùng chỉ định theo hướng dẫn sau:

• Sử dụng Clotriamazole 100mg: Dạng thuốc đặt âm đạo được dùng mỗi ngày  1 viên, đặt sâu trong âm đạo liên tục 7 ngày hoặc dùng thuốc đặt Clotriamazole 1 viên duy nhất trong ngày sau khi đi vệ sinh.
• Dùng thuốc Fluconazol 150mg: Đây là dạng thuốc uống, được sử dụng với 1 liều duy nhất hoặc dùng để uống 2 mỗi ngày 2 viên, liên tục trong 3-5 ngày nếu kết hợp cùng  Itraconazol 100mg.
• Thuốc Econazole 150mg: Dùng thuốc này đặt âm đạo theo liều quy định mỗi ngày 1 viên, đặt thuốc vào ban đêm liên tục trong 3 ngày
• Thuốc bôi Gentian 0,5%: Đây là thuốc trị nấm âm đạo dạng bôi, được dùng điều trị tại chỗ khi triệu chứng viêm ở mức thông thường, kết hợp rửa vùng kín cùng với dung dịch betadin.

Lưu ý khi sử dụng thuốc, bệnh nhân nữ chưa quan hệ tình dục nên ưu tiên nhóm thuốc uống và thuốc bôi. Đối với những chị em đã lập gia đình nên dùng thuốc đặt trị nấm sẽ phát huy hiệu quả tốt nhất. Thuốc trị viêm âm đạo do nấm không sử dụng cho phụ nữ mang thai 3 tháng đầu. 

Tuyệt đối không sử dụng thuốc tùy tiện nếu chưa nhận được chỉ định dùng thuốc của bác sĩ. Nếu sử dụng sai thuốc và sai liều lượng, hoặc lạm dụng thuốc sẽ dẫn đến tình trạng nhờn thuốc,  từ đó nấm men sẽ sinh sôi mạnh mẽ hơn.

Cách phòng ngừa viêm âm đạo do nấm

Bệnh do nấm Candida gây viêm âm đạo có tỷ lệ tái phát cao, nguyên nhân xuất phát từ việc chủ quan sau điều trị hoặc không điều trị cùng lúc cho bạn tình. Điều kiện quan trọng là, sau khi chữa viêm âm đạo, chị em cần thay đổi một số thói quen vệ sinh cá nhân và giặt riêng đồ lót, phơi khô ngoài nắng to trước khi mặc.  

Để giảm thiểu nguy cơ bị nấm men Candida gây bệnh phụ khoa, chị em, phụ nữ nên học cách phòng tránh nấm xâm nhập và gây bệnh. Một số lđiều bạn nên lưu ý gồm có:

• Lưu ý vệ sinh vùng kín đúng cách, không nên vệ sinh quá mạnh hay dùng vòi xịt trực tiếp vào vùng kín, đồng thời không lạm dụng dung dịch vệ sinh thường xuyên.
• Chỉ nên dùng dung dịch vệ sinh có nồng độ dịu nhẹ, cân bằng về thành phần, mỗi ngày chỉ cần rửa vùng kín 1 -2 lần với dung dịch vệ sinh có độ pH phù hợp.
• Trong những ngày có kinh nguyệt, môi trường vùng kín sẽ rất ẩm ướt và dễ sinh bệnh, vì vậy bạn nên thay băng vệ sinh thường xuyên và đồng thời, lau khô vùng kín sau mỗi lần đi vệ sinh.
• Quan hệ tình dục không an toàn có thể làm tăng nguy cơ viêm âm đạo do nấm Candida gây ra. Trước và sau khi quan hệ tình dục, cả nam giới và nữ giới đều cần vệ sinh cơ quan sinh dục sạch sẽ.
• Trong mối quan hệ “ngoài hôn nhân”, khi gần gũi cả nam và nữ giới nên có biện pháp phòng bị an toàn để bảo vệ bản thân trước các bệnh xã hội nói chung và bệnh nấm âm đạo nói riêng.
• Nữ giới cần phải đảm bảo cơ quan sinh dục luôn khô ráo, sạch sẽ, không thụt rửa sâu trong âm đạo dưới bất kỳ hình thức nào.
•  Trong thời tiết nóng bức, cần tránh mặc đồ lót quần chật, đồng thời nếu như tình trạng khí hư ra nhiều thì chị em cần phải thay quần lót thường xuyên.
• Tăng cường sức đề kháng cho cơ thể bằng cách bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, uống nhiều nước và đặc biệt là không lạm dụng kháng sinh.
• Tuyệt đối tuân thủ đúng chỉ định dùng thuốc của bác sĩ, nếu kết thúc điều trị bệnh nhân cần phải đi xét nghiệm lại theo đúng lịch hẹn, tránh tình trạng dùng thuốc chưa đủ liều lượng sẽ không chữa trị dứt điểm sạch nấm.

Bệnh viêm âm đạo do nấm là một trong những vấn đề phụ khoa thường gặp nhất  ở nữ giới. Để tránh xảy ra tình trạng viêm nhiễm ở âm đạo gây ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản, chị em phụ nữ cần phải chủ động khám, sàng lọc nếu nhận thấy những biểu hiện đáng ngờ. Nhằm kịp thời điều trị và bảo vệ cơ quan sinh sản của chị em khỏe mạnh nhất.

Bài viết liên quan:

• Cách chữa viêm âm đạo bằng lá trầu không tại nhà an toàn
• 10 cách chữa viêm âm đạo tại nhà đơn giản, an toàn