Bị sỏi thận có nên uống nước cam? Uống khi nào?

Nước cam là loại thức uống quen thuộc và bổ dưỡng nhờ thành phần vitamin C dồi dào. Tuy nhiên một số ý kiến cho rằng người bị sỏi thận không nên uống nước cam để ngăn chặn sỏi phát triển. Bài viết thông tin về việc người bị sỏi thận có nên uống nước cam hay không và những loại thức uống cần kiêng nếu bạn mắc phải căn bệnh này.

Giá trị dinh dưỡng của nước cam

Trong thành phần dinh dưỡng chủ yếu của nước cam là hàm lượng vitamin C rất cao. Đây cũng là dưỡng chất giá trị nhất đối với sức khỏe của loại trái cây này, ngoài các chất dinh dưỡng giá trị khác còn có folate và kali. Trung bình trong một ly nước cam 240ml cung cấp khoảng:

• Vitamin C: 67% RDI (*)
• Protein: 2g
• Carbs: 26g
• Lượng calo: 110
• Magie: 6% RDI
• Folate: 15% RDI
• Kali: 10% RDI

Trong đó RDI – Reference Daily Intake: Lượng tiêu thụ tham khảo hàng ngày. Trung bình mỗi ngày cơ thể chúng ta cần khoảng 200ml nước cam để cung cấp đủ 67% vitamin C cho cơ thể. Vitamin C có trong nước cam là một loại vitamin tan trong nước, với tác dụng chính là bổ sung các chất chống oxy hóa mạnh mẽ và đồng thời có vai trò trung tâm trong hoạt động chức năng của hệ miễn dịch. Bên cạnh đó vitamin C đồng thời còn giúp thúc đẩy quá trình tạo xương, giúp chữa lành vết thương và cải thiện độ chắc khỏe của nướu răng.

Thành phần folate của nước cam thật sự cần thiết trong quá trình tổng hợp DNA. Đặc biệt đối với phụ nữ mang thai, folate hỗ trợ sự tăng trưởng và phát triển của thai nhi. Ngoài ra nước cam còn là nguồn chứa khoáng chất kali tuyệt vời, hỗ trợ điều hòa huyết áp, ngăn ngừa mất xương, phòng ngừa nguy cơ bệnh tim và đột qụy. 

Bị sỏi thận có nên uống nước cam?

Mặc dù vậy, việc sử dụng cam cũng như những loại hoa quả giàu vitamin C khác không được khuyến khích ở bệnh nhân sỏi thận, sỏi mật vì những tác hại nhất định mà chúng mang lại. Cam, chanh đều là những nguồn vitamin C có giá trị cao, tuy nhiên chính vì hàm lượng vitamin C cao nên người bệnh sỏi thận không nên uống nước cam thường xuyên.

Khi cơ thể chúng ta tiếp nhận một lượng lớn Vitamin C , nó sẽ được chuyển hóa thành dạng Oxalat, mà oxalat chính là nguyên nhân gây ra sỏi. Chính vì nguồn vitamin C có trong cam nhiều hơn các loại quả khác nên nếu người bệnh không kiểm soát tốt, vitamin C sẽ tạo oxalat dư thừa để chuyển hóa thành cặn sỏi.

Ngược lại, nếu như cơ thể người bệnh không có đủ vitamin C dễ dẫn đến hình thành viêm nhiễm, đề kháng yếu ớt. Ngoài ra nước cam cũng cung cấp thành phần citrat rất cao. Khi kết hợp với Canxi sẽ tạo thành dạng muối hòa tan, chất này sẽ giúp đưa lượng canxi dư thừa ra khỏi cơ thể mà không có cơ hội kết tủa với oxalat nữa. Từ đó giúp ức chế hoạt động tạo sỏi.

Do đó nếu như người bệnh biết cách phân chia hợp liều lượng bổ sung hợp lý thì nước cam, chanh sẽ mang lại hiệu quả rất tốt cho việc phòng tránh tạo sỏi, dự phòng sỏi thận, sỏi mật. 

Nước cam cũng có hiệu quả làm tăng độ pH của nước tiểu, giúp nó có tính kiềm hơn. Một số nghiên cứu cũng nhận định độ pH nước tiểu cao hơn, kiềm tính hơn sau khi uống nước cam. Điều này mang lại hiệu quả nhất định hỗ trợ  ngăn ngừa sỏi thận. Một nghiên cứu khác ở 194.095 người cho thấy đa số người uống nước cam ít có nguy cơ bị sỏi thận hơn 12% so với những người không uống.

Vì vậy trả lời cho vấn đề “Người bị sỏi thận có nên uống nước cam không?”, thì loại thức uống này vẫn cần thiết có trong thực đơn của người bệnh. Tuy nhiên bệnh nhân sỏi thận không uống quá nhiều nước cam và không dùng hàng ngày. Trung bình mỗi lần uống không nhiều hơn 300ml nước cam.

Người bị sỏi thận nên uống nước cam khi nào?

Bệnh nhân sỏi thận cần uống nước cam đúng thời điểm và đúng liều lượng để cơ thể phân giải chất tốt nhất. Cụ thể những lưu ý khi uống nước cam gồm có:

Uống nước cam sau khi ăn sáng

Thời điểm lý tưởng nhất để uống nước cam là sau bữa ăn sáng. Người bệnh không nên uống nước cam khi bụng rỗng, nhằm tránh gây tổn thương đến dạ dày. Người bệnh có thể uống sau khi ăn, nước cam giúp ngăn ngừa tình trạng khó tiêu, chướng bụng. Nếu uống nước cam trước bữa ăn bạn sẽ rất khó tiêu hóa, do trong cam có rất nhiều đường, sẽ ức chế quá trình tiêu hóa của thực phẩm.

Không uống nước cam khi bụng đói

Bệnh nhân sỏi thận tuyệt đối không uống nước cam khi đang đói. Không chỉ ảnh hưởng đến tiêu hóa, mà nước cam là một thực phẩm giàu axit như cam đi vào sẽ kết hợp với lượng aixt trong dạ dày gây nên những cơn đau dạ dày, hoặc nghiêm trọng hơn là viêm loét dạ dày cấp.

Không chỉ thế, cam là một loại thực phẩm chứa nhiều đường nên khi đi vào cơ thể, nó gây ra tình trạng thừa đường. Lượng đường dư thừa này sẽ chuyển hết vào gan khiến gan bị tổn thương và dễ bị gan nhiễm mỡ. Nếu như gan hoạt động thải độc kém hiệu quả sẽ ảnh hưởng đến quá trình đào thải ở thận, hình thành cặn sỏi nếu.

Vừa uống sữa xong

Sữa và nước cam đều là những loại thức uống có thành phần canxi rất cao. Điều này có thể khiến cơ thể bệnh nhân sỏi thận không chuyển hóa hoàn toàn canxi và lượng canxi dư thừa đó có thể tập hợp thành cặn sỏi. Ngoài ra thành phần protein trong sữa sẽ xảy ra phản ứng với axit tartaric và vitamin C có trong nước cam, hợp chất này có khả năng tạo phản ứng ức chế thức ăn tiêu hóa. Do đó không riêng sữa, sau khi bạn dùng các loại chế phẩm từ sữa có chất béo cao không nên uống nước cam vì rất dễ bị chướng bụng, tiêu chảy… Nếu muốn dùng thì nên dùng cách nhau ít nhất 1 tiếng.

Không uống nước cam khi ăn củ cải

Các chuyên gia dinh dưỡng đã cảnh báo về phản ứng trái ngược khi kết hợp giữa của cải và nước cam, chanh,… Nguyên nhân là vì hai loại thực phẩm này khi kết hợp với nhau sẽ sản sinh ra chất sulfate. Hoạt chất này sau khi được chuyển hóa sẽ hình thành thioxianic axit. Đây là một chất chống tuyến giáp hoạt động gây ra những phản ứng mệt mỏi cho cơ thể.

Kết hợp hai thực phẩm này cùng lúc cũng khiến chất flavonoid trong cam bị phân hủy và biến đổi thành axit hydroxy cùng với acid ferulic. Đây là những chất có tác dụng kích thích thioxianic axit hoạt động mạnh mẽ, từ đó gây hại cho tuyến giáp. Nếu người bệnh duy trì thói quen này thường xuyên có thể dẫn đến bệnh tuyến giáp, bướu cổ.

Không nên uống nước cam vào buổi tối trước khi ngủ

Nước cam có tác dụng sinh tân dịch và lợi tiểu nên nếu dùng vào buổi đêm thì hay bị đi tiểu đêm. Ngoài ra nếu bạn  sử dụng cam vào buổi tối trước khi ngủ còn khiến nước bọt tiết nhiều. Đồng thời, lượng axit trong cam sẽ tấn công men răng và dạ dày. Đồng thời nếu như lượng canxi trong nước cam được phân giải không tốt, kết hợp với vitamin C sẽ tăng sản sinh oxalat hình thành cặn sỏi.

Người vừa phẫu thuật mổ sỏi thận

Bệnh nhân vừa mới mổ sỏi thận không nên uống nước cam thường xuyên. Trong nước cam phần lớn chứa axit citric tương đối cao, và tồn tại dưới dạng muối natri citrat. Chất này thường được sử dụng để chống đông máu, chúng có thể sẽ tạo phức với ion Ca ++ làm cản trở quá trình thrombin và prothrombinase – những yếu tố quan trọng tham gia quá trình đông máu.

Ngoài ra do thận của người bệnh vẫn còn yếu sau phẫu thuật nên việc phân giải nguồn vitamin C và canxi từ nước cam dễ trở nên quá tải. Vì thế người bệnh nên đợi đến khi các vết mổ hồi phục hoàn toàn hoặc đã bài tiết bình thường thì có thể uống nước cam để nhanh phục hồi sức khỏe.

Người bị sỏi thận nên uống nước gì và kiêng gì?

Một số loại thức uống có tác dụng rất tốt đối với hoạt động của thận, chúng hỗ trợ hoạt động đào thải chất cặn bã ra khỏi cơ thể mà không cần dùng đến thuốc. Bên cạnh đó cũng cần hạn chế những loại thức uống sau nếu bệnh nhân không muốn tình trạng bệnh lý tiến triển phức tạp hơn:

Không uống thức uống có nhiều caffeine/soda

Người bị sỏi thận cần hạn chế lượng caffeine trong chế độ bổ sung hàng ngày. Bạn không nên uống quá 250ml cà phê, trà xanh hoặc các loại đồ uống lạnh trong cùng ngày. Ngoài ra việc tiêu thụ nhiều caffeine nhiều sẽ khiến cơ thể người bệnh bị mất nước, điều này ảnh hưởng không tốt đến những người bị sỏi thận.

Không uống rượu bia

Bia rượu vẫn luôn nằm trong số những loại thức uống không mang lại nhiều lợi ích với sức khỏe. Sự hình thành cặn sỏi thận có thể gây ra bởi bia và rượu. Tính axit có trong loại thức uống này được cho là có thể kích hoạt nguy cơ hình thành sỏi trong thận. Trong đó chất purine từ rượu thúc đẩy quá trình hình thành sỏi axit uric – một dạng sỏi thận phổ biến ở nam giới. Bên cạnh đó, tiêu thụ rượu dẫn đến tổn thương chức năng thận và cản trở quá trình thải độc tự nhiên của cơ thể.

Không nên uống nước ngọt

Nước ngọt có thể làm tăng nguy cơ mắc sỏi thận, đồng thời khiến người bệnh tăng cân nhanh. Trong nước ngọt có thành phần đường hóa học và các chất nhũ hóa, những yếu tố này có thể gây cản trở hoạt động của thận. Bạn nên tránh uống nước ngọt để giảm nguy cơ tái hình thành sỏi thận.

Uống nhiều nước lọc

Nước lọc được đánh giá là thức uống tốt nhất cho bệnh nhân sỏi thận. Thiếu nước trong cơ thể sẽ khiến nước tiểu bị cô đặc, từ đó các khoáng chất dễ kết tinh thành khối và tạo thành tinh thể sỏi thận, sỏi tiết niệu. Ngoài ra việc uống nước thường xuyên cũng hỗ trợ bài tiết, từ đó loại bỏ cặn sỏi ra khỏi cơ thể tự nhiên.

Bạn nên uống tối thiểu 2,5 lít nước mỗi ngày, cùng lúc đó bệnh nhân cũng nên chú ý quan sát màu sắc nước tiểu đến khi có màu vàng nhạt và trong để chắc chắn mình đã uống đủ nước.

Uống nước ép rau cần tây

Sỏi thận và sỏi tiết niệu là những cấu trúc rắn dễ được hình thành khi cơ thể có nồng độ các khoáng chất (canxi, oxalat, acid uric) tăng cao. Trong đó chất citrate từ thức uống uống này sẽ chống kết tinh sỏi bị suy giảm nghiêm trọng. Các thành phần vitamin và sinh tố khác trong cần tây có thể loại bỏ cặn sỏi, đồng thời tăng hòa tan sỏi và các cặn lắng trong đường tiết niệu.

Uống nước dừa

Nước dừa có tính mát có thể hỗ trợ điều trị các vấn đề bất thường ở đường tiết niệu. Bệnh nhân sỏi thận uống nước dừa mỗi ngày sẽ giúp giảm các vấn đề về đường tiết niệu. Đặc biệt là nước dừa có thể cải thiện tình trạng tiểu buốt, tiểu rắt và các bệnh khác liên quan đến tiết niệu.

Nước dừa cũng hỗ trợ bài tiết chất cặn lắng tại thận và đường tiết niệu ra ngoài cơ thể. Chính vì vậy, những người bị sỏi thận với kích thước sỏi nhỏ có thể uống nước dừa để tán sỏi mà không cần dùng thuốc. Người bệnh thường xuyên uống nước dừa sẽ hỗ trợ tán sỏi, đồng thời giúp giảm thiểu khả năng hình thành sỏi ở đường tiết niệu và bàng quang.

Hi vọng với những thông tin trên đã giải đáp được thắc mắc “Người bị sỏi thận có nên uống nước cam không?”. Thực thế nước cam vẫn là một loại thức uống tốt cho sức khỏe nếu người bệnh kiểm soát được liều lượng phù hợp. Ngoài ra để được tư vấn thêm về chế độ dinh dưỡng cho người bệnh sỏi thận, người bệnh có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ về vấn đề này.

Có thể bạn quan tâm:

• Bị sỏi thận uống sữa được không? Uống loại nào?